De voorstellen van PVV en PvdA voor het uitkleden van de koninklijke taken, door het afnemen van tal van al of niet symbolische functies, het schrappen van bevoegdheden en het monddood maken van het staatshoofd, zijn voer voor columnisten en schrijvers van uitlopend pluimage. Een kleine greep uit de opinies die de afgelopen dagen zijn geventileerd – met een link naar de oorspronkelijke bronnen.
Elsevier
Hoofdredacteur Arendo Joustra van Elsevier maakt zich boos over het zinloos tijdverdrijf van de Tweede Kamer: 'Terwijl Europa in een crisis zit, maakt de Tweede Kamer zich druk over de vermeende macht van het staatshoofd. De voorstellen om de rol van de Koning in te perken, zijn bij voorbaat kansloos, wat de vertoning alleen maar treuriger maakt. De meeste politieke partijen in de Tweede Kamer geven er geen blijk van dat ze hun prioriteiten op orde hebben.'
Lees verder op de website van Elsevier: Aanvallen op monarchie zijn treurig en zinloos
NRC Handelsblad
Marc Chavannes ziet in NRC Handelsblad koningin Beatrix eventuele presidentsverkiezingen zo winnen. 'Ze is de beste van het veld'. Maar daar gaat het hem niet om. Volgens Chavannes heeft Wilders er weinig kaas van gegegeten, ondanks het lijvige opstel van zijn volgelingen in de Tweede Kamer, dat meer oogt als een met Google bijeengeschraapt werkstuk dan als een weloverdacht voorstel. Een paar passages uit het betoog:
'Het gaat ons niet om de persoon, voor wie wij respect hebben, maar om het ambt. Door die uitspraak illustreert Geert Wilders dat hij niet veel begrijpt van het huidige koningschap. Hij wil het in stand houden maar richt het te gronde. Zelfs zonder meerderheid in het parlement. (...) Zonder meer dan vaag anekdotisch bewijs wordt uitgegaan van de politieke invloed van de koning. (...) De eenheid van de natie wordt belichaamd door de vorst, politiek in bedwang gehouden door middel van de ministeriële verantwoordelijkheid. Degenen die de koning uit de regering willen halen en daarmee de politieke controle willen afschaffen, beseffen niet dat een koning die als vrije elektron door de media zweeft veel meer macht kan vergaren dan in de huidige situatie.'
Lees het hele artikel op de website van NRC Handelsblad: Koningin wint makkelijk de presidentsverkiezingen van 2011
De Volkskrant
De politieke strijd over de macht van het koningshuis is losgebarsten. Meer dan vroeger moet het koningshuis op zijn tellen passen, stelt Martin Sommer in de Volkskrant. 'In woelige tijden is er nood aan wat een beetje weeïg heet verbindend leiderschap. Anders dan menig sociaal-democraat denkt, gaat dat het beste met erfopvolging. Dan is het keuzeprobleem meteen opgelost. (...) Wilders wil de neutraliteit en de onafhankelijkheid van de Koning in de Grondwet laten opnemen. Ook dat zal niet doorgaan, maar hij raakt wel een snaar. (…) Wat voorheen keurig neutrale en onafhankelijke, zeg maar onpolitieke, standpunten waren, zijn dat tegenwoordig niet meer. Alles is politiek geworden, vooral de zaken waarvoor het koningshuis zich altijd heeft ingezet. (…) Ik kan me goed voorstellen dat de koningin heeft gedacht: hoe kan het dat mijn ideeën waaraan tot tien jaar geleden niks mankeerde, nu als partijdig en uiterst links worden beschouwd? De koningin is niet veranderd, de samenleving is veranderd. Met termen als neutraliteit kun je daarom in de Grondwet niks aanvangen.'
Lees de hele beschouwing op de website van de Volkskrant: ‘Leve de Koningin’
De Pers
Marcel Hulspas betoogt in dagblad De Pers dat de plannen van de PVV ‘de Koning’ in plaats van minder juist meer speelruimte geven. En het is natuurlijk onzin dat de voorstellen geen afrekening zouden zijn met koningin Beatrix: ‘Nee, het is geen afrekening met de majesteit, riep Geert. Het is louter een 'modernisering van het ambt'. Kletskous. Geschiedenis is nooit zijn sterkste punt geweest. Het plan om aan haar stoelpoten te zagen ontstond immers direct nadat Beatrix in haar kersttoespraak abjecte linkse opmerkingen had gemaakt over mensen uitsluiten en een oproep deed tot 'verdraagzaamheid'. Geert wist meteen: dat mens heeft het over mij. En besloot ter plekke de koningin terug te pakken. Niet alleen met een tweet waarin hij riep dat ze 'als een haas' het kabinet uit moest, daarvoor ging zijn haat jegens Beatrix echt te diep. Het werd een heus wetsvoorstel waarin de koning uit het kabinet én uit de Raad van State wordt gegooid, en ook niks meer te maken mag hebben met de kabinetsformatie. Het koningschap wordt louter ceremonieel. Maar daarmee geeft Geert de koningin juist veel méér speelruimte.’
