ROYALBLOG.NL

Overzicht van 'klein' koninklijk nieuws

Naast 'zakelijk' koninklijk nieuws zijn er ook opmerkelijke koninklijke 'varia'. Een kort overzicht:

Koningin Elizabeth heeft dinsdag haar vertrekkende Lord Chamberlain, William Peel, in privé-audiëntie ontvangen. Earl Peel werkte veertien jaar in die functie en bereidde onder meer de uitvaart van prins Philip voor.

Tijdens de ontvangst werd Peel onderscheiden met de Royal Victorian Chain, een in 1902 ingestelde ,,persoonlijke onderscheiding voor vorsten, prinsen en andere koninklijke personen, en ook voor enkele vooraanstaande Britse onderdanen.” Koningin Juliana kreeg de versierselen in 1950 en koningin Beatrix in 1982. Earl Peel is op 1 april opgevolgd door Andrew Parker, een baron.

De Deense erfprins Christian gaat na de zomer naar het Herlufsholm Gymnasium in Næstved. Dat heeft het hof woensdag bekendgemaakt. Christian (15), de oudste zoon van kroonprins Frederik, sluit in juni zijn schooltijd af aan de Tranegårdskol in Gentofte, waar hij nu in het negende jaar zit.

Het Japanse keizerspaar heeft samen met dochter prinses Aiko een kijkje genomen bij hun nieuwe woning, de keizerlijke residentie op het terrein van het Keizerlijk Paleis in Tokio. Die is het afgelopen jaar opgeknapt, maar de oplevering voor het keizerlijk gezin is met minstens twee maanden vertraagd.

Prins Albert II van Monaco heeft een fraaie auto kunnen toevoegen aan de prinselijke collectie. De bolide werd persoonlijk afgeleverd door Charles Leclerc. Het gaat om de Ferrari waarmee hij in 2019 op circuits van Spa en Monza een overwinning haalde.

© RB; Beeld: screenshots sociale media

Overzicht van het koninklijk nieuws

Het koninklijk nieuws de afgelopen dagen niet zo goed gevolgd? Hier is een korte samenvatting van de opvallendste verhalen op Royalblog.

Koning Carl Gustaf maakte zondag de naam bekend van zijn jongste kleinkind. Lees meer: Zweedse prins Julian Herbert Folke is hertog maar geen 'koninklijke hoogheid'

Eindhoven, dat dinsdag de plannen presenteert voor Koningsdag, doet er verstandig aan de plannen op ijs te zetten. Het zou gek zijn wanneer heel Nederland thuis moet blijven de gemeente twee miljoen euro uittrekt voor een korte, besloten visite van de jarige koning Willem-Alexander en zijn gezin. Lees meer: Eindhoven moet afzien van Koningsdag

De 'rozenoorlog' in het voormalige vorstendom Lippe – in Nederland bekend door prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld – zal niet tot doden en gewonden leiden, zoals de Engelse rozenoorlog eeuwen geleden, maar de burgers van het Kreis Lippe nemen hun protest wel serieus. Lees meer: Rozenoorlog in Lippe vanwege abstract ontwerp van eeuwenoud symbool

Of prinses Aiko verlangend heeft uitgekeken naar haar bijzondere verjaardagscadeau weten we niet. Maar het alles bepalende Bureau van de Keizerlijke Hofhouding heeft besloten dat ze geen nieuw diadeem krijgt voor haar twintigste verjaardag. Lees meer: Geen geld voor diadeem prinses Aiko

De figuurlijke 'draai om de oren' die prins Albert van Monaco gaf aan Harry en Meghan was om meer dan één reden opvallend. Hij verweet het paar de vuile was op straat te hebben gegooid, maar verbrak zelf de regel dat koninklijke families elkaars privézaken niet publiekelijk bespreken. Lees meer: Kritiek prins Albert op Harry & Meghan

© RB

Rozenoorlog in Lippe vanwege abstract ontwerp van eeuwenoud symbool

Dit is een roos. De roos van Lippe. Wie in onderstaande afbeelding geen roos herkent, begrijpt meteen waarom in het voormalige vorstendom – tegenwoordig de 'Kreis Lippe' - ophef is ontstaan over deze voorstelling van het eeuwenoude symbool, dat via prins Bernhard ook in Nederland terecht kwam.

Hieronder de échte roos van Lippe.

