ROYALBLOG.NL

Bonaire biedt een gevarieerd programma

Bonaire is niet groot. Maar het is gelukt om voor deze zaterdag een gevarieerd programma op te stellen voor het Caribische debuut van prinses Amalia en haar ouders. Die waren in 2015 voor het laatst op het eiland, waar ze toen de Día di Rincon meevierden.

Op alle eilanden, of ze nu landen zijn of zoals Bonaire een openbaar lichaam (ook wel ‘bijzondere gemeente’ genoemd) staat een ontmoeting met het bestuur op de agenda.

Gezaghebber Edison Rijna ontvangt het koninklijk bezoek om 9 uur lokale tijd – in Nederland is het vijf uur later – in zijn ambtswoning. Daar hebben zich ook de leden van de Eilandsraad en de gedeputeerden verzameld.

Aansluitend gaat het gezelschap naar Witte Pan, waar de zogenoemde ‘slavenhutjes’ worden bezocht. Die staan symbool voor het slavernijverleden van Bonaire. Er wordt daarna een rondrit gemaakt langs de westkust van het eiland en bij Nos Zjilea in Cultural Park Mangazina di Rei wordt het cultureel-historisch erfgoed getoond.

Buurtbewoners vertellen over hun wijken, een familie van vier generaties bakt brood in een oude steenoven en basisschoolkinderen treden op met het leerorkest. Ook bekijkt het gezelschap een gebiedstentoonstelling over de geschiedenis van het eiland. Vervolgens vindt in Arawak een lunch plaats met vertegenwoordigers van organisaties over actuele thema’s, zoals klimaatverandering, landbouwontwikkeling en armoedebestrijding.

In de middag volgt een bezoek aan de baai van Sorobon waar een windsurfdemonstratie plaatsvindt. Bonaire staat bekend om de goede windsurfmogelijkheden en de talenten die het voortbrengt. Plaatselijke vissers hebben in het Antilliaans Dagblad geklaagd dat voor het koninklijk uitstapje de pier is gerepareerd, terwijl dat eerder niet mogelijk bleek.

Vervolgens is het de beurt aan de junior rangers van Stichting Nationale Parken Bonaire die strak geïnstrueerd praten over natuurbehoud van het kustgebied. Het gaat met name om de mangroves die de kust beschermen, een onderwerp dat in 2018 ook aan de orde kwam tijdens een bezoek van prinses Beatrix. Het gezelschap maakt een boottocht door de baai en het mangrovegebied.

Het bezoek aan Bonaire wordt in de avond afgesloten in Kralendijk met een bezoek aan ‘Taste of Bonaire’, een culturele markt met lokale producten, gastronomie en muzikale optredens. Het gezelschap wordt daar rond 18.40 uur lokale tijd verwacht.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © MPE Patrick van Katwijk 

Volledig tijdschema: Programma bezoek aan Bonaire

Willem-Alexander is echte 'thuiswerker'

Aan het begin van een nieuw jaar, met een nog lege openbare agenda van de Oranjes, is het aardig eens terug te kijken op hun werkzaamheden in het afgelopen jaar. Dan valt bijvoorbeeld op dat de kaart van Nederland waarop wordt aangegeven waar met name koning en koningin op bezoek zijn geweest, of waar ze lang niet zijn geweest, in 2022 kennelijk in ongebruik is geraakt.

De landelijke spreiding van bezoeken is namelijk matig tot slecht geweest. Friesland en Drenthe kregen geen enkele keer ‘officieel’ koninklijk bezoek, al kwamen de Oranjes er wel. Koning Willem-Alexander was samen met prinses Amalia in Thialf in Heerenveen bij het afscheid van Sven Kramer en Ireen Wüst, en niet lang daarna volgde een Oranje-invasie met o.a. prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven voor de Hollandse 100. Amalia was ook in het Drentse Darp, voor haar kennismakingsbezoek aan de Koninklijke Landmacht.

Nu is door het paleis al eens uitgelegd dat de spreiding wel degelijk in de gaten wordt gehouden maar dat er niet per jaar moet worden gekeken, maar naar een langere periode. Bovendien is het koningspaar deels afhankelijk van uitnodigingen uit de verschillende provincies. Er moet doorgaans immers wel een aanleiding zijn voor een visite.

Maar er kan ook worden gestuurd: de Koningsspelen en de deelname aan NLdoet kunnen ook verder van huis worden gepland dan doorgaans het geval is. Er zijn in Drenthe en Friesland vast ook speeltuinen of buurthuizen die een koninklijke schoonmaakbeurt kunnen gebruiken, maar dat vraagt dan wel meer reistijd.

