ROYALBLOG.NL

Elizabeth ziet haar Canadese stand-in Julie Payette plotseling vertrekken

De Canadese premier Justin Trudeau heeft vrijdag telefonisch contact gehad met koningin Elizabeth in haar functie als staatshoofd van Canada. Hij vertelde haar over het opstappen van gouverneur-generaal Julie Payette en de aanstelling van Opperrechter Richard Wagner als tijdelijk vervanger. Het is voor het eerst in de geschiedenis dat een Canadese gouverneur-generaal ontslag heeft genomen.

Trudeau deed verslag over zijn gesprek met de Queen tijdens een persconferentie bij Rideau Cottage, zijn tijdelijke ambtswoning op het terrein van Rideau Hall, de koninklijke residentie in Ottawa en het kantoor van de gouverneur-generaal.

Payette (57) maakte donderdag bekend te vertrekken vanwege een nog te publiceren onderzoeksrapport over de werksfeer in Rideau Hall. Daarin werd gesteld dat Payette en haar secretaris Assunta di Lorenzo het personeel bij herhaling had gekleineerd, uitgescholden en publiekelijk had vernederd.

Justin Trudeau (nu 49) was bij zijn aantreden in 2015 een fris en monter gezicht op zowel het Canadese politieke toneel als op de wereldtribune. Jong en ambitieus, kerstkind en zoon van een niet geheel omstreden vroegere premier, paste hij goed bij het beeld dat een groot deel van de wereld heeft bij het horen van de naam 'Canada'. Draai de klok zes jaar door en Trudeau heeft veel van zijn glans verloren. Afgelopen week liep hij met het aftreden van Payette opnieuw een flinke deuk op.

De premier kreeg veel vragen over het gevolgde procedure voor haar aanstelling in 2017. Hij maakte destijds geen gebruik van een selectiecommissie, hetgeen altijd gebruikelijk was. Trudeau dacht het toen zelf wel te kunnen fiksen en meende dat er zorgvuldig was gehandeld maar ,,we gaan natuurlijk ook kijken naar manieren waarop we de selectieprocedure kunnen versterken.”

Julie Payette leek een ideale keuze: vrouw, wetenschapper, Canada's eerste astronaut, alleenstaande moeder, modern. Maar, zo brachten Canadese media vrijdag in: het ontbrak haar aan empathie, zin in de baan en zin om de publieke taken die het grotendeels ceremoniële ambt met zich meebracht, uit te voeren. De krant Ottawa Citizen had een niet mis te verstane boodschap voor Trudeau: 'volgende keer, kies een gouverneur-generaal die van mensen houdt.'

De premier beloofde tijdens zijn persconferentie de tijd te zullen nemen voor het vinden van een opvolger voor Julie Payette. Koningin Elizabeth heeft in deze verder geen taak. Buckingham Palace meldde vrijdag dat ze op de hoogte worden gehouden en wanneer de premier een kandidaat heeft, zal ze zijn aanbeveling opvolgen en deze tot gouverneur-generaal benoemen.

Volgens de republikeinse groepering 'Republic Now/République du Canada' is dit een goed moment om eindelijk af te stappen van het archaïsche regeringsmodel waarbij een monarch uit een ander land zich bemoeit met wie in Canada plaatsvervangend staatshoofd is.

© RB Hans Jacobs

Jordaanse koning bij G20, Nederland niet

De Jordaanse koning Abdullah is dit weekeinde één van de zeven extra genodigden bij de digitale topbijeenkomst van de G20. Abdullah is uitgenodigd door gastheer koning Salman van Saudi-Arabië. Die heeft ook buurland de Verenigde Arabische Emiraten een invitatie gestuurd.

De jaarlijkste bijeenkomst van de leiders van de negentien belangrijkste economieën van de wereld plus de Europese Unie, kent naaste de vaste deelnemers ook altijd een aantal door het gastland uitgenodigde deelnemers.

Zo was minister-president Mark Rutte de afgelopen jaren namens Nederland achtereenvolgens als 'extra' welkom bij de G20 in Duitsland, Argentinië en Japan.

Saudi-Arabië nodigde Nederland niet uit, maar koos voor de samenkomst op 21 en 22 november naast Jordanië en de Emiraten ook Rwanda, Singapore, Spanje, Vietnam en Zwitserland. Wellicht dat Nederland volgend jaar weer een kans maakt wanneer de G20 wordt geleid door Italië.