Zo komt die bijvoorbeeld nog steeds voor op de standaard van prinses Beatrix en is die te zien in het museum in Buren. Ook de Zilveren Anjer, de onderscheiding van het Prins Bernhard Fonds heeft de vijf bladerige roos van Lippe als ondergrond. Vergelijk de roos van Lippe met de nieuw voorgestelde weergave en trek uw conclusies.

Er is overigens nog een tussenvorm, die enkele jaren geleden werd geïntroduceerd. Er zit in de mens nu eenmaal een onweerstaanbare drang om oude symbolen te moderniseren, of het nu nodig is of niet. Deze roos van Lippe wordt in de volksmond een klaproos genoemd (zie boven). Het is wel duidelijk waarom.

Er is nu een petitie waarin wordt gevraagd de abstracte voorstelling van de roos, waarbij de zestien strepen staan voor de gemeenten in de Kreis Lippe, snel weer af te voeren. Op de composthoop van design en geschiedenis als het ware.

De 'Lipper rose' maakt deel uit van het wapen van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, waarvan het één van de bestanddelen is. Lippe was na de afschaffing van de monarchie in 1918 tot aan de vorming van de Duitse Bondsrepubliek in 1947 een vrijstaat, vandaar dat het wapen werd opgenomen in het grotere geheel van Noordrijn-Westfalen.

De roos, die al sinds de twaalfde eeuw met het vorstenhuis is verbonden, wappert nog steeds over het slot in Detmold. Maar de bloem bestaat ook in het echt en heet – verrassing! – Lippische Rose. Deze is uiteraard rood, met een geel hart en vijf bloemblaadjes.

© RB Hans Jacobs; Onderste afbeelding: uitvaart Armin Prinz zu Lippe in 2015; de neef van prins Bernhard die in 1937 bruidsjonker was.

Zie ook: Lippe neemt afscheid van prins Armin

Adviescommisie aan het werk die moet kijken naar toekomst keizershuis

De adviescommissie die zich moet buigen over de toekomst van het Japanse keizershuis en een duurzame troonopvolging is dinsdag voor het eerst bijeen gekomen. Het parlement had  in 2017 al om de instelling van zo'n commissie* gevraagd. Premier Yoshihide Suga spoorde het panel niet aan tot haast. ,,Ik vraag u allen, met diep inzicht, om de kwestie te bespreken."

Het probleem is simpel.

En als het aan de Japanse bevolking zou worden gevraagd, dan is de oplossing dat ook. Volgens diverse opiniepeilingen is 85 procent voorstander van het openstellen van de opvolging voor vrouwen. Maar dát wil premier Suga absoluut niet. Reken daarom op een omslachtige procedure, zonder échte oplossing.

De Wet op het Keizerlijk Huis van 1947 is duidelijk.

Alleen mannen kunnen opvolgen. Prinsessen die trouwen verlaten bij hun huwelijk het keizershuis en worden burger. Op die manier zou de keizerlijke familie niet uitdijen, zo dacht de (Amerikaanse) wetgever. Maar er was geen rekening gehouden met de grillen van de natuur. Na 1965 werden alleen maar prinsessen** geboren – hetgeen betekende dat bij het bij het laatste huwelijk van die generatie 'einde oefening' zou zijn.

Dat maakte heel wat Japanners nerveus.

In parlement en regering werd voorzichtig gesproken over verandering van de spelregels. En toen gebeurde er een 'wonder'. Op 6 september 2006 werd in het gezin van prins Fumihito (Akishino) en prinses Kiko een prinsje geboren; Hisahito. Alle discussiestukken werden onmiddellijk in de diepste lade van de meest afgelegen kast in de donkerste kelder gestopt.

Uitstel van executie, zo weten we nu.

Prins Hisahito (14) is nog steeds de enige jongen in zijn generatie, die verder alleen bestaat uit prinsessen die door een huwelijk één voor één uit het keizershuis zullen verdwijnen. Hij is na zijn vader tweede in lijn van troonopvolging. Als hem iets overkomt, of wanneer hij geen kinderen krijgt danwel alleen meisjes, dan is het alsnog 'einde oefening.'

Dan hebben we het nog niet eens over het probleem dat er tegen de tijd dat Hisahito volwassen is, of in aanmerking komt voor de Chrysantentroon helemaal geen familieleden over zullen zijn om hem te ondersteunen.

