ROYALBLOG.NL

02-02-02/02-02-22

Willem-Alexander en Maxima zijn woensdag twintig jaar getrouwd. 

Weer geen nieuwjaarsrecepties

Samenkomsten met grote groepen mensen zijn niet toegestaan. Dat maakt het houden van een nieuwjaarsontvangst voor enkele honderden genodigden niet mogelijk. Dus heeft het koningspaar besloten om er vanaf te zien.

Zelfs als de regels na 14 januari zouden veranderen, dan is het te laat om alles nog te gaan regelen: denk aan uitnodigingen en catering, versiering van het Koninklijk Paleis in Amsterdam en dergelijke.

Los van het feit dat ook dan niet het gewenste aantal gasten zal mogen komen. Dus dan (helaas) maar niet. Opnieuw niet want ook dit jaar waren er geen nieuwjaarsrecepties. 

Interessant wordt het wanneer er in januari (wellicht al in 2022) ten overstaan van de koning een nieuwe regering moet worden beëdigd. Kan de hele ploeg tegelijk? Of moet het twee aan twee, verspreid over tien dagen? 

NB Koning Willem-Alexander heeft woensdag wel in Huis ten Bosch zijn kersttoespraak opgenomen. De RVD deelde een foto. 

© RB; Beeld: screenshot, © RVD Robin Utrecht

‘Het was bij nader inzien niet goed dit zo te organiseren’: koning over feest Amalia

,,Met spijt in het hart, richt ik mij tot u… Het doet pijn uw vertrouwen in ons beschaamd te hebben.”

Mark Rutte liet er woensdag geen gras over groeien. Hij stuurde meteen een brief naar de Tweede Kamer over het verjaardagsfeestje van prinses Amalia. Via De Telegraaf kwam namelijk naar buiten dat daarbij - alle goede bedoelingen ten spijt – niet in de geest van de coronamaatregelen is gehandeld. Koning Willem-Alexander gaf dat ook toe. ‘Het was bij nader inzien niet goed dit zo te organiseren’.

Het verhaal van de ochtendkrant verschilt van de tekst en uitleg die de koning via de premier aan het parlement verstrekt. Zo denkt De Telegraaf dat er tientallen gasten waren, terwijl er volgens het paleis minder dan de uitgenodigde 21 aanwezig waren. Nog altijd meer dan de vier gasten die volgens de richtlijnen ontvangen kunnen worden. De koning meende echter dat dit niet van toepassing was op de eigen tuin.

Wat schreef Mark Rutte aan de Tweede Kamer?

Langs deze weg informeer ik u naar aanleiding van publiciteit inzake de viering van de verjaardag van Amalia. In het algemeen behoort het vieren van een verjaardag door leden van het  Koninklijk Huis, voor zover het bijeenkomsten betreft die geen onderdeel uitmaken van haar publieke functie, tot de persoonlijke levenssfeer die wordt beschermd door de artikelen 10 en 41 van de Grondwet.

Ten aanzien van artikel 41 Grondwet geldt daarbij het voorbehoud dat het openbaar belang in acht wordt genomen. De minister-president beoordeelt of dit het geval is en verstrekt informatie indien het openbaar belang aan de orde is.

Amalia is recent 18 jaar geworden, en daarmee meerderjarig. Dit is een belangrijk moment in haar leven. Om de verjaardag te vieren waren verschillende festiviteiten in huis gepland. Deze zijn al ruim voor de verjaardag afgezegd, vanwege de situatie rond corona. Op het laatste moment is afgelopen zaterdag alsnog een bijeenkomst georganiseerd buiten in het besloten park, horende bij het paleis.

Daarbij waren uiteindelijk 21 personen uitgenodigd. Alle gasten is gevraagd een test af te nemen. Allen waren gevaccineerd. Ook was het uitgangspunt dat gepaste afstand in acht werd genomen. De familie verkeerde in de overtuiging met deze bijeenkomst buiten en met de genomen voorzorgsmaatregelen op een verantwoorde manier met de corona-adviezen om te gaan.

De koning heeft mij laten weten dat het bij nader inzien niet goed was om dit zo te organiseren.

Ik vind dat een verstandige reactie.

