ROYALBLOG.NL

Golfstaten proberen eenheid uit te stralen

Leiders van de zes Golfstaten komen dinsdag in de Saudische hoofdstad Riyad bijeen voor de 42ste topconferentie van het samenwerkingsverband GCC. Niet elk land stuurt zijn staatshoofd. Zo is Oman vertegenwoordigd door vicepremier Sayid Fahd bin Mahmoud en Koeweit door kroonprins Mishal.

De Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) heeft vorige week al het nodige voorwerk gedaan tijdens een rondreis langs alle lidstaten. Hij begon met een meerdaags bezoek aan buurland Oman, waar sultan Haitham hem met groot ceremonieel verwelkomde.

Daarna ging MBS achtereenvolgens naar de Verenigde Arabische Emiraten, Qatar, Bahrein en tenslotte afgelopen vrijdag naar Koeweit. Het was voor het eerst dat de Saudische kroonprins Qatar bezocht. In de zomer van 2017 werd nog op zijn instigatie een algehele boycot afgekondigd tegen Qatar.

Niet alle leden van de GCC deden er aan mee - Oman en Koeweit behielden de diplomatieke banden en handel – maar Egypte sloot zich er bij aan. Pas in januari van dit jaar werd de boycot en het sluiten van de grenzen en verbieden van bijvoorbeeld reizen en luchtverkeer, weer opgeheven. Voor de camera’s is MBS weer dikke vrienden met emir Tamim van Qatar.

De topconferentie moet de richting aangeven voor de samenwerking tussen de ‘broederstaten’. Onderwerpen van gesprek zijn volgens waarnemers de oorlog in de armste van de staten op het Arabische schiereiland, niet-lidstaat Jemen, en verder de relatie met rivaal Iran, de prijs van olie en gas en de gezamenlijke economische vooruitgang.

De staten stralen graag eenheid uit, maar eigen belang gaat nog altijd voor het algehele belang. Dat bleek bijvoorbeeld eerder dit jaar toen Saudi-Arabië bekendmaakte dat bedrijven die geen eigen (hoofd)vestiging in het koninkrijk hadden niet langer in aanmerking zouden komen voor contracten met de staat.

Dat was een maatregel die duidelijk was gericht tegen de Emiraten, waar veel bedrijven die in Saudi-Arabië zijn gehuisvest vanwege het liberale vestigingsklimaat en vrijere leven.

© RB; Beeld: screenshot sociale media

Pieter na Grand Prix: 'Soms snap ik er helemaal niets van, dat is maar goed ook'

Het zal niet veel Nederlanders zijn ontgaan. Afgelopen zondag was er een hardracewedstrijd met auto’s in Abu Dhabi, het grootste en belangrijkste van de zeven minikoninkrijkjes die samen de Verenigde Arabische Emiraten vormen. Op het spel stond de wereldtitel in de F1, met als kanshebber (en uiteindelijke winnaar) ene Max Verstappen (24).

De in het Belgische Hasselt geboren Limburger komt nu in aanmerking voor een uitnodiging voor een uitblinkerslunch op paleis Noordeinde. Het koninklijk gezin heeft hij in september al ontmoet toen dat een kijkje kwam nemen bij de Grand Prix op Circuit Zandvoort, waarvan prins Bernhard mede-eigenaar is.

En eerlijk is eerlijk: Bernhard speelde ook een belangrijke rol bij de terugkeer van het autocircus naar Nederland – waarbij de zoon van prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven de wind mee had door de toenemende successen van Max Verstappen en zijn Red Bull-team. Het koningspaar feliciteerde de coureur al snel na zijn zege, die daarna nog even in de lucht hing wegens protesten van Mercedes, het team van zijn rivaal Lewis Hamilton.

