Het aantal genodigden bij de intronisatie van keizer Naruhito is imposant. Maar Japan heeft dan ook de hele wereld uitgenodigd. Volgens de maandag verstrekte opgave worden de volgende 'royals' verwacht.
KONINKLIJKE GASTEN IN JAPAN
Bahrein: kroonprins Salman België: koning Filip en koningin Mathilde Bhutan: koning Jigme Khesar en koningin Jetsun Brunei: sultan Hassanal Bolkiah en prins Mateen Cambodja: koning Norodom Sihamoni Denemarken: kroonprins Frederik en kroonprinses Mary eSwatini: koning Mswati III en een van zijn koninginnen Jordanië: kroonprins Hoessein Lesotho: koning Letsie III met koningin Liechtenstein: erfprins Alois Luxemburg: groothertog Henri Maleisië: koning sultan Abdullah en echtgenote Marokko: prins Moulay Rachid Monaco: vorst Albert II Nederland: koning Willem-Alexander en koningin Máxima Noorwegen: kroonprins Haakon Qatar: emir Tamim Samoa: prins Tuimaleali'ifano Sualauvi II, staatshoofd Spanje: koning Felipe en koningin Letizia Tonga: koning Tupou VI en koningin Verenigd Koninkrijk: prins van Wales Zweden: koning Carl Gustaf en kroonprinses Victoria Opvallend niet vertegenwoordigd met lid koningshuis: Thailand
De co-prins van Andorra heeft vrijdag in het Elysée in Parijs de geloofsbrieven in ontvangst genomen van niet minder dan 31 nieuwe in het Pyreneeën vorstendom geaccrediteerde ambassadeurs. Daaronder de vertegenwoordigers van de Verenigde Staten, Spanje, Australië, Brazilië en Duitsland.
Dat deze diplomaten samenkwamen in het als paleis van de Franse president Emmanuel Macron heeft een bijzondere reden. Macron is namelijk niet alleen staatshoofd van Frankrijk maar sinds zijn verkiezing in 2017 ook automatisch co-prins van buurland Andorra. Hij heeft die duobaan met de bisschop van het in Catalonië gelegen Seu d'Urgell, Joan Enric Vives Sicília.
Deze bijzondere regeling bestaat sinds 1278 en heeft de tand des tijds en de verschillende reïncarnaties van de Franse staat overleefd. Eerst waren de graven van Foix co-prins, later de Franse koningen en keizers en daarna de presidenten.
In de praktijk bemoeien de co-prinsen zich sinds 1993, toen Andorra een moderne grondwet kreeg, niet meer met de dagelijkse gang van zaken. Andorra heeft een premier die de meeste staatszaken op zich neemt en de co-prinsen hebben een vertegenwoordiger in het prinsdom. Co-prins Nicolas Sarkozy dreigde in 2009 overigens met troonsafstand indien Andorra zijn bankwetten niet aanscherpte.
De Franse co-prins bezoekt meestal één keer tijdens zijn Franse presidentschap ook zijn prinsdom en op gezette tijden krijgt hij in Parijs bezoek van de premier van Andorra. Bij het aanbieden van de geloofsbrieven was ook de minister van Buitenlandse Zaken van Andorra aanwezig, alsmede de ambassadeur van dat land in Frankrijk. Dat er zoveel ambassadeurs tegelijk aan de beurt kwamen, komt omdat co-prins Emmanuel Macron daar niet zo vaak tijd voor vrijmaakt.
De postzegels van koning Filip waren er het eerst. Koning Willem-Alexander volgde in november en die zegels zijn al aan een revisie toe. De ontwerpers dachten weg te komen met de afbeelding van een nepkroon en PostNL had al het historisch besef al lang bij het grofvuil gezet, dus moest er deze maand een hoognodige correctie komen. De kroon op de zegels is nu ‘echt’.
