De rechtbank in Palma heeft vrijdag bekendgemaakt dat prinses Cristina niet wordt ontslagen van rechtsvervolging. De zus van koning Felipe wordt beschuldigd van het faciliteren van de belastingontduiking door haar man Iñaki Urdangarín, die samen met nog een dozijn ook terecht staat op Mallorca. Het paleis liet weten de beslissing van de rechters te respecteren.
De rechtbank publiceerde vrijdag een 85 pagina's tellend document waarin wordt uitgelegd waarom de prinses niet vrijuit gaat. De advocaten van Cristina én het ministerie van Financiën vonden dat vervolging niet nodig was. Ze deden daarbij een beroep op jurisprudentie van het Spaans Hooggerechtshof.
Die had in een andere zaak bepaald dat een aanklacht niet in behandeling genomen hoefde te worden als die alleen afkomstig was van een niet betrokken burgerlijke partij en niet van de benadeelde partij zelf, in het geval van de Infanta, de Belastingdienst. Dat is namelijk het geval bij Cristina, die is aangeklaagd door de anti-corruptiegroepering 'Schone Handen'.
Bij de opening van de rechtszaak begin deze maand hadden de raadsman van de prinses en de vertegenwoordiger van het ministerie betoogd dat de jurisprudentie ook van toepassing was op Cristina. De drie rechters vonden echter van niet. Cristina moet nu later dit jaar - het proces duurt tot juni en zij is de laatste van de verdachten die terecht staat - weer in het beklaagdenbankje verschijnen.
Volgens waarnemers is de beslissing van de rechtbank zowel goed als slecht voor het koningshuis. Goed omdat er geen twijfel is dat de prinses een voorkeursbehandeling krijgt en slecht omdat ze de komende maanden door het proces in de schijnwerpers blijft staan.
De koninklijke nieuwsberichtendienst van het ANP, BuzzR, draait op volle toeren. Hier een korte selectie van de bijdragen in de periode 10 tot en met 16 januari.
14 januari: Mabel en Mary spreken in Kopenhagen
KOPENHAGEN – Prinses Mabel en kroonprinses Mary spreken op de grote internationale vrouwenconferentie 'Women Deliver' in het Bella Center in Kopenhagen. De conferentie is van 16 tot en met 19 mei.Mary is beschermvrouw van de bijeenkomst. Zij zal onder meer het woord voeren over het recht van vrouwen om zelf te beslissen over hun eigen lichaam, over reproductieve gezondheid en gendergelijkheid in het algemeen. Prinses Mabel spreekt over kindhuwelijken en hoe aan die praktijk een einde kan worden gemaakt.
14 januari: Oude bomen gekapt op Kroondomein Het Loo
APELDOORN – Op het Kroondomein in Apeldoorn worden de komende tijd veertien monumentale bomen gekapt rondom Het Oude Loo. Dat is het kasteeltje – een vijftiende eeuws jachtslot – vlakbij paleismuseum Het Loo dat koning Willem-Alexander als buitenverblijf huurt van de staat. De kap is noodzakelijk omdat een aantal van de vaak oude eiken en beuken last heeft van afsterven, inrotting en zwammen. Laten staan van de reuzen levert een 'te groot veiligheidsrisico' op voor bezoekers van het park om Het Oude Loo.
13 januari: Kroonprins Leka II wil geen pracht en praal op bruiloft
TIRANA – De bruiloft van kroonprins Leka II en de actrice Elia Zaharia wordt geen groot festijn. ,,Pracht en praal horen er in deze tijd waarin hij in Albanië leven niet bij”, aldus Leka in een uitgebreid vraaggesprek met het blad Te Sheshi. ,,Wij delen in de problemen die de mensen hebben, daar hoort geen uitbundig koninklijk huwelijk bij.” De in 1982 in ballingschap in Zuid-Afrika geboren Leka - Albanees voor Alexander - gaf echter geen antwoord op de vraag wanneer het huwelijk zal plaatsvinden. Hij is al sinds 2010 verloofd met de één jaar jongere Elia.
