Bezoek van Spaanse koninklijke vrienden

Met een diepe kniebuiging maakte prinses Letizia vorig jaar september op het militaire vliegveld bij Madrid duidelijk dat de relatie tot Willem-Alexander en Máxima was gewijzigd.

Felipe en Letizia zaten nog in de wachtkamer terwijl de Nederlandse bezoekers één etappe verder waren. Achter gesloten deuren waren de paren even goede vrienden, maar daarbuiten moest het statusverschil benadrukt worden met de eerbiedige kniebuiging.

Nu, iets meer dan een jaar later, kan de reverence weer achterwege blijven. In juni is Felipe zijn vader koning Juan Carlos opgevolgd. De vrienden staan weer op gelijke hoogte en na het kennismakingsbezoek van Willem-Alexander aan Felipe’s ouders vorig jaar, is het nu de beurt aan Felipe en Letizia om als ‘los Reyes’ te worden onthaald op paleis Noordeinde in Den Haag.

Het zal ongetwijfeld een hartelijke ontvangst zijn, met bij de lunch achter de gesloten paleisdeuren weinig plichtplegingen. Felipe en Letizia en Willem-Alexander en Máxima hebben elkaar sinds maart vorig jaar al regelmatig getroffen. Eerst bij het afscheidsfeestje van de Prins van Oranje op het Oude Loo in Apeldoorn, kort daarna bij de intronisatie van paus Franciscus in Rome en eind april opnieuw bij de inhuldiging van Willem-Alexander.

Het zogenoemde kennismakingsbezoek aan Spanje daags na Prinsjesdag 2013 bracht de bevriende stellen andermaal bijeen, maar daarna was het even stil. Spanje nodigde net als België vorig jaar juli geen buitenlandse gasten uit bij de installatie van Felipe als koning. Het bezoek aan Den Haag is de eerste gelegenheid om elkaar weer te treffen, al ontmoette Máxima vorige maand het Spaanse koningspaar al bij de VN in New York.

Voor koning Felipe is het zijn eerste kennismakingsbezoek aan een Europese collega-koning. Binnenkort volgen ook visites aan België en Luxemburg, en aan Duitsland en Italië. Voor de zomervakantie maakte hij al een rondje langs de buurlanden Portugal, Marokko en Frankrijk en ging hij met Letizia ook op audiëntie bij paus Franciscus. Vorige maand was het koningspaar zoals gezegd ook in New York, waar Felipe zowel de klimaattop als de Algemene Vergadering van de VN toesprak.

Het beleefdheidsbezoek – een betere benaming dan kennismakingsbezoek, de koningsparen kennen elkaar immers al jaren – volgt de blauwdruk die voor Willerm-Alexanders soortgelijke bezoeken vorig jaar is bedacht: staatshoofd, parlement, premier. Een formule die koning Filip ook heeft gehanteerd voor zijn reeks kennismakingsbezoeken, inclusief dat aan Nederland vorig jaar november.

De speling van het lot – of de loop van de geschiedenis – heeft ervoor gezorgd dat Willem-Alexander en Máxima geen kennismakingsbezoek hebben gebracht aan buurland België en dat Filip en Mathilde niet op bezoek hoeven in Madrid. Het reeds geplande bezoek van de Oranjes aan Brussel kon worden geschrapt door de Belgische troonswisseling en het uitgestelde bezoek van de Belgen aan Spanje kon van de agenda worden afgevoerd door de troonswisseling in juni.

Felipe is overigens al een paar uur in België geweest, begin augustus voor de herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog precies honderd jaar eerder.

De Spaanse koning beleefde afgelopen zondag zijn eerste nationale feestdag. Hij had daarbij een verrassing in petto door zijn dochters Leonor en Sofia mee te nemen naar de militaire parade. De ontspannen reactie van de meisjes op het defilé, en de tekst en uitleg die zij vanzelfsprekend kregen van hun moeder Letizia, bracht in Spanje weer boze pennen in beweging.

Het was oneerbiedig en frivool – een tegenovergestelde reactie dan die van Nederlandse waarnemers. Die zeiden: dat zouden Willem-Alexander en Máxima ook moeten doen.

Die verschillende opinies zijn kenmerkend voor de verschillende wijze waarop naar beide koningsparen wordt aangekeken. Máxima kan daarbij in beide landen nog altijd veel potjes breken, terwijl Letizia in Spanje bijna altijd zuur wordt beoordeeld. Haar ingetogenheid valt slecht in de vergelijking met de veel uitbundiger – in gedrag en kleding – Máxima.

Maar met de scherpe observatie op de site van El Confidencial dat Máxima mocht ze koningin van Spanje zijn, ook een wagonlading kritiek te verduren zou krijgen, precies op die punten waarvoor ze nu in Spanje als koningin van Nederland zo geliefd is.