 De krant schrijft: ‘De fuif had zaterdag plaats onder twee open overkappingen die tegen een huis in de paleistuin waren aan gezet, die bescherming moesten bieden tegen de regen. Bronnen spreken De Telegraaf over een feest waar zo’n honderd man bij aanwezig moet zijn geweest. De RVD houdt het op 21 uitnodigingen, waar niet iedereen bij zou zijn komen opdagen. Het advies van het kabinet om slechts vier personen per dag te ontvangen, gold ook de afgelopen week rond de verjaardag van de prinses. Het voorval is pijnlijk, omdat de Oranjes de afgelopen twee jaar rond corona al vaker ophef creëerden.’

Voorbeeldfunctie

Politiek verslaggever Wouter de Winther zal in de krant hard uithalen naar de koning en zijn gezin, dat woensdag het feestje van Mark Rutte – er is een regeringsakkoord - wreed verstoorde. Natuurlijk viert ‘heel Nederland’ achter de voordeur zijn feestjes nu het in café of restaurant niet kan – althans dat kreeg koningin Máxima in tapperij ‘Huis ten Bos’ te horen tijdens haar werkbezoek aan de horeca in Geertruidenberg – maar de Oranjes hebben een voorbeeldfunctie. Zij kunnen niet creatief omgaan met de richtlijnen, maar moeten juist strenger zijn dan de gemiddelde landgenoot.

© RB Hans Jacobs; Bronnen: NOS, RVD, De Telegraaf.

Máxima hoort relaas horeca-ondernemers

Koningin Máxima heeft woensdag aan het begin van de middag in Geertruidenberg een werkbezoek gebracht aan een aantal horecaondernemers. Op drie locaties sprak Máxima met hen over de impact van de coronacrisis op hun bedrijven en op hun persoonlijke situatie.

,,Goed om ze een hart onder de riem te steken en over effecten van de maatregelen te spreken", benadrukte de koningin, bij wie de weerbaarheid van de ondernemers indruk maakte. ,,Die moeten vaak op korte termijn proberen om het beste eruit te halen", zei ze bij vertrek.

De eerste stop was bij restaurant en kookstudio ‘Koken aan de Markt’. Daar ging de koningin in gesprek met de eigenaar en met twee andere restauranthouders over de gevolgen van de coronamaatregelen voor hun ondernemingen.

Koningin Máxima bezocht vervolgens het vol met koninklijke foto's hangende café-tapperij  ‘Huis ten Bos’ voor een gesprek met de eigenaar van een feest- en vergaderlocatie, de voorzitter van de lokale ondernemersvereniging en met het cafépersoneel. Voor veel vaste bezoekers is hun stamkroeg een belangrijke ontmoetingsplek en door de gedeeltelijke sluiting van de horeca zijn hun sociale contacten beperkt.

Het werkbezoek werd afgesloten bij evenementenlocatie ‘Fort Sint Gertrudis’. De uitbaters hebben de exploitatie van het fort middenin de coronacrisis overgenomen. In de gesprekken was aandacht voor de uitdagingen van ondernemen in moeilijke tijden, voor de impact van de avondlockdown op de voor de sector belangrijke decembermaand en voor de verwachtingen van de ondernemers voor de langere termijn.

Ook werd gesproken over creatieve initiatieven om ook in coronatijd toch omzet te genereren en over het blijven motiveren van medewerkers terwijl er tijdelijk minder of ander werk is.

© RB; Bron: RVD

Pieter na Grand Prix: 'Soms snap ik er helemaal niets van, dat is maar goed ook'

Het zal niet veel Nederlanders zijn ontgaan. Afgelopen zondag was er een hardracewedstrijd met auto’s in Abu Dhabi, het grootste en belangrijkste van de zeven minikoninkrijkjes die samen de Verenigde Arabische Emiraten vormen. Op het spel stond de wereldtitel in de F1, met als kanshebber (en uiteindelijke winnaar) ene Max Verstappen (24).

De in het Belgische Hasselt geboren Limburger komt nu in aanmerking voor een uitnodiging voor een uitblinkerslunch op paleis Noordeinde. Het koninklijk gezin heeft hij in september al ontmoet toen dat een kijkje kwam nemen bij de Grand Prix op Circuit Zandvoort, waarvan prins Bernhard mede-eigenaar is.