Prins Bernhard was zelf in Abu Dhabi, zoals hij trots liet zien op sociale media. Zijn vader Pieter en broers Pieter-Christiaan en Floris keken thuis, zo lieten ze eveneens blijken. ,,Laatste bocht! Laatste ronde! De gehele wedstrijd heb ik gekeken! Dit resultaat had ik nooit gedacht. Alle zinnen had ik al klaar om deze teleurstelling te kunnen verwerken! Maar laten we onthouden de woorden ‘de laatste ronde… let maar op!”, twitterde Pieter.

,,Soms snap ik er helemaal niets van, maar dat is maar goed ook. Gewoon te jong! Maar spannend, dat was het absoluut. Al die Nederlanders… te gek!!’, schreef hij ook. ,,Gedraag je als een goede verliezer en verbeter de regels voor de toekomst”, maande hij Mercedes daags na de race die wegens de even spannende als verwarrende afloop – de beslissing viel in de laatste ronde – ook voor veel ophef zorgde.

Niet op het circuit van Yas Marina was de gepensioneerde koning Juan Carlos, hoewel hij tegenwoordig om de hoek woont. Hij kwam althans niet in beeld. In voorgaande jaren reisde hij regelmatig naar Abu Dhabi om de Grand Prix bij te wonen.

Wel in de ereloge kroonprins Salman van Bahrein, zelf de grote man achter de GP van zijn land. Ook de emir van Dubai, Mohammed bin Rashid en de kroonprins van Abu Dhabi, Mohammed bin Zayed – de facto leider van de Emiraten – waren aanwezig.

Daarmee is het verschijnen van de bij velen omstreden sport op deze pagina ook gerechtvaardigd – het is koninklijk goedgekeurd.

© RB Hans Jacobs; Beeld: screenshots e.a.

Groot verdriet over overlijden prins Philip

Uit de hele wereld zijn reacties binnengekomen op het overlijden van prins Philip, hertog van Edinburgh, en echtgenoot van de Britse koningin Elizabeth. Buckingham Palace maakte dat vrijdag in een korte verklaring bekend:

"It is with deep sorrow that Her Majesty The Queen announces the death of her beloved husband, His Royal Highness The Prince Philip, Duke of Edinburgh. His Royal Highness passed away peacefully this morning at Windsor Castle. The Royal Family join with people around the world in mourning his loss."

Het Nederlandse koningspaar en prinses Beatrix lieten ook een reactie plaatsen op sociale media:

,,Met groot respect gedenken wij ZKH Prins Philip. Toegewijd stelde hij zijn lange leven in dienst van het Britse volk en van zijn vele plichten en verantwoordelijkheden. Zijn levendige persoonlijkheid maakte een onuitwisbare indruk. Onze liefdevolle gevoelens van meeleven gaan uit naar Hare Majesteit Koningin Elizabeth en alle leden van de Koninklijke Familie".

De Noorse koning Harald was één van de eerste die van zich liet horen. Op de website werden foto's geplaats van ontmoetingen met Philip. In verband met het overlijden wordt vrijdag en op de dag van de uitvaart de vlag vanaf het paleis halfstok gehesen.

,,De koninklijke familie heeft met groot verdriet het bericht ontvangen dat Zijne Koninklijke Hoogheid de hertog van Edinburgh is overleden. Onze gedachten gaan uit naar koningin Elizabeth en de directe familie bij het overlijden van prins Philip. Onze condoleances gaan ook uit naar het Britse volk."

Het Belgische koningspaar stuurde in het Engels, Frans en Nederlands een boodschap van medeleven, steeds vergezeld van een foto uit het Koninklijk Archief.

,,Het overlijden van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Philip, Hertog van Edinburgh, stemt ons diepbedroefd. We willen onze oprechte deelneming betuigen aan Hare Majesteit de Koningin, de Britse Koninklijke Familie, evenals aan het volk van het Verenigd Koninkrijk. Filip & Mathilde"

Het Deense hof maakte bekend dat koningin Margrethe ,,een persoonlijke condoleance" heeft gestuurd aan Hare Majesteit Koningin Elizabeth II ter gelegenheid van de dood van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Philip, Hertog van Edinburgh.

