ROYALBLOG.NL

Kei Komuro op bezoek bij Mako's ouders

Kei Komuro, de aanstaande echtgenoot van prinses Mako, is maandag op bezoek geweest bij kroonprins Fumihito en kroonprinses Kiko, zijn aanstaande schoonouders. Dat heeft het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding laten weten.

Het was ook de eerste keer in ruim drie jaar dat hij Mako officieel weer ontmoette. Het is de bedoeling dat Mako en Kei op dinsdag 26 oktober trouwen. Bijna drie jaar later dan gepland. 

Het huwelijk van Mako (29), de oudste dochter van het kroonprinselijk paar, en Kei Komuro (30) is bij een deel van de Japanse bevolking omstreden. Reden is een financieel geschil tussen Kei's moeder en haar ex-vriend. Zo lang dat conflict over zo'n 30.000 euro niet is opgelost, wordt het huwelijk niet passend gevonden.

Ook was er angst dat Mako de staatstoelage waarop ze bij haar huwelijk recht heeft, zou gebruiken om het probleem op te lossen. Voor dat laatste hoeft echter niet te worden gevreesd. Mako heeft de regering laten weten af te zien van de uitkering: een vertrekpremie omdat een huwelijk automatisch afscheid van het keizerhuis betekent. Ze laat daarmee een bedrag van een miljoen euro liggen.

Rekening houdend met alle gevoeligheden - ook Mako's ouders zijn niet erg enthousiast over het huwelijk - is ook afgezien van alle traditionele, ceremoniële elementen van een huwelijk van een lid van de keizerlijke familie. Wel zal Mako nog formeel afscheid nemen van keizer Naruhito en keizerin Masako (op 22 oktober) en van haar grootouders, keizer-emeritus Akihito en keizerin-emerita Michiko (25 oktober). 

Prinses Mako verlaat op 26 oktober ook haar ouderlijke woning. Die dag wordt haar huwelijk met Kei geregistreerd en daarna wordt in een hotel in Tokio een persconferentie gegeven. Mako is dan al geen prinses meer en het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding heeft al laten weten dat het bruidspaar zelf opdraait voor de kosten van de persconferentie.

Alle commotie is haar niet in de koude kleren gaan zitten. Mako heeft een complexe post-traumatische stress stoornis.  

Prinses Mako beleeft deze dagen nog een staartje van haar keizerlijke status. Zo kreeg ze uit handen van de ambassadeur van Paraguay de nationale Orde van verdienste voor haar bijdrage aan de versterking van de betrekkingen tussen Japan en Paraguay. Ook haar vader kreeg de onderscheiding. 

© RB; Beeld: Screenshot en Bureau Keizerlijke Hofhouding

Prinses Mako eert haar overgrootouders

De Japanse prinses Mako heeft dinsdag eer betoond aan haar overleden overgrootouders, keizer Hirihito (keizer Showa) en keizerin Nagako (Kojun). Ze ging naar de mausolea van het keizerspaar op de keizerlijke begraafplaats Musashino en legde een bloem neer en boog voor de graven.

Het bezoek aan de begraafplaats is onderdeel van het afscheid dat Mako neemt van de keizerlijke familie in de aanloop naar haar huwelijk op 26 oktober. Op de agenda staan ook visites aan keizer Naruhito en keizerin Masako – haar oom en tante – en aan haar grootouders, keizer Akihito en keizerin Michiko.

Prinses Mako (29) legt die bezoeken alleen af. Haar aanstaande man Kei Komuro vergezelt haar niet. Het huwelijk van de oudste dochter van kroonprins Fumihito (Akishino) en kroonprinses Kiko is omstreden. Dit vanwege een slepend financieel geschil dat Kei’s moeder heeft met een ex-vriend.

Mako ziet dan ook af van alle keizerlijke huwelijksrituelen, zoals de verlovingsceremonie ‘Nosai no Gi’ en het formele bezoek aan de keizer, ‘Choken no Gi’. Ook heeft ze gevraagd de vertrekpremie van ongeveer een miljoen euro waarop ze bij het verlaten van de keizerlijke familie recht heeft, niet uit te keren.

Mako en Kei gaan gewoon naar de burgerlijke stand en registreren daar hun verbintenis. Daarna geven ze volgens het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding een persconferentie. Het plan zou zijn om zich in de Verenigde Staten te vestigen.

