Koninklijke flitsvisite in mooi Flevoland

Flevoland – althans Urk en de Noordoostpolder – liepen donderdag uit voor het streekbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima. Het was al weer hun tiende uitgebreide visite in eigen land. Alleen in Utrecht is het paar nog niet op streekbezoek geweest, maar die provincie komt wellicht dit najaar aan de beurt. Groningen en Drenthe deelden het koninklijk bezoek.

Flitsvisite is misschien een betere benaming voor het streekbezoek. Hoeveel van Urk heeft koningspaar nu eigenlijk gezien? Aankomst bij het Havenkantoor, buiten het zicht van de Urkers, een gesprekje met de gastheren van de dag – commissaris Leen Verbeek, de burgemeesters van de drie te bezoeken gemeenten – en 'bad in de menigte' langs de haven om vervolgens in de bus te stappen naar het Maritiem Onderwijscentrum.

Veel tijd was er daar ook niet. Welkomstwoord van de directeur, kijkje in de machinekamer, bij het netten boeten en vis fileren, in de kookklas en tenslotte praatje met degenen die de bijzondere school ondersteunen en in stand houden, en weg, op naar het Windpark in de gemeente Noordoostpolder dat net tien dagen eerder officieel is geopend. Een park waar veel verzet tegen is geweest: het ijzeren gordijn rond Urk noemde de actiegroep 'Urk Briest' het.

Met excuses aan de verzetsgroep: de enorme windturbines, van het formaat dat je doorgaans alleen op zee aantreft, is imposant en op zijn eigen wijze ook fraai. Drie stroken zijn er aangelegd, in het IJsselmeer en net achter de dijk. Koning en koningin gaan ook even de dijk op, voor het uitzicht en voor het mooie, iconische plaatje met het windmolenpark, het IJsselmeer en de polder op de achtergrond.

Ook hier is het verblijf maar kort. Volgende halte is het 'lelijke maar daarom niet minder bijzondere' dorpje Nagele. In de jaren vijftig achter de tekentafel ontworpen en bedacht door idealistische maar ruziënde vooraanstaande architecten, en tot icoon van de wederopbouw in de naoorlogse jaren geworden en voorbeeld van het 'nieuwe bouwen' met veel 'licht, lucht, ruimte en groen'.

Blokkendozen naast elkaar. Toen vooruitstrevend, nu achterhaald. Menige stad heeft soortgelijke wijken afgebroken, maar Nagele is uniek en de redding moet komen van andere oplossingen.

Het koningspaar luistert aandachtig en draagt suggesties aan tijdens een gesprek in het fraaie Museum Nagele, voorheen de katholieke kerk van het 1900 inwoners tellende dorp. Koning en koningin wordt gevraagd niet alleen het gastenboek te tekenen, maar ook een blankhouten stoel. Het wordt op een heel aardige, niet opdringerige manier gevraagd en Willem-Alexander en Máxima zetten inderdaad hun krabbel. Een originele aanwinst.

Er volgt een uitgebreide wandeling door de kern van Nagele, en daarna rijdt de bus via een omweg – de toeristische route, maar die geeft veel te zien van het mooie landschap, de dijk en de land- en tuinbouw – naar Staay Food Group in Dronten, dat sinds 1 juni in een hypermodern pand is gevestigd.

De aankleding van de ruimte waarin het koningspaar wordt ontvangen en een inleiding krijgt is uit de kunst – met groente en fruit! Dat zijn ook de producten waarmee wordt gewerkt.

Uniek zijn de plannen met sla: teelt onder led-licht, in acht verdiepingen, geheel gecontroleerd – de kweek van supersla, die vooralsnog wordt gebruikt voor de maaltijdsalades van Aldi in Nederland en Duitsland.

Maar het concept belooft veel voor de toekomst: teelt in of bij de stad, geen of weinig transport nodig, altijd oogst, goede en constante kwaliteit en geen bestrijdingsmiddelen en meer van dat. En het smaakt ook nog goed, niet van sla van de koude grond te onderscheiden. Na de rondleiding wordt gesproken met Poolse werknemers van het bedrijf.

Slotakkoord is cultureel centrum De Meerpaal in het hartje van Dronten, dat net als Urk eerder, royaal is uitgelopen om het koninklijk bezoek te begroeten. Een mini-Koningsdag zeg maar, en het is nog net droog.

De stortbui komt pas als koning en koningin zich in het 'kunstlokaal' onderhouden met een aantal mensen met een beperking, die vertellen over de kunst als uitlaatklep en stimulans – een intens ogenblik tijdens het streekbezoek, ook voor de kunstenaars.

'We kunnen weer ademhalen', zegt één van hen opgelucht als het paar de ruimte verlaat. Deze vrouw wil aanvankelijk helemaal niet met hen praten. 'Mijn werk spreekt voor zichzelf', zegt ze afhoudend, maar koning en koningin weten haar vertrouwen te winnen en uiteindelijk wordt het een leuk gesprek.

Ter afsluiting is er een ontvangst met de belangrijkste deelnemers aan het streekbezoek, die gegroepeerd naar onderdeel bij een tafeltje staan en dan nog even kunnen napraten met Willem-Alexander en Máxima.

Vroeger sloot de pers ook aan en maakte koningin Beatrix met hen ook een praatje, maar de koning heeft dat mooie gebruik afgevoerd. In zijn dankwoord spreekt hij van een fijn bezoek. En dan gaat hij op Wassenaar aan – commissaris Verbeek wilde dat niet verklappen, maar het is geen staatsgeheim aldus de koning lachend. Naar huis!