ROYALBLOG.NL

Juliana-generatie zal plezier beleven aan tentoonstelling in Nieuwe Kerk

Op de Dam in Amsterdam lokte en lonkte woensdag bij het begin van het staatsbezoek uit Italië de tentoonstelling over koningin Juliana in de Nieuwe Kerk. De verslaggever was eerder uitgenodigd voor een voorbezichtiging en kon de opening door prinses Beatrix bijwonen, ware het niet dat beide plaatsvonden tijdens het staatsbezoek aan Zweden.

Toen de militaire detachementen zich klaar maakten om af te marcheren, richtte de verslaggever zijn eerste stappen richting Melly’s Cookiebar, ingebouwd in de Nieuwe Kerk, voor koffie en opwarmen. Melly’s heeft koningin Máxima als vaste klant, vanwege de daar in huis gemaakte Argentijnse alfajores.

Maar daarna wachtte de tentoonstelling. Het is niet zo zinvol er een oordeel over te vellen. De verslaggever vindt de Nieuwe Kerk bijvoorbeeld bijzonder onhandig en onprettig als tentoonstellingsruimte. Dat is natuurlijk maar een persoonlijke mening. Voor déze expositie echter is de kerk uitermate geschikt: hier immers werd Juliana op 6 september 1948 ingehuldigd.

De eerste opstelling die bezoekers te zien krijgen is in dat verband ook zeer geslaagd: een levensgrote afbeelding van Juliana’s eedaflegging, de destijds gebruikte stoelen, haar inhuldigingsjurk, zonder ‘kroningsmantel’. Daar tegenover de Crème Calèche, het inhuldigingsgeschenk uit 1898 van koningin Emma aan haar dochter koningin Wilhelmina. Enkele dagen eerder poseerde het huidige koninklijke gezin daar nog voor.

Vervolgens wordt de bezoeker meegenomen door het leven en de ‘Eeuw van Juliana’. Het moet gezegd: de Koninklijke Verzamelingen zijn zeer royaal geweest met het uitlenen van ‘ditjes en datjes’ uit de eigen collectie. Kledingstukken, brillen, speelgoed, foto’s, geschenken en documenten. Aan de reacties te horen leiden die tot herkenning en vertedering – het woensdag aanwezige publiek had heel duidelijk Juliana nog als vorstin meegemaakt.

Wie gebruikt maakt van de audiogids krijgt veel tekst en uitleg en daar werd ruim gebruik van gemaakt. Nadeel: mensen blijven lang voor de vitrines en voorwerpen staan, waardoor anderen slecht zicht hebben. Het loopt niet door zogezegd, zeker niet als het drukker is. Te lezen is er minder, maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt door het werkelijk prachtige boek ‘De eeuw van Juliana’ dat tegelijkertijd is uitgekomen. Smullen!

De purist merkt in de tentoonstelling (en het boek) wel een aantal foutjes op, zoals de datum van het eerste staatsbezoek aan Suriname of het feit dat dit een officieel staatsbezoek zou zijn geweest. Onzin natuurlijk. Een staatsbezoek is per definitie officieel. De toevoeging is overbodig. In het boek zijn eerste visites (1955, 1965) aan Suriname ook al officiële staatsbezoek, maar dan kan helemaal niet. Een staatshoofd kan niet op staatsbezoek gaan in eigen land/koninkrijk. Dat zou betekenen dat Juliana op bezoek ging bij zichzelf.

Maar dat zijn details, al mag je beter verwachten. De Juliana-generatie zal plezier beleven aan de nog tot 10 april lopende tentoonstelling, juist omdat het ook een tijdreis is door het eigen leven, wanneer dat tijdens Juliana’s lange leven (1909-2004) ook mag zijn begonnen. De verslaggever heeft haar in 1963 op Prinsjesdag voor het eerst gezien en daarna nog een keer heel bewust in september 1967, voor de doop van prins Willem-Alexander.

En zo zullen er meer bezoekers zijn met herinneringen. En wie na 1975 of daaromtrent is geboren, of na de eeuwwisseling, die kan hier kennismaken met een lang vervlogen tijd en op aardige manier meer leren over een ‘ander Nederland.’ Dat Juliana af en toe wel erg ‘bijzonder’ wordt gemaakt en 'wit gewassen', moet de tentoonstellingsmakers maar worden vergeven.

Tip: de museumwinkel van De Nieuwe Kerk heeft onder meer een mooie selectie boeken en ansichtkaarten die met Juliana en het koningshuis te maken hebben. 