En eerlijk is eerlijk: Bernhard speelde ook een belangrijke rol bij de terugkeer van het autocircus naar Nederland – waarbij de zoon van prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven de wind mee had door de toenemende successen van Max Verstappen en zijn Red Bull-team. Het koningspaar feliciteerde de coureur al snel na zijn zege, die daarna nog even in de lucht hing wegens protesten van Mercedes, het team van zijn rivaal Lewis Hamilton.

Prins Bernhard was zelf in Abu Dhabi, zoals hij trots liet zien op sociale media. Zijn vader Pieter en broers Pieter-Christiaan en Floris keken thuis, zo lieten ze eveneens blijken. ,,Laatste bocht! Laatste ronde! De gehele wedstrijd heb ik gekeken! Dit resultaat had ik nooit gedacht. Alle zinnen had ik al klaar om deze teleurstelling te kunnen verwerken! Maar laten we onthouden de woorden ‘de laatste ronde… let maar op!”, twitterde Pieter.

,,Soms snap ik er helemaal niets van, maar dat is maar goed ook. Gewoon te jong! Maar spannend, dat was het absoluut. Al die Nederlanders… te gek!!’, schreef hij ook. ,,Gedraag je als een goede verliezer en verbeter de regels voor de toekomst”, maande hij Mercedes daags na de race die wegens de even spannende als verwarrende afloop – de beslissing viel in de laatste ronde – ook voor veel ophef zorgde.

Niet op het circuit van Yas Marina was de gepensioneerde koning Juan Carlos, hoewel hij tegenwoordig om de hoek woont. Hij kwam althans niet in beeld. In voorgaande jaren reisde hij regelmatig naar Abu Dhabi om de Grand Prix bij te wonen.

Wel in de ereloge kroonprins Salman van Bahrein, zelf de grote man achter de GP van zijn land. Ook de emir van Dubai, Mohammed bin Rashid en de kroonprins van Abu Dhabi, Mohammed bin Zayed – de facto leider van de Emiraten – waren aanwezig.

Daarmee is het verschijnen van de bij velen omstreden sport op deze pagina ook gerechtvaardigd – het is koninklijk goedgekeurd.

© RB Hans Jacobs; Beeld: screenshots e.a.

Koningin Máxima bij opnamen Kerstgala

Het was donderdag weer tijd voor de opnamen van het inmiddels traditionele Kerst Muziekgala, waarbij inmiddels al even traditioneel ook koningin Máxima haar opwachting maakte. Dat laatste werd door de RVD overigens pas na afloop via sociale media bekendgemaakt.

Máxima was aanwezig in haar functie als aanjager en erevoorzitter van ‘meer muziek in de klas’ – de zorg dat alle kinderen in het koninkrijk structureel in aanraking komen met muziek(onderwijs).

Bij de kerstshow die op 15 december wordt uitgezonden traden in Omnisport in Apeldoorn ‘muzikale helden van nu’ op met het muzikale talent van de toekomst, aldus de aankondiging. Denk daarbij onder anderen aan Jeangu Macooy, Wouter Hamel en Trijntje Oosterhuis. 

Vast onderdeel is een optreden van de Grootste Schoolband van Nederland, die vanwege de coronabeperkingen op een andere manier was samengesteld dan in vorige jaren. Toen was er ook een competitie aan verbonden via de ‘Lang Leve de Muziek’-show. Nu mochten maar vier scholen op het podium staan en moesten kinderen van acht andere scholen toekijken. Maar wel met Máxima. 

© RB; Beeld: archief

Amalia beschouwt zichzelf als een leerling

Prinses Amalia is daags na haar achttiende verjaardag door koning Willem-Alexander, in zijn grondwettelijke functie als voorzitter van de Raad van State, 'binnengeleid' in dit hoogste college van Staat. Dat gebeurde in het onderkomen in paleis Kneuterdijk - één straat verder dan paleis Noordeinde.

Bij de korte plechtigheid, die rechtstreeks werd uitgezonden, was ook koningin Máxima aanwezig. Ook zij is lid van de Raad van State, al woont ze bijna nooit vergaderingen bij. Het is de bedoeling dat de Prinses van Oranje - de officiële titel van Amalia als toekomstg troonopvolger - dat over een aantal jaren wel gaat doen. 