Koning Felipe VI heeft sinds maandag – precies zeven maanden na de troonswisseling – ook zijn eigen postzegels. Ze ogen fris, en zijn er voorlopig in vijf waarden. Ze zijn zelf plakkend – zoals ook de Nederlandse en Deense koninklijke zegels bijvoorbeeld – en voorzien van een bijzonder snufje. Wie met zijn smartphone inzoemt op het portret van de koning, krijgt een filmpje te zien over Felipe, zo lieten de Spaanse posterijen weten.
Van koning Juan Carlos zijn meer dan 150 (frankeer)zegels uitgegeven sinds 1975. Anders dan in Nederland, waar de zegels met koningin Beatrix 32 jaar lang hetzelfde bleven, werd het ontwerp van de zegels wel af en toe gewijzigd. De koning werd tenslotte ook ouder, technieken veranderden en iedereen wil ook wel eens een andere afbeelding op de postzegels.
Koning Felipe moet nog even wachten op zijn eigen euromunten. De Spaanse munt maakte in november bekend dat die deze maand uit zullen komen, maar of die deadline wordt gehaald is niet duidelijk. Wel is er eind vorig jaar een munt van 2 euro uitgegeven met het dubbelportret van de oude en nieuwe koning – zoals Nederland ook heeft gedaan bij de troonswisseling.
François Hollande moest dinsdag even een andere pet opzetten. Of beter: een kroontje opzetten. Even was hij co-prins van Andorra en in die hoedanigheid ontving hij op het Elysée de 'Cap de Govern', het hoofd van de regering, voor regulier overleg.
Premier Antoni Martí van het dwergstaatje tussen Spanje en Frankrijk had veel te bespreken met het staatshoofd, zoals de economische betrekkingen met de Europese Unie en een overeenkomst over het betalen van belastingen met Spanje. Vorige week was de Spaanse premier Mariano Rajoy nog op bezoek geweest in Andorra om een akkoord daarover te sluiten.
Andorra heeft twee staatshoofden: de bisschop van het in Catalonië gelegen Urgell, en de Franse president in diens hoedanigheid als rechtsopvolger van de Franse koningen, die op hun beurt weer traden in de rechten van de graven van Foix.
Hollande is sinds zijn aantreden al één keer op bezoek geweest in ‘zijn’ prinsdom dat deze week na lang soebatten eindelijk de eigen euromunten in circulatie brengt. Daarmee hebben nu 4 van de 5 ministaatjes in Europa de euro als betaalmiddel; alleen Malta echter heeft de euro op eigen gezag.
De wereld kent François Hollande als president van Frankrijk. De afgelopen dagen echter fungeerde Hollande als co-prins van buurland en prinsdom Andorra. ,,De meeste Fransen weten niet dat ik die functie heb”, zei Hollande in een kort gesprek met journalisten tijdens zijn bezoek aan Andorra, een ministaatje in de Pyreneeën tussen Frankrijk en Spanje.
Hollande bracht een tweedaags bezoek aan ‘zijn’ prinsdom, maar hij is zoals zijn titel van co-prins al aangeeft niet het enige staatshoofd. Hij deelt die positie met de bisschop Joan Enric Vives van Seu d'Urgell in Spanje. Dit arrangement bestaat al eeuwen. De Franse president is daarbij slechts de rechtsopvolger van de graven van Foix en daarna de Franse koningen die al in 1607 co-prins waren van de bergstaat.
Co-prins Hollande was donderdag en vrijdag op kennismakingsbezoek in Andorra, dat hij wil helpen de economie weer op de rails te krijgen. ,,Maar ook voor Frankrijk is de band met Andorra belangrijk. Er werken hier veel Fransen”, aldus de co-prins, die ook het Franstalig onderwijs in Andorra wil versterken. De landstaal is tegenwoordig Catalaans, maar veel jongeren gaan graag in Frankrijk studeren.