De adviescommissie heeft het op dat laatste punt misschien nog wel het makkelijkst. Een voorstel kan zijn om getrouwde prinsessen toch taken te geven in het keizershuis, dan gaat hun ervaring ook niet verloren bij het geven van een jawoord. Wellicht dat dit ook met terugwerkende kracht kan want anders is de kans groot dat bijvoorbeeld Hisahito's zussen Mako en Kako al zijn uitgevlogen tegen de tijd dat zo'n advies wordt overgenomen.

Er zijn verschillende varianten mogelijk. De meest vergaande is de gehuwde prinsessen ook aan het hoofd kunnen staan van een eigen familietak, hetgeen nu is voorbehouden aan prinsen. Dat zou betekenen dat hun kinderen ook binnen het keizershuis komen en er mogelijk weer meer jongens beschikbaar komen voor de troon.

Op die manier wordt de spreekwoordelijke 'olifant in de kamer' niet benoemd.

,,Onder de huidige omstandigheden moeten we voorrang geven aan mannelijke opvolging”, aldus Suga. Aan traditie moet niet worden getornd. De zeskoppige adviescommissie die zonder voorbehouden en vooroordelen aan de slag moet, hoeft dan niet voor te stellen dat vrouwen ook op de troon kunnen komen én bij huwelijk niet uit het keizershuis hoeven verdwijnen.

Dat zou overigens pas hoeven te gelden ná de troonsbestijging van Hisahito; onder het welbekende motto bij ingrijpende beslissingen die in Japan genomen moeten worden: 'wie dan leeft, wie dan zorgt.'

© RB Hans Jacobs

* De commissie bestaat uit drie vrouwen en drie mannen. Tetsuro Tomita, voorzitter van de East Japan Railway, Atsushi Seike, voormalig rector van de Keio-universiteit, Mayumi Ohashi, rechten professor van de Sophia-universiteit, de actrice en auteur Yuri Nakae, Yuichi Hosoya, professor internationale politiek aan de Keio-universiteit en Midori Miyazaki van de Chiba Commerce-universiteit. Zij heeft eerder in keizerlijke zaken advies gegeven.

** In het Nederlandse koningshuis werden tussen 1880 en 1967 alleen maar meisjes geboren; Willem-Alexander was het eerste jongetje; onder de veertien kleinkinderen van koningin Juliana zijn maar drie meisjes: Margarita, Carolina en Juliana.

Verhaal Carlos en Irene opnieuw verteld

'Om de liefde, voor de troon' is een boek waar deze verslaggever de afgelopen maanden zeer naar uit heeft gekeken. De wortels voor de eigen belangstelling voor 'koninklijke zaken' en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden liggen bij de 'zaak-Irene': de woelige eerste maanden van 1964 toen prinses Irene zich eerst wel, toen niet en daarna weer wel verloofde met een prins van Bourbon-Parma. Het boek is inmiddels binnen en ook al gelezen.

Het oordeel moet nog op papier worden gezet. Maar hierbij de enigszins geredigeerde aanprijzing door uitgeverij Balans, die bijvoorbeeld spreekt van 'het nooit eerder vertelde verhaal'.

Zie ook: Prinses Irene huwde in 1964 in Rome

In de boekenkast staat een pocket uit 1964 waarin de hoofdlijnen van de zaak al werden samengevat, al was dat uiteraard zonder de huidige kennis van archieven, notulen en de talrijke interviews die met name prinses Irene in de jaren erna heeft gegeven. Het boek is dus vollediger, en kan afstand nemen, maar 'nooit eerder verteld?' Hmm.

In ‘Om de liefde, voor de troon’ vertelt historica Daniela Hooghiemstra het [nooit eerder vertelde] verhaal van prinses Irene en prins Carlos Hugo van Bourbon-Parma, die in de jaren zestig en zeventig probeerden om koning en koningin van Spanje te worden.

Carlos Hugo zocht een koninklijke echtgenote om zijn carlistische claim op de troon te verwezenlijken. Als het jongere zusje van troonopvolgster Beatrix zag Irene in de avontuurlijke erfgenaam van de eeuwenoude katholieke dynastie een uitweg uit het benauwende Soestdijk. Toen bekend werd dat zij zich als eerste prinses in de geschiedenis van het huis van Oranje bekeerd had tot het katholicisme, was dat een steen in de vijver van het tot dan toe verzuilde Nederland.

