ROYALBLOG.NL

Noors koningspaar bron van zorgen

Koningin Sonja van Noorwegen is dinsdag na een nachtje in het ziekenhuis weer naar huis gegaan. De koningin was maandagavond vanwege ademhalingsmoeilijkheden vanuit haar vakantieverblijf in Sikkilsdalen met een helikopter overgevlogen naar Rikshospitalet in Oslo. Koningin Sonja is voor de rest van de week met ziekteverlof.

Het Noorse koningshuis kent een zeer smalle, wankele basis. Koning Harald is 88 jaar en tobt al jaren met zijn gezondheid. Koningin Sonja hoopt deze zomer 88 jaar te worden. Zij kreeg in januari een pacemaker, net als haar man een jaar eerder. Haralds zus prinses Astrid is inmiddels al 93 jaar.

In de volgende generatie is kroonprinses Mette-Marit (51) maar gedeeltelijk inzetbaar vanwege een ernstige, chronische longziekte. Ze weet niet wanneer haar goede dagen zijn en wanneer haar slechte, plannen is een probleem, al probeert ze nog zoveel mogelijk te doen. Maar ze weet ook dat het langzaamaan steeds slechter zal gaan, niet beter.

Echtgenoot kroonprins Haakon (51), deze week op officieel bezoek in Polen, is degene om wie de monarchie in feite draait. Zijn oudere zus prinses Märtha Louise doet niet meer mee en Haakons kinderen Ingrid Alexandra en Sverre Magnus zijn nog bezig met hun opleiding. Het duurt zeker nog een aantal jaren alvorens zij ingezet kunnen worden.

Het Noorse koningspaar is het oudste nog regerende koningspaar. Anderen uit hun generatie zijn met pensioen. Denk aan keizer Akihito (91) en keizerin Michiko (90), koning Albert II (90) en koningin Paola (87), koning Juan Carlos (87) en koningin Sofia (86) en aan koningin (nu weer prinses) Beatrix (87) en koningin Margrethe II (85). Vorst Hans Adam van Liechtenstein (80) heeft al in 2004 afstand genomen van het regeringswerk en groothertog Henri (70) van Luxemburg stopt in oktober.

De Zweedse koning Carl Gustaf wordt op 30 april 79 jaar en koning Charles III, eigenlijk net pas begonnen met zijn levenswerk, hoopt in november 77 jaar te worden. Zijn vrouw koningin Camilla wordt deze zomer 78 jaar, en de nog steeds actieve hertog van Kent hoopt 90 te worden in oktober. De ‘jonkies’ zijn Albert (67) van Monaco, Filip (65) in België, Willem-Alexander (bijna 58), Felipe (57) van Spanje en Frederik (bijna 57) van Denemarken.

In de periferie zijn er nog meer hoogbejaarde vorstelijke personen, onder wie Marianne Bernadotte, gravin van Wisborg (100), prinses Françoise van Bourbon-Parma (96) en koningin Sirikit (92). Koning Simeon wordt 88 jaar en keizerin Farah Pahlavi 87 jaar.

© RB Hans Jacobs; Archieffoto Noorse hof

Oranjes kunnen zaterdag uurtje uitslapen

De koninklijke familie viert Koningsdag zaterdag bijna zoals gepland. Na een lang conclaaf over de viering in Doetinchem aan te passen aan de bijna gelijktijdige uitvaart van paus Franciscus, is besloten het programma in de Achterhoek een uur later te laten beginnen. Niet om 11 uur maar om 12 uur.

Het koningspaar is dus niet bij de uitvaart en er is ook niet voor gekozen om een ander lid van het Koninklijk Huis – prinses Amalia bijvoorbeeld, in navolging van de Britse prins William – af te vaardigen. Nederland wordt vertegenwoordigd door minister-president en minister van Buitenlandse Zaken.

De vorstenparen van België, Luxemburg en Spanje, erfprins Alois en echtgenote Sophie van Liechtenstein,  en ongetwijfeld ook het vorstenpaar van Monaco, zijn wel op het Sint Pietersplein in Vaticaanstad, samen met tientallen staatshoofden uit de hele wereld. De Oranjes zijn daar dus niet bij, maar ze wachten wel met zwaaien en spelletjes spelen tot de uitvaart voorbij is.

Het is overigens niet uitgesloten dat de Nederlandse koninklijke familie als zodanig wel aanwezig is, maar dan onder een ander label, namelijk dat van de vorstelijke familie van Bourbon-Parma. Prins Carlos heeft maandag in zijn duorol als hertog van Parma (Italië) en leider van de carlisten (Spanje) gereageerd op het overlijden van paus Franciscus.

Dinsdagochtend werd bekend dat de uitvaart op zaterdag zou zijn en daarmee dus zou samenvallen met de viering van Koningsdag. Nou had de uitvaart uiteraard geen invloed op de landelijke viering, maar er moest wel wat worden bedacht voor de koninklijke deelname aan de festiviteiten. Aanvankelijk werd gemeld dat er snel uitsluitsel zou komen, maar uiteindelijk duurde het bijna tien uur alvorens er de Rijksvoorlichtingsdienst een bericht verspreidde.