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB

Prinses Margriet opent tentoonstelling over poppen van haar moeder Juliana

Prinses Margriet opent vrijdagmiddag in Museum Hoeksche Waard in Heinenoord de tentoonstelling ‘Juliana, Een eeuw in poppen’. De tentoonstelling is tot stand gekomen door bruiklenen van de Koninklijke Verzamelingen.

Koningin Juliana heeft gedurende haar leven ruim zeshonderd poppen cadeau gekregen. In haar jeugd kreeg zij overwegend poppen met Nederlandse klederdracht. Later ontving zij ook poppen van internationale delegaties. De poppen staan symbool voor het land, de cultuur, het beroep of de vereniging van de schenker.

De collectie weerspiegelt zodoende de maatschappelijke en historische ontwikkelingen over een periode van bijna een eeuw. Deze poppencollectie maakt onderdeel uit van de Koninklijke Verzamelingen. 

‘Juliana, Een eeuw in poppen’ toont circa zeventig van deze poppen, aangevuld met klederdrachten, klederdrachtpoppen en herdenkingsvoorwerpen gerelateerd aan koningin Juliana uit de collectie van Museum Hoeksche Waard.

De expositie toont de rijkdom en diversiteit van de klederdracht uit deze regio en is in samenwerking met musea in Goes en Sommelsdijk uitgebreid met kleding en poppen van de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden.

Prinses Margriet opent de tentoonstelling, volgt een rondleiding en krijgt een toelichting op de achtergrond van de poppen uit de regio Hoeksche Waard. Daarnaast spreekt zij met de curator en conservator en andere betrokkenen over de expositie.

© RB; Bron: RVD; Beeld: © Koninklijke Verzamelingen 

Beatrix viert jubileum Four Freedoms

Prinses Beatrix is vrijdagmiddag in de Koorkerk in Middelburg het jubileumevenement bij ter gelegenheid van 40 jaar Four Freedoms Awards.

In de Koorkerk vond in oktober 1982 ook de eerste uitreiking plaats, waaronder de International Four Freedoms Award aan Prinses Juliana. De afgelopen veertig jaar hebben laureaten als Nelson Mandela, Malala Yousafzai, Dalai Lama, Desmond Tutu, Sviatlana Tsikhanouskaya en Angela Merkel een award in ontvangst mogen nemen.

Prinses Beatrix krijgt het eerste exemplaar van het lustrumboek uitgereikt. Tijdens het programma wordt verder teruggeblikt op de afgelopen veertig jaar en vooruitgekeken naar de toekomst. Keynote speaker is Ramin Shahzamani, directeur van War Child, die in 2008 de award ontving voor vrijwaring van vrees. Daarnaast spreekt Anna Eleanor Roosevelt namens de Roosevelt family.

De Four Freedoms Awards worden ieder jaar toegekend aan mannen, vrouwen en organisaties die met hun inzet en prestaties een grote toewijding tonen aan de idealen die President Franklin Delano Roosevelt in zijn historische Four Freedoms speech in 1941 verkondigde.

© RB; Bron: RVD

Eindelijk weer staatsbezoek aan Zweden

Koning Willem-Alexander begint dinsdagmorgen in Stockholm aan het 24ste staatsbezoek uit zijn regeerperiode. Op vliegveld Arlanda worden de koning en koningin Máxima verwelkomd door het Zweedse kroonprinselijk paar en kort daarna volgt bij de Koninklijke Stallen de begroeting door koning Carl XVI Gustaf en koningin Silvia. In rijtuigen gaat het gezelschap vervolgens naar het paleis, voor de welkomstceremonie.

Het laatste Nederlandse staatsbezoek aan Zweden was in 1987. ,,Het werd dus weer tijd", aldus de Nederlandse ambassadeur aan de vooravond van de visite. Koning Carl Gustaf zelf was tweemaal op staatsbezoek in Nederland: in 1976, niet lang na zijn huwelijk, bij zijn peettante koningin Juliana en in 2009 bij koningin Beatrix. 

Voorafgaand aan het staatsbezoek had Royalblog er het volgende over te zeggen:

Dat het Zweedse koningspaar uitgerekend in het 'Juliana jaar 2009' voor de tweede keer op staatsbezoek komt naar Nederland kan bijna geen toeval zijn. Het staatsbezoek (21-23 april) vindt plaats een week voor de herdenking van de honderdste geboortedag van Juliana.

Koning Carl XVI Gustaf was petekind van de in maart 2004 overleden koningin Juliana. Beiden zijn op 30 april geboren: Juliana in 1909 en Carl Gustaf in 1946. In een interview met Nederlandse media benadrukte het Zweedse koninklijk paar de warme banden met Juliana, en prins Bernhard.

