Het leger van het Zuid-Oost Aziatische Myanmar - bij velen nog steeds beter bekend als Birma of Burma - heeft weer een greep gedaan naar de macht. De uitslag van de in november gehouden verkiezingen beviel de generaals niet.
Het komende jaar geldt de noodtoestand. In de tussentijd kunnen de spelregels zo worden veranderd dat bij volgende verkiezingen de militairen hun invloed en macht houden, ten koste van de gevangen genomen regeringsleider Aung San Suu Kyi (75).
Koningin Máxima zal maandag wellicht hebben teruggedacht aan haar bezoek aan Myanmar in maart 2015. Toen ontmoette ze ook Nobelprijs voor de Vrede (1991)-winnares Aung San, die zich voorbereidde op parlementsverkiezingen later dat jaar.
Haar partij, National League for Democracy, won een ruime meerderheid, maar Aung San mocht geen president worden. De miltairen hadden de grondwet voorzien van een regeltje dat iemand die met een buitenlander was getrouwd en buitenlandse kinderen had, daarvan was uitgesloten. Aung San was met een Brit gehuwd en hun kinderen zijn Brits.
De reputatie van Aung San heeft sinds ze in 2016 'State Counselor' werd veel te lijden gehad van haar stilzwijgen en inactie jegens het leger en de Rohingya, de moslim-minderheid in Myanmar. Er werd zelfs geroepen dat haar de Nobelprijs moest worden afgepakt vanwege de genocide jegens deze bevolkingsgroep. Aung San had overigens maar weinig bewegingsruimte omdat de militairen nog veel rechten hadden.
Koningin Máxima kwam naar Myanmar in haar VN-functie. Ze was uitgenodigd door toenmalig president U Thein Sein om te praten over betere toegankelijkheid van financiële diensten, zoals banken, verzekeringen en pensioenen. Die gesprekken vonden onder meer plaats met leden van regering en parlement, en vertegenwoordigers van banken, telecombedrijven en verleners van microkredieten.
Ook hield de koningin een toespraak aan de universiteit van Rangoon en maakt ze een uitstapje buiten de stad om uit eerste hand te leren over de problemen die de bevolking heeft om toegang te krijgen tot financiële diensten. President Thein Sein was in 2014 voor een kort bezoek in Nederland en had toen ook een apart onderhoud met koningin Máxima.
Myanmar is jarenlang afgesloten geweest van de buitenwereld en heeft in de grensstaten nog steeds te maken met gewapende conflicten. De financiële infrastructuur staat in het uitgestrekte en arme land mede daardoor in de kinderschoenen. Banken zijn in grote delen van het land niet vertegenwoordigd, iedereen betaalt contant.
Mobiel bankieren zou een alternatief kunnen zijn, maar daarvoor is speciale wet- en regelgeving nodig en moet het bereik van mobiele telefoonnetwerken worden verbeterd, met name op het platteland. Ook moet de bevolking worden voorgelicht over nut en noodzaak van zaken als verzekeringen en sparen.
Toegankelijkheid is namelijk niet voldoende. Als de voorzieningen er eenmaal zijn, moeten de mensen ook weten hoe er gebruik van te maken. De toenmalige regering had daarvoor een actieplan opgezet dat in aanwezigheid van koningin Máxima in de nieuwe hoofdstad Naypyidaw werd gelanceerd.
© RB
Reacties