13 januari: Noors buitenbeentje Marius wordt 19 jaar
OSLO – Marius Borg Høiby viert zijn negentiende verjaardag. Het Noorse hof heeft geen details bekend gemaakt over de verjaardagsviering. Marius is volgens de koninklijke website 'de oudste van de kinderen in het kroonprinselijk gezin'. De in 1997 geboren Marius Borg Høiby is zoon van kroonprinses Mette-Marit en haar toenmalige vriend Morten Borg. Van een huwelijk is het nooit gekomen en in 2001 trouwde Mette-Marit met kroonprins Haakon. 'Kleine' Marius werd meteen in de koninklijke familie opgenomen en was de ster op de bruiloft. Anders dan zijn halfzus prinses Ingrid Alexandra en halfbroer prins Sverre Magnus maakt hij geen aanspraak op de troon.
13 januari: Felipe bedankt premier Catalonië niet
MADRID – Koning Felipe en premier Mariano Rajoy zijn bij de aankondiging van het vertrek van de Catalaanse premier Artur Mas afgeweken van de gebruikelijke formulering. Net als in Nederland is het in Spanje gebruikelijk om een ontslag nemende minister of hoge functionaris te bedanken: 'onder dankbetuiging voor de vele gewichtige diensten aan Hem en het Koninkrijk bewezen'. In Spanje wordt de betrokkene 'bedankt voor bewezen diensten'. Maar die formulering ontbrak voor Artur Mas, die terugtrad als regeringsleider van Catalonië. De koning en Rajoy vonden kennelijk dat er niets te bedanken was, gezien het streven naar zelfstandigheid van Mas.
12 januari: Spaanse media noemen Juan Carlos 'emeritus'
MADRID – De Spaanse media hebben zelf een oplossing gevonden voor de lastige situatie dat het land door het aftreden van koning Juan Carlos in de zomer van 2014 nu twee koningen kent: Juan Carlos en zijn opvolger koning Felipe. Die laatste is weliswaar 'Dé Koning' of 'El Rey', maar in publicaties kan er toch verwarring ontstaan. Kranten als El País en El Mundo duiden Juan Carlos nu aan als koning-emeritus. Het Vaticaan heeft ook zo'n oplossing bedacht voor de teruggetreden paus Benedictus XVI, die is paus-emeritus. Het Latijnse woord betekent 'uitgediend' of 'rustend'.
10 januari: Catherine met familie en Queen in kerk
SANDRINGHAM - Koningin Elizabeth heeft het einde herdacht van de slag om Gallipoli, honderd jaar geleden. Samen met prins Philip plaatste ze een krans bij het oorlogsmonument bij de kerk van Maria Magdalena op haar landgoed Sandringham. De koningin kreeg bij de kerkgang gezelschap van prins William en zijn vrouw Catherine, hertogin van Cambridge. Die had net een dag eerder haar 34ste verjaardag gevierd. Catherine kwam niet alleen. Ook haar ouders, broer James en zus Pippa kwamen mee naar de kerkdienst.
Spanje houdt de adem in over wat de rechtbank van Palma gaat besluiten over Infanta Cristina. In de media is een uitgebreid debat uitgebroken over de vraag of de zus van koning Felipe nu wel of niet verder moet worden vervolgd voor haar aandeel in de belastingontduiking van haar man Iñaki Urdangarín.
Het Openbaar Ministerie ondersteunde maandag tijdens de eerste dag van het zogenoemde proces Nóos – vernoemd naar de stichting van Iñaki – de stelling van Cristina's advocaat dat de prinses niet moet worden vervolgd. Dit omdat zij in ogen van de Belastingdienst eigenlijk geen misdrijf heeft gepleegd, omdat ze onwetend was van de malversaties van haar man, waaruit ze 'ongewild' financieel voordeel haalde.