Bij het kijken naar waar koning en koningin opduiken, moet natuurlijk niet worden vergeten dat je in Nederland al snel in Den Haag en Amsterdam uitkomt. Daar zetelt de regering, daar vindt Prinsjesdag plaats, daar zijn de grote financiële en culturele instellingen, daar staan de paleizen, daar vinden veel congressen en ook internationale bijeenkomsten plaats.

Bezoeken in Den Haag en Amsterdam moeten in feite apart worden geturfd, en eigenlijk niet worden meegenomen in de totalen van de respectievelijke provincies – tenzij het gaat om een bezoek dat écht die stad betreft. Bijvoorbeeld een school, want er had ook een school elders in het land kunnen worden uitgezocht.

Het ‘thuiswerk’ van Willem-Alexander en Máxima, in de Haagse paleizen en het paleis in Amsterdam, kan natuurlijk ook niet aan de respectievelijke provincies worden toegeschreven. Het thuiswerken van koning en koningin kan ook niet echt worden vergeleken. Als staatshoofd heeft Willem-Alexander nu eenmaal veel vaste agendapunten: het gesprek met de minister-president, het in ontvangst nemen van geloofsbrieven van nieuwe ambassadeurs, beëdigingen van tal van functionarissen, audiënties voor vertrekkende diplomaten, bezoekende staatshoofden en premiers, en afgelopen jaar tientallen kennismakingsgesprekken met (nieuwe) bewindslieden en fractievoorzitters.

Máxima heeft daar geen ‘last’ van.

Haar ‘thuiswerk’ is daardoor minder zichtbaar want er worden geen persberichten over verspreid, behalve als we een videoboodschap heeft ingesproken voor deze of gene – een buitenlands congres of symposium bijvoorbeeld. De koningin heeft daardoor ook meer vrijheid om de deur uit te gaan, al blijkt aan het einde van het jaar dat koning en koningin ongeveer evenveel in eigen land op (werk)bezoek gingen. Door haar VN-functie komt Máxima wel vaker in het buitenland – buiten de koninklijke vakanties in Griekenland, Argentinië, Italië of Spanje.

In het begin van het afgelopen jaar speelt corona nog een belangrijke rol. Zo zijn er geen nieuwjaarsontvangsten bijvoorbeeld en wordt nog regelmatig ‘online’ deelgenomen aan bijeenkomsten. De koning is in die tijd ook nodig in Den Haag, waar een nieuwe regering aantreedt. Dat levert eind februari een heel scheef beeld op.

Willem-Alexander heeft dan al 40 (!) ontvangsten gehad in zijn Haagse paleizen en is slechts drie keer de stad uitgegaan, naar Noord-Holland en Utrecht. Máxima werkt volgens de openbare agenda 8 keer vanuit het paleis en heeft 9 bezoeken daarbuiten, waarvan 5 in Zuid-Holland – meestal in Den Haag. Aan het einde van maart is de koning al wat vaker in Nederland op stap geweest: 12 keer, tegen 20 keer voor Máxima (waarvan overigens 12 in Zuid-Holland). Prinses Beatrix staat dan op 8.

De koning gaat ook bij de marine kijken in Noorwegen, terwijl Máxima naar de VS gaat voor IMF en Wereldbank en prinses Beatrix in Londen het eeuwfeest van de Anglo-Netherlands Society bijwoont. Dat doet ze in aansluiting op de dankdienst in Westminster Abbey voor het leven van prins Philip, die ze samen met het koningspaar bezoekt. De koning gaat deze maand ook naar Thialf in Heerenveen.

Een maand verder en de cijfers zijn enigszins verschoven.

De koning heeft inmiddels al 62 afspraken ‘thuis’ of op kantoor afgehandeld tegen de koningin slechts 10. Willem-Alexander is in 10 provincies geweest; alleen Groningen en Drenthe wachten nog op een koninklijk uitstapje. De teller staat op 26 bezoeken, tegen 29 voor Máxima. De koning heeft dus een inhaalslag gemaakt. De maand mei brengt niet veel wijzigingen aan, mede door de meivakantie. Wel zijn er nu 86 ontvangsten in de Haagse paleizen voor de koning: hij zet namelijk de reeks met fractievoorzitters en bewindslieden voort en dan gaat het hard.