Prinses Mako kreeg dinsdag ook bezoek van de Braziliaanse ambassadeur die haar het Grootkruis van de Orde van Rio Branco kwam overhandigen als dank voor haar bijdrage aan de bevordering van de Japans-Braziliaanse vriendschapsbanden. Dat deed ze onder meer door in 2018 Brazilië te bezoeken ter ere van de 110de verjaardag van de komst van de eerste Japanse emigranten naar Brazilië. 

© RB; Beeld: Japanse media

Keizer-emeritus moet veel geduld hebben

De Japanse keizer-emeritus Akihito (87) moet over veel geduld beschikken. Hij moet in elk geval lang wachten alvorens hij het Akasaka-paleis kan betrekken. Dat is aangewezen als de plek waar hij na zijn pensionering in mei 2019 kan gaan wonen, maar de verwachting is niet dat Akihito en echtgenote Michiko (86) er voor mei of juni volgend jaar kunnen intrekken. 

Dat komt mede doordat de troonswisseling een huisruil teweeg heeft gebracht tussen vader Akihito en zoon keizer Naruhito. Maar zo maar de verhuiswagens voor laten rijden en 'gelijk oversteken' kon natuurlijk niet. De keizerlijke residentie die Akihito vorig jaar verliet, moest worden opgeknapt en geschikt gemaakt voor bewoning van het nieuwe keizerlijk gezin.

Dat bleek lastiger dan gedacht en bovendien zat de coronapandemie de werkzaamheden dwars. Naruhito kon daarom pas eind vorige maand verhuizen. Het Akasaka-paleis dat hij verliet, moet nu worden aangepast voor bewoning door een hoogbejaard echtpaar.

Het moet een seniorenwoning worden, zonder drempels en dergelijke. Daar is ook weer tijd voor nodig. De verwachting is dat tegen de zomer van volgend jaar de verhuisdozen besteld kunnen worden. Het gepensioneerde keizerspaar woont tot die tijd in een tijdelijke woning, het Sento-paleis. Woensdag echter nam het echtpaar een kijkje in het Akasaka-paleis dat ze goed kennen omdat ze er voor de troonsbestijging van Akihito ook woonden. 

© RB; Beeld: Screenshot Sankei

Huwelijk Mako op 26 oktober

Prinses Mako en Kei Komuro trouwen op 26 oktober. Dat is vrijdag bekend gemaakt in Tokio. Ook werd bekend dat Mako door alle ophef en spanning rond haar relatie lijdt aan posttraumatische stressstoornis. 

De wegen van de Japanse Keizerlijke Hofhouding, een soort staat in de staat en hoeder van de keizerlijke normen en waarden, zijn ondoorgrondelijk. Dat bleek afgelopen maandag maar weer eens bij de lang verwachte terugkeer naar Japan van Kei Komuro, de aanstaande echtgenoot van prinses Mako. 

Hij werd op het vliegveld niet alleen opgewacht door ruim 170 persvertegenwoordigers - de aankomst werd live uitgezonden - maar ook door een dozijn beveiligers. Dat laatste was opmerkelijk omdat Kei Komuro eigenlijk niet bestaat in de ogen van het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding. Althans, hij heeft als vriend van de prinses geen officiële status en zal die ook niet krijgen.

Dat er dus toch zoveel beveiliging was uitgerukt, was bijzonder. Het was overigens wel nodig gezien de enorme belangstelling voor de thuiskomst na drie jaar studie aan Fordham University in New York van de aanstaande bruidegom. Die werd van het vliegveld Narita naar het huis van zijn moeder in Yokohama gebracht, waar hij twee weken in quarantine moet doorbrengen. 

Dat de media wisten van de dag en het tijdstip kwam overigens ook weer door de Hofhouding, die nu woensdag ook weer liet weten nog deze week uitleg te zullen geven over de trouwplannen van prinses Mako en Kei. Zoals bekend willen die al sinds september 2017 trouwen, maar daar is het nog steeds niet van gekomen. Wellicht dat vrijdag de trouwdatum wordt onthuld. 