Voor het eerst in de geschiedenis had een publiek gevecht plaats tussen ministers en koningshuis, waar parlement en pers bovenop zaten. Mede op basis van nooit eerder geraadpleegde archiefstukken beschrijft Hooghiemstra hoe Irene, op zoek naar vrijheid, werd meegesleept in een ouderwetse, dynastieke strijd.

De Spaanse dictator Francisco Franco had beloofd dat er na zijn dood weer een koning zou komen. De vraag was alleen wélke. Als vertegenwoordiger van de ‘carlistische’ tak van het huis van Bourbon was de in Frankrijk geboren Carlos Hugo een van de kandidaten. Zijn belangrijkste tegenstander was prins Juan Carlos van Borbon, kleinzoon van de in ballingschap vertrokken laatste koning van Spanje.

.
Carlos Hugo en Irene ambieerden een oude troon in een nieuwe wereld. Hun idealen waren groot, maar de spelregels waren nieuw, het verleden woog zwaar en de werkelijkheid was hard. Het huis Bourbon-Parma raakte door de politieke tegenstellingen verscheurd en het huwelijk van Irene en Carlos Hugo strandde. De Spaanse troon zou Irene niet vinden, maar wie ze wel ontdekte, was zichzelf.

© RB Hans Jacobs; Bron: Balans

Prinses Irene huwde in 1964 in Rome

In het dinsdag verschenen boek 'Om de liefde, voor de troon' wordt het verhaal verteld van het huwelijk van prinses Irene met prins Carlos Hugo van Bourbon-Parma. Dat speelde zich al weer lang geleden af, maar zorgde begin jaren zestig voor de nodige beroering rond de kroon. Royalblog blikte op 29 april 2014 - vijftig jaar na de huwelijkssluiting in Rome - kort terug op die tijd.

Zie ook: Verhaal Carlos en Irene opnieuw verteld

Op 29 april 2014 was het precies vijftig jaar geleden dat in Rome prinses Irene in het huwelijk trad met prins Carlos Hugo van Bourbon-Parma. De plechtigheid vond plaats in de pauselijke basiliek Santa Maria Maggiore, buiten de aanwezigheid van de Nederlandse koninklijke familie.

Aan het huwelijk, dat in 1981 eindigde in een echtscheiding, gingen maanden van veel ophef en politiek beroering vooraf. Niet alleen viel de keuze van echtgenoot slecht, ook de overgang van prinses Irene van het protestantse naar het katholieke geloof zorgde voor felle discussies in de samenleving. Er waren zelfs protestants-christelijke scholen die niet langer naar haar vernoemd wilden zijn en hun naam veranderden.

 

Prins Carlos Hugo maakte in die tijd aanspraak op de vacante troon van Spanje. Dat land werd geregeerd door dictator Francisco Franco. Die had een herstel van de monarchie beloofd maar wilde zich nog niet vastleggen op een kandidaat. Op die manier kon hij de verschillende kanshebbers tegen elkaar uitspelen. De huidige Spaanse koning Juan Carlos had toen al de beste papieren, maar Carlos Hugo leek niet helemaal kansloos.

 

 

Het Nederlandse kabinet wilde zich echter niet mengen in Spaanse interne zaken. Maar indien Irene in de lijn van troonopvolging bleef door parlementaire toestemming te krijgen voor haar huwelijk, dan was het koningshuis indirect verbonden met de strijd om de Spaanse troon. Toen eenmaal duidelijk was dat het Irene ernst was, besloot de regering geen toestemming te geven - al heet het in de officiële versie dat Irene daartoe zelf het initiatief nam.

 

Daaruit vloeide voor de familie Bourbon-Parma dan al snel voort dat het huwelijk buiten Nederland zou worden gesloten, waarna de keuze viel op Rome. ‘Irene breekt met Nederland' schreven de kranten. Koningin Juliana en prins Bernhard deelden via de RVD mee dat zij met 'leedwezen van deze beslissing van hun tweede dochter kennis hebben genomen’.

 

De familie ontbrak in Rome en de volgende dag bij het defilé op Soestdijk ter gelegenheid van Koninginnedag stonden ook premier Victor Marijnen en vicepremier Barend Biesheuvel op het bordes om de eenheid van de regering te demonstreren.

