Journalistiek een bizarre en dramatische week

Leeg. Moe. Bedroefd. In trance. Zo maar wat woorden om de gemoedstoestand en de gevoelens deze late vrijdagavond aan het einde van een journalistiek gezien bizarre en dramatische week te beschrijven. Het zal nog wel even duren voor de emoties en spanning zijn weggeëbd, ook al zijn die niets in vergelijking met hetgeen de koninklijke familie – Mabel en de koningin voorop – sinds het ongeval van Friso heeft beleefd.

Het begon eigenlijk al meteen vorige week vrijdag, de dag dat Friso werd getroffen door de lawine. Op weg naar de voor maandag geplande fotosessie in Lech waren we in Innsbruck beland; daar waren nog betaalbare hotelkamers, in het chique Lech had eigenlijk alleen Gasthof Post een kamer vrij. Niet echt de plek waar een journalist en fotograaf willen gaan zitten, op schoot bij de koningin. Er zijn grenzen. De kosten van een overnachting in de ‘jagdzimmer’ laten we daarbij maar even buiten beschouwing.

Innsbruck dus. In voorgaande jaren eigenlijk alleen overstapplaats op weg van en naar Lech, op twee uren treinen afstand richting Bregenz en Zürich. Die bewuste vrijdag waren we er al vroeg, te vroeg om in te checken in het hotel. Eerst dus maar een royale stadswandeling gemaakt en pas laat het hotel opgezocht. Vandaar ook dat we op de kamer waren toen ergens na 15 uur opeens een stroom sms’jes op gang kwam en de telefoon elke paar minuten overging.

Lid van de koninklijke familie heeft ongeluk gehad in Lech. Het is Friso. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht. In Innsbruck. Het universiteitsziekenhuis. Op dat moment stonden we al buiten. Het ziekenhuis ligt op zo’n anderhalve kilometer afstand, vanaf het hotel gezien aan de overkant van de rivier de Inn. ’s Avonds zijn de lichten op ‘Haus 8’ te zien. Bij de tocht naar het ziekenhuis rinkelde de telefoon onophoudelijk. GPD en ANP wilden van alles en nog wat. Nú.

Met enig geluk belandden we meteen bij het gebouw van chirurgie en spoedopnames, het gebouw met het helikopterdek, en meteen ook bij de hoofdingang. Daar was er koud en stil. Binnen informeren dan maar, terwijl de fotograaf buiten opnamen maakt om zo snel mogelijk naar Nederland te sturen: kijk, dít is het ziekenhuis. Het beeld komt die avond verschillende keren langs op televisie. De ziekenhuisbeveiliger komt de onbekende meteen tegemoet, maar is vriendelijk en spraakzaam. Ja, de prins ligt hier, ja er is extra bewaking. De eerste telefoontjes naar Nederland kunnen worden gepleegd en met de iPad worden ook de eerste alternatieve foto’s verstuurd.

Bij een wandeling rond het gebouw – verder naar binnen kan niet, dus dan maar verder kijken – tref ik Oostenrijkse televisiecollega’s die een zendwagen gebruiksklaar maken en zich opstellen voor een ‘live verslag’. Ik kan dan nog niet vermoeden dat ik die avond zelf langer en vaker voor de camera kom te staan dan de ÖRF verslaggever. De voorlichtster van het ziekenhuis is dan al langs gekomen met de zin die als een mantra de hele week wordt herhaald: de toestand is stabiel, maar hij is niet buiten levensgevaar. Meer kan en wil ze niet zeggen. Of er familie bij de prins is, kan ze ‘bevestigen noch ontkennen’.

Verdere mededelingen komen niet uit Innsbruck of het ziekenhuis – een enkele loslippige arts daargelaten, maar dat weten we dan nog niet – maar via de RVD uit Nederland. Dat is ook de boodschap die ik de hele avond moet uitdragen voor radio en televisie want die weten me razend- en verrassend snel te vinden. Kan ik ‘live’ in de uitzending, wil ik in het Journaal? Voor de VRT? Bij Nieuwsuur? Voor SBS? En RTL? De EO? De ÖRF zelf? De Oostenrijkers helpen en zijn professioneel vriendelijk – de kijker moet het televisiedebuut zelf maar beoordelen.

Het is een enerverend begin van een bewogen weekeinde, met een tocht naar Lech om daar sfeer op te snuiven en mensen te spreken, en daarna begint eigenlijk de pas deze vrijdag afgesloten dagelijkse ‘routine’ van de gang naar het ziekenhuis.

