* Vanaf links: grootmeester, grootmeesteres, ambassadeur en ceremoniemeester
Willem-Alexander is vijf jaar koning. ,,De tijd is voorbij gevlogen", verklapte hij op Koningsdag aan Dionne Stax. Bij zijn aantreden liet de Rijksvoorlichtingsdienst weten dat de hofhouding nagenoeg ongewijzigd zou blijven, maar nu vijf jaar later is dat niet meer het geval. Integendeel.
Volgens de Grondwet heeft de Koning het recht zijn eigen 'huis' in te richten. Daarbij zijn niet de kastjes en tafels bedoeld, maar de naaste medewerkers die vaak nog archaïsch aandoende titels hebben als stalmeester, hofmaarschalk, grootmeester en hofdame.
* Rechts van koningin: hofdames Van Karnebeek en Gaarlandt
Indachtig dat grondwetsartikel had de hofhouding van koningin Beatrix zijn functies ter beschikking gesteld, zodat Willem-Alexander in alle vrijheid zijn eigen ploeg kon kiezen. Maar de koning ging vooralsnog verder met de ook hem zeer vertrouwde mensen. Hij had immers gedeeltelijk ook zijn zegje mogen doen bij hun aanstelling want koningin Beatrix werkte al in een vroeg stadium toe naar een troonswisseling.
Vijf jaar later echter zijn bijna alle leden van de hofhouding vervangen. Niet omdat Willem-Alexander zich heeft bedacht maar omdat al door zijn moeder een goed werkende roulatiesysteem is ingevoerd. Zo leent Buitenlandse Zaken een topmensen uit die een aantal jaren dienst doen aan het hof en vervolgens weer terugkeren in de diplomatieke dienst. Het beste voorbeeld hiervan is de grootmeester, de baas van de hofhouding.
* Van links: grootmeesteres, ambassadeur, hofmaarschalk, hofdame Crince le Roy, particulier secretaris van koningin
Zo vertrok Marco Hennis in 2015 na zeven jaar als grootmeester naar Wenen, waar hij ambassadeur werd en kwam ambassadeur Jan Versteeg uit Athene naar Paleis Noordeinde. De diplomatieke dienst kreeg ook de achtereenvolgende ceremoniemeesters Wim Cosijn (2013) en Alle Dorhout (2017) terug, en leende Simon van der Burg uit, die consul-generaal was in Ho Chi Minhstad. Máxima deed een beroep op diplomate Gabriella Sancisi, als opvolgster van Bahia Tahzib-Lie als haar particilier secretaris.
Na het aftreden van koningin Beatrix bleven de door haar uitgekozen grootmeesteres en hofdames nog even op hun plek, maar daarna ging het koningspaar met een nieuwe en vooral jongere ploeg verder, waarbij Bibi barones van Zuylen van Nijevelt-den Beer Poortugael doorschoof naar de positie van grootmeesteres.
Alleen hofdame Lieke Gaarlandt-van Voorst tot Beest is aangehouden. Op 1 juni is zij een kwart eeuw aan het hof. De andere twee hofdames zijn Pien van Karnebeek-Thijssen en Annemijn Crince le Roy-van Munster van Heuven.
Binnen de hofhouding is 'mevrouw Gaarlandt' recordhoudster, op de voet gevolgd door de voor al het koninklijk vervoer verantwoordelijke stalmeester Bert Wassenaar (foto boven), die sinds 1996 in functie is. Ook hofmaarschalk Sjoert Klein Schiphorst (foto onder) zwaait nog altijd de scepter over koninklijke ontvangsten, recepties en banketten.
Nieuw waren de drie persoonlijk adviseurs die Willem-Alexander direct na zijn inhuldiging benoemde. Eén van hen is weer ander werk gaan doen; Pien Zaaijer (foto onder) en Jan Snoek werken nog op paleis Noordeinde, Bram Cille is de nieuwe man. Ook is er een persoonlijk assistent, Eveline van den Bent, die op Koningsdag bijvoorbeeld een oogje hield op de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane.
De koning koos in Eric Verwaal een nieuwe algemeen secretaris, na de pensionering van oudgediende Jaap Leeuwenburg. Plaatsvervanger is Freek Manche. Daarnaast is Willem-Alexander toe aan zijn derde Chef Militair Huis. Die functie wordt nu bekleed door schout-bij-nacht Ludger Brummelaar, als opvolger van Hans van der Louw en daarvoor Henk Morsink.
De komende jaren zal de hofhouding volgens het rouleringssysteem opnieuw veranderen, zoals ook de adjudanten om de drie, vier jaar wisselen.
© RB Hans Jacobs
Reacties