 

Uit het huwelijk van Irene en Carlos Hugo zijn vier kinderen geboren. Jongste zoon prins Jaime werd in het najaar van 2014 ambassadeur bij het Vaticaan, met als standplaats de stad waar zijn ouders een halve eeuw eerder trouwden.

 

© Royalblog, Hans Jacobs

Koningspaar jaar geleden in Yogyakarta

Eén jaar is verstreken sinds het bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Yogyakarta, op de tweede dag van het staatsbezoek aan Indonesië. Corona had toen al de kop opgestoken, maar veel meer voorzorgsmaatregelen dan handen wassen en geen handen meer schudden, werden nog niet genomen. Met de meegereisde handelsdelegatie ging het koningspaar in Jakarta een dag eerder nog zonder zorgen op de foto.

De tweede dag van het staatsbezoek begon voor het koningspaar overigens in Jakarta. Koning en koningin hadden daar voor vertrek naar Yogyakarta nog een gesprek over de kansen en uitdagingen van het Nederlandse bedrijfsleven in het Zuid-Oost Aziatische land.

De uit Nederland meegereisde media waren toen al vertrokken om het gezelschap op te wachten op het vliegveld of in de kraton Nga Yogyakarta Hadiningrat van sultan Hamengkoboewono X. Diens vader ontving daar in 1971 en 1995 respectievelijk koningin Juliana en koningin Beatrix tijdens hun staatsbezoek aan Indonesië.

Na een lunch in het paleis van de sultan - de enige van de Javaanse vorsten die nog macht heeft, als gouverneur van Yogyakarta - brachten Willem-Alexander en Máxima een bezoek aan de ‘connected Kampoeng’, een wijk waar bewoners dankzij de komst van internet gezamenlijk hun leef- en woonomstandigheden hebben kunnen verbeteren.

Bij de Universitas Gadjah Mada (UGM) stond wetenschappelijke samenwerking tussen Indonesië en Nederland centraal. Het koningspaar ging onder meer in gesprek met studenten over de Innovative Academy. Slotstuk van de dag was een uitstapje naar het negende eeuwse hindoe-tempelcomplex Prambanan. Vanwege heftige regenval eerder die dag, werd afgezien van een wandeling tussen de monumenten en bleef het bij een geïmproviseerd poseermoment.

© RB Hans Jacobs

Testament en codicil prins Bernhard vormen interessante lectuur. Maar wees voorzichtig met trekken conclusies

Het testament en bijbehorende codicil van prins Bernhard zijn interessante lectuur. Een koninklijke voyeur komt daarbij volledig aan zijn/haar trekken. Rode oortjes krijg je er overigens niet van, maar het geeft een onverwacht inkijkje in het leven en denken van de prins. Die was in elk geval zeer georganiseerd – alle 100+ sets manchetknopen waren genummerd.

Prins Bernhard (*1911) liet zijn testament in grote lijnen in 1992 opmaken om in de jaren erna nog regelmatig wijzigingen door te voeren, tot aan enkele dagen voor zijn overlijden op 1 december 2004 aan toe. Het testament regelde datgene dat bij een notaris moet worden geregeld: wie zijn de erfgenamen, hoe wordt het uitgevoerd en wie gaat het uitvoeren? De bewindvoerders van een stichting die ook de financiën van prinses Christina beheerden, waren voor dat laatste aangewezen.

Maar een testament is voor de hoofdzaken. Een codicil handelt over hebbedingetjes, over spullen met meer emotionele en persoonlijke dan geldelijke waarde. Prins Bernhard had héél veel van dat soort zaken. Een prins krijgt nu eenmaal veel cadeau, verzamelt zelf nog eens wat en het helpt ook als je 93 jaar wordt.

Alleen al de collectie olifanten op en rond zijn bureau was een nachtmerrie voor het huishoudelijk personeel. Ze moesten stofvrij blijven, maar paleis Soestdijk was te klein als er een olifant uit het gelid stond. Het waren er uiteindelijk meer dan duizend, die na zijn overlijden – voor zover niet in het codicil toebedeeld aan familieleden en vrienden – zijn geveild ten bate van het Wereld Natuurfonds.

Niet geveild werd onder meer een antiek bronzen olifantje uit Indonesië, opgeborgen in een rond doosje, met gebatikte stof bekleed. Bernhard nam het kleinood altijd mee. Wekelijks werd een verse roos in het doosje gelegd: erfgenaam Willem-Alexander moest volgens de instructies in het codicil die traditie voortzetten.

