Drie bijzondere mannen: Jean, Mihai en Philip - de prins is 'de last man standing'

De Britse prins Philip is sinds dinsdagmorgen de 'last man standing'. Koninklijk Europa kende tot voor kort drie ijzervreters, drie onverschrokken mannen die tijdens de Tweede Wereldoorlog pal stonden voor vrijheid en recht. Ze maken elk op geheel eigen wijze deel uit van de moderne Europese geschiedenis: Philip, groothertog Jean en koning Mihai van Roemenië. Alledrie zijn geboren in 1921.

Het levensverhaal van koning Mihai (+2017) kent de meeste pieken en dalen. Als peuter werd hij al koning (1927-1930) om vervolgens te worden afgezet door zijn eigen vader Carol II, die hij tien jaar later weer opvolgde. Met een staatsgreep in 1944 bracht Mihai tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn land in het geallieerde kamp. Maar de beloning was een bezetting door de Sovjet-Unie, invoering van een communistisch regime en ballingschap voor Mihai. Ook na de val van het communisme was hij lang niet welkom in zijn vaderland. De nieuwe machthebbers waren bang voor zijn uitstraling en invloed.

Groothertog Jean (+2019) kende een gelukkiger en rustiger jeugd dan Mihai en Philip, al waren zijn ouders groothertogin Charlotte en prins Félix van Bourbon-Parma streng. De Luxemburgse monarchie had net het aftreden van Charlotte's zus Marie Adelheid en een daaropvolgend referendum over de staatsvorm overleefd. De Duitse bezetting in 1940 was een nieuwe beproeving. Jean belandde uiteindelijk bij de Irish Guards en nam deel aan de geallieerde landingen in Normandië, al was het niet op D-Day (6 juni 1944) zelf. In zijn regeringstijd (1964-2000) zag hij de transformatie van Luxemburg naar een moderne staat.

Prins Philip (97) is pas twee jaar geleden met pensioen gegaan na bijna zijn hele volwassen leven netjes een paar passen achter zijn echtgenote koningin Elizabeth te hebben gelopen. De in Griekenland geboren prins kende een turbulente jeugd, met verbanning uit zijn vaderland, ouders die scheidden en opvoeding door verre verwanten in verschillende landen. In de oorlog nam hij dienst bij de Royal Navy en nam deel aan krijgshandelingen in de Middellandse Zee.

In die tijd leerde hij ook prinses Elizabeth kennen. Op 20 november 1947 werd hun huwelijk gesloten in Westminster Abbey. Onder aan de aanwezigen: koning Mihai van Roemenië – familielid van zowel Elizabeth als Philip – en erfgroothertog Jean. Die laatste hield onder meer Anna van Bourbon-Parma gezelschap, een nichtje. Diezelfde Anna ontmoette daar Mihai en de rest is, zoals ze zeggen, geschiedenis: in 1948, toen Mihai inmiddels Roemenië was uitgezet, trouwden ze in Athene.

De levens van de drie helden zijn dus met elkaar verbonden, via familiebanden, gedeelde ervaringen en de geschiedenis. Koning Mihai overleed in december 2017 en kreeg een staatsuitvaart, groothertog Jean is dinsdagmorgen overleden en wordt op 4 mei begraven. Prins Philip is de laatste van zijn bijzondere generatie.