Ook in de volgende generaties hebben beide koninklijke families de onderlinge banden en vriendschap onderstreept door bij elkaar op te treden als doopgetuige. Zo werd (toen nog) prinses Beatrix peettante van de Zweedse kroonprinses Victoria en trad Victoria op haar beurt op als getuige bij de doop van erfprinses Amalia. [En werd Willem-Alexander peetvader van Victoria's dochter Estelle]

Bij rouwen, trouwen, bijzondere verjaardagen en jubilea komen de Oranjes en Bernadottes graag bij elkaar over de vloer. Máxima beleefde nog voor haar huwelijk met prins Willem-Alexander haar debuut in internationaal koninklijk gezelschap bij de viering van het zilveren huwelijksfeest van koning Carl Gustaf en koningin Silvia in 2001.

Een viering overigens waar Máxima een gebroken enkel aan overhield na een ongelukkige val. Het Zweedse koningspaar kwam vervolgens in relatief korte tijd vier keer naar Nederland: voor het huwelijk van Alexander en de begrafenissen van Claus, Juliana en Bernhard. Maar ook in 1993 nog waren de Zweden in Amsterdam, voor de tentoonstelling De Gouden Eeuw in Zweden en Nederland.

De Oranjes op hun beurt togen in 2006 opnieuw naar Zweden voor de uitgebreide viering van Carl Gustafs zestigste verjaardag. Omdat Koninginnedag dat jaar op 29 april werd gevierd, leverde dat ook geen problemen op met de verplichtingen in eigen land.

Maar koningin Juliana en prins Bernhard zijn in het verleden ook wel na afloop van het defilé op paleis Soestdijk voor Juliana in het vliegtuig gestapt voor het verjaardagsfeest van Carl Gustaf.

De persoonlijke geschiedenis van de Zweedse koning heeft ook een droevige Nederlandse component. Zijn vader erfprins Gustaf Adolf (40) kwam in januari 1947 naar Nederland voor een jachtpartij met prins Bernhard als gastheer. Op weg terug naar Stockholm verongelukte de prins toen het KLM-vliegtuig neerstortte na een tussenlanding op vliegveld Kastrup in Kopenhagen.

Carl Gustaf was toen nog geen jaar oud en heeft zijn vader dus nooit gekend. In 1973 kwam hij op de troon na het overlijden van zijn grootvader koning Gustaf VI Adolf. ,,Prins Bernhard was altijd de eerste die mij opbelde op mijn verjaardag", vertelde de koning, die naar eigen zeggen goed kon opschieten met de prins die zich altijd verantwoordelijk is blijven voelen voor Carl Gustaf.

Het eerdere staatsbezoek aan Nederland in oktober 1976 was de eerste officiële buitenlandse reis van koningin Silvia die op 19 juni van dat jaar huwde met Carl Gustaf. Silvia sprak dan ook vol lof over de ontvangst door Juliana bij haar 'eerste staatsbezoek'. Carl Gustaf en Silvia hadden elkaar vier jaar eerder leren kennen bij de Olympische Spelen in München.

Bij het staatsbezoek, kort na het einde van het Lockheed-schandaal, verscheen prins Bernhard in burger bij de welkomstceremonie voor de Zweedse gasten, die met de torpedojager Halland naar Amsterdam waren gevaren. Op de tweede dag van het bezoek maakte Juliana destijds bekend dat ze 'voor de twaalfde keer' grootmoeder zou worden. Dochter prinses Christina was in verwachting van haar eerste kind.

Het koninklijk paar kiest ook dit keer voor een inhoudelijk bezoek, al keren ze niet terug naar de Flevopolder, waar in 1976 minder was te zien dan nu in Almere en Lelystad. Een bezoekje aan Volvo in Born zit er ook niet meer in, de Zweedse automaker is er vertrokken.

En het paleis op de Dam in Amsterdam, waar de koninklijke gasten destijds logeerden en vanaf het balkon het Amsterdamse publiek toewuifden is dit keer slechts decor bij de kranslegging bij het Nationaal Monument. Het gerenoveerde paleis is nog steeds niet in gebruik.

Duurzaamheid, hulp aan werklozen, kinderrechten en de handelsbetrekkingen staan onder meer op het volle programma dat Carl Gustaf en Silvia, al dan niet in gezelschap van de Oranjes, voert langs Den Haag, Amsterdam, Kudelstaart, Leiden, Delfzijl en Groningen.

