176 jaar monarchie in België

De Belgische koning Albert herdenkt vrijdag op de nationale feestdag dat zijn voorvader Leopold I precies 176 jaar geleden de eed aflegde en daarmee de Belgische monarchie stichtte.

Voor Leopold was België een troostprijs. Hij was niet eens de eerste keuze van de Belgische notabelen, die hun land een jaar eerder losmaakten van de Oranjes en Nederland. Zij wilden het liefst een lid van het Franse koningshuis op de troon, maar dat vonden de buurlanden geen goed idee.

De zoektocht ging noodgedwongen verder tot in Londen de 41-jarige prins-weduwnaar uit het Duitse vorstendom Saksen-Coburg en Gotha werd gevonden. Een half jaar eerder had die de hem aangeboden Griekse kroon nog afgewezen.Te riskant en niet profijtelijk.

Leopold was in 1816 getrouwd met de prinses van Wales, de enige dochter van de Britse regent en latere koning George IV. Deze prinses Charlotte had niet lang daarvoor de haar opgedrongen verloving met de prins van Oranje - de latere koning Willem II (foto)- verbroken. Maar het huwelijk was van korte duur. Charlotte stierf in 1817 in het kraambed. Leopold zat zonder werk en zonder toekomst. Tot de Belgen aanklopten.

Leopold had in 1831 nog maar net zijn intrek genomen in het door de Oranjes verlaten paleis van Brussel op de eerste grote crisis diende zich al aan. De boedelscheiding tussen Nederland en België was niet naar de zin van de Nederlandse koning Willem I. Die stuurde op 2 augustus zijn troepen in Brabant de grens over om de Belgen tot gunstiger voorwaarden te dwingen. Die inval staat bekend als de Tiendaagse Veldtocht.

Langer dan tien dagen duurde de invasie niet. Frankrijk dreigde zich er mee te bemoeien en daarmee durfde Willem de strijd niet aan. Op 12 augustus werd een wapenstilstand gesloten. Een vredesverdrag kwam echter pas in 1839 tot stand. Leopold, die in Europa dankzij een uitgekookte huwelijkspolitiek veel invloed verwierf, regeerde nog tot 1865. In Brussel herinnert de Congreskolom aan zijn eedaflegging.

De betrekkingen tussen de Belgische en Nederlandse vorstenhuizen zijn tegenwoordig veel beter, zoals koningin Beatrix vorig jaar tijdens haar tweede staatsbezoek aan België nog eens benadrukte.

Koning Albert (73) heeft meer te duchten van politci in eigen land die de macht van de vorst willen beperken of die België willen opsplitsen en de nu 176-jaar oude monarchie willen schrappen.