Prins Philip werd in 1921 geboren als Prins van Griekenland en Denemarken en was de achterkleinzoon van Christian IX. De mededeling ging vergezeld van het protret dat de Nederlands-Australische kunstenaar Ralph Heimans in 2017 maakte van prins Philip. Op het schilderij draagt hij de Deense Orde van de Olifant. 

Koning Carl XVI Gustaf gaf een korte verklaring uit, die op de website werd vergezeld door een foto van het Zweedse koningspaar met koningin Elizabeth en prins Philip.

,,De koningin en ik hebben met grote droefheid het nieuws ontvangen van het overlijden van Zijne Koninklijke Hoogheid de hertog van Edinburgh. Prins Philip is al jaren een goede vriend van onze familie, een vriendschap die we enorm waarderen. Zijn bijdrage aan zijn land is een voorbeeld voor ons allemaal. Wij betuigen onze condoleances aan Hare Majesteit de Koningin, de koninklijke familie en de bevolking van Groot-Brittannië. CARL GUSTAF"

Het Spaanse koningspaar stuurde een telegram naar koningin Elizabeth. ,,Onze gedachten en gebeden zijn met U en Uw hele familie" schreven koning Felipe en koningin Letizia aan 'tante Lilibet'. ,,We zullen de tijden met hem nooit vergeten." Hun staatsbezoek in 2017 aan de Queen was het laatste waaraan prins Philip deelnam.

Kroonprins Salman van Bahrein schreef de volgende boodschap: 

,,Ik betuig mijn diepste condoleances aan HM de Koningin, de koninklijke familie en het VK in deze droevige tijd. De toewijding van ZKH de hertog van Edinburgh aan de nationale dienst werd tot ver buiten de kusten van het Verenigd Koninkrijk gevoeld en zal nog vele jaren voortleven. "  

De emir van Dubai, sjeik Mohammed bin Rashid, reageerde op sociale media:

,,In mijn naam en namens de bevolking van de Emiraten betuigen we onze oprechte condoleances aan koningin Elizabeth en het bevriende Britse volk over het overlijden van prins Philip, hertog van Edinburgh. Hij was een vriend van de Emiraten en van vele landen in de wereld, en een voorbeeld van een staatsman die zijn leven wijdde aan de dienst van zijn land."

Marie-Chantal, echtgenote van kroonprins Pavlos van Griekenland. Prins Philip is in 1921 geboren in de Griekse koninklijke familie:

,,We waren allemaal bedroefd te horen van het overlijden van ZKH de hertog van Edinburgh, prins van Griekenland. Standvastig en loyaal diende hij de Kroon met onbaatzuchtige toewijding. We zullen je missen."

De Italiaanse prins Emanuele Filiberto schreef:

,,Wij zullen allemaal een buitengewoon heer missen ("un Gentiluomo straordinario), een voorbeeld voor vele generaties. Een ontroerd en aanhankelijk vaarwel ("addio") aan de hertog van Edinburgh."

Het bestuur van het Britse overzeese eiland Tristan da Cunha plaatste foto's ter herinnering aan prins Philip foto's van zijn bezoek in 1957. 

,,Op Tristan da Cunha zijn we diep bedroefd door de dood van ZKH de hertog van Edinburgh. We betuigen onze diepste condoleances aan HM de Koningin en leden van de koninklijke familie. Zijn bezoek aan Tristan in 1957 wordt met plezier herinnerd."

De Amerikaanse president Joe Biden en zijn vrouw Jill betuigden namens alle inwoners van de Verenigde Staten hun deelneming. 