© GPD RB; Foto's: © MPE Patrick van Katwijk 

Margarita openhartig over ex-man Edwin

Prinses Margarita is niet bang meer naar buiten te treden. Dit weekeinde pakt De Telegraaf enorm uit met een interview met de prinses. Die doet in het gesprek opmerkelijke uitspraken, met name over haar ex Edwin de Roy van Zuydewijn. Het zou niet verbazen als die een dezer dagen met een clusterbom terugslaat.

De overgevoeligheid van Edwin is bekend. Sinds zijn in 2001 gesloten huwelijk met prinses Margarita op de klippen liep, probeert hij rechtsom danwel linksom zijn gelijk te halen én geld binnen te harken. Margarita moest immers partneralimentatie betalen, maar zei geen rode cent te hebben. Niettemin ging haar leven crescendo met een leuke man, lieve dochters en werk dat in de smaak viel.

Van Edwin hoorden we alleen als hij weer eens een rechtszaak of een boek aankondigde. Altijd verongelijkt en boos. Of teleurgesteld en gedesillusioneerd. De indruk die bleef hangen: het is niet gemakkelijk om Edwin de Roy van Zuydewijn te zijn.

Tot nu toe onthield Margarita zich van commentaar. Bij een conflict met inzet van de rechter, wel zo verstandig. Maar in De Telegraaf is alle terughoudendheid verdwenen. ,,Ik spreek mijn ex alleen nog maar bij de rechtbank als hij weer met een proces begint."

,,Het doet me helemaal niets. Ik heb er geen last van hè, het is niet mijn probleem. Hij moet gewoon gaan werken en niet steeds maar jammeren. Dat is zó zonde. Ik was ook ongelukkig, maar ben dat toch ook niet gebleven? Ik heb een leuk leven opgebouwd, ben dol op mijn man en kinderen. Alles is mooi. Waarom zet hij zijn leven stop en blijft hij alleen maar in het verleden hangen?", aldus de prinses.

Terugkijkend denkt ze dat hij haar eigenlijk een dienst heeft bewezen. ,,Hij zal het vast niet leuk vinden dat ik dit zeg. Door het me de eerste paar jaar ontzettend moeilijk te maken, heb ik steeds in de spiegel moeten kijken om er achter te komen: klopt het wel wat hij allemaal zegt? Néé dus. Met andere woorden: hij heeft zijn problemen op mij geprojecteerd. Ik heb me psychologisch door al die rottigheid heen moeten werken, of ik wilde of niet. Op een gegeven moment kon ik het gewoon loslaten."

Margarita gaat desgevraagd ook in op het schroefjesincident van twintig jaar geleden: de bewering dat hun gesprekken werden afgeluisterd. In de werkkamer van toenmalig RVD-baas Eef Brouwers zat een microfoontje aan de muur, hetgeen later een schroefje bleek te zijn. Al bleef Edwin dat laatste altijd ontkennen, ook nadat de camera’s erop inzoomden. ,,In die kamer ben ik van mijn leven nog nooit geweest, is Margarita nog nooit van haar leven geweest, heeft Eef Brouwers nooit met ons gezeten”, aldus Edwin in Brandpunt in 2002.

,,Wat je niet allemaal doet om aandacht te trekken hè? Hij wilde me destijds per se bij de rechtszaak hebben. Ik heb later nog om een foto van dat schroefje gevraagd, het was bijna een kunstwerk, alleen om aan te geven hoe iemands gedachten op hol kunnen slaan", zegt Margarita nu tegen De Telegraaf.

In het gesprek komen haar huidige werkzaamheden aan bod, haar liefde voor paarden, herinneringen aan paleis Soestdijk en de strenge opa prins Bernhard. De slotvraag: Alles is, na de scheiding van uw eerste man, ten goede gekeerd? ,,Ik was erg onzeker, dat is nu wel weg. Ik ben nu zéér gelukkig. Ik dóé weer iets met mijn leven. Het was altijd mijn wens dat het leuk zou worden, dat absolute doel heb ik nu bereikt. Maar je moet het wel zelf doen, hè?"

Zie ook: De jacht van Edwin op geld van Margarita

© RB; Bron: De Telegraaf; Beeld: © RB  

Koning Willem-Alexander reikt op Veteranendag achttien cravattes uit

Koning Willem-Alexander viert zaterdag weer als vanouds Veteranendag mee. Hij houdt ook een toespraak en reikt achttien vaandelopschriften - een cravatte - uit aan eenheden van de krijgsmacht die zich tijdens de strijd in Afghanistan hebben onderscheiden. Ook neemt de koning het gebruikelijke defilé af. 