Prinses Amalia is in juni in het Drentse Darp voor een kennismakingsbezoek aan de Koninklijke Landmacht. Halverwege het jaar heeft de koning 99 ontvangsten ‘thuis.’ Het leeuwendeel bestaat uit gesprekken met bewindslieden en fractievoorzitters, en het in ontvangstnemen van geloofsbrieven van ambassadeurs. Buitenshuis zijn er 38 afspraken, waarvan 15 in Zuid-Holland. Máxima staat dan op 46.

Bij het ingaan van de laatste twee maanden van het jaar is het beeld redelijk gevestigd. Willem-Alexander heeft nu 124 ontvangsten thuis, plus 7 in of bij het Koninklijk Paleis in  Amsterdam. Máxima ontving 21 keer thuis, of verstuurde vandaar een videoboodschap. Bezoeken in eigen land: koning 53 (de vaartocht op de Noordzee is toebedeeld aan Zuid-Holland) in 11 van de 12 provincies en de koningin 56 in 9 provincies (Zuid-Holland blijft favoriet: 26). Prinses Beatrix staat op 24 en prinses Margriet op 18 en Pieter van Vollenhoven op 10.

Op eerste kerstdag kan de balans worden opgemaakt.

Willem-Alexander: 141 afspraken in eigen huis, Noordeinde of Huis ten Bosch. Plus 11 afspraken in het Koninklijk Paleis in Amsterdam. Slechts 9 buitenlandse reizen, exclusief de wintersportvakantie, de zomervakantie naar Griekenland en een kort verblijf in Spanje.

Buitenshuis in Nederland: 64 (Zuid-Holland 24, Noord-Holland 11, Gelderland 9, Utrecht 5, Noord-Brabant 5, Limburg 3, Groningen 2, Overijssel 2, Friesland 1, Zeeland 1, Flevoland 1, Drenthe 0). Dat betekent dat 62,5 procent van de bezoeken zich in de 3 provincies van de Randstad afspeelden – in die provincies woont 46,4 procent van de bevolking. Als de twee volgende grote provincies Gelderland en Noord-Brabant worden meegenomen, gaat het om 54 bezoeken (84 procent) – daar woont 73,5 procent van de Nederlanders.

Máxima: 28 afspraken in eigen huis, plus 10 in het paleis in Amsterdam. 15 buitenlandse reizen, inclusief de reizen naar Londen voor prins Philip en de Queen. Buitenshuis in Nederland: 75 (Zuid-Holland 30, Noord-Holland 23, Noord-Brabant 6, Utrecht 5, Gelderland 4, Limburg 3, Flevoland 2, Overijssel 1, Zeeland 1, Groningen, Drenthe, Friesland 0). De koningin legde 77 procent van haar visites af in de 3 Randstad-provincies.

Beatrix: 2 afspraken op Noordeinde en 8 in het Amsterdamse paleis, en 4 ‘officiële’ bezoeken in het buitenland. Buitenshuis in eigen land: 28 (Zuid-Holland 9, Noord-Holland 8, Utrecht 4, Zeeland 2, Overijssel 2, Gelderland, Noord-Brabant, Limburg elk 1).

Margriet: 2 afspraken op Noordeinde en 1 in Amsterdam, en samen met echtgenoot Pieter van Vollenhoven twee buitenlandse reizen: Canada en New York. In Nederland: 22 (Zuid-Holland 10, Gelderland 4, Noord-Holland 4, Utrecht 2, Noord-Brabant 1, Friesland 1). Pieter van Vollenhoven: 1 afspraak op Noordeinde. In Nederland: 10 (Gelderland 4, Noord-Holland 2, Zuid-Holland, Utrecht, Overijssel en Friesland 1).

Dan de optelsom van koning en koningin in Den Haag 169, in Amsterdam 21*. Met de volgende kanttekening: wanneer ze gezamenlijk op pad gaan, is het bezoek aan beiden apart toebedeeld; het aantal activiteiten in Amsterdam ligt rond de 12 in totaal.

In Nederland: 139 (met aantal doublures zoals o.a. Koningsdagconcert, ontvangsten bij staatsbezoeken, Koningsspelen, Koningsdag, Prinsjesdag). Per provincie: Zuid-Holland 54 (38,8 procent, in de provincie woont 21,7 procent van de bevolking), Noord-Holland 34, Gelderland 13, Noord-Brabant 11, Utrecht 10, Limburg 6*, Overijssel 3, Flevoland 3, Zeeland 2*, Groningen 2, Friesland 1. (*Zowel in Limburg als in Zeeland kwam het koningspaar bij alle visites samen, het getal mag dus worden gehalveerd). In de Randstad: 70,5 procent.