Het huwelijk ligt gevoelig vanwege een financieel geschil tussen de moeder van Kei en een ex van haar. Dat geschil is nog steeds niet opgelost en dat zit behalve Mako's vader kroonprins Fumihuto (Akishino) ook een deel van de Japanse bevolking niet lekker. Kei moet eerst thuis orde op zaken stellen alvorens een gezin te stichten.

Daarbij speelde ook een rol dat Mako normaliter een fikse som geld zou ontvangen (een miljoen euro) omdat ze door haar huwelijk automatisch het keizershuis verlaat. De gedachte dat Kei een deel van het geld zou kunnen gebruiken om de schuld van zijn moeder af te lossen, was velen een gruwel. Mako heeft dat nu op radicale wijze opgelost: ze ziet vrijwillig af van de vertrekpremie, zodat niemand daar iets over te zeuren heeft. 

Ook komt er geen traditionele keizerlijke huwelijksplechtigheid en is het paar van plan snel naar de Verenigde Staten te verhuizen, al moet Mako daarvoor eerst een paspoort krijgen want dat heeft ze als lid van de keizerlijke familie niet. 

Prinses Mako en Kei ontmoetten elkaar in 2012 tijdens hun studie aan de International Christian University in Tokio. In september 2017 maakten ze hun trouwplannen bekend, met het voornemen elkaar in november 2018 het jawoord te geven. Maar daarna nam het keizerlijke sprookje een andere wending.

Kei's moeder was in een pijnlijk financieel conflict gewikkeld met een ex-geliefde. Hij had haar een flinke som geld gegeven (30.000 euro), waarmee onder meer de studie van Kei was bekostigd. Het was een geschenk, aldus moeder.

Nee!, het was een lening aldus de ex-verloofde. Hij verwachtte het geld terug. Daarmee was een controverse geboren. Het huwelijk werd prompt uitgesteld tot 2020. ,,We waren overhaast", probeerde Mako het gezicht te redden.

Het was aan Kei om aan te tonen dat het geschil was opgelost, zo liet Mako's vader (nu) kroonprins Fumihito weten. In april kwam Kei met een uitvoerige verklaring over de situatie, waarin hij onder meer liet doorschemeren dat een regeling mogelijk was. De ex liet weten daar eventueel wel over te willen praten.

Maar Kei Komuro is er niet in geslaagd alle obstakels op te ruimen. Mako's vader vond dat de Japanse bevolking ook overtuigd moet worden. Dat laatste is ook niet gelukt, vandaar dat er is gekozen voor een drastische oplossing: trouwen zonder traditionele hofceremonie, geen afscheidsuitkering en een leven in New York. 

© RB Hans Jacobs

• Zie ook: Japan wacht op terugkeer Kei Komuro
• Mako en Kei trouwen aan het einde van het jaar, maar zonder hofceremonie
• Kei Komuro, geliefde van prinses Mako, klaar met rechtenstudie in New York
• Mako gevangen in het ijzeren protocol
• Kiko respecteert wensen dochter Mako
• Prinses Mako trouwt op 4 november (uit 2017)
  
• Prinses Mako stelt haar verloofde voor
• Prinses Mako wacht met verloving

Japan wacht op terugkeer Kei Komuro

De saga van het verliefde stel prinses Mako en Kei Komuro krijgt maandag een vervolg met de terugkeer van Kei uit New York. Hij moet dan eerst in quarantaine en daarna is het tijd om elkaar het jawoord te geven. Volgens Japanse media komt er ook een persconferentie van de prinses en Kei. 

Ze willen niet langer wachten met trouwen, zo werd eerder deze maand al duidelijk. Na vier jaar vergeefs wachten tot alle plooien zijn glad gestreken, hebben ze de knoop doorgehakt: ze zien af van een traditionele ceremonie, geven elkaar wellicht in oktober al het jawoord en verhuizen dan naar de Verenigde Staten. Mako ziet ook af van de 'oprotpremie' waarop ze bij het verlaten van het keizershuis recht heeft.

Kei Komuro is sinds mei klaar met zijn studie aan de rechtenfaculteit van de Fordham Universiteit in New York. Hij begon daar in augustus 2018 aan zijn studie. Kei volgde eerst een tweejarig doctoraal programma en vervolgde met een master's-opleiding van één jaar. Komuro heeft in juli het toelatingsexamen - bar exam - gedaan om aan het werk te mogen als advocaat.