De vlag kan uit bij de verzamelaars van (euro)munten. Er komen tal van interessante nieuwe uitgaven dankzij de troonswisselingen in Nederland en België, en de pauswisseling in het Vaticaan. Daarnaast gaat het prinsdom Andorra vanaf 1 januari 2014 eindelijk eigen euromunten uitgeven en treedt Letland op die datum toe tot de eurolanden.
Het aantreden van een nieuwe koning in België wordt zeker en vast door de Koninklijke Munt ‘gevierd’ met een speciale munt, maar die zal niet meteen klaar zijn. Daarvoor is enige tijd nodig, zo liet de Munt in Brussel donderdag al weten. De beeltenis van koning Filip is ook pas volgend jaar op de euromunten te verwachten.
Twee maanden na de troonswisseling in Nederland zijn er ook nog geen nieuwe euromunten met koning Willem-Alexander. Er moeten eerst ontwerpen worden gemaakt, die moeten op geschiktheid worden beoordeeld, dan moet er in overleg met de koning een keuze worden gemaakt en vervolgens kan het productieproces beginnen bij de Koninklijke Munt in Utrecht.
Nederland en België kunnen ook niet zo maar miljoenen nieuwe munten slaan. De Europese Centrale Bank houdt het aantal in de eurozone in omloop zijnde de munten scherp in de gaten en elk land heeft een quotum, mede gebaseerd op omvang van de bevolking en de economie.
Het Vaticaan of Andorra mogen dus niet tien miljoen 2-euro munten laten maken. Zij snoepen evenals San Marino en Monaco van het quotum van de buurlanden en zijn gebonden aan limieten. Andorra, dat het ontwerp voor de munten inmiddels heeft voorgelegd aan de ECB, mag jaarlijks een aantal munten uitgeven met een tegenwaarde van 2,5 miljoen euro.
San Marino is een van de oudste republieken van Europa en meteen ook de kleinste. Het door Italië omsloten staatje heeft geen president maar twee kapiteins-regent, die voor een periode van zes maanden worden gekozen.
Maandag waren Antonalla Mularoni en Denis Amici op bezoek in Luxemburg, waar de vijftiende aflevering van de Spelen voor de kleine Europese Staten werden geopend. De twee hadden een ontmoeting met groothertog Henri.
Er was ter gelegenheid van de Spelen overigens ook vorstelijk bezoek: prinses Nora van Liechtenstein en prins Albert van Monaco waren bij de opening van de spelen en de receptie in het Groothertogelijk Paleis.
Voor deelneming aan de spelen komen in aanmerking landen die én lid zijn van het IOC (vandaar dat IOC-baas Jacques Rogge ook op de groepsfoto staat) én minder dan één miljoen inwoners tellen. Dat zijn nu negen landen: Andorra, Cyprus, IJsland, Liechtenstein, Luxemburg, Malta, Monaco, Montenegro en San Marino. Het Vaticaan is geen lid van het IOC.
Er is geen plaats voor François Hollande op de euros die het prinsdom Andorra vanaf 1 januari 2014 mag uitgeven. Hollande is behalve president van Frankrijk ook co-prins van het ministaatje dat ligt ingeklemd tussen Frankrijk en Spanje. Het is tegenwoordig vooral een symbolische functie die wordt gedeeld met de bisschop van het Catalaanse Urgell, Joan Enric Vives Sicilia.
In 1278 is bepaald dat Andorra gezamenlijk geregeerd wordt door de bisschop van Urgell en de graaf van Foix. De rechten van de Franse graaf zijn in de loop der tijden overgegaan op de Franse koningen en vervolgens op de Franse presidenten. Andorra heeft daardoor als enige van de monarchieën een gekozen prins, maar wel een die wordt gekozen door de bevolking van het buurland.
