Achtergronden ROYALBLOG.NL

Bezoek aan Tavarnelle is een belevenis

 
Tavarnelle is een beleving. De Italiaanse gemeente heeft evenveel inwoners als er inheemse Monegasken zijn, maar Tavarnelle is wel zo’n 28 keer zo groot. Rust en ruimte zijn de karakterkenmerken, geen appartementenblokken en protserige schepen, maar olijfbomen en wijnranken (het land van de Chianti), en karakteristieke boerderijen, zoals die van de Oranjes even buiten het dorp, aan de overkant van de autoweg Florence-Siena.

 
Hoe gaat zo’n fotosessie? Verzamelen bij de eerste pleisterplaats na de autowegafrit – Park Hotel Chianti, aanbevolen – en in konvooi (drie busjes) naar het goed verscholen koninklijk vakantieverblijf, over een grindweg en langs olijfbomen, met een mooi en weids uitzicht over de heuvels van Toscane. Majestueus. Opvang door de beveiligers van het Koninklijk Huis die ook in Tavarnelle logeren, en begeleiding door de RVD naar het ‘huis’ zelf. Laatste instructies, dan de rituele dans en scrum van de fotografen en cameramannen wanneer het koninklijk gezelschap naar buiten komt.

Máxima heeft last van de zon, de meisjes hebben dat ook, het eerste poseren gaat nog wat stijfjes. Of de Oranjes ‘even het rijtje willen afkijken’ wordt geroepen, en ‘even hier kijken’ luidt een vraag. ‘En wie bent u?’ antwoordt de koningin snedig. Ze kan de stem niet plaatsen, tenminste, daar zullen we het maar op houden. Er wordt gelachen, de sfeer is meteen meer ontspannen.

 
Voor de fotografen is dit topsport: in een groep van zo’n dertig collega’s dé plaat maken die kranten en weekbladen zullen afnemen, met voorbijgaan van de honderden foto’s van anderen. En dat in een klein kwartiertje, met prinsesjes die wat onhandig manoevreren met hun benen (= onbruikbare foto’s), of net de andere kant uitkijken.

De koningin blijft erbij, aait ondertussen de hond, die met zoveel volk voor de deur niet uit wandelen wil, en de koningin maakt zelf ook foto’s. Wanneer deze verslaggever vraagt hoe lang ze dit huis al heeft, moet ze even nadenken. ,,Eh..”. Willem-Alexander, die de vraag ook heeft gehoord, valt haar bij: ,,35 jaar. We zijn hier in oktober 1975 voor het eerst geweest.” Het Italiaanse Drakensteyn heeft in al die tijd niets van zijn aantrekkelijkheid verloren, integendeel, door alle herinneringen die er liggen wordt het steeds dierbaarder.

 
Koningin Beatrix neemt de kleinkinderen mee naar binnen wanneer het persgesprek begint. Jammer eigenlijk, zo ontspannen verder praten met de koningin, zou ook fijn zijn. Mijn vraag aan het paar? Hoe ziet hun agenda voor de komende maanden eruit en hoe blikken ze vooruit op de reis naar Caribisch Nederland.

Misschien niet de leukste vragen, maar wel met de meeste ‘nieuws’ potentie. Op de eilanden vinden ze het fijn te horen dat Willem-Alexander en Máxima zich verheugen op hun bezoek; en dat het paar het komend half jaar veel in Nederland op pad is, is goed nieuws voor al die critici die menen dat ze ‘meer Stavoren en minder New York’ moeten doen.

 
Andere vragen gaan over het huwelijk in Monaco – vooraf heeft de prins al gevraagd wie van de pers daar is geweest en hoe we van Monaco naar Tavarnelle zijn gekomen. ,,Met de trein? O, dat is heel mooi langs de kust”, weet hij te vertellen. Máxima vult aan dat ze die route lang geleden ook hebben afgelegd. Ook de 40/10 viering van Máxima komt uitgebreid aan bod (‘ik word verlegen van al die aandacht, maar voel me wel vereerd’), en uiteraard de vorderingen en schoolprestaties van de drie dochters.