 ,,In de loop van zijn 99-jarige leven zag hij onze wereld dramatisch en herhaaldelijk veranderen. Van zijn dienst tijdens de Tweede Wereldoorlog tot zijn 73 jaar naast de koningin en zijn hele leven in de publieke belangstelling - Prins Philip wijdde zich graag aan de mensen van het VK, het Gemenebest en zijn familie. (...)  Zijn nalatenschap zal niet alleen voortleven via zijn familie, maar ook in alle liefdadigheidsinspanningen die hij heeft vormgegeven."

© RB; Beeld: o.a. archief, Phil Nijhuis, 2007; sociale media

Koninklijke families in Golfstaten bezetten liefst alle sleutelposten zelf

Regeren is een taak die het beste kan worden toevertrouwd aan de eigen familie. Die regel is in de Golfstaten nog altijd van kracht. Dat bleek deze week weer bij de aanstelling van kroonprins Salman als nieuwe premier van Bahrein, als opvolger van zijn woensdag overleden oudoom prins Khalifa.

De kroonprins was al zeven jaar vicepremier en de helft van de regering bestaat uit familieleden. Bij de samenstelling van het kabinet heeft de volksvertegenwoordiging geen inbreng.

Die opzet is ook terug te vinden in Qatar, waar de premier en ministers worden benoemd door emir Tamim. De in januari aangetreden premier Khalid bin Khalifa Al-Thani is lid van de koninklijke familie, en ook andere leden van het koningshuis hebben de belangrijkste portefeuilles.

• Vader emir en de nieuwe emir in Qatar

In Saudi-Arabië doubleert koning Salman als premier. Hij zit het kabinetsberaad voor en zijn zoon kroonprins Mohammed is vicepremier. Deze is daarnaast voorzitter van de raad voor economische- en ontwikkelingszaken, voorzitter van de raad voor politieke- en veiligheidszaken en minister van defensie. Andere sleutelministeries, zoals buitenlandse zaken en financiën, zijn ook in handen van de koninklijke familie.

Het sultanaat Oman kent eveneens geen premier. Die functie wordt bekleedt door het staatshoofd zelf, de in januari op de troon gekomen sultan Haitham. In de regering zitten verschillende familieleden, inclusief twee (half)broers en twee zoons. Tot deze zomer was Haitham ook minister van defensie, financiën en buitenlandse zaken. Die laatste twee posten heeft hij inmiddels opgegeven.

• Doorkijkje, Oman.

De regeringsstructuur van de Verenigde Arabische Emiraten is ingewikkelder omdat het een federatie is van zeven deels nog autonome emiraten, maar het uitgangspunt is hetzelfde: de sleutelposten zijn voor de regerende vorstenhuizen. In Koeweit is het al niet anders. De premier, vicepremier en ministers van defensie en buitenlandse zaken komen uit de regerende Al-Sabah dynastie, die sinds september onder leiding staat van de nieuwe emir Nawaf.

• De oude en nieuwe (links) emir van Koeweit

Buiten de Golfstaten kent ook het sultanaat Brunei een 'all in the family'-regeringsstructuur. Sultan Hassanal Bolkiah is behalve staatshoofd ook premier, minister van defensie, buitenlandse zaken en financiën en opperbevelhebber van de strijdkrachten. Kroonprins Billah is minister.

© RB Hans Jacobs

Kroonprins van Bahrein nu ook premier

Koning Hamad en kroonprins Salman van Bahrein hebben donderdag op het vliegveld van Manama het stoffelijk overschot gegroet van premier sjeik prins Khalifa, die woensdag op 84-jarige leeftijd in de Mayokliniek in Rochester in het Amerikaanse Minnesota is overleden. Khalifa, een oom van koning Hamad, was sinds 1970 premier van het oliestaatje.

Kroonprins Salman (51) is woensdag door zijn vader meteen benoemd tot de nieuwe premier. De kroonprins, die bevriend was met prins Friso en in 2013 ook bij diens herdenkingsdienst in Delft aanwezig was, werd in 2013 aangesteld als vicepremier.