Prinses Mako en Kei ontmoetten elkaar in 2012 tijdens hun studie aan de International Christian University in Tokio. In september 2017 maakten ze hun trouwplannen bekend, met het voornemen elkaar in november 2018 het jawoord te geven. Maar daarna nam het keizerlijke sprookje een andere wending.

Kei's moeder was in een pijnlijk financieel conflict gewikkeld met een ex-geliefde. Hij had haar een flinke som geld gegeven (30.000 euro), waarmee onder meer de studie van Kei was bekostigd. Het was een geschenk, aldus moeder.

Nee!, het was een lening aldus de ex-verloofde. Hij verwachtte het geld terug. Daarmee was een controverse geboren. Het huwelijk werd prompt uitgesteld tot 2020. ,,We waren overhaast", probeerde Mako het gezicht te redden.

Het was aan Kei om aan te tonen dat het geschil was opgelost, zo liet Mako's vader (nu) kroonprins Fumihito weten. In april kwam Kei met een uitvoerige verklaring over de situatie, waarin hij onder meer liet doorschemeren dat een regeling mogelijk was. De ex-verloofde liet weten daar eventueel wel over te willen praten.

Maar kennelijk is Kei Komuro er toch niet in geslaagd alle obstakels op te ruimen. Mako's vader vond dat de Japanse bevolking ook overtuigd moet worden. Dat laatste is nog steeds niet gelukt, vandaar dat er nu lijkt te worden gekozen voor een drastische oplossing: trouwen zonder traditionele hofceremonie, geen afscheidsuitkering van ruim een miljoen euro (een huwelijk betekent voor een prinses automatisch afscheid van de keizerlijke status, waarvoor ze een 'startpremie' krijgt om te beginnnen als burger) en een leven in New York. 

© RB Hans Jacobs

• Zie ook: Japan wacht op terugkeer Kei Komuro
• Mako en Kei trouwen aan het einde van het jaar, maar zonder hofceremonie
• Kei Komuro, geliefde van prinses Mako, klaar met rechtenstudie in New York
• Mako gevangen in het ijzeren protocol
• Kiko respecteert wensen dochter Mako
• Prinses Mako trouwt op 4 november (uit 2017)
  
• Prinses Mako stelt haar verloofde voor
• Prinses Mako wacht met verloving

Prinses Mako voor het laatst in paleis?

Bij de jaarlijkse keizerlijke plechtigheid ter gelegenheid van de herfst equinox ging woensdag in Japan alle aandacht uit naar prinses Mako, de oudste dochter van kroonprins Fumihito (Akishino). Dit omdat haar aanwezigheid wel eens de laatste keer in het keizerlijk paleis zou kunnen zijn.

Prinses Mako verliest haar keizerlijke status wanneer ze gaat trouwen en de verwachting is dat dit al volgende maand zou kunnen gebeuren. Mako (29) ziet af van de traditionele plechtigheden en mogelijk ook van de haar toekomende vertrekpremie. Haar vriend Kei Komuro wordt maandag terug verwacht in Japan na een aantal jaren studeren in New York.

Ter gelegenheid van de herfst equinox werd er bij de paleisheiligdommen een ceremonie gehouden waar de voorvaderen en goden werden geëerd. Ook keizer Naruhito was aanwezig, maar keizerin Masako ontbrak.

Eerder in de week oogste keizer Naruhito de jaarlijkse rijst op het terrein van het paleis. 

© RB

Japanse keizer eindelijk verhuisd

Het heeft 859 dagen geduurd, maar maandag is keizer Naruhito met zijn gezin dan toch eindelijk vertrokken uit het Akasaka-paleis, waar hij na de troonsbestijging op 1 mei 2019 bleef wonen omdat de keizerlijke residentie nog niet beschikbaar was.

De komende dagen is het nog even behelpen - de verhuiswagens moeten zijn spullen ophalen en wegbrengen, en alles moet worden ingericht - maar op 15 september is de residentie op het terrein van het Keizerlijk Paleis dan eindelijk klaar voor bewoning. 

Japanse media toonden maandag beelden van het vertrek van het keizerlijk gezin, dat werd uitgezwaaid door kroonprins Fumihito (Akishino) en kroonprinses Kiko. Twee van de drie heilige keizerlijke attributen - zwaard en juweel, die de keizerlijke macht symboliseren - werden voor Naruhito uit weggedragen en bij aankomst bij het paleis ook weer naar binnengebracht. 