De schrijvende pers komt eerst aan bod, de televisieverslaggevers luisteren dan mee, als een soort voorbereiding. Wanneer zij aan de beurt zijn, volgen vaak dezelfde vragen, met meestal iets beter geformuleerde antwoorden. En dan is het meteen ook weer voorbij. ,,U kunt na afloop wat drinken”, had de koningin al gezegd, maar daar is op dat moment eigenlijk geen aandacht meer voor, ondanks de warmte.

 
Iedereen wil zo snel mogelijk in de busjes om foto’s te versturen, te monteren of te schrijven. In de busjes begint het uitwerken al, en daarna waaiert iedereen uit over Toscane. Op het vliegveld van Pisa – niet het vliegveld dat het dichst bij Tavarnelle ligt, maar wel met de goedkoopste vluchten vanuit Nederland t.o.v. Florence – komt een deel van het gezelschap een dag later weer samen voor de terugreis. Hoe was het? Leuk. Daarover is bijna iedereen het eens. 

 
© RB

Oranjes genieten van hun vakantie in Tavarnelle

 
Misschien helpt het om extra kabaal te maken. De prinsesjes Amalia, Alexia en Ariane moeten op de eerste dag van hun zomervakantie in Italië creatief zijn om te kunnen zwemmen. Voor de deur van de traditionele Toscaanse boerderij in Tavarnelle staan twee dozijn verslaggevers en cameraploegen die in gesprek zijn met hun ouders. In hun badpakjes moeten de meisjes binnen wachten en dat is niet leuk.

Even later klinkt er gerammel vanuit de ‘Rocca dei Dragoni’ – Italiaans voor Drakensteyn – maar het helpt niet, al duurt het daarna niet lang meer of het drietal kan verkoeling zoeken in het water. ,,Gelukkig hoeven we ons geen zorgen meer te maken rond het zwembad. Amalia heeft al haar diploma’s, Alexia heeft net haar B-diploma gehaald en Ariane kan nu ook zonder zwembandjes boven water blijven”, vertelt Alexander over zijn ‘waterratten’.

 
De prinsesjes houden net als hun oma koningin Beatrix en hun ouders van dit buitenverblijf in de groene heuvels van Toscane, op dertig kilometer van Florence. ,,Het is hier leuker dan in Nederland”, zeiden ze toen ze zondag met de auto arriveerden. ,,Het is nog altijd leuk”, aldus koningin Beatrix, die met haar gezin in oktober 1975 voor het eerst vakantie vierde in deze opgeknapte boerderij, met zijn olijfbomen en wijngaard. ,,Er liggen hier veel herinneringen”, vertelde Alexander, ,,en er komen steeds weer nieuwe bij.”

Het is voor het eerst sinds 2006 dat de pers hier weer wordt uitgenodigd. Koningin Beatrix ziet het geamuseerd aan en grijpt zelf ook naar haar fotocamera om vanachter een pilaar haar eigen foto’s te maken. Ook een van de honden komt kijken, maar hij wil niet de tuin in. ,,Zoveel mensen is zij niet gewend”, aldus de vorstin, die bij het begin van het persgesprek naar binnen gaat.

 
Veel tijd heeft Willem-Alexander dit keer niet in Tavarnelle. Net terug uit Monaco, waar hij met Máxima naar eigen zeggen een ‘bijzonder huwelijk’ bijwoonde, moet hij dinsdag alweer op pad voor een bijeenkomst van het IOC in Durban. ,,Maar daarna is het tijd voor elkaar”, zei de prins. In Italië betekent dat wandelingen maken in de omgeving, op een bewolkte dag een cultureel uitstapje in de omliggende steden, maar ook tennissen, zwemmen, spelletjes doen of de markt van Tavarnelle bezoeken.

En rustig is het deze dagen ook: door blikseminslag is geen telefoon en internet op de ‘podere’, de boerderij. ,,Maar mobiel kunnen we natuurlijk wel blijven e-mailen”, aldus Máxima, die een uur per dag uittrekt om contact te houden met de buitenwereld. ,,Niet iedereen is op vakantie.” 