Alle Europese vorstendommen die eigen geld uitgeven, hebben het staatshoofd op een of meerdere munt staan. Dat geldt ook voor Monaco en het Vaticaan die dankzij een bijzondere overeenkomst met de euro-landen een beperkt aantal eigen euros mogen uitgeven. Andorra gebruikte voor de invoering van de eenheidsmunt Spaanse peseta’s en Franse francs en kent sinds 2002 de euro als wettig betaalmiddel.
Het prinsdom mag nu ook eigen euromunten laten slaan. De regering heeft woensdag in het staatsblad een prijsvraag uitgeschreven voor het ontwerpen van de munten, waaraan alle inwoners van 18 jaar en ouder mogen meedoen. Op het geldstuk van 2 euro – bij uitstek de munt waarop de co-prinsen hadden kunnen worden afgebeeld - komt het staatswapen zo is al bepaald. Het regeringsgebouw Casa de la Vall komt op het 1 euro stuk.
Zijn verkiezing tot Frans president leverde François Hollande niet één, maar twee functies op. Staatshoofden van Frankrijk zijn namelijk ook co-prins van Andorra in de Pyreneeën.
De functie, die wordt gedeeld met de bisschop van Urgell in Spanje, is grotendeels symbolisch. Het is vooral de crisis die regeert in het voormalige belastingparadijs.
Door Nils Elzenga (GPD)
'Allang' was Vanessa Riera (30) haar baan kwijt geweest als het makelaarskantoor waar ze werkt zich uitsluitend was blijven richten op verkoop en verhuur van huizen. ,,De woningmarkt hier is stilgevallen'', verzucht de inwoonster van Andorra de Vella. Gelukkig vond haar werkgever wat nieuw werk in het voeren van bedrijfsadministraties.
Niettemin vreest Riera voor haar baan. En ze is niet de enige in Andorra. ,,Kortgeleden hebben we een grens overschreden die we nooit hoopten te overschrijden'', zegt directeur Albert Roig (48) van het nationale persbureau. ,,Voor het eerst in de geschiedenis heeft Andorra meer dan duizend werklozen.''
Op een bevolking van 85.000 zielen is dat nog altijd weinig, zeker vergeleken bij de vijftig procent jeugdwerkloosheid in buurland Spanje. Maar voor Andorra, dat sinds de Tweede Wereldoorlog tienduizenden arbeidsmigranten aantrok, is het een teken dat de ongebreidelde groei voorbij is.
Tot het uitbreken van de crisis was Andorra een soort mini-Zwitserland. Een steenrijk, gesloten en conservatief belastingparadijs met strikte immigratieregels dat vrijwillig buiten de EU bleef. Economische pijlers: toeristen en de inkopen die zij voordelig kwamen doen, en een bankwezen dat dreef op kapitaal van over de hele wereld. Op politiek vlak heeft Andorra de unieke structuur: diarchie, of co-prinsschap.
De ene co-prins is het staatshoofd van Frankrijk. De andere is de bisschop van het Spaanse Urgell. ,,Die constructie is ooit bedacht om Andorra te beschermen tegen Frankrijk en Spanje'', legt Roig uit. ,,En met succes. We hebben hier al ruim zeven eeuwen vrede.'' Tot 1993 bepaalden de co-prinsen de koers van Andorra. Pas toen kreeg het land een grondwet. Er kwamen politieke partijen en een parlement met 28 zetels onder leiding van een premier.
,,De co-prinsen zijn daarmee van machthebbers verworden tot adviseurs'', zegt minister van buitenlandse zaken Gilbert Saboya Sunyé. ,,Daarom interesseert de Franse machtswissel mensen hier ook niet zo veel. Daar komt nog bij dat Hollande het eens is met de adviezen van zijn voorganger Sarkozy.'' Die adviezen zijn kortweg: open de economie en zoek toenadering tot de EU.
