Prins Philip (99) overleden - steun en toeverlaat van koningin Elizabeth

Prins Philip is vrijdag overleden, twee maanden voor wat zijn honderdste verjaardag had moeten worden. Philip was sinds november 1947 de trouwe steun en toeverlaat van koningin Elizabeth.

Prins Philip heeft zich in 2017 teruggetrokken uit het openbare leven. De jaren gingen nu echt tellen, zo liet hij bij die gelegenheid weten. ,,Ik kan niet meer op mijn benen staan”, grapte hij na de aankondiging. Daarna is hij alleen nog bij bijzondere familiegelegenheden naar buiten getreden, zoals de huwelijken van zijn kleinkinderen prinses Eugenie en prins Harry. Of een enkele keer om een beschermheerschap over te dragen, zoals vorig jaar van The Riffles.

Buckingham Palace berekende dat prins Philip bij zijn laatste publieke optreden op 2 augustus 2017 voor de 22.219-ste keer solo in actie kwam. De rekenmeesters becijferden verder dat hij 637 buitenlandse reizen heeft gemaakt, naar 143 landen en gebiedsdelen. De officiële reizen met zijn vrouw zijn niet meegeteld. Ook hield hij 5496 toespraken, werkte mee aan veertien boeken en was beschermheer van 785 organisaties.

Philip kondigde overigens bij zijn negentigste verjaardag al aan zijn taken en publieke optredens te gaan verminderen, maar in de praktijk kwam daar weinig van terecht. In 2016 ondernam hij nog 110 officiële verplichtingen, veel meer dan zijn kleinzoons William en Harry.

Philip is op 21 juni 1921 geboren op het Griekse eiland Korfoe, als lid van de Griekse koninklijke familie. Hij groeide op in ballingschap, zonder zijn ouders. In de Tweede Wereldoorlog diende hij in de Britse Royal Navy, en ontmoette in die tijd ook prinses Elizabeth. Voor haar was het liefde op het eerste gezicht. Philip dacht na zijn huwelijk nog lange tijd in de marine te kunnen dienen, maar in 1952 veranderde zijn rol en zijn leven toen Elizabeth koningin werd. Sinds die tijd heeft hij zijn vrouw bij haar werk ondersteund.

Tot zijn frustratie is hij nooit 'prins-gemaal' gemaakt, zoals in de negentiende eeuw de echtgenoot van koningin Victoria. Hij mocht zich formeel nergens mee bemoeien en ging zeventig jaar zijn eigen gang. Volgens koninklijke biografen vroeg Elizabeth hem wel degelijk om raad, maar hield de hertog van Edinburgh voor de buitenwereld vol dat hij zich niet inliet met staatszaken.

Wel zo gemakkelijk want dan hoefde hij zijn mond niet te houden. En dat Philip graag ongezouten zijn mening gaf, is géén geheim. Hij was grof in de mond, ongeduldig en recht door zee en werd beroemd en berucht om ad rem uitspraken en grappen, die niet altijd op vruchtbare grond vielen. Hij klaagde dat de media hem niet altijd goed begrepen of met opzet in een kwaad daglicht stelden.

Elizabeth leerde Philip kennen toen ze dertien was. Hij is haar enige en eerste liefde; tot groot verdriet van haar vader, die hem geen geschikte huwelijkskandidaat vond. In haar afgeschermde bestaan kwamen verder nauwelijks jongens voor en van de bedavonturen van haar geliefde hoorde ze pas ná haar huwelijk. Ze was 21 toen ze trouwde met de knappe maar straatarme gewezen Griekse prins.

Na de geboorte van Charles (1948) en Anne (1950) wilde Elizabeth, die inmiddels koningin was geworden, de prins niet meer voor echtelijke taken in haar slaapkamer en bed ontvangen. Zij moest haar krachten en energie sparen voor haar door God gegeven taak van vorstin en hoofd van het Gemenebest. Elizabeth draaide later wat bij. In 1960 (Andrew) en 1964 (Edward) volgden zelfs nog twee kinderen.