Dat Cristina desondanks toch in het beklaagdenbankje zat, kwam omdat ze apart is aangeklaagd door de organisatie 'Schone Handen'. Die vindt dat de prinses de samenleving onrecht heeft aangedaan door al of niet bewust te profiteren van belastingontduiking. 'De belastingdienst zijn wij allemaal' voert de dienst als slogan, en dat is volgens 'Schone Handen' ook van toepassing op Cristina. Iedere euro die niet binnenkomt, schaadt alle Spanjaarden. De organisatie vraagt dan ook acht jaar celstraf.
De openbare agenda voor koning Felipe is deze week leeg. Echtgenote koningin Letizia heeft slechts één verplichting en koning-emeritus Juan Carlos is ver van huis actief bij de inauguratie van de nieuwe president van Guatemala.
Het kan toeval zijn, maar Spaanse media vermoeden opzet. Op die manier kunnen leden van de koninklijke familie ook geen vragen worden gesteld over de maandag in Palma begonnen rechtszaak waarbij prinses Cristina is betrokken.
Felipe heeft zijn uiterste best gedaan de afstand tot zijn zus en zwager Iñaki zo groot mogelijk te maken. Cristina was niet welkom bij zijn inhuldiging, is haar titel van hertogin kwijt en is ook persona non grata in het koninklijk paleis. In elk geval wanneer Felipe in de buurt is. Cristina is daar verbitterd over, maar Felipe heeft een kroon en troon te beschermen en dat gaat voor de relatie met zijn bij malversaties betrokken zus.
Felipe zit overigens niet niks te doen. Hij zal ongetwijfeld op de hoogte worden gehouden van het verloop van de rechtszaak, waar Cristina nog goede kans maakt aan vervolging te ontkomen, maar de koning moet zich ook voorbereiden op gesprekken met de leiders van de politieke partijen. Woensdag komt het nieuwe parlement bijeen, en daarna moet worden gewerkt aan een nieuwe regering.
Prinses Cristina en haar man Iñaki Urdangarín moeten maandag verschijnen voor de rechtbank in Palma de Mallorca. Daar begint dan eindelijk het proces tegen Iñaki, zijn voormalige zakenpartner Diego Torres en een dozijn anderen voor onder meer fraude, belastingontduiking, witwassen en misbruik van invloed. Cristina is aangeklaagd voor medeplichtigheid aan de belastingfraude van haar man.
Het is voor het eerst dan een lid van de koninklijke familie in het beklaagdenbankje zit. Cristina hoopt dat het van korte duur is. De klacht tegen haar is namelijk niet afkomstig van het Openbaar Ministerie of de belastingdienst, maar van de particuliere organisatie 'Schone Handen'.
Die vecht in Spanje onder meer tegen corruptie en eist acht jaar celstraf voor de zus van koning Felipe. Er is echter een uitspraak van het Hooggerechtshof die inhoudt dat een particuliere aanklacht niet berecht hoeft te worden. De advocaten van Cristina hopen dat de rechtbank die bepaling van toepassing verklaart.
Voor Iñaki zijn er vooralsnog geen ontsnappingsmogelijkheden, al kan hij het nog op een akkoordje gooien met het OM. De voormalige Olympische handballer heeft samen met Diego Torres de stichting Nóos opgericht, dat onder meer voor de regionale overheden van Valencia en de Balearen-eilanden prestigieuze (sport)projecten moest binnenhalen.
Iñaki maakte daarbij gebruik van het feit dat hij schoonzoon was van koning Juan Carlos, en Nóos diende torenhoge facturen in. De bedragen die werden gevraagd kwamen niet overeen met de geleverde prestaties. Iñaki gebruikte allerlei rekeningen – waaronder een gezamenlijke met Cristina – om het geld uit het zicht van de belastingdienst te houden en weg te sluizen naar het buitenland.