Het afgelopen jaar was hij de facto al premier omdat Khalifa te ziek was om zijn taken als regeringsleider uit te oefenen. In augustus werd hij overgebracht naar de prestigieuze Mayokliniek, waar die maand ook de hoogbejaarde emir van Koeweit werd opgenomen. Deze overleed daar op 29 september. Khalifa volgde woensdag.

Salman geldt als veel gematigder en moderner dan sjeik Khalifa, die door buitenlandse waarnemers en diplomaten is omschreven als conservatief en corrupt. Tijdens de Arabische lente in 2011 richtte de roep om hervorming zich met name tot hem, maar met hulp van miltairen uit Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten wist de premier zijn positie te behouden. Bahrein raakte daardoor wel een deel van zijn zelfstandigheid kwijt.

De overleden premier werd in januari 1970 aangesteld door zijn oudere broer emir Isa, met wie hij een jaar later bij de onafhankelijkheid van de Golfstaat een taakverdeling overeenkwam.

Regering en economie waren voor Khalifa en diplomatie en buitenlandse betrekkingen voor de emir. Dat bleef zo toen in 1999 zijn neef Hamad als emir op de troon kwam en deze zijn positie drie jaar later verhoogde tot die van koning. Khalifa hield ook stevig vast aan zijn lucratieve machtspositie.

Khalifa, wiens portret naast dat van koning Hamad en kroonprins Salman, overal in het straatbeeld is te zien, was de langst regerende premier ter wereld. De aard van zijn ziekte is niet bekend gemaakt. De uitvaart vindt in besloten kring plaats.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB, social media Bahrain Crown Prince

Condoleancebezoek bij emir van Koeweit

De nieuwe emir van Koeweit/Kuwait, sjeik Nawaf, heeft donderdag een stroom bezoekers gekregen die hem kwamen condoleren met het overlijden van zijn halfbroer en voorganger emir sjeik Sabah. Die stierf dinsdag in een ziekenhuis in de Verenigde Staten en werd woensdag in besloten kring begraven.

Emir Nawaf kreeg sultan Haitham van Oman op visite, die met zijn enorme regeringsvliegtuig – een Boeing 747- naar Koeweit was gevlogen om zijn deelneming te betuigen.

Haitham (64) is zelf pas in januari aangetreden na het overlijden van sultan Qaboos (79). Alle deelnemers aan het condoleancebezoek, inclusief de nieuwe emir en de sultan, droegen uit voorzorg mondkapjes.

Uit Jordanië kwamen koning Abdullah en kroonprins Hoessein om persoonlijk hun medeleven te betuigen en de grondslag te leggen voor de betrekkingen met de nieuwe heerser van de Golfstaat.

Na de korte ontmoeting vloog het Jordaanse gezelschap weer terug naar Amman, terwijl in Koeweit kroonprins Salman van Bahrein arriveerde om op zijn beurt een onderhoud te hebben met de nieuwe emir.

Andere bezoekers waren onder meer de presidenten van Egypte en Irak. De emir van Qatar was woensdag al overgevlogen. Opmerkelijk genoeg vinden de ontvangsten plaats op het internationale vliegveld, in de lounge van de emir.

Emir Nawaf moet de komende tijd met de wijvertakte familie in beraad over het aanwijzen van een nieuwe kroonprins. Onduidelijk is of Koeweit het aandurft te kiezen voor een generatiewissel. De overleden emir was 91, diens oudste zoon Nasser is 72 en het nieuwe staatshoofd is 83.

© RB

Golfstaat Koeweit staat bij de meeste mensen niet bovenaan de 'bucketlist'

Koeweit staat deze dagen weer even in het centrum van de belangstelling door het overlijden van emir Sabah al-Sabah. De Golfstaat staat bij de meeste mensen niet bovenaan de 'bucketlist' met landen die per se nog een keer moeten worden bezocht.

De verslaggever is er inmiddels drie keer kort geweest (2011, 2014, 2015) – het is tenslotte een monarchie en in de afgelopen halve eeuw is Koeweit verschillende keren op de nieuwsradar verschenen.