Saudi-Arabië had van de G20 een groot spektakelstuk willen maken maar de coronapandemie gooide al vroeg dit jaar roet in het eten. De wereldleiders komen niet naar Riyad maar vergaderen via video onder leiding van de Saudische koning.

De nationale bank van Saudi-Arabië heeft vorige maand een speciaal bankbiljet uitgegeven ter gelegenheid van de G20, met daarop aan de ene kant koning Salman en aan de andere kant een wereldkaart met daarop de deelnemende landen.

Die kaart heeft inmiddels al geleid tot een reactie van India dat boos is over de wijze waarop het omstreden Kashmir is aangegeven.

© RB; Beeld: SAMA

Koningin Elizabeth geeft Harry de ruimte

Koningin Elizabeth heeft maandagmiddag na afloop van het familieberaad op Sandringham over prins Harry en Meghan een verklaring uitgegeven. Daarin zegt ze begrip en respect te hebben voor de vorige week abrupt via Instagram op straat gegooide wensen van de hertog en hertogin van Sussex, al had ze liever gezien dat ze 'full-time' actief zouden blijven voor 'The Firm' - het koninklijk bedrijf. 

De koningin zegt ook dat er nog werk aan de winkel is en dat er zeker een overgangsperiode nodig zal zijn. De financiën en de beveiliging zijn hete hangijzers die nog heel wat denkvermogen opeisen van degenen die ze moeten regelen.

© RB

Koningspaar neemt afscheid van vertrekkende ambassadeur Argentinië

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben maandag formeel afscheid genomen van de Argentijnse ambassadeur Héctor Horacio Salvador. Hij werd op paleis Noordeinde in audiëntie ontvangen, zo liet de Rijksvoorlichtingsdienst weten.

De Argentijnse diplomaat was een van langst zittende ambassadeurs in Den Haag. Hij behoorde op 17 april 2013 tot het selecte groepje van vier dat als laatsten geloofsbrieven mocht aanbieden aan koningin Beatrix. De collega's uit Griekenland, Duitsland en China zijn al eerder vertrokken, hetgeen Héctor Horacio Salvador tot oudgediende maakte.

Het is niet gebruikelijk dat het koningspaar de vertrekkende ambassadeur samen ontvangt, maar het is wel vaker voorgekomen. Het was tot de troonswisseling regel* om ambassadeurs die langer dan vier jaar in Den Haag hadden gewerkt een afscheidslunch aan te bieden, en ambassadeurs die nog geen vier jaar waren gebleven maar wel langer dan twee jaar in audiëntie te ontvangen.

Prins Claus was vaak bij die  lunch aanwezig en koningin Beatrix nodigde bij gelegenheid ook haar zus en haar echtgenoot uit, zoals bij een afscheid van de Canadese ambassadeur en de ambassadeur van Zijne Majesteit de Keizer van Japan (2001).

4 juli 2000: Koningin Beatrix en Prins Claus hebben op Paleis Huis ten Bosch een afscheidslunch aangeboden aan de Ambassadeur van Canada, H.E. mevrouw M. Bernard-Meunier. Prinses Margriet en Mr. Pieter van Vollenhoven waren daarbij aanwezig.

Meer variaties waren ook mogelijk: prinses Máxima was in 2005 bijvoorbeeld bij de lunch voor de vertrekkende ambassadeur van Frankrijk. Willem-Alexander én Máxima schoven in 2003 aan bij het afscheidsetentje voor de vertrekkende vertegenwoordiger van Brazilië. 

Ambassadeur Abdelouahab Bellouki van Zijne Majesteit de Koning van Marokko lijkt op het eerste gezicht – na vluchtig onderzoek – nu de langst dienende ambassadeur in Den Haag**. Hij behoort tot het al even selecte groepje dat als eersten geloofsbrieven mocht aanbieden aan de nieuwe koning, op 8 mei 2013.

*) De laatste melding van een afscheidslunch is te vinden op 25 februari 2013: Hare Majesteit de Koningin heeft hedenmiddag op Paleis Huis ten Bosch in Den Haag in afscheidsaudiëntie ontvangen de ambassadeur van Griekenland, Z.E. John Economides.

**) De ambassadeur van Botswana lijkt op dit moment het langst geaccrediteerd in Den Haag. Samuel Otsile overhandigde op 24 augustus 2011 zijn geloofsbrieven aan koningin Beatrix. Andere langblijvers zijn ambassadeur Ousmane Sylla van Guinée (9 januari 2013) en zijn collega van Equatoriaal Guinea, Carmelo Nvono-Ncá (27 februari 2013). Alledrie ambassadeurs hebben echter hun residenties niet in Nederland maar in Brussel.