Voorkeuren

In een codicil kun je rekening houden met zowel je eigen persoonlijke wensen en voorkeuren, of die van je beoogde erfgenamen, vrienden en verdere familie. Heel wat ouders en grootouders hebben hun kinderen en kleinkinderen wel gevraagd wat ze graag zouden hebben, als aandenken of wat dan ook. Om ruzie of verwarring te voorkomen, werd zoiets dan beschreven en opgeschreven in een codicil: 'het beeldje op het dressoir is voor Josine'.

Prins Bernhard verschilde daarin niet. Ook hij maakte een zeer gedetailleerde verdeellijst en dankzij een publicatie in weekblad Privé weten we daar nu iets meer over. Testament en codicil zullen jaren geleden in handen zijn gekomen van iemand die ze nu heeft verkocht, waardoor Privé het naar eigen zeggen 'via via' onder ogen heeft gekregen. En met die mooie scoop wordt fors uitgepakt.

In RTL Boulevard kreeg Marc van der Linden de vraag voorgelegd of het wel netjes was om deze privédocumenten van de prins openbaar te maken. Los natuurlijk van de bevrediging van algehele nieuwsgierigheid en het unieke, deels historische inzicht in het leven van de omstreden Bernhard. Van der Linden vond dat er geen bezwaar was.

De mening dat het 'te vroeg' is – normaal wordt met dit soort zaken al gauw vijftig jaar gewacht – is ook goed te verdedigen. Aan de andere kant: Bernhard heeft zelf met zijn in december 2004 postuum verschenen interview al zoveel openbaar gemaakt dat vanuit het oogpunt van betamelijkheid en respect voor de familie binnenskamers had moeten blijven, dat publicatie van (een deel van) zijn laatste wensen daar nog wel bij kan.

Het weekblad heeft een bijzondere en zeer eigen manier om verhalen op te schrijven en feiten te presenteren. Het verhaal moet tenslotte ook 'verkocht' worden en verleiden tot lezen – of de koop van het weekblad. In dit geval is Privé in die opzet geslaagd! De verslaggever heeft voor het eerst in drie maanden de XL-supermarkt om de hoek weer bezocht omdat daar het blad te koop was. Maar de wervende teksten dekken vaak de lading/inhoud niet.

Met een blik op het codicil van Bernhard worden tal van conclusies getrokken en suggesties gewekt. Dat gebeurt met de blik van de buitenstaander, die de beweegredenen van de prins niet kent.

Waarom nu juist de manchetknopen nummer 15 voor Bernardo Guillermo en nummer 45 voor prins Maurits, terwijl prins Claus werd bedacht met nummer 106 en de Britse prins Philip nummer 70? Welke gedachte zat achter die keuze? Dan moet je de betreffende manchetknopen eerst hebben gezien, maar ook dan is het mogelijk dat er géén logica achter zat. Dat zou de conclusie kunnen zijn na bestudering van een van de vele veranderingen in het codicil, waarin op papier kwistig van manchetknopen werd gewisseld.

Het weekblad stelt dat koningin Juliana in de wilsbeschikking wordt achtergesteld bij Helène Grinda, moeder van Bernhards zesde dochter Alexia (*1967). Inderdaad lijkt Juliana er bekaaid vanaf te komen met onder meer 'alle door Beatrix gemaakte voorwerpen in mijn bezit' en 'vier glazen konijnen'. Helène kreeg sieraden die de prins op zijn lijf droeg, maar Juliana had álles al en had eerste keuze bij de goederen – aldus het testament.

Maar dat is niet zo spannend natuurlijk.

Zo bezien kwam Bernhards trouwe persoonlijke secretaresse Cocky Gilles – in dienst sinds 1945 – er nog veel royaler vanaf. Voor haar zijn beelden en olifanten, een horloge en 48 flessen Pommary champagne – en een goede oudedagsvoorziening, waarvan ze uiteindelijk nauwelijks heeft kunnen profiteren omdat ze twee jaar na de prins overleed.

Bernhard paste zijn codicil regelmatig aan. Als je oud wordt, ontvallen vrienden en bekenden – en familieleden. De prins beloonde trouw maar strafte evengoed en dan werden mensen weer geschrapt. Logisch natuurlijk dat ex-schoonzoon Jorge Guillermo in 1992 nog wel werd genoemd, maar na zijn scheiding van prinses Christina onherroepelijk verdween.