De viering van Veteranendag begint met een ceremonie in de Koninklijke Schouwburg, waar veteranen bijzondere persoonlijke verhalen vertellen, in combinatie met muziek en filmbeelden. De ceremonie wordt afgesloten met een toespraak van minister-president Mark Rutte. Na afloop spreekt de koning met een aantal veteranen.

Aansluitend vindt aan de Hofvijver de uitreiking van de vaandelopschriften plaats. Willem-Alexander reikt achttien cravattes uit aan zestien eenheden van de Koninklijke Landmacht, één aan het Korps Mariniers en een aan de Koninklijke Luchtmacht.

Een vaandel is de vlag van een eenheid, toegekend door een Nederlandse vorst. Het is tegenwoordig een symbolische betekenis van trouw, eenheid én eergevoel. Op het vaandel staat de gestileerde letter van de naam van de vorst. Bij de ceremonie houden de koning en minister van Defensie Kajsa Ollongren een toespraak.

In de middag neemt koning Willem-Alexander het defilé af op de Kneuterdijk waaraan ruim honderd detachementen deelnemen. Vooraan in het defilé lopen de achttien detachementen die kort daarvoor een cravate hebben gekregen, gevolgd door detachementen met veteranen en actief-dienende militairen van alle krijgsmachtdelen.

Veteranendag, waarvan de datum is gekozen in relatie tot de verjaardag van wijlen prins Bernhard (1911-2004), is bedoeld als een eerbetoon aan alle veteranen - van de Tweede Wereldoorlog tot en met de missies van nu - die zich hebben ingezet in dienst van de vrede. Doel is om maatschappelijke erkenning en waardering voor veteranen te bevorderen. De anjer, symbool van prins Bernhard, is ook het symbool van Veteranendag.

© RB; Bron: RVD

Na 60 jaar weer staatsbezoek Oostenrijk

Volgende week is er voor de tweede keer in de geschiedenis een Nederlands staatsbezoek aan Oostenrijk. De republiek bestaat nog maar iets meer dan honderd jaar (sinds 1919, met onderbrekingen). Koningin Juliana zorgde voor het eerste staatsbezoek, in het jaar van haar zilveren bruiloft. De prinsessen Beatrix en Irene vergezelden toen hun ouders.

En Beatrix als koningin dan? Die bracht met prins Claus in 1994 ‘slechts’ een officieel bezoek aan het Alpenland. Dat is volgens het internationaal protocol net een treetje lager, al maakte het destijds in de praktijk weinig uit en beschouwde Oostenrijk het ook gewoon als een écht staatsbezoek.

Oostenrijk behoort met Italië tot de landen die de Oranjes na de Tweede Wereldoorlog het vaakst hebben bezocht. Juliana en Bernhard hadden een vakantiehuis in Italië, Beatrix en Claus later ook. Alle vier werden ze na 1960 stamgasten in het skioord Lech am Vorarlberg, waar Willem-Alexander ook al zijn hele leven komt. Margriet en Pieter hebben een vakantiehuis in Oostenrijk.

Maar het staatsbezoek gaat natuurlijk niet over skivakanties en zonnige zomers in Lech. Nederland en Oostenrijk zijn partners met uitstekende relaties op politiek, economisch en cultureel gebied, zowel bilateraal als binnen de Europese Unie (EU), de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Verenigde Naties (VN). Het staatsbezoek benadrukt de sterke banden tussen de twee landen en geeft een impuls aan de betrekkingen.

Maandag 27 juni begint het staatsbezoek in Wenen met een welkomstceremonie op de Hofburg. In de middag wordt bij het Namenmonument in het Ostarrichi Park een krans gelegd voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Vervolgens brengen koning en koningin een bezoek aan burgemeester Michael Ludwig van Wenen en aan vicevoorzitter Doris Bures van het Oostenrijkse parlement.

In de avond biedt bondspresident Alexander Van der Bellen een staatsbanket aan op Slot Belvédère. Dit museum zal begin volgend jaar in samenwerking met het Van Gogh Museum de tentoonstelling ‘Klimt. Inspired by Rodin, Van Gogh, Matisse’ presenteren. Tijdens het staatsbanket houden koning en bondspresident een tafelrede.

De tweede dag van het staatsbezoek begint het koningspaar samen met het presidentieel paar in cultureel centrum Brotfabrik. In deze voormalige fabriek wordt door middel van diverse projecten de sociale integratie gestimuleerd. Willem-Alexander en Máxima gaan met vrijwilligers in gesprek over culturele uitwisseling en spreken met Oekraïense vluchtelingen over hun verblijf in Oostenrijk.