© RB; Met dank aan EG. Beeld: © RVD Koninklijk Huis

Prinses Margriet herdenkt Canadezen

Prinses Margriet was zondag zonder echtgenoot in Bergen op Zoom bij de zogenoemde Memorial Day of Canada op de Canadese Oorlogsbegraafplaats.

Tijdens deze plechtigheid worden alle Canadese militairen herdacht die omkwamen tijdens de Tweede Wereldoorlog en in Nederland zijn begraven. Ruim 900 van deze Canadese militairen liggen begraven op de oorlogsbegraafplaats in Bergen op Zoom.

In de periode september-november 1944 werd in het noorden van België en het zuidwesten van Nederland de Slag om de Schelde gevoerd. Operation Suitcase was een onderdeel van de Slag om de Schelde en leidde op 27 oktober 1944 tot de bevrijding van Bergen op Zoom en de Brabantse Wal door de Canadese strijdkrachten.

Controle over deze stad bepaalde de bevoorrading en vluchtweg van de Duitse troepen in Zeeland. Ondanks dat de Slag om de Schelde succesvol was, vielen er bijna 13.000 geallieerde slachtoffers. Ruim 6000 Canadezen raakten gewond, vermist of vonden de dood.

De plechtigheid op de Canadese Oorlogsbegraafplaats kent sinds 2014 de statuur van Memorial Day of Canada in The Netherlands.

© RB; Bron: RVD; Archieffoto Ottawa: © RB

Koningspaar voor viering in Terneuzen

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima openden zaterdag in Terneuzen de viering van 75 jaar vrijheid in Nederland. In 1944 begon in Zeeland de bevrijding van de bezetting door Duitsland, die in mei 1945 uitmondde in de Duitse overgave in Wageningen.

Bij de plechtigheid waren ook het Belgische koningspaar en de gouverneur-generaal van Canada aanwezig, alsmede minister-president Mark Rutte, minister Ank Bijleveld van Defensie en staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Tijdens de viering in Terneuzen was speciale aandacht voor de bevrijding van Zuid-Nederland en de Slag om de Schelde. De bebaarde koning Willem-Alexander opende het jubileumjaar door aan de Schelde een belboei te luiden. 

© RB; Bron: RVD; Beeld: NOS

Wereldleiders bij toespraak van Máxima

Koningin Máxima trok zaterdagmorgen in Osaka de meeste deelnemers aan de G20 naar de bijeenkomst waar zij in haar rol als VN-pleitbezorger het woord voerde over de economische 'empowerment' van vrouwen.

Op de eerste rij zaten onder onder anderen de Amerikaanse president Donald Trump, de Franse president Emmanuel Macron, de Japanse premier Shinzo Abe, bondkanselier Angela Merkel, de Indiase premier Narendra Modi, de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman en de Argentijnse president Maurico Macri.

Maar ook de leiders van IMF, Wereldbank en VN, alsmede de premiers van Australië, Groot-Brittannië, Spanje, Singapore, Thailand en Canada, en de staatshoofden van onder meer Chili, Egypte, Indonesië en Brazilië waren aanwezig. Minister-president Mark Rutte was eveneens present.

Dat was een opkomst waarop van tevoren niet was gerekend, maar waar wel op werd gehoopt. Donald Trump zal weliswaar in eerste instantie zijn gekomen om zijn dochter Ivanka te horen (zij heild na Máxima een toespraak), maar hij luisterde toch aandachtig naar de boodschap van de koningin met wie hij ook een onderonsje had.

,,Ieder van ons heeft een buitengewone kans om het economische potentieel van vrouwen te ontketenen”, zei Máxima. Ze noemde daarvoor drie punten van actie: het overbruggen van de digitale kloof tussen mannen en vrouwen, het wegnemen van wettelijke en regelgevende belemmeringen die de financiële inclusie van vrouwen en economische empowerment in de weg staan, en zorgen dat vrouwen gelijkelijk toegang hebben tot publieke diensten.

,,Als vrouwen een identieke rol op de arbeidsmarkten hadden als mannen, zou tegen het jaar 2025 tot 28 biljoen dollar kunnen worden toegevoegd aan het wereldwijde bbp. Het is onnodig om te zeggen wat het zou betekenen voor gezinnen, voorlichting aan kinderen en alle welbevinden als vrouwen economisch 'empowered' zijn”, aldus Máxima.