Lees het hele betoog op de website van De Pers: De PVV geeft de koningin juist méér te vertellen.
NOS Koningshuis
Piet van Asseldonk heeft op de website van de NOS een wat simpele oplossing voor al het gemorrel en gezaag aan troon en kroon: maak aan alle discussie snel een einde door een troonswisseling. Dan is iedereen meteen in zwijm en weer stil. Dat is een grappige vondst, maar een miskenning van de ernst van het debat. Terecht stelt hij wel vast dat de meningen en voorstellen zo uiteen lopen dat er in de praktijk weinig zal veranderen.
'PVV-leider Geert Wilders heeft een vervaarlijk tikkende tijdbom onder de troon van de koning (m/v) gelegd, maar het ontstekingsmechanisme ontbreekt vooralsnog. (…) De voorstellen van de Partij Voor de Vrijheid willen de monarchie moderniseren door ‘de (schijn van) politieke invloed van de Koning te minimaliseren’ (…) Dit ceremoniële koningschap echter is juist vorige week door de PvdA (in een notitie van 12 pagina’s) met bijna evenveel kracht van de hand gewezen. (...) Het morrelen aan de monarchie kent dus vele smaken en kleuren. (…) Willem-Alexander (hoeft) dus niet bang te zijn dat hij van zijn moeder een gedevalueerd ambt zal erven, het voortdurende (verbale) gemorrel aan de monarchie zal voor hem en zijn omgeving een teken zijn dat het koningschap niet langer een onomstreden en ‘rustig’ bezit is. Misschien is het weer tijd voor een charme-offensief van de Oranjes. En wat zou daar beter voor kunnen zijn dan een majestueuze troonswisseling? (...) Op zulke momenten verstommen discussies over modernisering van de monarchie.'
Lees het hele artikel op de website NOS Koningshuis: Morrelen aan de monarchie 2
GPD-kranten
Alexander van Kessel van het Centrum voor Parlementaire geschiedenis laat van zich horen in de GPD-kranten – zie samenvatting op deze pagina van Royalblog: Waarom wil PVV geen grondwettelijk spreekverbod voor ‘de Koning’? Hij wijst op het opmerkelijke voorstel om vast te leggen dat het staatshoofd ‘onpartijdig’ moet zijn. ‘De PVV wil dat ‘de Koning’ neutraal en onpartijdig is. Probeer ik de gedachtegang van Wilders te volgen, dat kiest hij naar mijn mening met zijn voorstellen de verkeerde instrumenten om zijn doel te bereiken. (…) Wat Wilders' probleem zou oplossen, is een grondwettelijk spreekverbod voor de leden van het Koninklijk Huis. Maar dat stelt hij niet voor’.
Trouw
Hans Goslinga maakt zich in Trouw zorgen over de staat van de democratie. Gebrek aan vertrouwen beknelt de democratie. ‘Wat is de overeenkomst tussen koningin Beatrix, het Kamerlid Mariko Peters en de rechter Ybo Buruma? Het antwoord kan worden gevonden bij Montesquieu, een van de grondleggers van de moderne democratie. Dat antwoord is enigszins verontrustend’ stelt Goslinga.
Montesquieu meende dat het beginsel van de democratie, het idee dat de staatsvorm aandrijft en in werking houdt, de liefde voor de gelijkheid is. Daarmee bedoelde hij niet een naargeestig conformisme, maar gelijkheid voor de wet. (...) Het rumoer over de posities van de koningin, het Kamerlid en de rechter lijkt sterk op het symptoom dat de Franse filosoof beschreef van een democratie die door een doorgeslagen geest van gelijkheid in verval raakt. (...) Staatsrechtelijk is de invloed van Beatrix op het kabinetsbeleid net zo relevant als de invloed van moeder Rutte, maar sommige partijen willen ook elke schijn van invloed uitbannen, zelfs als die schijn louter een symbolische is, zoals het voorzitterschap van de Raad van State.
Lees de beschouwing van Hans Goslinga op de webpagina van Trouw: Beatrix, Peters, Buruma, het wantrouwen regeert.
Reacties