Het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding liet weten dat de keizer gemengde gevoelens had bij het vertrek uit Akasaka, waar hij zoveel jaren heeft gewoond. Maar hij verwachtte dat de verhuizing naar het Keizerlijk Paleis hem zal versterken. Ook bedankte hij al degenen die hem in Akasaka hadden ondersteund en daar de grondslag hebben gelegd voor zijn nieuwe leven in het Keizerlijk Paleis. 

Na de troonswisseling was het de bedoeling dat keizer-emeritus Akihito en zijn zoon en opvolger keizer Naruhito van woning zouden wisselen. Maar dat was niet meteen geregeld en daarna zorgden de coronapandemie en tegenslagen bij de werkzaamheden ook voor vertraging. Eerst moet natuurlijk het gepensioneerde keizerspaar de residentie uit, die vervolgens na 26 jaar gebruik moest worden opgeknapt.

Zoals dat bijvoorbeeld bij paleis Huis ten Bosch na de troonswisseling en het vertrek van koningin Beatrix ook nodig was, al ging het om een minder ingrijpende en kostbare operatie. De pensionado's konden uiteraard niet meteen terecht in Akasaka, want daar woonde Naruhito immers nog en bovendien moest zijn woning na zijn verhuizing ook onder handen worden genomen, onder meer om het geschikt te maken voor bewoning door een hoog bejaard echtpaar. Akihito en Michiko verblijven daarom al meer dan een jaar in een wisselwoning. 

Wanneer Naruhito op 15 september zijn residentie op orde heeft en zijn oude woning helemaal leeg is, kan worden begonnen met de voorbereidingen voor de aanpassingen. De verwachting is dat Akihito (87) en Michiko (86) nog wel tot het voorjaar  moeten wachten alvorens ze Akasaka kunnen betrekken - ze zijn overigens niet onbekend met deze woning: ze woonden er ook als kroonprinselijk paar. 

© RB; Beeld: screenshots NHK

Mako en Kei trouwen aan het einde van het jaar, maar zonder hofceremonie

Prinses Mako en haar geliefde Kei Komuro wachten niet langer met trouwen. Na vier jaar wachten tot alle plooien zijn glad gestreken, hebben ze de knoop doorgehakt: ze zien af van een traditionele ceremonie, geven elkaar nog dit jaar het jawoord en verhuizen dan naar de Verenigde Staten. Mako ziet ook af van de 'oprotpremie' waarop ze bij het verlaten van het keizershuis recht heeft.

Dat meldt woensdag het Japanse persbureau Kyodo, op basis van een bron bij de regering. Het besluit zou zijn genomen door het alles bepalende Bureau van de Keizerlijke Hofhouding dat kennelijk ook een einde wil aan de soap waarin Mako en Kei zich sinds de aankondiging  in september 2017 (!) van hun voorgenomen huwelijk, bevinden.

Kei Komuro is sinds mei klaar met zijn studie aan de rechtenfaculteit van de Fordham Universiteit in New York.  Komuro begon in augustus 2018 aan zijn studie in New York. Hij volgde eerst een tweejarig doctoraal programma en vervolgde met een master's-opleiding van één jaar. Komuro heeft in juli het toelatingsexamen gedaan - bar exam - om aan het werk te mogen als advocaat.

Prinses Mako en Kei ontmoetten elkaar in 2012 tijdens hun studie aan de International Christian University in Tokio. In september 2017 maakten ze hun trouwplannen bekend, met het voornemen elkaar in november 2018 het jawoord te geven. Maar daarna nam het keizerlijke sprookje een andere wending.

Kei's moeder was in een pijnlijk financieel conflict gewikkeld met een ex-geliefde. Hij had haar een flinke som geld gegeven (30.000 euro), waarmee onder meer de studie van Kei was bekostigd. Het was een geschenk, aldus moeder.

Nee!, het was een lening aldus de ex-verloofde. Hij verwachtte het geld terug. Daarmee was een controverse geboren. Het huwelijk werd prompt uitgesteld tot 2020. ,,We waren overhaast", probeerde Mako het gezicht te redden.