Koning Willem-Alexander opende de bijzondere vergadering en sprak daar ook enkele woorden tot zijn 'lieve Amalia'. Daarna nam de prinses het woord, gevolgd door de vicepresident van de Raad van State, Thom de Graaf.

Die had ook een cadeautje voor Amalia:  ,,Wie schrijft, die blijft. Namens ons allen geef ik daarom straks de Prinses van Oranje graag als herinnering aan deze bijzondere dag, een modern en innovatief cadeau, namelijk een ouderwetse vulpen. Uniek, want wie krijgt die nog?"

Amalia plantte na afloop van de bijeenkomst een zogenoemde koningslinde in de achtertuin van het paleis en stond daarna ook een geselecteerd groepje media te woord. Aanvankelijk gespannen, maar gaandeweg steeds meer relaxt en zich aanpassend aan de vraagsteller. Zo kreeg het Jeugdjournaal het beste en meest ontspannen antwoord.

,,Hoe ik ga leren om een goede koningin te worden? Dat is een heel lastige vraag", zei Amalia. ,,Er is geen school voor koningin worden, niet zoals dat er wel is voor advocaat, docent, bakker of noem maar op. Ik denk dat ik daardoor heel erg moet kijken naar het verleden, maar tegelijkertijd ook met de tijd moet meegaan."

In haar toespraak verwees Amalia zowel naar haar vader koning Willem-Alexander als naar oma prinses (voorheen koningin) Beatrix. Die citeerde ze ook: ,,Nog zeer lange tijd, leden van de Raad van State, zal ik mij beschouwen als uw leerling. Ik zal - bewust van mijn verantwoordelijkheid - trachten een goede leerling te zijn."

Dat de handeling plaatsvond in de Balzaal van paleis Kneuterdijk en niet in het gebouw van de Raad van State aan het Binnenhof was vanwege de renovatie van het Binnenhof. De zogenoemde Volle Raadzaal was daardoor niet beschikbaar. 

De toespraak van de Prinses van Oranje:

Dank u wel, Voorzitter, als ik u voor één keer zo mag noemen, voor uw warme woorden. Het is een eer om door u ontvangen te mogen worden.

Sinds gisteren heb ik, zoals onze grondwet dat plechtig formuleert, ‘van rechtswege zitting in de Raad van State’. En dat heeft alles te maken met het ambt dat op mij wacht. In de verre toekomst, hoop ik. Al is er ook altijd het besef, dat het morgen kan zijn.

Om mijn taak te kunnen vervullen en mij in te zetten voor het Koninkrijk, zal ik nog veel moeten leren. Ik realiseer mij hoe weinig ik pas weet over de taken van de overheid, de beoordeling van wetten, het functioneren van het bestuur en de functie van de rechter.

Mijn grootmoeder en ook u, Voorzitter, hebben al mogen profiteren van het heldere inzicht dat de Raad daarover biedt. In die lijn hoop ik dan ook na de afronding van mijn studie de vergaderingen regelmatig bij te wonen.

Ik zeg hier vol overtuiging de woorden van mijn grootmoeder uit 1956 na: ‘Nog zeer lange tijd, leden van de Raad van State, zal ik mij beschouwen als uw leerling. Ik zal - bewust van mijn verantwoordelijkheid - trachten een goede leerling te zijn’.

U, Voorzitter, dank ik dat u mij in de Raad hebt willen binnen leiden. En in u, Vice-president, dank ik de leden voor de hartelijke wijze waarop zij mij vandaag in hun midden ontvangen.

Dank u.

Voorafgaand aan de woorden van Amalia sprak koning Willem-Alexander:

Graag open ik deze buitengewone vergadering van de Raad van State.

Het doet mijn vrouw en mij groot plezier in Uw midden te zijn, samen met onze oudste dochter. Met trots begeleiden wij haar bij haar intrede in deze Raad, die zo’n belangrijke functie vervult in onze democratische rechtsstaat. 

De Raad van State maakt zich sterk voor de eenheid en kwaliteit van het openbaar bestuur en voor de rechtsbescherming van de burgers van dit land. In dit belangrijke werk is zelfkritische reflectie een continue opdracht. 