Om een idee te geven van Koeweit is de volgende anekdote misschien veelzeggend. Bij mijn tweede visite vroeg ik een kennis om mij wat meer van het land te laten zien – het binnenland in, zogezegd, weg van de hoofdstad Koeweit-stad. Volgens de reisgids was er nog wel iets te zien in de woestijn, richting Irak bijvoorbeeld. De kennis begreep niks van mijn wens en had ook geen idee waar naar toe te gaan.

Ik kreeg wat voorsteden van Koeweit-stad te zien, en de 'corniche'- de kilometerslange kustweg. Meer was er niet of was niet vrij toegankelijk. Een frustrerende ervaring, maar ik leerde tijdens de doelloze rit wel meer over het leven van niet-westerse, wel islamitische gastarbeiders in het olierijke Koeweit. Het relaas stemde niet hoopvol maar sloot naadloos aan bij soortgelijke verhalen uit Qatar en de Emiraten.

Toch is er voor een dagtoerist best wat te beleven in Koeweit. Veel langer ben ik er ook niet geweest; noem het een uitgebreide stopover of een stopplaats tijdens een estafette langs vijf van de zes Golfstaten – minus Saudi-Arabië. Dat opende pas in 2019 de deuren voor toeristen, en toen kwam corona.

De eerste keer in Koeweit was op weg naar Oman, waar koningin Beatrix in 2011 een staatsbezoek zou hebben, dat zoals bekend toen werd uitgesteld. Dat nieuws bereikte mij in mijn hotelkamer en vervolgens kwam de volgende morgen niet veel van sightseeing want er moesten verhalen worden geschreven en reisplannen worden omgegooid.

Koeweit vierde dat jaar 5-20-50: sjeik Sabah was 5 jaar emir, het land was 20 jaar bevrijd van de Iraakse bezetting (Golfcrisis, Golfoorlog) en Koeweit was 50 jaar onafhankelijk van de Britten. De korte tijd in de stad werd gebruikt voor een aantal wandelingen – in de eerste maanden van het jaar kan er wat de buitentemperatuur betreft makkelijk gewandeld worden.

Los van het feit dat een Koeweiti dat never nooit niet zal doen – bewegen?! Koeweiti's hebben dan ook een meer dan gemiddelde omvang – en dat veel gastarbeiders er ook niet toe over te halen zijn. De wandelaar is dus meestal alleen en wordt met enige regelmaat met verbazing of verwondering aangekeken. Eén nadeel: een stoep is niet overal aanwezig.

Maar de corniche richting 'oude stad' is zeker de moeite waard. Van wandelen of zelfs flaneren, vanaf de bekende Kuwait Towers – de kogelgaten in deze watertorens waren nog zichtbaar – naar een immens winkelcentrum bij de geweldige vismarkt, richting het ministerie van Buitenlandse Zaken en de souk.

Die is sfeervol en best aardig, met name voor een royaltyverslaggever omdat er verschillende Iraanse winkeltjes zijn die ook nog souvenirs verkopen uit de tijd van de sjah. In 2011 wapperde bij de torens de Nederlandse vlag: uit dank voor de hulp in de Golfoorlog.

In die tijd leerde ik ook dat Koeweit flink kan uitpakken met de Al-Sabah familie. Geen kantoorgevel - hoe hoger hoe beter - was veilig voor megafoto's van de emir en de kroonprins, en van emir Jaber die ten tijde van de Iraakse invasie de oliestaat regeerde. Ook de stamboom van de heersersfamilie is populair in Koeweit, met afbeeldingen van de achtereenvolgende emirs. Die hangt in winkels, op ramen en in koffiehuizen.

De deze week overleden Sabah al Ahmed al Sabah – hij werd 91 jaar – gold in het Midden-Oosten als een vredesstichter en rasbemiddelaar, zowel in zijn functie als staatshoofd als in de veertig jaar daarvoor als minister van Buitenlandse Zaken.

