Dutch Caribbean ROYALBLOG.NL

'She made Statia happy'

 
Koningin Beatrix heeft haar rondreis langs de Antilliaanse eilanden feestelijk afgesloten op Sint Eustatius. Daar nam ze deel aan de feestdag van het eiland, ‘Statia Day’. Het was precies 230 jaar geleden dat op 16 november 1776 vanaf Fort Oranje de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten voor het eerst door een andere natie werd erkend.

In een opwelling beantwoordde de toenmalige eilandgouverneur Johannes de Graaff het saluut van het langs varende Amerikaans oorlogsschip Andrew Doria met elf kanonschoten. Dat ‘First Salute’ staat nu in alle Amerikaanse geschiedenisboekjes en is voor Statia _ zoals het 21 vierkante kilometer grote eiland wordt genoemd _ jaarlijks reden voor een uitbundig feest.

Koningin Beatrix had daar bij de planning van haar reis rekening meegehouden. ,,Ze wilde er per se bij zijn", aldus de Antilliaanse minister-president Emily de Jongh-Elhage. De koninklijke aanwezigheid _ net als in 1992 _ bij de festiviteiten kon worden gezien als een postuum eerbetoon aan Johannes de Graaff. Die werd namelijk meteen na zijn handeling teruggeroepen naar Nederland. In Den Haag zat men niet te wachten op ruzie met de Britten, waarmee de Amerikanen in een strijd om hun onafhankelijkheid waren gewikkeld.

Nederland wilde daarbij neutraal blijven. Dat was financieel het voordeligst. Vanaf Sint Eustatius werden de opstandelingen rijkelijk van wapens en smokkelwaar voorzien. ,,Die steun was cruciaal", aldus de Amerikaanse consul-generaal op de Antillen, Robert E. Sorenson. Dat beseften de Britten ook. Fort Oranje werd in 1781 onder de voet gelopen.

De Amerikanen speelden een hoofdrol bij het eilandfeest. Vanaf het fregat USS Stephen W. Groves van commander John Krautz werd het historische saluut van 230 jaar geleden overgedaan. En ook nu werden de schoten vanaf het Fort Oranje beantwoord. Twee Nederlandse marineschepen, de Hr. Ms. Van Amstel en Hr. Ms. Pelikaan, vergezelden het Amerikanse fregat voor de kust van Sint Eustatius, met alle hens aan dek. ,,Onze samenwerking en vriendschap heeft al die tijd standgehouden", prees consul-generaal Sorenson.

Koningin Beatrix had kort daarvoor een aantal ronkende toespraken moeten aanhoren over het belang van saamhorigheid van de eilanders nu Statia een Nederlandse gemeente wordt.  Sint Eustatius koos vorig jaar als enige voor behoud van de Nederlandse Antillen, en is onzeker over wat de toekomst zal brengen en of het de uitdagingen en het Nederlandse bestuur wel aankan. Beatrix, die ook uitvoerig werd geprezen en toegezongen ‘She made Statia happy’, sprak daar ‘s middags over met de eilandsraad, alvorens zich opnieuw in het feestgedruis te 'storten'.

De terugreis naar Sint Maarten _ een afstand van 55 kilometer _ verliep daarna niet helemaal naar wens. De bestelde vliegtuigen van Winair waren er niet; de koningin nam daarom maar een marinehelikopter voor de oversteek. Het toestel mocht daarna wegens kleine problemen niet meer terug. Even leek het erop dat de marine met de Hr Ms. Van Amstel een deel van de pers (fotograaf, cameraploeg) moest overvaren, maar uiteindelijk belandde iedereen weer op Sint Maarten. © GPD

St. Eustatius viert feest met koningin Beatrix

Elf kanonschoten hebben de geschiedenis van het kleine Sint Eustatius voorgoed veranderd. Het saluut van Fort Oranje aan het Amerikaanse schip USS Andrew Doria betekende op 16 november 1776 de eerste feitelijke erkenning van de Verenigde Staten. De Amerikanen zijn ‘Statia’ nog steeds zeer dankbaar. Koningin Beatrix herdacht het historische feit met een bezoek aan het eiland, als aan het slot van haar rondje langs de overzeese rijksdelen.

De opdracht van gouverneur Johannes de Graaff kwam Nederland destijds duur te staan. De Britten vatten de groet op als een oorlogsverklaring. Statia, dat sinds 1636 bij Nederland hoorde, was in die tijd een belangrijk handelscentrum. Er woonden zo’n dertigduizend mensen (nu 2500). De Britten hadden weinig moeite het eiland te bezetten, als straf voor de erkenning van hun opstandige Amerikaanse gebiedsdelen. Pas in 1816 kreeg Nederland weer zeggenschap over het eilandje, waar de voertaal sinds de Britse tijd Engels is gebleven. De rol van overslagplaats was toen al verdwenen.