Voor mogelijke nieuwe ontwikkelingen, om uit het komen en gaan van de koninklijke bezoekers mogelijk iets te kunnen afleiden, en om heel vaak voor Oostenrijkse en ook Duitse media als ‘königshaus reporter’ door collega’s te worden ondervraagd. Hoe denkt men in Nederland over Friso? Wat zijn de verwachtingen? Weet je al wat meer? Als ik dan de volgende morgen voor het ANP een overzicht moet maken van wat de Oostenrijkse kranten schrijven, kom ik regelmatig mijn eigen naam tegen als bron. 

De dagen zijn lang – van acht uur ’s morgens, met het eerste overleg met beide redacties, tot zo ongeveer half twee ’s nachts, want meestal komt het er niet van om voor het avondbezoek te eten en gebeurt dat dus pas na half elf. En daarna moet de website nog worden bijgewerkt, filmpjes worden bekeken en op YouTube gezet, en nog zo het een en ander.

Het weer in Innsbruck leidt af. Het is zonnig en warm, met stralend blauwe luchten – vakantieweer, maar het gevoel daarbij ontbreekt geheel. Carnaval staat helemaal haaks op de eigen stemming. Je hoopt op een goede afloop, de Oostenrijkers leven mee en elke dag zijn er meer (unieke) bezoekers en page views op Royalblog. De nieuwshonger is kennelijk groot.

En dan deze vrijdag (het is inmiddels zaterdagmorgen geworden, half een). De fotograaf staat met zijn spullen in de deur om naar Lech te gaan als het bericht binnenkomt dat er om twaalf uur een persbriefing is. We besluiten dat hij toch moet gaan, je weet maar nooit en daar is ook beeld te halen.

Bij een briefing gaat het tenslotte om de tekst. Tijdens de inmiddels vertrouwde wandeling langs de Inn naar het ziekenhuis merk ik onderhuidse spanning. Een bang voorgevoel? Ik kan het niet benoemen maar stuur er een tweet over – ook op Twitter is het aantal volgers flink gestegen.

De briefing heeft een verpletterend effect. In een tweet spreek ik van een ‘doodse stilte’ in de zaal na de verklaring van de artsen. Misschien onder de omstandigheden geen gelukkige woordkeuze (ik merkte het pas toen volgers erop reageerden), maar wel een accurate beschrijving. Ik probeer het nieuws te laten inzinken, in het besef dat de koninklijke familie zich elk moment bij het ziekenhuis kan melden. Oostenrijkse televisieploegen dringen echter aan op een reactie – mijn steenkolen Duits is kennelijk nog net begrijpbaar voor de kijkers. Ondertussen wordt ook uit Lech gebeld. Er komt daar nog een persconferentie.

De aankomst en het vertrek van de Oranjes bij het ziekenhuis zijn smartelijk – en met terugwerkende kracht (‘met de kennis van nú’) zijn verschillende observaties van eerdere dagen beter te verklaren. De strakke blikken, de droefheid, de vaagheid over de gezondheidstoestand. Het verdriet. Als verslaggever kun je na dit weekeinde je spullen weer inpakken en langzaam afstand nemen van de gebeurtenissen, die je tenslotte ook niet persoonlijk betreffen. Maar Mabel en de familie moeten er de rest van hun leven mee leven. Een sombere gedachte.

© RB Hans Jacobs

Comments

[Geplaatst door: John]

Hierbij de Gouden Pen voor Beste Koninklijke Verslaggeving 2012! Wens je een relaxed weekeinde toe!

[Geplaatst door: Marc]

Mooi geschreven Hans. Ik weet dat het opschrijven van de gebeurtenissen therapeutisch kan werken. Je hebt goed werk gedaan, in een moeilijke tijd.

[Geplaatst door: Geert Blanchart]

Prachtwerk Hans ... zelfs in belgie volgen we U !

[Geplaatst door: sjaco]

Schitterend verwoord, ook hier in Nederland, was de prins het gesprek van de dag.
Elke dag weer, hoe is zijn toestand.
Wel een enorme slag, die kwam na de persconferenctie
Het enige wat wij nog kunnen doen is bidden en hopen op een wonder.
Bedankt voor alle berichtgeving en ook jij heel veel sterkte met het verwerken van deze bizarre week.