De koningin werd in de zaal geflankeerd door de vorige en de huidige gastheer van de G20, de Argentijnse president Macri en de Japanse premier Abe. Dat voorkwam dat de koningin naast de internationaal omstreden Saudische kroonprins moest zitten. Die had echter wel een voorname plaats omdat Saudi-Arabië volgend jaar in Riyadh de G20 mag organiseren.

Japanse media viel nog wat anders op. Bij deze bijeenkomst over de positie van vrouwen in de economie waren slechts twee vrouwelijke leiders aanwezig: bondskanselier Merkel en premier May - en May staat al voor haar vertrek. De Japanse premier wil zowel in politiek als economie een groter aandeel van vrouwen, maar zijn kabinet telt slechts één vrouw.

© RB Hans Jacobs

De Queen kan opgelucht adem halen

Koningin Elizabeth kan aan de drank. De moeilijkste klus van het jaar is geklaard. Het staatsbezoek van de Amerikaanse president is zonder noemenswaardige incidenten verlopen. Hij heeft zelfs gezegd dat hij niet heeft gezegd dat Meghan 'gemeen' is!

Natuurlijk, de president legde zo maar zijn hand op de rug van de koningin, maakte zelfs onderweg naar Londen nog ruzie met de burgemeester van die stad, en bemoeide zich nadrukkelijk met de binnenlandse politiek, maar dat is nauwelijks nog opmerkelijk te noemen.

De koningin hoefde voor het staatsbezoek ook haar paleis niet uit. Het Amerikaanse gezelschap landde met een helikopter op het gazon achter Buckingham Palace, waarna er een privélunch werd gehouden en de Queen haar gasten langs een speciale expositie voerde in de Picture Gallery. Vervolgens verdwenen de Amerikanen tot het staatsbanket.

Anders dan afgelopen oktober voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima werd de Belgische suite van het paleis niet ter beschikking gesteld. De Amerikaans-Zuidafrikaanse entertainer Trevor Noah deed daar heel cynisch over: hoezo geen plek voor de president in het grote Buckingham Palace?

Maar de reden was simpelweg dat na de ontruiming van het paleis voor renovatie er genoeg kamers beschikbaar zijn voor het gevolg – en dat is bij een Amerikaanse president altijd net iets meer dan bij 'gewone' staatsgasten. De president overnachtte dus niet in Buckingham Palace.

Dat betekende dat koningin Elizabeth hem op de tweede dag van het staatsbezoek ook niet hoefde te ontmoeten. Het tegendiner, de tegenhanger van het staatsbanket, in Winfield House woonde ze niet bij. Dat liet ze over aan prins Charles en hertogin Camilla. Die hadden het presidentspaar een dag eerder op de thee gehad, zoals ook Willem-Alexander en Máxima op Clarence House werden ontvangen.

Koningin en president ontmoetten elkaar pas weer woensdag op Southsea Common in Portsmouth, bij de nationale herdenking van het begin van de geallieerde invasie in Normandië, op 6 juni precies 75 jaar geleden. De Queen kon haar aandacht verdelen want het Amerikaanse staatshoofd was niet de enige gast. Zo waren onder anderen ook de premiers van de BeNeLux-landen, Australië, Canada en Noorwegen aanwezig, de Franse president en de Duitse bondskanselier.

Na de herdenkingsplechtigheid was er een korte ontmoeting met veteranen, waarna 'Her Majesty' officieel afscheid kon nemen van het gezelschap. De Amerikanen vertrokken daarna naar Ierland, van waaruit de president pendelt naar Frankrijk voor een andere D-Day herdenking.

'First daughter' Ivanka, die het staatsbezoek meemaakte, kwam woensdag ondertussen naar Den Haag voor de GES2019 bijeenkomst, waar ze onder meer een ontmoeting had met prins Constantijn. 

Ivanka vertelde het AD dat er na het eerste treffen ,,een geweldige relatie” is ontstaan met koningin Máxima. ,,Ik bewonder haar passie, moed en leiderschap. En ik waardeer onze vriendschap.”

© RB

Charles moet bij rondreis indruk maken

Prins Charles is zondag op Saint Lucia begonnen aan een uitgebreide bliksemtoer door het Caribisch gebied. In elf dagen bezoekt hij vijf Gemenebest-eilandstaten, plus Cuba en het overzeese gebiedsdeel de Cayman Islands. Nu de hoogbejaarde koningin Elizabeth (92) geen verre reizen meer onderneemt, is het aan Charles en zijn zoons om de buitenlandse betrekkingen te onderhouden.