Die verhoudingen veranderen niet veel door ook Beatrix, Margriet en Pieter mee te tellen: 199. Per provincie: Zuid-Holland 75, Noord-Holland 48, Gelderland 22, Utrecht 17, Noord-Brabant 13, Limburg 7*, Overijssel 6, Zeeland 4*, Friesland 3, Flevoland 3, Groningen 2. Drenthe wordt alleen ‘officieel’ bezocht door prinses Amalia.  

De koning is een thuiswerker: 67 procent van zijn werkzaamheden. De koningin veel minder: 30 procent van haar werkzaamheden.

NB1: Het aantal ontvangsten ten paleize is in feite hoger. Meestal krijgt de koning achter elkaar 3 ambassadeurs op bezoek voor het aanbieden van geloofsbrieven, in de telling is dat als 1 activiteit meegenomen, zoals bij beëdigingen ook vaak meerdere personen tegelijk langskomen.  

NB2: Niet alle activiteiten van de Oranjes worden door de RVD gemeld, vooraf noch achteraf, maar sommige bezoeken worden toch bekend en zijn dan wel meegenomen in de telling. 

NB3: De activiteiten van prins Constantijn en prinses Laurentien zijn niet meegenomen omdat daar geen volledig zicht op is en omdat de scheiding tussen werk/koninklijk werk niet altijd is te maken.

© RB Hans Jacobs: © RB HJ, en © Patrick van Katwijk; & RVD

Mabel mist uitreiking Prins Claus-prijzen

Prins Constantijn heeft in het Koninklijk Paleis in Amsterdam aan zes kunstenaars en cultuurbeoefenaars de zogenoemde Prins Claus Impact Awards uitgereikt. 

Bij de uitreiking ontbrak voor het eerst prinses Mabel, die voor haar werk op reis is in Nepal. Wel aanwezig waren koning Willem-Alexander, koningin Máxima, prinses Beatrix en prinses Laurentien.

,,De kunstenaars, activisten en denkers die we vandaag huldigen hebben niet alleen invloed op de gemeenschappen waarin ze leven. Hun werk is relevant voor ons allemaal. Want vrijheid van meningsuiting is relevant voor ons allemaal. Het is een fundamenteel mensenrecht. We moeten het koesteren en ervoor vechten, waar ook ter wereld", aldus minister Liesje Schreinemacher van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bij de plechtigheid.

Prins Constantijn reikte de Claus Prijzen uit aan:

• Ailton Alves Lacerda Krenak, inheems leider, milieuactivist, filosoof, dichter en schrijver uit Brazilië
• Alain Gomis, Senegalees-Frans filmregisseur, scenarioschrijver en oprichter van het Yennenga Center in Dakar in Senegal, gewijd aan cinema en de bevordering van Afrikaanse films
• Hassan Darsi, beeldend kunstenaar en medeoprichter van La Source du Lion, een cultureel laboratorium voor denkers, kunstenaars, journalisten, studenten en het grote publiek in Marokko
• María Medrano, schrijfster, dichteres, redactrice en medeoprichtster van YoNoFui in Argentinië, dat opgesloten en voorheen opgesloten vrouwen en LGTBQIA+-personen ondersteunt en opkomt voor hun rechten
• May al-Ibrashy , architecte en oprichtster van het Megawra - Built Environment Collective, dat gemarginaliseerde gemeenschappen in Caïro (Egypte) betrekt bij het herstel van cultureel erfgoed.
• Bij verstek werd een prijs uitgereikt aan de Cubaanse kunstenaar, performer en mensenrechtenactivist Luis Manuel Otero Alcántara, die momenteel in de gevangenis zit voor zijn acties voor de vrijheid van meningsuiting.

De cemenonie omvatte ook optredens van 2021 Prince Claus Seed Award-ontvangers Sunday Obiajulu Ozegbe, danser en choreograaf uit Nigeria en Amarafleur, zangeres uit Zuid-Afrika.

© RB; Bron: Prins Claus Fonds; Beeld: © Patrick van Katwijk 

Willem-Alexander reikt Erasmusprijs uit

Koning Willem-Alexander reikt dinsdagmiddag in het Koninklijk Paleis in Amsterdam de jaarlijkse Erasmusprijs uit aan de Israëlische schrijver David Grossman (Jeruzalem, 1954).