Vervolgens bezoekt het gezelschap de woonwijk Sonnwendviertel, waar toekomstbestendig bouwen en het vergroten van de leefbaarheid aan de orde komen. Met de tram wordt teruggereden naar de binnenstad. Daar komen tijdens een korte stadswandeling drie verschillende aspecten van de Weense en Oostenrijkse cultuur en de historische banden tussen Nederland en Oostenrijk aan bod.

Zo worden de Nationalbibliothek en een traditioneel koffiehuis bezocht. Aansluitend ontvangt bondskanselier Karl Nehammer het Nederlandse bezoek voor de lunch in de Bondskanselarij. Later die dag is de ontvangst voor de Nederlandse gemeenschap en ’s avonds biedt het koningspaar in het Konzerthaus een concert aan van het Nederlands Kamerkoor.

Woensdag 29 juni wordt het staatsbezoek afgesloten in Graz. Koning en koningin stappen in de trein met de bondspresident en zijn echtgenote voor de visite aan de tweede stad van Oostenrijk. Tijdens de reis vinden gesprekken plaats met de Oostenrijkse klimaatminister, Leonore Gewessler. Tijdens het bezoek wordt onder meer het fietsbeleid besproken: Willem-Alexander en Máxima zijn bij presentatie over de Radoffensive Graz, een fietsconcept voor de stad dat is gestoeld op Nederlandse expertise.

Zie ook: Oostenrijk heeft het niet zo op meeluisterende, meekijkende en meeschrijvende verslaggevers

© RB; Bron: RVD

Kiest Amalia voor studie in Leiden?

Leiden houdt de adem in. Bij wijze van spreken dan. Aan het Rapenburg, in de Doezastraat en op de Breestraat stijgt de spanning. De vraag is: waar gaat prinses Amalia komend studiejaar studeren?

,,Ik hoop de volgende maanden iets te kunnen zeggen en een keuze te kunnen maken”, luidde het ontwijkende antwoord van de Prinses van Oranje op Koningsdag in Maastricht. Inmiddels zijn we een maand verder en begint het in de universiteitssteden en de media te kriebelen. De keuze moet ondertussen toch wel zijn gemaakt.

Tegen Claudia de Breij zei Amalia vorig jaar te denken aan ‘iets economisch’. In het voetspoor van moeder Máxima dus. Maar haar interesses liggen ook bij geschiedenis en rechten, naar het voorbeeld van vader Willem-Alexander en oma Beatrix. Kiest ze met één van die studies vervolgens ook voor de ‘traditionele’ Oranje-universiteit Leiden?

De slagerij aan de Doezastraat, met daarboven de woningen van Beatrix (l) en Willem-Alexander.

Slager Piet van der Vooren hoopt van wel. Zijn zaak aan de Doezastraat had Willem-Alexander als vaste klant. Hij woonde om de hoek op Rapenburg 116. Dat was dezelfde gracht waar meer leden van het koningshuis een studentenonderkomen vonden. ,,Het zou mooi zijn als zij ook hier kwam.” 

De prins deed in zijn studietijd regelmatig boodschappen in de Doezastraat. ,,Hij viel niet echt op. Het was gewoon een normale student, alleen dan met twee beveiligers”, vertelde Paul Bik van drogisterij Bik enkele jaren geleden aan universiteitsblad Mare. De slager herinnert zich verslaggevers van Revu over de vloer te hebben gehad die kwamen vragen wat de prins zoal kocht. Van der Vooren wees ze de deur, en werd jaren later uitgenodigd bij het afstudeerfeest. 

Het Leidse Universiteitsgebouw aan het Rapenburg, met daarnaast Rapenburg 45 (Beatrix) en 116 (WA).

Prinses Beatrix woonde op nummer Rapenburg 45. Beatrix’ zus Margriet heeft hier tijdens haar studententijd ook gewoond. Prins Constantijn woonde één gracht verder (5de Binnenvestgracht). Andere recente ‘Leidse’ Oranjes waren prinses Juliana (die in Katwijk verbleef), Pieter van Vollenhoven, prins Floris en prinses Aimée.

De Universiteit dankt haar oprichting in 1575 aan prins Willem van Oranje, diens zoon prins Maurits was een van de eerste studenten en halfbroer Frederik Hendrik studeerde er ook en woonde eveneens aan het Rapenburg. Koning-stadhouder Willem III volgde colleges in Leiden, zonder er echt te studeren.

De Leidse Universiteit dankt haar ontstaan aan Willem van Oranje.