Het was aan Kei om aan te tonen dat het geschil was opgelost, zo liet Mako's vader (nu) kroonprins Fumihito weten. In april kwam Kei met een uitvoerige verklaring over de situatie, waarin hij onder meer liet doorschemeren dat een regeling mogelijk was. De ex-verloofde liet weten daar eventueel wel over te willen praten.

Maar kennelijk is Kei Komuro er toch niet in geslaagd alle obstakels op te ruimen. Mako's vader vond dat de Japanse bevolking ook overtuigd moet worden. Dat laatste is nog steeds niet gelukt, vandaar dat er nu lijkt te worden gekozen voor een drastische oplossing: trouwen zonder traditionele hofceremonie, geen afscheidsuitkering (een huwelijk betekent voor een prinses automatisch afscheid van de keizerlijke status, waarvoor ze een 'startpremie' krijgt om te beginnnen als burger) en een leven in New York. 

© RB Hans Jacobs

• Zie ook: Mako en Kei trouwen aan het einde van het jaar, maar zonder hofceremonie
• Kei Komuro, geliefde van prinses Mako, klaar met rechtenstudie in New York
• Mako gevangen in het ijzeren protocol
• Kiko respecteert wensen dochter Mako
• Prinses Mako trouwt op 4 november (uit 2017)
  
• Prinses Mako stelt haar verloofde voor
• Prinses Mako wacht met verloving

Koning opent TeamNL Olympic Festival

De koninklijke vliegtuigspotters hebben het er maar druk mee. Een week na het begin van de zomervakantie in Griekenland vliegt koning Willem-Alexander even op en neer om op Scheveningen op sportstrand het TeamNL Olympic Festival te openen.

Dat staat drie weken in het teken van de Olympische Spelen die vrijdag zijn begonnen in Tokio. Daar is geen publiek gewenst bij de evenementen en Willem-Alexander gaat ook niet als erelid van het Internationaal Olympisch Comité die kant op. De Spelen volgt hij net als de rest van de wereld, op afstand. 

Sporters die klaar zijn met hun deelname aan de Spelen moeten Japan binnen 48 uur verlaten; als Nederlandse sporters in de prijzen vallen dan worden ze gehuldigd tijdens het Festival. Dat vervangt dus eigenlijk ook het bekende Holland H Huis.

Op het festivalterrein kunnen sporten worden beoefend en beleefd en kan naar wedstrijden worden gekeken. Daarnaast kunnen de Olympische Spelen live worden gevolgd op grote tv-schermen.

Voorafgaand aan de opening spreekt de koning met de organisatoren en betrokkenen.

© RB; Bron: RVD

Japanse keizer zoekt nog naar woorden

Japan worstelt met de Olympische Spelen. De bevolking ziet de atleten liever gaan dan komen – beter nog: helemaal niet komen. Publiek is niet welkom bij de evenementen, sporters krijgen te maken met lege hallen en stadions. En nu heeft de Japanse keizer ook een probleem.

Volgens het Olympisch handvest moet het staatshoofd van het gastland de Spelen openen. Dat was voor keizer Naruhito, die zelfs beschermheer werd van de Spelen en de Paralympische Spelen, ook vanzelfsprekend. Maar nu moet hij rekening houden met de weerstand en weerzin tegen het sportevenement onder de eigen bevolking.

Die is bang dat al die buitenlanders voor verdere en snellere verspreiding van het coronavirus zullen zorgen. In Tokio geldt al de noodtoestand, dus de sfeer is al niet prettig. Vraag is of de keizer daarvan iets moet laten doorschemeren in zijn openingszin. Daarin wordt meestal gezegd 'dat de Spelen gevierd' zullen worden – maar er valt weinig te vieren.

Volgens ingewijden zoekt het Bureau van de Keizerlijke Hofhouding naar een andere formulering, in samenspraak met de regering en het organisatiecomité. Het IOC moet de woorden dan wel nog wel goedkeuren.

Inmiddels is al wel bekend dat keizerin Masako niet bij de openingsceremonie aanwezig zal zijn en dat leden van de keizerlijke familie ook geen evenementen zullen bijwonen. Onduidelijk is nog hoeveel buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders toch naar Tokio afreizen; de Deense kroonprins Frederik, die woensdag afscheid neemt van het IOC, is er in elk geval niet bij en ook koning Willem-Alexander blijft weg.

© RB