De koning is Regent van de Stichting Praemium Erasmianum. Het thema van de prijs is dit jaar ‘verbinders in een verdeelde wereld.’ Bij de uitreiking is  ook prinses Beatrix aanwezig. Koningin Máxima arriveerde na afloop. Zij moest naar een uitvaart. 

Volgens de jury wil Grossman de mens van binnenuit begrijpen en de ander liefdevol bezien over grenzen van oorlog en geschiedenis heen: “Met ongekende moed snijdt hij ongemakkelijke politieke onderwerpen aan, zoals het dagelijks leven van mensen in bezet gebied en de Palestijnse minderheid in Israël, maar ook thema’s als vriendschap, leven met het verleden en de band tussen generaties.

Het schrijverschap van David Grossman legt daarbij altijd een verbinding tussen het persoonlijke en het universele. Grossman is net als Erasmus een ware humanist: hij laat ons de mens zien, naakt en feilbaar, even goddelijk als monsterlijk. Zijn werk verandert de lezer: de vergevende blik waarmee hij zijn personages beziet, straalt ook op ons af”, aldus het juryrapport.

De Stichting Praemium Erasmianum wil daarom zijn kunstenaarschap eren en lezers de kans geven zijn werk te (her)ontdekken: ‘als troost, en als leidraad hoe mens te zijn’.

De Erasmusprijs wordt jaarlijks toegekend aan een persoon of instelling die binnen het kader van de culturele tradities van Europa een belangrijke bijdrage heeft geleverd op het gebied van de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen en de kunsten. De Stichting Praemium Erasmianum stelt ieder jaar een ander thema centraal. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 150.000 euro.

© RB; Bron: RVD

Zomers uitstapje naar Bratislava

De vrije zaterdagmiddag voorafgaand aan het staatsbezoek aan Oostenrijk werd eind juni gebruikt voor een korte dagtocht met de trein naar het nabije Bratislava, hoofdstad van Slowakije. De afstand is maar zestig kilometer. Toen was nog niet bekend dat koning Willem-Alexander er in maart 2023 op staatsbezoek zou gaan. 

Wegens werkzaamheden aan het spoor was de eindhalte niet in het centrum van de stad, maar aan de rand. Het was echter stralend zomerweer, dus een stevige wandeling was geen bezwaar en het bood onder meer een mooi uitzicht op het kasteel/burcht hoog boven de Donau.

Bratislava was niet onbekend. Uitstapjes naar Wenen zijn ook in het verleden vaak gecombineerd met een tochtje over de grens. Niet alleen met de trein, maar ook met bus en boot. Ten tijde van het staatsbezoek in 2007 bestond Sky Europe nog, een Slowaakse budgetvliegmaatschappij: toen werd er naar Bratislava gevlogen.

Bratislava is een eeuwenoude stad, maar de naam dateert pas van 1919 toen Tsjecho-Slowakije zich losmaakte uit het Habsburgse rijk en het koninkrijk Hongarije. In het Duits wordt de stad die tegenwoordig zo’n 430.000 inwoners telt, nog altijd Pressburg genoemd en in het Hongaars Pozsony. Boedapest ligt op tweehonderd kilometer afstand.

Bratislava is in trek bij dagjesmensen uit het oosten van Oostenrijk, maar ook bij groepen die vrijgezellenfeestjes te vieren hebben of mensen die een weekeindje uit willen in een historische, gezellige (binnen)stad.

De geschiedenis van de Donaustad is complex, met invloeden vanuit zowel het Duitstalige Oostenrijk als Hongarije. In de Martinsdom, de grootste kerk van de stad, werden eeuwenlang de koningen van Hongarije en Oostenrijk gekroond.

Er werd in Bratislava ook Slowaaks en Tsjechisch gesproken en er was lange tijd sprake van een grote joodse aanwezigheid. Daaraan kwam tijdens de Tweede Wereldoorlog, zoals overal elders in Europa, een droevig einde.

Na de oorlog werd Tsjecho-Slowakije een communistische heilstaat. Rond Bratislava zijn nog veel gebouwen terug te vinden die in de zogenoemde socialistische bouwstijl zijn gebouwd. Aan het communisme kwam in 1989 een einde tijdens de ‘fluwelen revolutie’.

Vanaf 1993 gingen Slowakije en de Tsjechische republiek hun eigen weg. Slowakije is sindsdien lid geworden van de EU en de NAVO, en op 1 januari 2009 werd de Slowaakse kroon ingeruild voor de euro.