Ik weet hoeveel deskundigheid, ervaring en oprechte betrokkenheid er binnen de Raad zijn samengebracht. Wij zijn U dankbaar dat U onze dochter op deze hartelijke wijze verwelkomt en dat U haar in toekomstige jaren kennis wilt laten maken met de inhoud van Uw werk.

Lieve Amalia, gisteren vierden wij je achttiende verjaardag. Onze Grondwet bepaalt dat je na het bereiken van die leeftijd zitting hebt in deze Raad. Dat gaat automatisch. Maar het is geen automatisme. Het is een persoonlijke verbinding die je de kans geeft om meer inzicht te krijgen in de vraagstukken die belangrijk zijn voor de toekomst van ons land. Een fascinerende en veelkleurige leerschool.

Ik kan me goed herinneren dat mijn ouders mij introduceerden in de Raad van State, in 1985. De eerste jaren kon ik, door mijn diensttijd bij de marine en mijn studie, de beraadslagingen niet heel vaak bijwonen. Maar daarna veranderde dat. 

Ik heb warme herinneringen aan de vele woensdagen die ik hier aan de Kneuterdijk en aan het Binnenhof heb doorgebracht. De verbinding met de Raad heeft niet alleen mijn kennis verdiept en mijn horizon verbreed, ze heeft me ook in contact gebracht met vele wijze en inspirerende mensen. De vruchten pluk ik tot op de dag van vandaag.

De Raad van State heeft een geschiedenis van bijna vijfhonderd jaar en heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van ons land tot wat het nu is. Het werk gaat door, er is heel veel te doen. Als Voorzitter heb ik er alle vertrouwen in dat je je hier thuis zult voelen, omringd door mensen die de toekomst van ons land – en dus ook jouw toekomst – een warm hart toedragen.

Ik geef het woord aan de Prinses van Oranje.

De toespraak van Thom de Graaf is hier terug te lezen. 

© RB; Beeld: screenshots NOS tv

Amalia wordt 18 jaar en troongerechtigd

Prinses Amalia vond het aanvankelijk onzin dat er ter gelegenheid van haar achttiende verjaardag een speciaal boek over zou verschijnen.

,,Wat heb ik gepresteerd. Je bent geen Nelson Mandela, dat je apartheid de wereld uit hebt geholpen. Waarom nu al een boek?", vroeg de oudste dochter van koning Willem-Alexander en koningin Máxima eerder dit jaar in gesprek met Claudia de Breij.

Die was door het koningspaar en de Rijksvoorlichtingsdienst uitgezocht om zo’n boek te schrijven, in navolging van soortgelijke uitgaven bij de achttiende verjaardagen van prinses Beatrix in 1956 en prins Willem-Alexander in 1985. Het boek ‘Amalia’ is vorige maand verschenen. De Breij noemde haar werk ‘een poging om iedereen die dat wil kennis te laten maken met de jonge vrouw die op een dag koningin van Nederland wordt.’

Amalia heeft haar opdracht aanvaard, al weet ze nog niet waar de focus van haar toekomstige koningschap komt te liggen. ,,Als ik een nare situatie kan voorkomen door diplomatie. Als ik de wereld een heel klein stukje beter heb gemaakt, dan ben ik blij. Ik ben in dienst van mijn land. Ik geef mijn leven aan Nederland", zei ze al wel.

,,Wat het ook wordt, ik kan sowieso niets doen zonder te toestemming van de regering, zonder de goedkeuring van het land. En dat gaat heel ver, je kan me alle kanten op sturen. Tot een bepaald punt natuurlijk."

Ze toonde zich dan ook verrast over acties om haar te bevrijden van haar toekomstige rol. ,,Ze mogen het best doen hoor, dan ga ik door met leven. Maar de monarchie is zoveel groter dan mijzelf. Ik ben geboren binnen een leven en dat heb ik geaccepteerd. Ergens blijft het altijd nog lastig. Maar aan de andere kant heb ik het al volledig geaccepteerd. Het gaat over zoveel meer dan over mijzelf."

Ze geeft door middel van het boek een inkijkje in haar doen en laten. Amalia, die dinsdag jarig is, praatte over haar toekomstige functie, trouwplannen, hobby’s, studie, geloof, sociale media, inkomen en het gek worden van kindermeisjes.