De latere koning Willem I bewoonde tijdens zijn Leidse studietijd (1789-1790) Rapenburg 48, Huis van Leyden genoemd. Zoon prins Frederik ging er met enige tegenzin naar toe. Ook de latere koning Willem III had tijdens zijn studie in Leiden een verblijf aan het Rapenburg.

Diens zoons gingen ook naar Leiden en huisden aan datzelfde Rapenburg: prins Willem (1840-1879, bijgenaamd Wiwill) en Alexander (1851-1884). De eerste op nummer 24, de tweede op nummer 22, waar zich nu de Muziekschool bevindt (foto onder).

© RB Hans Jacobs

Koning Willem-Alexander reist eind juni naar Oostenrijk voor staatsbezoek

Koning Willem-Alexander gaat met koningin Máxima op staatsbezoek naar Oostenrijk. Dat is dinsdag eindelijk bekendgemaakt. Het nieuws zat al langer in de pijplijn, maar tegenwoordig wordt langer gewacht omdat het coronavirus plannen kan doorkruisen. Volgens de aankondiging van de RVD zullen er bij het bezoek eind juni waarschijnlijk ook nog beperkingen gelden.

Het staatsbezoek levert een hernieuwde kennismaking op met bondspresident Alexander Van der Bellen (78), die met zijn vrouw Doris Schmidauer in november 2018 een officieel bezoek bracht aan Nederland. Van der Bellen, die Nederlandse wortels heeft, maakte zondag bekend zich kandidaat te stellen voor een tweede ambtstermijn. 

Oostenrijk is uiteraard meer dan bekend terrein voor Willem-Alexander. Hij komt al vanaf zijn geboorte in het Alpenland, waar de koninklijke familie sinds begin jaren zestig bijna zonder onderbreking te gast is geweest in skioord Lech in de deelstaat Vorarlberg. Opmerkelijk genoeg wordt het pas het tweede Nederlandse staatsbezoek aan Oostenrijk.

Koningin Juliana bracht in 1962 een staatsbezoek aan haar favoriete wintersportland, maar koningin Beatrix hield het in augustus 1994 bij een officieel bezoek. Protocollair een trapje lager, al was het aan de invulling van het programma verder niet te merken. Oostenrijk sprak destijds ook consequent over een staatsbezoek. Beatrix had overigens in 1962 samen met zus prinses Irene haar ouders vergezeld bij het staatsbezoek aan Oostenrijk. 

Programma

Het staatsbezoek begint op maandag 27 juni met een welkomstceremonie op de Hofburg, het voormalige keizerlijk paleis en tegenwoordig de residentie van de president. In de middag wordt bij het Namenmonument in het Ostarrichipark een krans gelegd voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het koningspaar krijgt vervolgens een rondleiding door het monument dat de slachtoffers van de Holocaust herdenkt.

Vervolgens brengen koning en koningin een bezoek aan de burgemeester van Wenen, Michael Ludwig, en aan de vice-voorzitter van het Oostenrijkse parlement, Doris Bures. In de avond biedt bondspresident Van der Bellen het paar een staatsbanket aan op Slot Belvedere. Dit museum zal later dit jaar in samenwerking met het Van Gogh Museum de tentoonstelling ‘Klimt. Inspired by Rodin, Van Gogh, Matisse’ presenteren. 

Op dinsdag 28 juni begint het programma in cultureel centrum Brotfabrik. In deze voormalige fabriek wordt door middel van diverse projecten de sociale integratie gestimuleerd. Willem-Alexander en Máxima, die worden vergezeld door de president en zijn echtgenote, gaan met vrijwilligers in gesprek over culturele uitwisseling en spreken met Oekraïense vluchtelingen over hun verblijf in Oostenrijk.

Vervolgens bezoekt het paar het Sonnwendviertel, een woonwijk die gericht is op toekomstbestendig bouwen en het vergroten van de leefbaarheid in de wijk. Met de tram rijden koniung en koningin vervolgens terug naar de binnenstad. Hier komen tijdens een korte stadswandeling verschillende aspecten van de Weense en Oostenrijkse cultuur en de historische banden tussen Nederland en Oostenrijk aan bod. Zo worden de Nationalbibliothek en een traditioneel koffiehuis bezocht.

Aansluitend ontvangt bondskanselier Karl Nehammer het koninklijk bezoek  voor een lunch in het Naturhistorisches Museum. Later die dag is de ontvangst voor de Nederlandse gemeenschap in Oostenrijk.