Het staatsbezoek van koningin Beatrix in 2007 beperkte zich niet tot Bratislava. Ze bezocht ook de tweede stad van Slowakije, Kosice. Beatrix kwam in 2016 terug voor een herhalingsbezoek aan het met Nederlandse inbreng opgerichte museum voor de moderne kunst, Danubiana Meulensteen.

• Zie ook: Beatrix keert terug naar Danubiana
• Prinses Beatrix in broeierig Bratislava
• Prinses Beatrix geniet bij Danubiana
• Slowaken hebben 'koninklijk museum'

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB

Volgende staatsbezoek in Slowakije

Koning Willem-Alexander brengt samen met koningin Máxima volgend voorjaar een staatsbezoek aan Slowakije. Dit op uitnodiging van Zuzana Čaputová.  een staatsbezoek aan de Slowaakse Republiek. Het bezoek vindt plaats van dinsdag 7 tot en met donderdag 9 maart.

Slowakije viert in 2023 zijn dertigjarig bestaan als onafhankelijke republiek. Nederland en Slowakije zijn partners met gedeelde waarden en gezamenlijke prioriteiten. De landen werken zowel bilateraal samen als binnen de Europese Unie (EU) en de NAVO, waarvan Slowakije een deel van de oostflank vormt.

Tijdens het bezoek staan het belang van de rechtsstaat, klimaat – inclusief de transitie naar een circulaire economie – en een inclusieve en diverse samenleving centraal. Het staatsbezoek is een bestendiging van de vriendschapsband tussen de beide landen.

Koningin Beatrix bracht in mei 2007 een staatsbezoek aan Slowakije. In 2016 kwam ze als prinses terug in Bratislava voor een eendaags bezoek, waarbij ze werd ontvangen door de president en een uitstapje maakte naar het museum voor moderne kunst, Danubiana Meulensteen. 

• Lees: Luidkeels 'Slava!' voor 'král'ovná' Beatrix 
• Slowaken ontsteken kaars voor Beatrix

België wordt genoemd als mogelijke bestemming voor een staatsbezoek aan het begin van de zomer. 

© RB; Bron: RVD; Beeld: © RB (2007)

Beatrix bij NL-Arubaans genootschap

De liefde van prinses Beatrix voor het Caribisch deel van het koninkrijk is geen geheim. De genegenheid is grotendeels ook wederkerig. Niet gek dat de prinses zaterdagmiddag aanwezig is bij de viering van het 25-jarig bestaan van het Genootschap Nederland-Aruba.

Het jubileum staat in het teken van de kracht van een eeuwenlange verbondenheid tussen de landen in het Koninkrijk. De viering vindt plaats in Theater Diligentia in Den Haag.

Prinses Beatrix woont de toespraken bij van antropoloog Francio Guadeloupe over ‘De erfenissen: over de schoonheid en tragiek van de Nederlandse Cariben’ en van historicus Gert Oostindie over ‘Het ongemak in de koninkrijksrelaties’. Gitarist Jean-Jacques Rojer verzorgt een optreden. 

Tijdens het jubileum spreekt ook rector magnificus Viola Heutger (Universiteit van Aruba) over de toekomst van het Arubaanse hoger onderwijs. Schrijver Frida Winklaar Domacassé draagt een aantal gedichten voor. 

Het in 1997 opgerichte Genootschap Nederland-Aruba zet zich in voor versterking van de banden tussen beide landen binnen het Koninkrijk. Al lang bestaan goede economische, sociale, educatieve, politieke en culturele betrekkingen tussen Nederland en Aruba. Vooral de laatste decennia heeft de verdieping een impuls gekregen, met name sinds de zelfstandige status als land Aruba binnen het Koninkrijk in 1986.

© RB; Bron: RVD; Beeld: archief Beatrix op Aruba

Juliana-generatie zal plezier beleven aan tentoonstelling in Nieuwe Kerk

Op de Dam in Amsterdam lokte en lonkte woensdag bij het begin van het staatsbezoek uit Italië de tentoonstelling over koningin Juliana in de Nieuwe Kerk. De verslaggever was eerder uitgenodigd voor een voorbezichtiging en kon de opening door prinses Beatrix bijwonen, ware het niet dat beide plaatsvonden tijdens het staatsbezoek aan Zweden.

Toen de militaire detachementen zich klaar maakten om af te marcheren, richtte de verslaggever zijn eerste stappen richting Melly’s Cookiebar, ingebouwd in de Nieuwe Kerk, voor koffie en opwarmen. Melly’s heeft koningin Máxima als vaste klant, vanwege de daar in huis gemaakte Argentijnse alfajores.