Het weekblad oordeelt over hetgeen in het codicil wordt toegekend aan de dochters van Bernhard. Een leek zou er niet blij van worden, maar misschien vonden de prinsessen de herdenkingsstukken zelf wel waardevol – maar of prinses Irene gelukkig werd van 24 flessen rode wijn en 24 flessen champagne? En of die 22 jaar na het opstellen van het testament en het oorspronkelijke codicil nog in de kelder van Soestdijk stonden?

Het zou een interessante studie en leuk boekje opleveren als aan de hand van het codicil kon worden nagegaan waar alle genoemde voorwerpen zich nu bevinden, liefst met een afbeelding en een opmerking van de huidige eigenaar over de relatie tot Bernhard en de 'waarde' die aan het aandenken wordt gehecht. Prinses Margriet werd 'het kleed op de deur bij de bar' toebedacht. Wat is daar van geworden bijvoorbeeld? En waar zijn de manchetknopen nummer 30? Heeft prins Pieter-Christiaan die inderdaad in bezit?

Zoals gezegd: het testament en het codicil vormen interessante lectuur. Maar zonder kennis van de beweegredenen van de prins vallen er nauwelijks conclusies uit te trekken.

© RB Hans Jacobs

Cultuurprijs voor ISH Dance Collective

Koningin Máxima reikte maandagmiddag in de Kromhouthal in Amsterdam de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs 2020 uit aan ISH Dance Collective. Het Cultuurfonds kent deze oeuvreprijs jaarlijks toe aan een persoon of instelling met een grote staat van dienst op het gebied van cultuur, natuur of wetenschap in Nederland.

ISH Dance Collective maakt al ruim twintig jaar multidisciplinaire voorstellingen en educatieprogramma’s. Zo verbindt de organisatie uiteenlopende groepen met elkaar.

Het Cultuurfonds heeft de prijs aan ISH Dance Collective toegekend vanwege hun vernieuwing in de podiumkunsten door kunstvormen op een unieke manier te combineren en de samenleving zo mooier te maken. Aan de Cultuurfonds Prijs is een bedrag van 150.000 euro verbonden.

De eerdere winnaars van de Prins Bernhard Cultuurfonds Prijs zijn onder meer Vereniging de Hollandsche Molen (2019), Reinbert de Leeuw (2018), Geert Mak (2017), Heddy Honigmann (2016) en Francine Houben (2015). Het Prins Bernhard Fonds vierde eerder dit jaar haar tachtig jarig jubileum.

© RB; Beeld: © MPE Patrick van Katwijk, RVD (inzet)

Floris en Aimée 15 jaar gehuwd: 'Allen hartelijk dank voor uw aanwezigheid, in het bijzonder het bruidspaar'

'Allen hartelijk dank voor uw aanwezigheid, in het bijzonder het bruidspaar'. Dominee Anne van der Meiden wist zaterdag [22.10.2005] van begin tot einde van de kerkelijke inzegening van het huwelijk van prins Floris en Aimée Söhngen de lichte, humorvolle toon vast te houden. ,,Dit mag een ernstig én vrolijk uur zijn", stelde Van der Meiden.

Het zevende en laatste huwelijk van een Oranjeprins uit het koninklijk huis - de ongehuwde kinderen van de prinsessen Irene en Christina tellen daarbij niet mee - werd een bijzonder intieme, vrolijke en feestelijke gebeurtenis. De koninklijke familie was daarbij, heel uitzonderlijk, ook voltallig aanwezig, als om te onderstrepen dat met de bruiloft van Floris (30) en Aimée (28) een hoofdstuk werd afgesloten. Een volgend koninklijk huwelijk is pas over zo'n twintig jaar te verwachten.

Het gevoel van saamhorigheid van de Oranjes, die vorig jaar kort achter elkaar hun familieoudsten verloren, kwam nog het beste naar voren bij het in het Frans zingen van het slotlied, 'U zij de glorie'. Dat is zo'n beetje het koninklijke lijflied, waarbij iedereen uit volle borst meezingt en elkaar met warmte en genegenheid aankijkt. De zichtbaar trotse prinses Margriet, zaterdag gelukkiger en stralender dan ooit, hield voortdurend oog of handcontact met haar kinderen en schoondochters.