Volgens de onderzoeksrechter is zo minstens zes miljoen euro ten onrechte verkregen. Geld dat Iñaki al als borg heeft moeten storten, hetgeen hem noodzaakte tot verkoop van de villa van het gezin in Barcelona. Iñaki kan 19,5 jaar gevangenisstraf krijgen, kompaan Diego Torres 16,5 jaar.
Torres heeft de afgelopen jaren – het onderzoek naar Nóos begon in 2011 als gevolg van onderzoek naar de handel en wandel van politici in Valencia en de Balearen – hard geprobeerd ook de rest van de koninklijke familie bij het schandaal te betrekken. Hij deed dat door vertrouwelijke e-mails te lekken. Daaruit zou moeten blijken dat zowel Cristina als haar vader Juan Carlos wisten van de malversaties, of althans Iñaki beschermden.
Koning Felipe zal dit weekeinde niet goed hebben geslapen. Amper anderhalf jaar na het begin van zijn koningschap staat zijn positie onder vuur zonder dat hij er zelf invloed op kan uitoefenen. Felipe moet de komende maanden lijdzaam toezien hoe het drama zich ontwikkelt, in de hoop dat hij aan het einde nog op de troon zit en nog koning is van hetzelfde land als nu.
Persoonlijk zal Felipe het meest betrokken zijn bij het proces dat maandag begint in Palma de Mallorca en waar zijn zus prinses Cristina en haar man Iñaki Urdangarín terecht staan voor een waslijst aan vergrijpen, waaronder misbruik van macht, belastingontduiking en witwassen.
Felipe heeft de afgelopen vier jaar zijn uiterste best gedaan om de afstand tussen hem en zijn in opspraak geraakte familieleden zo groot mogelijk te maken. Vorig jaar ontnam hij hen zelfs de titel van 'hertogen van Palma', tot verbittering van Cristina die zich, aldus haar vrienden tegen Spaanse media, door haar broer in de steek gelaten voelde.
Felipe moet hopen dat zijn zus misschien toch nog wordt ontslagen van rechtsvervolging, maar de komende maanden kunnen er pijnlijke bekentenissen en getuigenissen komen van regionale politici over bijvoorbeeld pogingen van koning Juan Carlos om zijn schoonzoon Iñaki te sparen.
De koninklijke nieuwsberichtendienst van het ANP, BuzzR, draait op volle toeren. Hier een korte selectie van de bijdragen in de periode 2 augustus tot en met 8 augustus.
7 augustus: Haakon en Mette-Marit genieten op zee
OSLO – Kroonprins Haakon van Noorwegen en zijn echtgenote kroonprinses Mette-Marit genieten met hun gezin op de Middellandse Zee van een vakantie die in de ogen van veel landgenoten als extravagant zal overkomen. Dat het paar spelevaart op het zeiljacht Mia Elise, dat voor 250.000 euro per week kan worden gehuurd, ligt gevoelig. De Noren zijn meer gediend van 'gewoon doen'. Dat Haakon en Mette-Marit op de Middellandse Zee met vrienden aan het varen zijn, bleek uit opnamen van paparazzi. In het weekeinde was het gezin overigens al weer in Noord-Noorwegen, met de hele koninklijke familie.
7 augustus: Cristina en Iñaki op vakantie in Frankrijk
BIDART – Prinses Cristina en haar man Iñaki Urdangarín zijn voor hun familievakantie opnieuw uitgeweken naar de Franse kust. Dat blijkt uit opnamen van paparazzi die de Spaanse prinses en haar van fraude en belastingontduiking verdachte man met hun vier kinderen in het zuiden van Frankrijk aantroffen. Cristina en Iñaki zijn vanwege de fraudezaak niet welkom in het Spaanse koninklijk zomerpaleis Marivent op Mallorca. Vandaar dat ze moesten uitkijken naar een andere zon- en zeebestemming.
