De uit Spanje vertrokken koning Juan Carlos heeft overal op de wereld rijke vrienden. Hij hoeft anders dan om redenen van zijn broze gezondheid geen haast te maken met het kiezen van een nieuwe woonplaats. Zwitserland en Portugal zijn de voorbije maanden vaak genoemd als mogelijke bestemmingen, maar ook Nederland en de Dominicaanse republiek.
“Het belangrijkse gereedschap voor een koning is een koffer” zei koning George II van Griekenland – de grootvader van Juan Carlos' echtgenote koningin Sofia – eens. Hij was meer dan eens uit het roerige Griekenland verdreven en sprak uit ervaring. Maar de in 1938 in Rome geboren Juan Carlos kende in zijn jeugd ook een zwervend bestaan gekend omdat zijn in 1931 uit Spanje verbannen familie maar geen vaste woonstek kon vinden totdat in 1946 de keuze viel op Villa Giralda in Estoril, aan de zogenoemde Portugese Rivièra.
Dat was in die tijd vanwege het klimaat en de rust een gewild ballingsoord voor op het zijspoor gezette monarchen en hun families. In 1951 woonden naast de Spaanse koninklijke familie ook de afgezette koning Umberto II van Italië en oud-koning Carol II van Roemenië aan de Portugese kust, evenals de Franse troonpretendent Henri, graaf van Parijs. Juan Carlos kwam overigens niet direct mee naar Portugal. Aanvankelijk lieten zijn ouders hem achter op een religieuze kostschool in Zwitserland.
Daar verkommerde de prins, die vervolgens 'thuis' mocht komen in Portugal. Erg lang bleef hij daar niet want al in 1948 gooide zijn vader Juan, graaf van Barcelona, het op een akkoordje met de Spaanse dictator Francisco Franco die zich over de opvoeding van Juan Carlos wilde ontfermen. In Spanje wel te verstaan. “Ik voelde me een pingpongbal. Als het goed ging tussen hen, studeerde ik in Spanje. Als er iets misging, keerde ik weer terug naar Portugal om te leren”, vertelde Juan Carlos over die tijd, waarin zijn vader en Franco vaak ruzie hadden.
Juan Carlos vestigde zich in 1950 definitief in Spanje, al had hij geen enkele zekerheid over zijn toekomst. De rest van het gezin bleef in Estoril. Bij een vakantiebezoek in april 1956 gebeurde een tragedie: Juan Carlos schoot zijn jongere broer Alfonso per ongeluk dood, denkend dat het pistool dat hij in zijn hand had niet geladen was. De herinnering aan die gebeurtenis is hem altijd bij gebleven, aldus Juan Carlos in later jaren.
Het maakt ook dat Estoril waarschijnlijk niet de eerste plaats is waarin hij denkt bij het kiezen van een nieuwe woonplaats, ook al meldden Portugese media maandag dat hij er was gesignaleerd en zei de burgemeester van de gemeente Cascais dat Juan Carlos er welkom is.
© RB Hans Jacobs
Reacties