  Wie het Midden-Oosten een beetje volgt, weet dat er al die jaren heel wat te bemiddelen was met oorlogen tussen Iran en Irak, de inval van Irak in Koeweit, de animositeit tussen veel Golfstaten en Iran en de ruzie tussen Saudi-Arabië c.s. en Qatar.

Sabah was onvermoeibaar om brandjes te blussen. Niet altijd met succes. Zijn opvolger emir sjeik Nawaf mist die statuur, hetgeen voor het Midden-Oosten dat eerder dit jaar die andere bemiddelaar sultan Qaboos van Oman verloor, geen goed nieuws.

© RB Hans Jacobs; Beeld: impressies uit Koeweit

Emir van Koeweit in VS verder behandeld

De emir van Koeweit vertrekt donderdag naar de Verenigde Staten om daar nader te worden geholpen voor een niet nader genoemde kwaal. Sjeik Sabah (91) is zaterdag in eigen land in het ziekenhuis opgenomen en zondag met succes geopereerd. Verdere behandeling moet plaatsvinden in Amerika, zo maakte het staatspersbureau woensdag bekend.

Koeweit is niet het enige land dat deze dagen eraan wordt herinnerd dat het staatshoofd op ver gevorderde leeftijd is. Maandag namelijk werd ook koning Salman (84) in het ziekenhuis opgenomen, naar verluidt met een galblaasinfectie. Hij was echter dindsdag in staat om vanuit zijn kantoor in het Koning Feisal-ziekenhuis het kabinet voor te zitten.

De hoogbejaarde emir van Koeweit kampte een jaar geleden ook al met gezondheidsproblemen. Wat hem precies mankeert, is nooit bekendgemaakt maar vorig jaar augustus meldde het staatspersbureau opeens dat zijn gezondheid 'na een terugslag' weer in orde was. Een mededeling die wellicht werd uitgelokt door de bezoekende Iraanse minister van Buitenlandse Zaken die op Twitter had gezegd te bidden voor 'spoedig herstel' van de sinds 2006 regerende emir.

Een maand later werd sjeik Sabah bij een bezoek aan Washington opgenomen in het ziekenhuis om oktober vorig jaar weer terug te keren in Koeweit. Afgelopen zaterdag was sprake van 'medische controle' en zondag volgde de mededeling dat de emir succesvol was geoperereerd. Niettemin heeft kroonprins Nawaf (83) tijdelijk enige taken overgenomen.

De Saudische koning Salman telefoneerde zaterdag nog met zijn collega uit Koeweit om te informeren naar diens gezondheid. Dat telefoontje werd maandag worden geretourneerd toen Salman zelf werd opgenomen. De koning heeft al jaren een broze gezondheid en veel van zijn taken zijn overgenomen door zijn ambitieuze zoon kroonprins Mohammed bin Salman (34).

Er is nog een derde Golfstaat waar de leider gezondheidsproblemen heeft en dat is de Verenigde Arabische Emiraten. President sjeik Khalifa bin Zayed (71), tevens de emir van Abu Dhabi, regeert sinds hij in 2014 getroffen werd door een beroerte alleen nog in naam. Zijn halfbroer kroonprins sjeik Mohammed bin Zayed (59) heeft het dagelijks bestuur geruisloos overgenomen. Bij overlijden van Khalifa hoeft die situatie alleen maar te worden geformaliseerd.

De andere drie Golf-monarchiën hebben fitte leiders. Qatar zette in 2013 de jonge emir Tamim (40) op de troon en in Bahrein werkt koning Hamad (70) al jaren in nauwe samenwerking met zijn zoon kroonprins Salman (50). In Oman trad in januari de nieuwe sultan Haitham (65) aan in een op het oog rimpelloze machtswisseling na de dood van zijn neef Qaboos.

