Binnen de uitgebreide koninklijke familie van de in maart overleden Zulu-koning Goodwill Zwelithini is een lelijke strijd uitgebroken over zowel de erfenis als de opvolging. Het conflict is verscherpt door het onverwachte overlijden vorige week van koningin-regentes Mantfombi Dlamini-Zulu, de derde echtgenote van Goodwill Zwelithini.
Voor de media in Zuid-Afrika en de provincie KwaZulu-Natal is het nauwelijks bij te benen want leden van de koninklijke familie buitelen over elkaar om tegenstrijdige verklaringen op te leggen. Op de achtergrond speelt ook het koningshuis van eSwatini (v/h Swaziland) een rol want de overleden koningin-regentes is een zus van koning Mswati III.
De grond van het probleem en het conflict is wellicht het feit dat wijlen de koning van de Zulu-natie maar liefst zes keer is getrouwd en dat er nu ongeveer dertig kinderen uit die huwelijken nog in leven zijn, én dat die echtverbintenissen niet allemaal dezelfde status hebben. Het eerste huwelijk was tevens een burgerlijk huwelijk, de andere waren ceremoniële huwelijken waarbij dat met Mantfombi Dlamini werd gezien als het voornaamste. Ze was dan ook de hoofdvrouw.
Op grond daarvan werd Mantfombi aangewezen als regentes voor de duur van de drie maanden rouwperiode na het overlijden van haar man. Haar zoon prins Misuzulu (47) werd ook getipt als nieuwe koning. Maar daar was de eerste echtgenote koningin Sibongile Dlamini (geen Swazi royal) het niet mee eens. Zij is daarom naar het hooggerechtshof in Pietermaritzburg gestapt met een zéér royale eisenlijst.
Koningin Sibongile claimt de helft van de erfenis. De andere vijf vrouwen en hun 26 kinderen kunnen de overige vijftig procent verdelen. Alle bezit was van haar en de overleden koning samen en als in het testament wat anders staat, dan is dit vervalst. Hij had haar als jong meisje volgens Zulu-gebruik laten schaken om in 1969 met haar te trouwen, waardoor zij de hoofdvrouw werd. Wie wat anders zegt, heeft het mis.
Sibongile heeft aan de premier van KwaZulu-Natal gevraagd om in beeld te brengen wie tot de koninklijke familie behoort en wie niet. De regering is namelijk verantwoordelijk voor de financiering van het Zulu-koningshuis, en zou moeten weten wie koning Goodwill tot zijn familie rekende.
Alsof dit drama niet genoeg is, heeft prinses Thembi – een zus van wijlen de koning – zich samen met een andere broer en nog twee leden van de familie, gekeerd tegen de traditionele premier van het koningshuis, prins Buthelezi. De 'royal rebels' zoals ze inmiddels worden genoemd, willen meer inspraak over erfenis en troonopvolging.
De begrafenis van de koningin-regentes is donderdag bij het krieken van de dag. Vrijdag is er een herdenkingsplechtigheid waarvoor leden van beide koninklijke families zijn uitgenodigd. Er wordt gefluisterd dat dit keer wel meteen daarna de opvolger van Goodwill Zwelithini bekend wordt gemaakt om verder gekonkel en gemanipuleer een halt toe te roepen en rust te brengen onder de Zulu-bevolking.
Prins Buthelezi erkende dinsdag dat hij weet heeft van geruchten dat de koningin-regentes vergiftigd zou zijn, hetgeen al aangeeft in welk klimaat van beschuldigingen en verdachtmakingen de koninklijke familie zich bevindt. KwaZulu-Natal-premier Sihle Zikala heeft opgeroepen om wijlen de koning en koningin-regentes te respecteren.
© RB Hans Jacobs
Reacties