,,Ik was nooit de rebel, heb nooit problemen gemaakt om problemen te maken. Ik vind ruzie sowieso heel irritant. En qua opvoeding van mijn ouders heb ik gewoon het idee dat ze me een doel geven, om mezelf te verbeteren en een goed mens proberen te zijn", aldus de prinses van Oranje.

,,Ze is echt niet de meest gelovige persoon", vertelde ze ook. Amalia heeft het gevoel dat er iets overkoepelends is ,,dat ik voor het gemak God noem. Maar ik kan er geen naam aan geven, en ik heb die behoefte ook niet."

Huwelijk

Prinses Amalia weet al in welke koets en in wat voor soort jurk ze later wil trouwen. ,,Een relatie hoeft geen geheim te zijn, maar wel privé", aldus Amalia.

Ze heeft ook al nagedacht over de grondwettelijk vereiste toestemming voor een huwelijk. ,,Als het de man is die me steunt, van wie ik houd, met wie ik mijn leven door wil brengen en het parlement geeft geen toestemming, nou, dan moeten we nog maar zien wat ik doe. Ik kan niet kiezen ten koste van mezelf. Dan kan ik ook niet het beste geven voor ons land."

Amalia weet niet wat ze zou doen wanneer vrijheden worden beperkt. ,,Wie weet, puur hypothetisch, over tig jaar, moet ik ooit wetten ondertekenen over censuur. Dat zou ik niet kunnen. Ik zou niet iets kunnen ondertekenen dat de vrijheid van meningsuiting weg zou nemen. Dat kan niet voor mijn geweten. Dat is ook tegen mijn eed. ‘Zo waarlijk helpe mij God almachtig’, dat is geen loze kreet."

Tiara

Liefhebbers van koninklijke glamour en uiterlijk vertoon kunnen hun hart ophalen wanneer prinses Amalia in de toekomst gaat deelnemen aan officiële gelegenheden zoals staatsbanketten.

De oudste dochter van koning Willem-Alexander en koningin Máxima is namelijk gek op tiara’s of diademen zo bekent ze in het boek ‘Amalia’.

,,Ik ben dol op tiara’s. Laat me een tiara zien, en ik weet waar die vandaan komt. Alle tiara’s van Europa kan ik herkennen. Vroeger zette ik ze al op, van mijn moeder. Dan stond er een op haar opmaaktafel en dan had ik die direct op mijn hoofd. Ik zat sowieso heel graag in mijn moeders sieraden. Toen ik heel klein was al. Dan was zij zich aan het voorbereiden op een belangrijk diner en riep ze door het huis: Amalia waar is die ring?"

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RVD Frank Ruiter, RB

Wanneer spreken we van staatsbezoek?

Wanneer is een koninklijk bezoek een staatsbezoek? Veel media blijken met die vraag te worstelen zo is de afgelopen maand weer duidelijk geworden met koppen als ‘staatsbezoek aan Dubai’ en ‘staatsbezoek Beatrix aan Curaçao’. Toch is het vrij eenvoudig.

Regel 1: alleen een staatshoofd kan een staatsbezoek brengen – aan een ander staatshoofd. Ezelsbruggetje: komt het woord staats drie keer voor, dan is het ook echt een staatsbezoek. Of anders gezegd: zonder staatshoofd geen staatsbezoek.

Een staatsbezoek is in feite de luxe uitvoering van een ontmoeting tussen staatshoofden. Een staatsbezoek kent vaste elementen, zoals een staatsbanket, vaak een kranslegging, ontvangsten door premier, parlement en soms ook de burgemeester van de hoofdstad.

Daaruit blijkt al dat het recente werkbezoek van prinses Beatrix aan Curaçao nooit een staatsbezoek kon zijn: Beatrix is immers sinds 2013 geen koningin oftewel staatshoofd meer. Haar laatste staatsbezoeken waren in januari van dat jaar aan Brunei en Singapore.