© RB Hans Jacobs

Koningspaar gedenkt Franciscus

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben zondagmorgen gereageerd op het overlijden van paus Franciscus. Via sociale media hebben ze een boodschap doen uitgaan. De paus overleed op paasmaandag. 

'Wij zijn diep getroffen door het overlijden van Zijne Heiligheid Paus Franciscus. Met warmte herinneren wij ons de persoonlijke ontmoetingen met hem, onder andere tijdens ons staatsbezoek aan de Heilige Stoel in 2017', aldus het koningspaar.

'Paus Franciscus straalde in alles barmhartigheid uit. Vanuit een rotsvast geloof in Gods liefde pleitte hij voor mededogen en menselijkheid. Sober en eenvoudig levend koos hij steeds de kant van de kwetsbaren en behoeftigen.'

'Hij was er diep van overtuigd dat God werkzaam is in nederigheid en compassie. Daarbij zocht hij actief de verbinding met andere geloofsgemeenschappen overal ter wereld. Hij belichaamde de luisterende en liefhebbende Kerk en wist daarmee de harten van velen – zowel binnen de Rooms-Katholieke Kerk als daarbuiten – te winnen. De herinnering aan hem koesteren wij in dankbaarheid.'

Willem-Alexander en Máxima hebben de van oorsprong Argentijnse paus een aantal keren ontmoet. Het staatsbezoek vond plaats toen prins Jaime ambassadeur was bij de Heilige Stoel. 

Maandag hebben ook andere staatshoofden gereageerd op het overlijden van de paus die met Pasen nog de zegen voor de stad en de wereld uitsprak. Onder anderen de koningen Charles, Carl Gustaf, Filip, Harald, Frederik, Mohammed VI, Abdullah en Felipe alsmede groothertog Henri, vorst Albert II en prins Carlos van Bourbon-Parma lieten van zich horen. 

© RB; Beeld: screenshot en © Patrick van Katwijk 

Jarige Ariane (18) krijgt onderscheiding

Prinses Ariane viert donderdag haar achttiende verjaardag. Ter gelegenheid van haar verjaardag heeft koning Willem-Alexander haar benoemd tot Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw en tot Ridder in de Huisorde van den Gouden Leeuw. Ook kan zij vanaf nu gebruik maken van haar onderscheidingsvlag.

De koning heeft Ariane bij Koninklijk Besluit van 21 maart 2025 benoemd tot Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In 1898 is koningin Wilhelmina als eerste vrouw benoemd tot Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Sindsdien worden alle kinderen van het staatshoofd ter gelegenheid van hun achttiende verjaardag benoemd tot Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Prinses Ariane is per Koninklijke Beschikking per 10 april 2025 benoemd tot Ridder in de Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau. De Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau is een gezamenlijke Orde van de Koning en de Groothertog van Luxemburg.

Op 24 november 2021 heeft Koning Willem-Alexander bij Koninklijk Besluit een onderscheidingsvlag vastgesteld voor zijn dochters zodra zij de leeftijd van achttien jaar bereiken. Deze vlag geldt vanaf 10 april 2025 ook voor Prinses Ariane.

© RB; Bron: RVD; Beeld: © Patrick van Katwijk

Madrid koestert Amalia's tulpen

Als de lente komt dan stuur ik jou 'Tulpen uit Amsterdam'... Prinses Amalia heeft tulpen geschonken aan Madrid, als dank voor de genoten gastvrijheid toen het voor haar niet veilig was in Amsterdam.

De tulpenbollen zijn vorig jaar november symbolisch geplant door de Nederlandse ambassadeur en burgemeester José Luis Martínez-Almeida van Madrid. Inmiddels zijn de tulpen uitgekomen - en al bijna uitgebloeid in het warme, zonnige Spaanse lenteweer.

De tulpenperken op de Plaza de Oriente, bij het Teatro Real, en tegenover het Koninklijk Paleis zijn een trekpleister. Een beetje zoals de Keukenhof, maar dan in miniatuur: iedereen wil er foto's maken.

Een mooi cadeau dus van Amalia, en in de traditie van overgrootmoeder koningin Juliana die elk jaar tulpenbollen stuurde naar Canada, uit dank voor de gastvrijheid tijdens de Tweede Wereldoorlog.

© RB Hans Jacobs 

Lintjes geen politiek instrument

Er is een minister in het huidige Nederlandse kabinet die weigert de toekenning van koninklijke onderscheidingen te accorderen omdat de uitverkorenen iets doen wat ingaat tegen haar beleid, namelijk mensen helpen.

Het verlenen van lintjes wordt daarmee opeens politiek. En daarop is zondag meteen van alle kanten kritiek en verzet gekomen, heel opmerkelijk ook van de Kring van Commissarissen die eerder in de week nog samenkwam op paleis Huis ten Bosch.

De Kring van commissarissen van de Koning benadrukt het belang van een zorgvuldige en objectieve procedure bij het toekennen van koninklijke onderscheidingen. Deze onderscheidingen zijn bedoeld voor personen die zich op uitzonderlijke wijze hebben ingezet voor de samenleving, ongeacht de aard van hun werkzaamheden. 