7 augustus: Zeilclub schrapt naam Infanta Cristina
SANTA CRUZ DE TENERIFE – Prinses Cristina, de in ongenade gevallen zus van koning Felipe, is niet langer de naamgeefster van de jaarlijkse zeilregatta die de Real Club Náutico de Tenerife organiseert. Felipe heeft persoonlijk toestemming gegeven om de 'Regata Infanta Cristina' om te dopen tot 'Regata Infantas de España' – de zeilregatta 'Prinsessen van Spanje'. Onder die verzamelnaam vallen niet alleen de zussen en tantes van de koning maar ook zijn dochter Sofia.
7 augustus: Dertig jaar cel in voor majesteitsschennis
BANGKOK – Kritiek op het Thaise koningshuis, in welke vorm dan ook, wordt in Thailand niet geduld. Dat bleek uit de veroordeling tot dertig jaar celstraf voor majesteitsschennis van Pongsak Sriboonpeng. Hij plaatste op Facebook zes berichten die werden bestempeld als beledigend voor de monarchie. Voor elk van de berichten werd hij veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf en alleen omdat de man schuld bekende, werd de uiteindelijke straf van zestig jaar gehalveerd.
3 augustus: Henri en Albert blijven lid IOC
KUALA LUMPUR – Groothertog Henri van Luxemburg en vorst Albert II van Monaco zijn herkozen als lid van het Internationaal Olympisch Comité. De verkiezing vond plaats op de slotdag van het 128e Congres in Kuala Lumpur. Anders dan koning Willem-Alexander vinden Henri en Albert het geen bezwaar om hun functie als staatshoofd te combineren met lidmaatschap van het IOC.
3 augustus: Charles maakt promotie in Nieuw-Zeeland
WELLINGTON – Prins Charles maakt militaire promotie. Koningin Elizabeth van Nieuw-Zeeland heeft haar toestemming gegeven voor een drievoudige bevordering van haar oudste zoon in alle drie krijgsmachtonderdelen. De prins van Wales wordt admiraal van de vloot, veldmaarschalk van het leger en maarschalk van de Koninklijke Nieuw-Zeelandse luchtmacht. Zijn vader prins Philip heeft sinds 1954 dezelfde rang bij de Royal New Zealand Navy en bij leger en luchtmacht sinds 1977.
2 augustus: Joachim met gezin bij historische Grand Prix
KOPENHAGEN – Prins Joachim heeft prinses Marie en hun kinderen Henrik en Athena meegenomen naar het straatcircuit van Bellahøj in Kopenhagen. Daar neemt Joachim dit weekeinde deel aan de Kopenhagen Historische Grand Prix, een wedstrijd voor klassieke wagens. ,,Ik geniet echt van het kijken naar autosport, vertelde Marie aan Billed-Bladet. Ze was allerminst gedwongen om haar man te vergezellen wilde ze maar zeggen. ,,Het is mijn eigen vrije wel en de kinderen vinden het ook leuk. Ik denk dat het in hun genen zit."
Een koningsdrama zoals waarvan Shakespeare alleen maar kon dromen. Een koppige Infanta die gelooft in haar onschuld. Haar broer, de koning, die probeert het prestige van de kroon te herstellen in een land waar het ene corruptieschandaal na het andere wordt onthuld. Een vader die zijn echtgenote alleen nog bij begrafenissen tegenkomt. Een familie tegen zichzelf gekeerd.
Zie hier de situatie in het Spaanse koningshuis. Koning Felipe heeft deze week zijn zus Infanta Cristina van haar eretitel hertogin van Palma de Mallorca ontdaan. De bekendmaking volgde vrijdag in de Spaanse Staatscourant. Voor de publicatie had Felipe zijn zus telefonisch van zijn besluit op de hoogte gesteld.