Kort daarvoor nog biggelden de tranen over de gezichten van bruid en Margriet. Want behalve door de lach, werd de kerkdienst ook gemarkeerd door emoties en tranen. Speciaal voor de van huis uit katholieke Aimée zong sopraan Cecilia Mutsaerts het 'Ave Maria', in een uitvoering van de zestiende eeuwse Italiaanse componist Giulio Caccini. Het lied klonk in de kerk, een pronkjuweel onder de Nederlandse godshuizen, bijzonder mooi. Floris keek liefdevol, maar hulpeloos naar zijn huilende vrouw, terwijl hij zelf ook een brok in de keel moest wegslikken.

Aimée, gekleed in een roomwitte jurk van Mikadozijde, zorgde voor hilariteit door haar wenkbrauwen welhaast tot haar kruin op te trekken toen ouderling J. Bout bij het overhandigen van de familiebijbel vertelde dat die volgens traditie werd gegeven aan de man, als hoofd van het gezin. 'Niet in mijn gezin' zag iedereen haar via de in de kerk opgestelde beeldschermen hardop denken. Niettemin nam Floris de bijbel lachend in ontvangst.

De vrijzinnige voorganger Anne van der Meiden, die eerder ook het huwelijk van prins Bernhard en Annete Sekrève inzegende, had voor de aanwezigen een verrassing in petto. Hij kondigde aan dat er zonder toestemming van kerkelijke autoriteiten de eucharistie zou worden gevierd - de dienst van water en brood. Dat was zeven jaar geleden bij het huwelijk van Maurits en Marilène voor traditioneel katholiek en protestant Nederland een steen des aanstoots. Vandaar ongemakkelijk geschuiffel op de vanuit Apeldoorn meegenomen stoelen in de kerk.

Niemand die op een rel zat te wachten, in de allerlaatste plaats koningin Beatrix, die getuige haar gezichtsuitdrukkingen toch al weinig op had met de grapjes van de dominee. Maar Van der Meiden speelde slechts met het woord 'eucharistie', dat ook 'wees dankbaar, een dankoffer, een blij offer, een opgewekte dank, een dankgebaar' betekent. En rond 'dankbaarheid' bouwde hij zijn overweging.

Het bruidspaar had al aangegeven voor veel dankbaar te zijn. Ouders en familie, opvoeding, vriendschap en geborgenheid bijvoorbeeld, maar ook voor elkaar. ,,Ze hebben en zijn elkaars gouden hart", vond Van der Meiden. ,,Dat is kostbaar, zorg dat dat zo blijft," gaf hij Floris en Aimée als opdracht mee.

De veiligheidsmaatregelen in Naarden-Vesting waren zaterdag opvallend streng. De hele dag was in het bolwerk geen verkeer mogelijk. De inwoners morden en klaagden. De aanwezigheid van de voltallige koninklijke familie, hoge gasten en procureurs als Fred Teeven en Koos Plooy - prins Floris is beleidsmedewerker bij het Openbaar Ministerie - heeft bij de risico-analyse meegespeeld. Ook de vredesduiven die na de plechtigheid werden losgelaten, ontkwamen niet aan controle.

De maatregelen betekenden wel dat er weinig publiek stond bij de Grote Kerk en langs route die het bruidspaar, familie en gasten aflegden. De opmerkelijke straatversieringen die tien mbo-ers uit Naarden bedachten, bleven daardoor vrijwel onopgemerkt. De 'groentelinten' aan de lantaarnpalen waren in elk geval een originele vondst van de groenspecialisten in opleiding, waarbij de nationale kleuren door worteltjes, rode kool, witlof en blauwe distel werden verbeeld.

Niemand overigens die er op weg naar Het Arsenaal, waar de receptie werd gehouden, van knabbelde. Het soepje van aardappel en truffel, sandwich met tartaar van tonijn en de handgemaakte kaaskroketjes waren meer in trek. Aan het einde van de middag vertrok het gezelschap naar Het Loo in Apeldoorn voor het grote slotfeest.

Het verslag van het burgerlijk huwelijk: Prins Floris en Aimée Söhngen: 'Het is heerlijk om getrouwd te zijn'

© RB Hans Jacobs

Dit is het verslag zoals gemaakt in 2005.; Beeld: © Prins Floris, via Instagram