Sint Eustatius is daarna eigenlijk altijd een buitenbeentje in het rijk gebleven. Vorig jaar bijvoorbeeld kozen de eilandbewoners als enige Antillianen voor behoud van de Nederlandse Antillen. De andere vijf eilanden wilden een status aparte of aansluiting bij Nederland. Daarna was uitvoering van de wens van de bevolking van Sint Eustatius onmogelijk geworden. Schoorvoetend heeft Statia er nu ook maar voor gekozen om een gemeente te worden. Een gemeente dus waar Nederlands geen voertaal is. © GPD

Saba waarschuwt automobilisten: niet parkeren bij bezoek

De politie van het Antilliaanse eiland Saba heeft een parkeerverbod afgekondigd voor de plaatsen die koningin Beatrix per bus bezoekt. Er wordt extra gepatrouilleerd om te zorgen dat automobilisten zich aan de regels houden, zo maakte politie inspecteur Victoria aan de vooravond van het koninklijk bezoek bekend. De koningin verblijft woensdag zeven uur op het kleine vulkaaneiland voor de kust van Sint Maarten. Voor wetsovertreders is overigens geen plaats in het gevang. Eerder deze week meldde de politie dat alle vijf cellen bezet waren.

Gezaghebber Sydney Sorton heeft de naar schatting 1300 inwoners van Saba opgeroepen de vlag uit te steken en de straat op de gaan om koningin Beatrix, die het eilandje in 2001 voor het laatst bezocht, te begroeten. Saba heeft het commerciële vliegveld met de kortste landingsbaan ter wereld (400 meter). De vorstin moet daarom na aankomst uit Curaçao op Sint Maarten van het regeringsvliegtuig overstappen in een Twin Otter voor de oversteek naar Juancho Yrausquin Airport.

Saba (13 km2) hoopt op korte termijn een bijzondere Nederlandse gemeente te worden. Dat is overeengekomen met minister Atzo Nicolaï tijdens een conferentie met de zogenoeme K3, de drie qua inwonertal kleinste Antilliaanse eilanden Sint Eustatius, Bonaire en Saba. In The Bottom, de hoofdplaats van het eiland, heeft Beatrix een korte ontmoeting met de eilandbestuurders. © GPD

Perfect één-tweetje koningin en 'koning' Johan Cruijff

 

Voetbalkoning Johan Cruijff en koningin Beatrix kwamen elkaar dinsdagmiddag voor de derde keer in ruim een week weer tegen op het sportveld. In een perfect één-tweetje openden ze samen in Willemstad het derde zogenoemde Cruyff Court. Daar kunnen, vaak kansarme kinderen, onder het Cruijff-motto ‘Alleen kun je niets, je moet het samen doen’ lekker een balletje trappen, sociale vaardigheden opdoen en zelfdiscipline leren. ,,En bewegen, want dat is heel belangrijk. Dat gebeurt op de eilanden te weinig", aldus Johan Cruijff.

De verschijning van voetbalmeester en staatshoofd (,,Dag meneer Cruijff") zorgde vorige week op Aruba en Bonaire al voor een volksoploop. Cruijff is er altijd als eerste, en heeft er al tientallen gesprekken opzitten wanneer de koningin volgens haar strakke tijdsplanning arriveert.

Op de eilanden wordt normaal niet zo scherp op het horloge gekeken, maar koningin Beatrix wist tot dinsdag haar schema aardig aan te houden. Op Curaçao liep het programma echter uit. Maar ook anderszins liep het niet altijd zoals gepland.

Op Bonaire durfden de keepertjes niet het veld op om hun doel te verdedigen. Maar zonder hen kon Cruijff na aangeven van Beatrix de bal niet richting goal sturen. ‘Kom maar’ gebaarde de koningin bemoedigend naar hen. Het jongetje dat het schot van Cruijff wist te stoppen, kreeg een vorstelijk applaus.

De Cruyff-velden zijn een cadeau van de Nederlandse regering aan alle zes Caribische eilanden ter ere van het vijftig jarig bestaan van het Statuut van het Koninkrijk.

Dat werd in 2004 herdacht, maar het heeft even geduurd alvorens alle neuzen dezelfde kant op wezen en de veldjes konden worden gerealiseerd. De Cruyff Courts moeten worden gezien de moderne uitvoering (kunstgras bijvoorbeeld) van de trapveldjes van weleer.