* Staatsbezoeken aan het Verenigd Koninkrijk, Luxemburg, Duitsland en Indonesië

Internationaal zijn er afspraken gemaakt over staatsbezoeken, bijvoorbeeld over het logies (voor hoeveel gasten) en het ere-escorte en dat het kortst regerende staatshoofd eerst op visite gaat bij zijn langer regerende collega. Zo kwamen de presidenten van Estland, Letland en Litouwen snel even op audiëntie bij koningin Elizabeth zodat zij daarna naar die landen op staatsbezoek kon gaan. Die regels moeten bezoeken vergemakkelijken - en je kunt in onderling overleg altijd besluiten ervan af te wijken.  

Regel 2: Je kunt niet bij jezelf op bezoek gaan. Anders gezegd: ook als koningin had Beatrix geen staatsbezoek kunnen brengen aan Curaçao of één van de andere vijf eilanden. Ze was daar immers zelf staatshoofd van. Koningin Elizabeth heeft nog nooit een staatsbezoek gebracht aan Australië of Canada, terwijl ze er toch vaak is geweest. Dit omdat ze nu eenmaal ook staatshoofd is van die landen.

* Op visite in het eigen Koninkrijk: tweemaal Aruba en eenmaal Sint Maarten (2011, 2015)

Regel 3: een staatshoofd kan ook een officieel bezoek afleggen. Dat is dus géén staatsbezoek. Er bestaat ook niet zoiets als een ‘officieel staatsbezoek’. Een staatsbezoek is altijd officieel, de toevoeging is dus overbodig.

In een tijdperk waarin alles sneller moet gaan, biedt een officieel bezoek meer bewegingsvrijheid. Er zijn namelijk minder 'moetjes'. Gastheer is in de regel de regering (minister-president) en niet het staatshoofd, al kan met dat laatste worden gespeeld.

* Staatsbezoeken aan Nederland: Argentinië en Kaapverdië: welkomstceremonie, kranslegging, regeringslunch.

De Jordaanse koning Abdullah accepteerde een uitnodiging van koning Willem-Alexander voor een staatsbezoek, maar liet de visite omzetten in een officieel bezoek. Hij logeerde wel op paleis Noordeinde maar hoefde bijvoorbeeld geen krans te leggen in Amsterdam.

Koningin Beatrix en prins Claus gingen in augustus 1994 op officieel bezoek naar Oostenrijk; de visite had echter in alles het karakter en de elementen van een staatsbezoek en de Oostenrijkers noteerden het ook als zodanig.

* Staatsbezoeken (Vaticaan, India, Ierland, Baltische staten, Portugal) en officieel bezoek aan Canada van Margriet en Pieter.

Regel 4: Officiële bezoeken zijn niet voorbehouden aan het staatshoofd. Die kan ook andere familieleden op pad sturen voor een officieel bezoek. Zo zijn prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven verschillende keren op officieel bezoek naar Canada geweest.

Bij een officieel bezoek aan Nederland – dat kunnen ook premiers zijn – kan een formele ontvangst op het paleis – met bijvoorbeeld welkomstceremonie en lunch – ook worden vervangen door een audiëntie: een korte ontmoeting.

* Een kennismakingsbezoek aan Denemarken en werkbezoeken aan Duitsland.

Er zijn ook buitenlandse werkbezoeken. Die kunnen geheel naar eigen wensen worden ingericht. In de reeks werkbezoeken aan Duitse bondsstaten zaten formele elementen als een ontvangst door de ministers-presidenten van de deelstaten, vaak ook een door hen aangeboden lunch of diner, naast bemoeienissen met de meereizende handelsmissies.

Bij zijn aantreden in 2013 introduceerde koning Willem-Alexander nog een nieuwe vorm: het kennismakingsbezoek. Even een dagje op en neer om zich voor te stellen als nieuw staatshoofd, waardoor er niet gewacht hoefde te worden op een uitnodiging voor een staatsbezoek. Het voorbeeld werd snel gevolgd door de nieuwe koningen van België en Spanje, Filip en Felipe. 

© RB Hans Jacobs

Staatsbezoek Griekenland uitgesteld

Koning Willem-Alexander gaat voorlopig niet op staatsbezoek naar Griekenland. Zoals te verwachten viel na de aangescherpte coronamaatregelen, is het voor 13-15 december geplande bezoek uitgesteld. 