 
De schoolprestaties van de drie meisjes laten niets te wensen over, zo vertelden Willem-Alexander en Máxima. Amalia en Alexia zijn over, met een goed rapport. Ariane, die in april voor het eerst naar school ging, heeft het enorm naar haar zin en blijft na de vakantie in groep één. De belangrijkste beslissing die ze deze zomer moet nemen is welk muziekinstrument wil gaan spelen. ,,Ariane moet nog kiezen. Amalia speelt viool en Alexia de piano en Amalia zingt ook heel graag”, verklapte Máxima, die zelf ook muziek tot haar liefhebberijen rekent. En Willem-Alexander? ,,Ik zing heel zachtjes mee, dan heeft niemand er last van”, lacht hij.

De agenda voor de komende maanden is al weer aardig gevuld, met vooral veel werk in eigen land naast het bezoek samen met koningin Beatrix eind oktober aan ‘Caribisch Nederland’. Het prinselijk paar is daar, met uitzondering van een bliksembezoek aan Curaçao vorig jaar voor de ontmanteling van de Nederlandse Antillen, sinds 2002 niet meer geweest. ,,Ik ben benieuwd naar de veranderingen. Het wordt een warme reis”, blikte Willem-Alexander alvast vooruit. 

 
© GPD; Foto's © Royalblog HJ

Beatrix kan zich gewoon voelen

De Gelukkige Olifant, de vakantievilla van prins Bernhard in het Italiaanse badplaatsje Porto Ercole, werd in Nederland een bekende naam.  Veel minder bekend is Pratale sopera (Boven Pratale), de typisch Toscaanse podere (boerenhoeve), eigendom van de zonen van Beatrix. GPD-correspondent Hans Geleijnse nam er in 2006 een kijkje. Maandag is er het jaarlijkse persmoment.

De historische villa met torentje ligt geïsoleerd tussen de wijngaarden en bossen in de glooiende heuvels van de wijnstreek Chianti. Hier weten de Oranjes zich onbespied door camera's van beroeps- en amateur-fotografen. ,,We zijn zeer trots dat de Nederlandse koninklijke familie hier de vakanties doorbrengt." Burgemeester Stefano Fusi van Tavarnelle Val di Pesa mag dan ex-communist en republikein zijn, geen kwaad woord over de Oranjes. ,,Republikein ben ik in Italië, maar de monarchie in Nederland is heel wat anders", glimlacht hij.

Een goed verstaander begrijpt: het Italiaanse koningshuis van de Savoies heeft tot op de dag van vandaag (met de zoon van de laatste koning wegens corruptie onder huisarrest) een slechte reputatie. Fusi kijkt naar de ingelijste oorkonde aan de muur van zijn werkkamer: Beatrix, Regina d'Olanda, Cittadinanza honoraria di Tavarnelle Val di Pesa staat er in zwierig handschrift op.

Een ereburgeres die Fusi in het hart heeft gesloten. ,,Ik heb haar verschillende keren ontmoet en weet nog hoe verrast ik die eerste keer was door haar vriendelijk-informele en directe benadering. Door foto's en televisie maakt ze een wat afstandelijke indruk. In werkelijkheid is ze heel anders. Wars van alle officiële gedoe, dat gooit ze hier van zich af."

Het ereburgerschap werd Beatrix in 1988 verleend. Het is een van de zeer weinige publieke uitingen van de aanwezigheid van de Oranje-familie in de beboste Italiaanse heuvels, waar de Chianti Classico geproduceerd wordt. In dit deel van Toscane is de bevolking van nature weinig spraakzaam, opschepperij of uiterlijk vertoon wordt door de meesten niet op prijs gesteld. ,,Als ze me niet hadden verteld dat die vrouw met dat hondje en dat hoedje de koningin van Nederland was, had ik het nooit geweten", zegt serveerster Angela van de bar naast het gemeentehuis. ,,Ze ziet er zo gewoon uit, ze zou een van ons kunnen zijn. Geen opsmuk, niets arrogants. Heel anders dan onze politici."