Daarmee is de liberale regering van Sunyé druk bezig. ,,We moeten wel, want Andorra verkeert al vier jaar in recessie. Dus deelt ons bankwezen sinds kort gegevens met Brussel. We hebben de belastingen verhoogd, hoewel die nog steeds lager zijn dan elders in Europa. Buitenlandse bedrijven kunnen zich hier gemakkelijker vestigen.''
In ruil hiervoor mag Andorra economische verdragen sluiten met EU-landen. Ook mag het land vanaf volgend jaar zijn eigen euro's slaan. Diversificatie van de economie - weg van alleen toerisme - is voor Sunyé het toverwoord. ,,Klimaatverandering maakt skiseizoenen almaar korter en door de crisis spenderen toeristen steeds minder.''
Dat merken Andorra's vele chique hotels en luxe winkels. Een rondvraag levert een eenduidig beeld op: de zaken gaan slecht. ,,Ik heb hier jarenlang gewerkt als ingenieur'', zegt een Cubaanse verkoper in een parfumerie die anoniem wil blijven. ,,Die baan ben ik al kwijt. Of ik hier kan blijven werken is maar de vraag.'' Hij overweegt een terugkeer naar Cuba.
,,Ik ben er trots op co-prins te zijn." Met zijn bekende gevoel voor dramatiek probeerde Nicolas Sarkozy donderdag tijdens zijn drie uur durende bezoek aan het prinsdom Andorra zijn gehoor gunstig te stemmen.
Er werd beleefd geapplaudisseerd, maar de toehoorders vergaten niet dat de Franse president een jaar eerder nog had gedreigd zijn prinsentitel op te geven.
Co-prins Sarkozy wilde de regering van het 86.000 inwoners tellende belastingparadijs in de Pyreneeën daarmee dwingen het belastingregime aan te passen. ,,Ik wil geen prins zijn van een land dat op de zwarte lijst staat van de OESO", aldus Sarkozy in 2009.
,,We hebben ons behoorlijk aan uw woorden geërgerd, maar u heeft ons wakker geschud", zei de parlementsvoorzitter van de ministaat zalvend tot de co-prins, voor wiens bezoek alle inwoners drie uur verplicht vrijaf kregen.
Dat Sarkozy zich 'Copríncep' mag noemen is een overblijfsel van een verdrag uit 1278 waarbij de zeggenschap over Andorra werd gedeeld door de bisschop van het nabij gelegen stadje Urgell in Spanje en de graaf van Foix.
De Franse presidenten zijn de erfopvolgers van die grafelijke rechten, die al in de zeventiende eeuw overgingen op de Franse koningen. De Franse president komt meestal maar één keer in zijn ambtsperiode op bezoek in Andorra, Jacques Chirac kwam in 1997 op visite en alleen François Mitterrand bezocht het prinsdom tweemaal.
Andorra, waar Catalaans de voertaal is, had tot begin jaren negentig weinig in de melk te brokkelen. Pas onder Mitterrand kwam er een grondwet en volgde toelating tot de Verenigde Naties. Inkomsten krijgt het bergstaatje van 468 vierkante kilometer vooral uit toerisme, voornamelijk dagjesmensen die profiteren van de belastingvrijdom en de prijsverschillen met de buurlanden Spanje en Frankrijk.
Andorra probeerde daarnaast zich te profileren als belastingparadijs, maar was daarin minder succesvol dan bijvoorbeeld Liechtenstein. En na het 'sta-of-ik-schiet' van Sarkozy zit de klad in de bankensector, terwijl door de economische crisis die vooral Spanje hard heeft getroffen ook de inkomsten uit toerisme het laten afweten.
Co-prins Nicolas Sarkozy sprak bij zijn bliksembezoek in de hoofdstad Andorra la Vella over een 'historische stap' van Andorra, dat een bladzijde in zijn geschiedenis had omgeslagen. ,,U staat niet alleen, wij zijn uw vrienden", aldus de co-prins, die werd geflankeerd door mede prins aartsbisschip Joan Enric Vives i Sicília.
Laatste reacties