 

De afgelopen dagen is Johan Cruijff persoonlijk poolshoogte gaan nemen op de drie Bovenwindse eilanden Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba. Daar moeten de Cruyff Courts nog worden aangelegd. Vooral Saba is een uitdaging, aldus Cruijff. Er is op dit vulkaaneiland namelijk buiten het vliegveld nauwelijks een stuk vlakke grond.

Enthousiasme is er wel, en de noodzaak bestaat ook zoals de koningin later deze week (ze bezoekt het kleinste eiland van de Antillen op woensdag) zal vaststellen. Dat geldt overigens ook voor ‘Statia’. Kinderen willen graag sporten, maar goede terreinen zijn er niet. Cruijff en zijn team hebben nu een plek gevonden en de verwachting is dat ook hier snel kan worden begonnen. Alleen zal koningin Beatrix dan hoogstwaarschijnlijk niet bij de opening aanwezig zijn.

© RB Hans Jacobs; Foto's: © RB Hans Jacobs

 

Sint Maarten preekt over 'Queen Beatrix the Great'

Sint Maarten heeft zaterdag met een bijzondere eucumenische dankdienst in aanwezigheid van koningin Beatrix de naamdag van de patroonheilige van het eiland gevierd. Dominee E. Lloyd Brissett hield in zijn preek een vurig pleidooi voor verantwoordelijk leiderschap. Een boodschap die bijzonder hout sneed nu Sint Maarten binnenkort een zelfstandig land binnen het koninkrijk wordt. De koningin vervolgt haar rondreis maandag op Curaçao.

Koningin Beatrix zal zelden zo'n warm en oprecht welkom hebben gekregen als zaterdagmorgen vroeg in het 155 jaar oude houten kerkje van de Methodisten in Philipsburg. De gevoelens van genegenheid, liefde en respect van de congregatie waren bijna tastbaar. De koningin was er zichtbaar door ontroerd. ,,Geef haar een lang leven Heer," bad de Anglicaanse Father Irad Hodge met hoorbare instemming van de aanwezigen. ,,Opdat zij haar kleinkinderen kan zien opgroeien en hun bestemming in het leven kan zien bereiken."

Beatrix werd in de Engelstalige bijeenkomst om beurten 'Our most sovereign Lady' en 'Our gracious Queen' genoemd - aanduidingen die meer gebruikelijk zijn voor de Britse koningin. ,,We verwelkomen u met open armen," zei dominee E. Lloyd Brissett, die de dankdienst ter gelegenheid van Sint Maartensdag leidde. Zijn woorden werden ondersteund door luid applaus.

,,We zijn in de aanwezigheid van grootheid, ('We are in the presence of greatness')", meende Brissett. ,,Koningin Beatrix zal in de geschiedenisboekjes komen als Koningin Beatrix de Grote."

De vorstin, die haar reisprogramma zo had samengesteld dat ze deze feestdag op het eiland kon vieren, was er verlegen mee. Vervolgens stelde Brissett in zijn op maat gesneden preek de vorstin ten voorbeeld aan de eilandbestuurders. Grootheid is niet jezelf op een verhoging plaatsen, en bevelen uitdelen, maar dienstbaar zijn, opofferingsgezind en nederig. ,,Iedere grote leider moet bereid zijn zijn of haar leven te geven voor zijn of haar volk. Hoeveel leiders tegenwoordig zijn daartoe bereid? Voor Sint Maarten, voor Curaçao, voor Nederland?"

In dat kader drukte hij de eilandbestuurders met de neus op de feiten van de toekomst, wanneer Sint Maarten op eigen benen komt te staan. ,,We hebben leiders nodig die staatsmannen en staatsvrouwen zijn, leiders met een visie, die dingen in de juiste verhoudingen zien, leiders die ons geen knollen voor citroenen verkopen." 

Uit de woorden van de dominee kon worden opgemaakt dat hij zo zijn twijfels heeft bij de 'status aparte' die Sint Maarten verkrijgt; twijfels die ook doorklonken in de kritische ondervraging door de koningin van de eilandbestuurders een dag eerder.

De koningin vertrok zaterdagmiddag na een demonstratie van de kustwacht en het bijwonen van een jeugdfestival naar Willemstad op Curaçao. Daar zet ze maandag haar bezoek aan de zes Caribische eilanden voort met op de eerste dag veel aandacht voor de binnenkort verdwijnende centrale regering en de Staten van de Nederlandse Antillen. Honderden inwoners van Curaçao waren zaterdag al naar het vliegveld getrokken om Beatrix te verwelkomen. Woensdag keert Beatrix terug naar Sint Maarten om vandaaruit Saba en Sint Eustatius te bezoeken. © RB; Foto's: © RB Hj