Het bezoek aan Griekenland had het 23ste staatsbezoek moeten worden van Willem-Alexander. Eerder dit jaar ging hij al naar Duitsland en Noorwegen: twee bezoeken die vorig jaar vanwege de coronapandemie moesten worden uitgesteld. 

Griekenland viert dit jaar dat tweehonderd jaar geleden de opstand of revolutie begon tegen de Ottomaanse overheersing, waaruit uiteindelijk de onafhankelijkheid voortkwam.

Dat was een mooie aanleiding voor een staatsbezoek, maar met de visite wilde de koning Griekenland ook steun betuigen bij de moeilijke en niet onomstreden handhaving van de buitengrenzen van Europa.

Hoewel het programma van het staatsbezoek niet bekend is gemaakt, berichtten Griekse media dat Willem-Alexander en Máxima naar het eiland Lesbos zouden gaan. Daar verblijven veel vluchtelingen, in vaak miserabele omstandigheden. 

Mogelijk dat het staatsbezoek volgend jaar wel kan plaatsvinden. Andere bestemmingen die voor 2022 worden genoemd - maar nog niet zijn bevestigd - zijn Zweden en Oostenrijk. Dat laatste land heeft slechts één keer eerder een staatsbezoek uit Nederland gehad, van koningin Juliana in mei 1962. Zij werd tijdens het staatsbezoek vergezeld door prins Bernhard en de prinsessen Beatrix en Irene.  

Koningin Beatrix ging er in 1985 voor een aangekleed kennismakingsbezoek naar toe en daarna bracht ze in augustus 1994 'slechts' een officieel bezoek, protocollair een tandje lager. Maar dat was uit praktische overwegingen en Oostenrijk beschouwde het gewoon als staatsbezoek. Een visite aan Zweden komt net voor het gouden regeringsjubileum van koning Carl XVI Gustaf. Die zit in september 2023 vijftig jaar op de troon.

Staatsbezoeken koning Willem-Alexander:

1. Polen, pres Bronislaw Komorowski, 24-25 juni 2014*
2. Japan, keizer Akihito en keizerin Michiko, 29-31 oktober 2014*
3. Korea, pres Park Geun-hye, 3-4 november 2014*
4. Denemarken, koningin Margrethe en prins-gemaal Henrik, 17-19 maart 2015*
5. Canada, GG David Johnston, 27-29 mei 2015*
6. China, pres Xi Jinping, 25-29 oktober 2015*
7. Frankrijk, pres François Hollande, 10-11 maart 2016*
8. Australië, GG Sir Peter Cosgrove, 31 okt-4 nov 2016*
9. Nieuw-Zeeland, GG Dame Patsy Reddy, 7-9 november 2016*
10. Italië, pres Sergio Mattarella, 20-23 juni 2017*
11. Vaticaanstad, paus Franciscus, 22 juni 2017*
12. Portugal, pres Marcelo Rebelo de Sousa, 10-12 oktober 2017*
13. Luxemburg, groothertog Henri en groothertogin Maria Teresa, 23-25 mei 2018*
14. Letland, pres Raimonds Vējonis, 11-12 juni 2018 - zonder Máxima*
15. Estland, pres Kersti Kaljulaid, 12-13 juni - zonder Máxima*
16. Litouwen, pres Dalia Grybauskaitė, 13 en 15 juni 2018 - zonder Máxima*
17. Verenigd Koninkrijk, koningin Elizabeth, 23-24 oktober 2018*
18. Ierland, pres Michael D. Higgins, 12-14 juni 2019*
19. India, pres Ram Nath Kovind, 14-18 oktober 2019*
20. Indonesië, pres Joko Widodo, 10-13 maart 2020*
21. Duitsland, pres Frank-Walter Steinmeier, 5-7 juli 2021* (uitgesteld vanwege corona, 2-4 juni 2020)
22. Noorwegen, koning Harald en koningin Sonja, 9-11 november 2021* (jaar uitgesteld)

UITGESTELD: Griekenland, pres Katerina Sakellaropoulou, 13-15 december 2021

© RB Hans Jacobs; Beeld: © Javier Garcia

De passage over het staatsbezoek aan Oostenrijk is gecorrigeerd. Het staatsbezoek van koningin Juliana was over het hoofd gezien.