Opmerkelijk want maandag was Cristina nog in Madrid, waar ze met de andere leden van de koninklijke familie - alleen haar man Iñaki Urdangarín ontbrak - de herdenkingsdienst bijwoonde voor de in april overleden Bulgaarse kroonprins Kardam. Had Felipe haar daar niet alvast kunnen vertellen van zijn voornemen? Of vloeide het besluit voort uit het weerzien met Cristina?
Volgens Spaanse media wil Felipe dat zijn zus haar recht op de troonopvolging opgeeft. Cristina staat op de zesde plaats. De kans dat ze ooit voor de troon in aanmerking komt, is nihil. Maar het is nogal wat om van die rechten afstand te doen. Het zou worden gezien als een schuldbekentenis in de fraudezaak waarbij Cristina via haar man betrokken is. Tot nu toe heeft ze dus geweigerd.
Het afnemen van de titel - verleend bij haar huwelijk - lag binnen de bevoegdheden van de koning. Cristina echter kwam vrijdag via haar advocaat met de mededeling dat ze er zelf om had gevraagd hetgeen het paleis onmiddellijk weer ontkende. Het verzoek was pas ná de bekendmaking ingediend, waarmee de Infanta voor schut werd gezet en de kans werd onthouden de eer aan zichzelf te laten.
Cristina is zaterdag vijftig jaar geworden. Dat had reden moeten zijn voor een leuk feestje. Er is echter geen enkele reden voor feest. Cristina is vernederd en wacht nog meer ellende wanneer later dit jaar het proces begint tegen Iñaki en haarzelf. De familie is verscheurd en hoewel Felipe de afstand tussen hem en zijn zus zo groot mogelijk wil maken, hij kan het feit dat ze zijn zus is, niet ongedaan maken. Wordt vervolgd.
Infanta Cristina loopt de kans het negentien jaar zonder haar echtgenoot Iñaki Urdangarín te moeten stellen. Dat blijkt uit de conclusies uit het anti-corruptieonderzoek naar Iñaki c.s. die dinsdag zijn gepresenteerd. De hertog van Palma wordt onder meer beschuldigd van fraude met publiek geld, verduistering, witwassen en oplichting. Cristina zelf gaat vrijwel vrijuit.
De prinses, zus van koning Felipe VI, kan een boete tegemoet zien van 600.000 euro. Dat is gelijk aan het bedrag waarvan ze volgens de aanklagers zou hebben geprofiteerd, zonder de precieze herkomst van het geld te hebben geweten. Dat laatste is ook haar ontsnappingsroute bij strafvervolging. Ondanks grondig onderzoek, is niet gebleken dat ze op de hoogte was van de frauduleuze praktijken van Iñaki en zijn compagnon Diego Torres.
Lang is verondersteld de Infanta geweten moet hebben van het handelen van haar echtgenoot, die met zijn stichting Nóos onder andere de regionale overheden van Valencia en de Balearen veel te veel liet betalen voor niet of maar half verrichtte prestaties. Maar de simpele veronderstelling dat ze het wel moeten hebben geweten of had kunnen weten, is geen reden dat ook voor waar aan te nemen. Bewijs is er niet gevonden, en dus moet Cristina als onschuldig worden beschouwd.
Iñaki Urdangarín heeft geld bij elkaar moeten schrapen om borg te kunnen betalen aan de rechtbank in Barcelona die media heeft verboden e-mails te publiceren over zijn privéleven.
Iñaki had eerder dit jaar om zo’n verbod gevraagd en toen de rechter uiteindelijk toestemde moest hij 10.000 euro op tafel leggen. Zoveel geld had hij niet, zo stelde Iñaki. Hij is immers sinds 2012 werkloos.
De rechter vond dat de echtgenoot van Infanta Cristina dat maar moest aantonen, maar in plaats van een welles-nietes spelletje te beginnen met justitie, heeft Iñaki inmiddels het bedrag in termijnen betaald. Donderdag stortte hij de resterende 4000 euro, aldus El Confidential.
Laatste reacties