© RB; Beeld: sociale media

Saudische koning betuigt deelneming

Het Al Alam-paleis in Muscat, de hoofdstad van Oman, zag maandag opnieuw een lange reeks hoogwaardigheidsbekleders langskomen om hun deelname te betuigen met het overlijden van sultan Qaboos. Diens opvolger sultan Haitham bleef er fit bij, want hij moest de gasten steeds halverwege de immense paleiszaal verwelkomen en naar hun zetel begeleiden voor een kort onderhoud. Daarna herhaalde het ritueel zich bij het afscheid, en de verwelkoming van de volgende bezoeker.

Belangrijkste gast maandag was ongetwijfeld koning Salman van Saudi-Arabië. Die werd ook niet in de zaal begroet maar al buiten, meteen bij aankomst bij het paleis, begroet. Salman was de vierde koning die zijn opwachting maakte in Oman, na koning Hamad van Bahrein, koning Willem-Alexander en koning Abdullah van Jordanië.

De Jordaanse koning kwam samen met kroonprins Hussein en de prinsen Ali, Hamzah en Hashem. Dit mede om de bijzondere band van het koningshuis met sultan Qaboos en zijn familie te onderstrepen. Maar ook sjeik Mohammed bin Rashid, de emir van Dubai en premier van de Verenigde Arabische Emiraten, nam zijn zoon kroonprins Hamdan mee, naast een aantal collega-emirs. De kroonprins van Abu Dhabi en de facto president van de Emiraten, Mohammed bin Zayed, was zondag al langs geweest.

Uit Marokko kwam prins Moulay Rachid en uit Bahrein kroonprins Salman, terwijl emir-vader Hamad van Qatar ook zijn deelneming kwam betuigen. Het condoleancebezoek, zo liet de Diwan van het sultanaat weten, eindigt dinsdag om 12 uur Omaanse tijd. D

Japanse premier Shinzo Abe zou deze week tijdens zijn rondreis door het Midden-Oosten, waar hij zaterdag en zondag Saudi-Arabië bezocht, ook Oman nog bezoeken.

© RB; Beeld: Screenshots, Instagram

Willem-Alexander bij sultan Haitham

Koning Willem-Alexander is zondag op condoleancebezoek geweest in Oman. Daar werd hij in het Al Alam-paleis ontvangen door de nieuwe sultan Haitham, een oude bekende van de koning. Zo was Haitham in 2013 bij de inhuldiging van Willem-Alexander in Amsterdam.

Sultan Haitham is de opvolger van de vrijdag na een lang ziekbed overleden sultan Qaboos, die bijna vijftig jaar regeerde en Oman vanuit de Middeleeuwen naar de moderne tijd voerde. Qaboos (79) was een verlicht heerser, die zijn land ook uit de vele conflicten in de Golfregio wist te houden en een balans wist te vinden tussen ruziënde buurlanden als Iran en Saudi-Arabië.

De nieuwe sultan kreeg tal van bezoekers zondag, de eerste van de drie dagen van nationale rouw in Oman. Naast koning Willem-Alexander kwamen onder anderen ook prins Charles, de emirs van Koeweit en Qatar, de koning van Bahrein en de kroonprins van Abu Dhabi. Frankrijk werd vertegenwoordigd door oud-president Nicolas Sarkozy en uit verschillende Arabische landen kwamen de presidenten.

Jordanië liet weten dat koning Abdullah en kroonprins Hussein naar Oman zijn gereisd.  Abdullah's vader koning Hussein en sultan Qaboos waren goed bevriend en Jordaanse militairen hebben begin jaren zeventig, samen met Iranïers die werden gestuurd door de shah, ook een einde gemaakt aan een gewapende opstand in het zuiden van Oman.

Verschillende Golfstaten hebben dagen van nationale rouw afgekondigd. In Koeweit zijn daarom schoolexamens uitgesteld. India neemt maandag een dag van rouw aan.

© RB; Beeld: Oman TV screenshot, e.a.