Wanneer is het een staatsbezoek

Wanneer is een koninklijk bezoek een staatsbezoek? Veel media blijven met die vraag worstelen. Amalia ging de afgelopen dagen volgens o.a. Trouw, RTL en Nu.nl op staatsbezoek naar de Cariben.

Vorig jaar kwamen kroonprins Frederik en kroonprinses Mary op staatsbezoek in Nederland en eerder ging prinses Beatrix op 'staatsbezoek naar Curaçao’.

Toch is het vrij eenvoudig:

Regel 1: alleen een staatshoofd kan een staatsbezoek brengen – aan een ander staatshoofd. Ezelsbruggetje: komt het woord staats drie keer voor, dan is het ook echt een staatsbezoek.

Of anders gezegd: zonder staatshoofd geen staatsbezoek. Amalia is geen staatshoofd en kan dus niet op staatsbezoek gaan; meegaan kan wel.

Regel 2: Je kunt niet bij jezelf op bezoek gaan.

Koning Willem-Alexander kan geen staatsbezoek brengen aan Curaçao of één van de andere vijf Caribische eilanden van zijn eigen Koninkrijk. Hij is daar immers zelf staatshoofd van.

Koningin Elizabeth heeft nooit een staatsbezoek gebracht aan bijvoorbeeld Australië of Canada, terwijl ze er vaak is geweest. Dit omdat ze nu eenmaal ook staatshoofd was van die landen.

Regel 3: een staatshoofd kan ook een officieel bezoek afleggen. Dat is dus géén staatsbezoek. Er bestaat ook niet zoiets als een ‘officieel staatsbezoek’. Een staatsbezoek is altijd officieel, de toevoeging is dus overbodig.

Een officieel bezoek kent minder vaste elementen en is daarmee flexibeler dan een staatsbezoek.

Regel 4: Officiële bezoeken zijn niet voorbehouden aan het staatshoofd. Die kan ook andere familieleden op pad sturen voor een officieel bezoek. Zo zijn prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven verschillende keren op officieel bezoek naar Canada geweest, voor het laatst nog in mei.

Er zijn ook buitenlandse werkbezoeken. Die kunnen geheel naar eigen wensen worden ingericht. In de reeks werkbezoeken aan Duitse bondsstaten zaten formele elementen als een ontvangst door de ministers-presidenten van de deelstaten, vaak ook een door hen aangeboden lunch of diner, naast bemoeienissen met de meereizende handelsmissies.

Bij zijn aantreden in 2013 introduceerde koning Willem-Alexander nog een nieuwe vorm: het kennismakingsbezoek. Even een dagje op en neer om zich voor te stellen als nieuw staatshoofd, waardoor er niet gewacht hoefde te worden op een uitnodiging voor een staatsbezoek.

Kennismakingsbezoeken zijn er ook binnen Nederland geweest en naar het Caribische deel van het Koninkrijk. Amalia maakte nu ook zo'n kennismakingsbezoek. Geen staatsbezoek!