Maar daarna wachtte de tentoonstelling. Het is niet zo zinvol er een oordeel over te vellen. De verslaggever vindt de Nieuwe Kerk bijvoorbeeld bijzonder onhandig en onprettig als tentoonstellingsruimte. Dat is natuurlijk maar een persoonlijke mening. Voor déze expositie echter is de kerk uitermate geschikt: hier immers werd Juliana op 6 september 1948 ingehuldigd.

De eerste opstelling die bezoekers te zien krijgen is in dat verband ook zeer geslaagd: een levensgrote afbeelding van Juliana’s eedaflegging, de destijds gebruikte stoelen, haar inhuldigingsjurk, zonder ‘kroningsmantel’. Daar tegenover de Crème Calèche, het inhuldigingsgeschenk uit 1898 van koningin Emma aan haar dochter koningin Wilhelmina. Enkele dagen eerder poseerde het huidige koninklijke gezin daar nog voor.

Vervolgens wordt de bezoeker meegenomen door het leven en de ‘Eeuw van Juliana’. Het moet gezegd: de Koninklijke Verzamelingen zijn zeer royaal geweest met het uitlenen van ‘ditjes en datjes’ uit de eigen collectie. Kledingstukken, brillen, speelgoed, foto’s, geschenken en documenten. Aan de reacties te horen leiden die tot herkenning en vertedering – het woensdag aanwezige publiek had heel duidelijk Juliana nog als vorstin meegemaakt.

Wie gebruikt maakt van de audiogids krijgt veel tekst en uitleg en daar werd ruim gebruik van gemaakt. Nadeel: mensen blijven lang voor de vitrines en voorwerpen staan, waardoor anderen slecht zicht hebben. Het loopt niet door zogezegd, zeker niet als het drukker is. Te lezen is er minder, maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt door het werkelijk prachtige boek ‘De eeuw van Juliana’ dat tegelijkertijd is uitgekomen. Smullen!

De purist merkt in de tentoonstelling (en het boek) wel een aantal foutjes op, zoals de datum van het eerste staatsbezoek aan Suriname of het feit dat dit een officieel staatsbezoek zou zijn geweest. Onzin natuurlijk. Een staatsbezoek is per definitie officieel. De toevoeging is overbodig. In het boek zijn eerste visites (1955, 1965) aan Suriname ook al officiële staatsbezoek, maar dan kan helemaal niet. Een staatshoofd kan niet op staatsbezoek gaan in eigen land/koninkrijk. Dat zou betekenen dat Juliana op bezoek ging bij zichzelf.

Maar dat zijn details, al mag je beter verwachten. De Juliana-generatie zal plezier beleven aan de nog tot 10 april lopende tentoonstelling, juist omdat het ook een tijdreis is door het eigen leven, wanneer dat tijdens Juliana’s lange leven (1909-2004) ook mag zijn begonnen. De verslaggever heeft haar in 1963 op Prinsjesdag voor het eerst gezien en daarna nog een keer heel bewust in september 1967, voor de doop van prins Willem-Alexander.

En zo zullen er meer bezoekers zijn met herinneringen. En wie na 1975 of daaromtrent is geboren, of na de eeuwwisseling, die kan hier kennismaken met een lang vervlogen tijd en op aardige manier meer leren over een ‘ander Nederland.’ Dat Juliana af en toe wel erg ‘bijzonder’ wordt gemaakt en 'wit gewassen', moet de tentoonstellingsmakers maar worden vergeven.

Tip: de museumwinkel van De Nieuwe Kerk heeft onder meer een mooie selectie boeken en ansichtkaarten die met Juliana en het koningshuis te maken hebben. 

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB

Met of zonder Italiaanse ordelint

Prinses Beatrix heeft – voor zover bekend - het Grootkruis met keten van de ‘Ordine al Merito della Republica Italiana’, de Orde van Verdienste van de Italiaanse republiek. Dat betekent dat zij gerechtigd is de versierselen daarvan te dragen.

Reactie vanuit paleis/RVD: ,,Er is geen specifieke reden waarom prinses Beatrix de orde niet droeg."

Bijvoorbeeld bij het staatsbanket dat zoon en opvolger koning Willem-Alexander woensdagavond in Amsterdam aanbood ter ere van de bezoekende Italiaanse president Sergio Mattarella. Tenslotte: wanneer anders?

Opvallend was dat prinses Beatrix géén Italiaanse ordeteken of lint droeg. In tegenstelling tot het koningspaar én zus prinses Margriet. Op dit moment is niet duidelijk waarom de voormalige koningin geen onderscheiding droeg. Via de RVD is gevraagd om uitleg.