Dat veel mensen niet weten dat zich hier soms een heuse monarch ophoudt, heeft Beatrix niet alleen aan het ontbreken van uiterlijk vertoon te danken. Haar villa ligt even buiten het gehucht Sambuca, op zo'n tien kilometer afstand van Tavarnelle. Een dorp met grotendeels moderne woningen, dat behalve een klein historisch centrum slechts opvalt door een ingewikkeld systeem van rondwegen dat een metropool als Rome niet zou misstaan. Burgemeester Fusi heeft zelfs enige moeite om op een streekkaart precies aan te geven waar de koninklijke villa zich bevindt. Buiten Sambuca over het riviertje de Pesa, bij een zandweggetje met spiegel naar links en dan door tot je niet verder kunt.

Het is de inleiding tot een zoektocht die over zandwegen eindigt bij Pratale Sotto (Pratale Beneden), een luxueuze agroturismo van wijnproducent Giampierro Coli. ,,We leven hier rustig, nee, gelukkig geen last van nieuwsgierige toeristen", zegt de buurman van de koningin. Juist op dat moment passeert een auto over de zandweg. Coli: ,,Dat is de custode, de huisbewaarder". We rijden achter hem aan tot de weg doodloopt bij een groot ijzeren hek. Niets wijst erop dat dit koninklijk bezit is. Het huis zelf is behalve een stukje toren ook niet te zien. De custode blijkt Toscaans zwijgzaam. ,,Ja, de koningin komt morgen. Dat wist u dus al. Nou, meer wil ik niet zeggen."

Ook op de hoogte van de komst van de koningin is Ernesto Galgani, een pomphouder even buiten het nabijgelegen San Donato. Hij kent wat carabinieri en iedereen weet dat hij een 'vriend' van de koninklijke familie is. Ernesto stond op zeer goede voet met prins Claus. ,,Die kwam hier iedere dag even langs. Even verderop ging hij golfen. Een geweldige man. Zoals jullie koningin ook een geweldige vrouw is." Claus zocht hem jaren geleden zelfs op in het ziekenhuis. ,,Ik was totaal verrast."

Hij laat een handgeschreven kaart van Beatrix zien, een dankbetuiging voor de condoleance die hij verstuurde na de dood van de prins. ,,Toen ze had gehoord dat mijn echtgenote was overleden, kwam ze langs en omarmde me. Daarop reed ze met haar lijfwachten weg, om direct daarna weer terug te komen. Om te tanken." Met die geste, weet Ernesto, maakte de koningin duidelijk dat ze een uiting van medeleven wenste te scheiden van een ordinaire behoefte aan brandstof. ,,Grote klasse", vindt hij.

Hij kan smakelijk vertellen over Nederlandse toeristen, die totaal verrast zijn door een benzinetankende koningin of prins. ,,Er was ene keer een vrouw die doodstil bleef staan met gebogen hoofd. Beatrix stond naast haar te tanken. Zegt die vrouw later tegen me: het is volgens de Nederlandse wet strafbaar om de koningin ongevraagd aan te spreken. Daarom heb ik gewacht tot zij mij aansprak." Wat overigens niet gebeurde.

In het pittoreske San Donato heeft de 66-jarige Otello Francini soortgelijke anekdotes paraat. Met echtgenote Maria Rosa en zoon Luigi runt hij zijn smaakvol ingerichte restaurant La Toppa (het sleutelgat). De koninklijke familie komt er graag en vaak. ,,Ze eten het liefst buiten", zegt hij, wijzend op een rij eenvoudige stoelen en tafels, enigszins wankel opgesteld in het smalle straatje dat schuin afloopt naar de vestingmuur.

Kapper Marcello van de gelijknamige salon in Tavarnelle onderstreept met zijn verhaal ook nog eens hoe 'gewoon' Beatrix zich hier moet en kan voelen. ,,Als prinses kwam ze hier regelmatig. Ik heb geen systeem van afspraken maken, je komt binnen en wacht tot je aan de beurt bent. Zij ook. Tussen de andere vrouwen." Marcello heeft nooit overwogen om voor haar een uitzondering te maken. ,,Ze zei wel eens, kapper, als er iemand mijn kapsel mag veranderen, bent u het. Maar ja, toen ze eenmaal koningin werd, kon dat wachten niet meer en heb ik een mooie bedankbrief van haar gekregen".

Meer over Tavarnelle.(in het Italiaans). Zie ook het fotoalbum Tavarnelle.