Dat geldt in het bijzonder voor de lidstaten van het Gemenebest die in het geval van het te bezoeken St Lucia, St Kitts, St Vincent, Grenada en Barbados ondanks hun onafhankelijkheid nog steeds de Queen als hun staatshoofd hebben. Prins Charles is vorig jaar aangewezen om zijn moeder ook als hoofd van het Gemenebest op te volgen, maar daarmee is het nog niet zeker dat alle eilandstaten hem ook als koning willen.

Het is voor Charles, die behalve op St Lucia wordt vergezeld door echtgenote Camilla, bij de eendaagse bezoeken dus zaak een goede indruk achter te laten. Barbados en Saint Vincent hebben al eens serieus gesproken over afschaffing van de monarchie, waarbij de voorstanders van een republiek in St Vincent in een referendum 43 procent van de stemmen kregen.

De premier van Barbados vond enkele jaren geleden dat de onafhankelijkheid van zijn land pas af is, als het eiland een eigen president heeft. Een sentiment dat ook de vorige premier van Jamaica uitte. Zonder dat er echter concrete stappen werden ondernomen.

Koningin Elizabeth vindt dat de verschillende landen zelf moeten uitmaken of ze met haar doorgaan als staatshoofd. Australië en Nieuw-Zeeland praten er al langer over, maar net als op de Caribische eilanden heeft dat nog niet geleid tot veranderingen.

© RB; Beeld: sociale media screenshot

Ook voor royals: netwerken, leren en bijpraten op Zwitserse kermis in Davos

Ideeën opdoen, netwerken, contacten leggen en bijpraten. Dat zijn zo de belangrijkste ingrediënten van het Wereld Economisch Forum in Davos. Koningin Máxima gaat er voor haar VN-werk dan ook steevast naar toe omdat ze daar tussen enkele formele bijeenkomsten door met wereldleiders, ministers, belangrijke CEO's en gouverneurs van centrale banken 'zaken' kan doen.

'Davos' roept in dat verband het beeld op van chique en luxe, en dat is de Zwitserse wintersportplaats ook, maar wie bijvoorbeeld kijkt naar de foto's die de Rijksvoorlichtingsdienst donderdag deelde, ziet ook een andere kant.

Gewoon in achterafzaaltjes of in een centrale ontmoetingsplek aanschuiven aan een tafeltje en in twintig minuten een aantal punten afwerken. Luxer dan in New York bij de Algemene Vergadering van de VN, maar daarmee is ook alles gezegd.

Koningin Máxima kwam in Davos ook een paar keer internationaal in beeld. Ze ontmoette bondskanselier Angela Merkel, met wie ze nu al talrijke gesprekken heeft gevoerd, en prins William schoof ook even aan. Tussendoor was het veel vergaderen, een discussie leiden, contact houden met Mark Rutte en bijvoorbeeld, bijpraten met de delegatie van Jordanië over vorderingen bij het beter toegankelijk maken van financiële diensten.

Het Forum verliep dit jaar in een rustiger sfeer dan andere jaren omdat een aantal publiektrekkers om uiteenlopende redenen thuis was gebleven. Donald Trump, Theresa May, Emmanuel Macron, Justin Trudeau, koning Abdullah, Narendra Modi – om maar een paar namen te noemen, achtten het verstandiger niet naar Davos te komen.

Het was verder lastig om het koninklijke plaatje compleet in beeld te krijgen. Zo was kroonprinses Mary woensdag een 'toevallige' voorbijganger en dook de Jordaanse kroonprins Hoessein opeens op samen met moeder koningin Rania. Fazza, de kroonprins van Dubai kon moeilijk beslissen tussen zaken doen en genieten van bergen en sneeuw. Erfprins Alois reisde tussendoor even naar huis voor de viering van 300 jaar Liechtenstein.

Het Belgische koningspaar werkte zoals gebruikelijk een volle agenda af, terwijl uit Noorwegen broer en zus Haakon en Märtha Louise het skioord onveilig maakten. Dat Märtha Louise als 'koninklijke hoogheid' werd aangemerkt, leidde in Noorwegen tot enige discussie. Verder twitterde prins Jaime aan het begin van de week uit Davos en kreeg prins William veel aandacht voor zijn interview met David Attenborough. De Griekse prinses Tatiana was onder meer bij een bijeenkomst met koningin Máxima.

© RB Hans Jacobs; Beeld: sociale media (Instagram, Twitter, Facebook koningshuizen, RVD)