Er doen verschillende theorieën de ronde, maar verwarrend is dat prinses Beatrix bij het staatsbezoek van de Belgische koning Filip in november 2016 wél haar Belgische onderscheiding in de Leopoldsorde droeg. Aan de andere kant ging ze toen – met de rest van de familie – ook op de officiële foto.

Wat wel blijkt, is dat prinses Beatrix sinds haar aftreden alleen bij koninklijke bezoeken uit het buitenland – Zweden, België – nog ordelint en eventuele andere onderscheidingstekens van het bezoekende koningspaar uit de kast haalt, en niet bij presidentiële visites. Dat is te zien op de foto’s van het staatsbezoek van de Chinese president Xi in 2014 en het bezoek uit Zweden, eveneens in 2014.

Bij het eerste staatsbezoek sinds de troonwisseling poseerde de teruggetreden koningin ook nog voor de officiële foto, maar dus zonder Nederlandse onderscheidingen (Chinese lintjes waren er niet). Koninklijke visites vallen in een andere categorie; dan neemt de hele familie, of een groter deel ervan, deel aan een bezoek. Zie de foto’s van het Zweedse bezoek en het Belgische staatsbezoek. Mét onderscheidingen.

Na enkele jaren stopte prinses Beatrix met deelname aan het fotomoment voorafgaand aan een staatsbanket. Haar aanwezigheid wordt ook niet van tevoren aangekondigd. Dat was afgelopen woensdag ook zo en de komst van prinses Margriet was eveneens een ‘verrassing’; niet alle aanwezige media hebben haar ook opgemerkt.

De aanwezigen die een Italiaanse onderscheiding hadden – minister-president Mark Rutte bijvoorbeeld, of de grootmeesteres – droegen die ook. Dat gold ook voor prinses Margriet (waarschijnlijk gekregen in oktober 1973 bij het staatsbezoek van de Italiaanse president Leone) maar dus niet voor prinses Beatrix.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © MPE Patrick van Katwijk   

Koning deelt zorgen om Amalia

Koning Willem-Alexander heeft in zijn toespraak bij het staatsbanket ter ere van de Italiaanse president Sergio Mattarella de zorgen om prinses Amalia aangestipt, zonder zijn oudste dochter bij naam te noemen.

,,Wij zien het gewicht van Italië in Europa en in de wereld, als lid van de G7, de G20 en de NAVO", aldus de koning. ,,En we kijken met respect naar de vorderingen die u maakt, bijvoorbeeld in de aanpak van de georganiseerde misdaad."

,,Voor ons beiden is dit een gevoelig onderwerp met een persoonlijke dimensie. Uw eigen broer werd als gouverneur van Sicilië het slachtoffer van mafiageweld. Al heel lang stelt uw land zich tegen criminele ondermijning teweer. Ons land wil heel graag van u leren en ik ben blij dat u ons de hand reikt en dat de samenwerking de laatste tijd zo hecht is geworden", aldus Willem-Alexander. 

,,Meneer de President, sinds de laatste keer dat wij elkaar ontmoetten, hebben wij als Europeanen stevige lessen geleerd. We hebben geleerd dat we zwaar geraakt kunnen worden door gebeurtenissen buiten onze invloedssfeer, maar dat we samen beschikken over een verbazingwekkende kracht", zei de koning ook.

,,We hebben geleerd wat onze kwetsbaarheden zijn. Maar als we elkaar vasthouden, zijn we onoverwinnelijk, ook midden in de felste storm. We geloven in dezelfde waarden van vrijheid, gelijkwaardigheid en recht. Het is onze gezamenlijke opdracht om deze waarden te allen tijde hoog te houden. Wij zijn u dankbaar voor uw onvermoeibare inzet hiervoor." 

Bij het feestelijke diner in het Koninklijk Paleis in Amsterdam, waar de Italiaanse president tijdens het staatsbezoek overigens niet logeert, waren ook de prinsessen Beatrix en Margriet aanwezig.

President Mattarella prees in zijn speech de rol van koningin Beatrix bij de Europese eenwording en de totstandkoming van het Verdrag van Maastricht, nu dertig jaar geleden. ,,Sta me toe een bijzondere groet te richten tot Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrice, getuige van een historische gebeurtenis die een echt "nieuw begin" vormde voor de Europese familie."

© RB Hans Jacobs; Beeld incl. Screenshot