Het proces verloopt via een vaste route: voordrachten worden ingediend bij de gemeente, waarna de burgemeester en de commissaris van de Koning hun goedkeuring geven. Vervolgens beoordeelt het Kapittel voor de Civiele Orden de aanvraag, en de verantwoordelijke minister formaliseert de toekenning.

Het is goed gebruik dat de minister de adviezen van het Kapittel opvolgt en de koninklijke besluiten ondertekent. Deze werkwijze waarborgt de integriteit en het apolitieke karakter van het decoratiestelsel. Het niet ondertekenen van dergelijke voordrachten op basis van persoonlijke beleidsopvattingen kan de objectiviteit van het systeem ondermijnen en leidt tot ongewenste politisering.

Wij roepen alle betrokkenen op om de bestaande procedures en criteria te respecteren en de toekenning van koninklijke onderscheidingen vrij te houden van politieke overwegingen. Dit is essentieel om de waarde en betekenis van deze onderscheidingen voor de samenleving te behouden.

© RB; brief van René Paas

Prinses Margriet breekt arm bij schaatsen

De Hollandse 100 is zondagochtend voor prinses Margriet (82) op zeer pijnlijke wijze geëindigd. Bij het uitrijden, op tweehonderd meter voor de finish, kwam ze lelijk ten val op het ijs van schaatstempel Thialf. Ze liep daarbij een breuk in haar bovenarm op. 'Heel ongelukkig en zéér pijnlijk', aldus echtgenoot Pieter van Vollenhoven later zondag. 

De Hollandse 100 is het jaarlijkse sportfestijn - tien kilometer schaatsen, negentig kilometer fietsen - waarbij geld wordt ingezameld voor de strijd tegen lymfeklierkanker. Prins Bernhard heeft hiertoe het initiatief genomen nadat bij hem in 2013 deze ziekte werd vastgesteld. Met de opbrengst van de Hollandse 100 en tal van andere activiteiten wordt onderzoek naar lymfeklierkanker financieel ondersteund.

Prinses Margriet is een echte schaatsliefhebber en ze verscheen even enthousiast als geconcentreerd aan de start voor de tien kilometer, die ze in een rustig tempo en zichtbaar blij schaatste. De laatste drie rondjes telde ze af, met Pieter van Vollenhoven met zijn camera in de aanslag langs de kant. Prins Bernhard schaatste ook, en aan de zijlijn werden de verrichtingen o.a. door prins Maurits en zoon Lucas bekeken. 

Het duurde even voordat iedereen doorhad dat degene voor wie de omroeper dringend om EHBO-hulp vroeg, prinses Margriet was. Enkele mede-schaatsers hadden zich toen al over haar ontfermd, waarna ze snel naar het ziekenhuis werd gebracht. Een domper op het festijn, al hebben de meeste deelnemers daar weinig van meegekregen. De meesten waren zich al aan het voorbereiden op het onderdeel fietsen. 

In hoeverre de kwetsuur invloed heeft op het programma van de prinses zal de komende dagen moeten blijken. Met name in mei is de prinses zeer gevraagd wanneer de Canadezen in Nederland de tachtigste verjaardag van de bevrijding komen vieren.

© RB; Beeld: © RB, Patrick van Katwijk, screenshot EO

Staatsbezoek teller op vijftig

Koning Willem Alexander en koningin Máxima zijn maandagavond aangekomen in Nairobi, de hoofdstad van Kenia. De koning is door president William Ruto uitgenodigd voor een staatsbezoek. Dat begint dinsdag en duurt tot donderdagavond.

Kenia staat al lang bovenaan het lijstje van landen waar de Nederlandse regering de koning graag een staatsbezoek ziet brengen. Dat heeft onder meer te maken met economische belangen en met de strategische ligging van Kenia. 

Het bezoek was oorspronkelijk gepland voor vorig jaar, maar toen was het politieke klimaat in Kenia er niet naar. Ook nu zijn er Kenianen die wensen dat het koningspaar thuisblijft. President Ruto is namelijk niet zachtzinnig opgetreden tegen voornamelijk jonge betogers, die het niet eens waren met zijn ingevoerde belastingverhogingen. 

Voor Willem-Aexander is Kenia bekend terrein. Bijna letterlijk kun je zeggen: hij heeft er vluchten uitgevoerd voor de Flying Doctors. Ook voor zijn VN-werk op het gebied van water en sanitatie was hij regelmatig in Kenia, voor het laatst in maart 2010. Máxima was er nog in 2023, eveneens voor de Verenigde Naties en op uitnodiging van de Keniaanse regering.

Het staatsbezoek is #30 van Willem-Alexander sinds 2014, toen hij in Polen met het afleggen van staatsbezoeken begon. Dat betekent voor de verslaggever staatsbezoek #50: de dertig van de koning en de twintig laatste staatsbezoeken van koningin Beatrix - te beginnen in maart 2003. Een toch wel uniek getal. Willem-Alexander staat met Kenia op 49 - de dertig als koning en negentien keer vergezelde hij zijn moeder bij een staatsbezoek. 

© RB Hans Jacobs