In de avond bieden koning en koningin bondspresident Van der Bellen als dank voor de gastvrijheid een concert aan van het Nederlands Kamerkoor. Het koor brengt die avond in het Konzerthaus de wereldpremière van ‘Van Gogh in Me’, waarbij kunstwerken van Vincent van Gogh en Gustav Klimt tot leven komen op muziek van hun tijdgenoten.

Het Oostenrijkse presidentspaar met koning Felipe en koningin Letizia.

Woensdag 29 juni wordt het staatsbezoek afgesloten in Graz. Het paar reist met de bondspresident en zijn echtgenote per trein naar deze tweede stad van Oostenrijk. Tijdens de reis vinden gesprekken plaats met de Oostenrijkse klimaatminister, Leonore Gewessler.

In de ochtend wordt het bedrijf AVL bezocht. Tijdens een rondleiding en gesprekken met medewerkers en partnerbedrijven wordt ingegaan op verduurzaming van gemotoriseerd vervoer, innovaties in e-mobility, autonoom rijden, waterstof-toepassingen en batterijtechnologie.

Na een bezoek aan de burgemeester van Graz, Elke Kahr, geeft de gouverneur van de deelstaat Stiermarken Hermann Schützenhöfer een lunch. Hierbij wordt aandacht besteed aan vrouwen in de bètawetenschappen.

In de middag staat afsluitend het thema fietsbeleid centraal: Willem-Alexander en Máxima wonen een presentatie bij over de Radoffensive Graz, een fietsconcept voor de stad dat is gestoeld op Nederlandse expertise.

Er staan naar verluidt voor later dit jaar nog twee staatsbezoeken in de agenda: het twee keer uitgestelde bezoek aan Griekenland en een staatsbezoek aan de volgend jaar jubilerende koning Carl Gustaf van Zweden. Beide staatsbezoeken worden in het najaar verwacht. 

© RB; Bron: RVD; Beeld: © Patrick van Katwijk & sociale media

Prinses Beatrix naar Denemarken

Nederland en Denemarken hebben een lange gezamenlijke geschiedenis. Reden voor prinses Beatrix om vrijdag in Dragør op het bij Kopenhagen gelegen Amager stil te staan bij het feit dat zich daar 501 jaar geleden Nederlandse boeren vestigden. Ook wordt het eeuwfeest van het Amager Museum gevierd.  Prinses Beatrix gaat niet alleen naar Amager: koningin Margrethe komt mee. 

In 1521 nodigde de Deense koning Christian II tuinders uit Waterland uit om zich vanwege hun landbouwkundige kennis in Denemarken te vestigen. De boeren kregen grond toegewezen bij het dorp Dragør op het eiland Amager. Dit lag destijds buiten Kopenhagen en vormt nu deel van het zuidelijk deel van de Deense hoofdstad. De tuinders voorzagen het Deense hof en de hoofdstad van groente, fruit en bloemen.

Na een ontvangst op het stadhuis van Dragør gaan koningin en prinses per koets naar het Amager Museum, gevestigd in een oude boerderij van nazaten van Nederlandse emigranten, voor de opening van de tentoonstelling ‘Amager’s private treasures’. De tentoonstelling is een eerbetoon aan de lokale geschiedenis met veel aandacht voor de Nederlandse emigranten en bevat honderden objecten uit privécollecties van de inwoners van Amager.

Na een korte wandeling arriveren de koningin Margrethe en prinses Beatrix bij de tentoonstelling ‘500 years of Dutch history on Amager’. De tentoonstelling laat zien hoe Nederlanders leefden en werkten. Naast een huisinrichting  worden onder andere traditionele kostuums getoond. Aansluitend volgt een demonstratie van het traditionele Shrovetide-rijden met paarden.

Het bezoek wordt afgesloten bij de boerderij van de familie Seerup Hansen. Het is inmiddels de achttiende generatie van een van oorsprong Nederlandse familie, die op zowel traditionele als hedendaagse biologische wijze kruiden, groenten en bloemen teelt. Schoolklassen komen hier op bezoek en leren meer over biologische landbouw en in samenwerking met restaurantchefs worden culinaire evenementen georganiseerd. Koningin Margrethe en prinses Beatrix krijgen uitleg over de teeltwijze en een rondleiding over de boerderij.

Prinses Beatrix en prins Claus namen in 1971 deel aan de viering van het 450-jarig jubileum. Koningin Wilhelmina en prins Hendrik waren in 1922 met de Deense koning Christian X aanwezig bij de opening van het museum. Dezelfde Deense koning was in 1914 op staatsbezoek geweest bij Wilhelmina. Prinses Juliana en prins Bernhard waren in 1946 in Amager.

© RB Hans Jacobs; Bron: RVD, Deense hof