De Mexicaanse president Enrique Peña Nieto heeft koningin Máxima ten overstaan van het internationale forum voor inclusieve financiering gecondoleerd met het recente overlijden van haar vader Jorge Zorreguieta. De president deed dat nadat Máxima de bijeenkomst had toegesproken. Hij was bijzonder blij met haar komst en haar steun.
,,U bent mijn familie”, aldus de koningin in haar toespraak tot het gezelschap dat zich inzet voor het verkrijgen van toegankelijkheid tot financiële diensten voor de hele bevolking. ,,Velen van u zijn mijn bondgenoten”, zei Máxima, die eraan herinnerde dat ze een jaar geleden ook al in Mexico was. ,,Net als elke familie komen we in goede en in slechte tijden bij elkaar.”
De koningin, die een bliksembezoek brengt aan Mexico in haar in VN-functie, gaf haar gehoor een aantal richtlijnen voor verbetering van de toegankelijkheid. Zo moeten er veel meer plekken komen waar de bevolking terecht kan voor bankzaken. ,,Het netwerk moet vijf keer zo groot worden als het nu is”, zei Máxima. Het gaat daarbij om toegang tot basisdiensten, met name in landelijke gebieden, waar de armoede het hoogst is en er geen banken zijn.
Andere hoofdpunten die Máxima aanstipte waren betere mogelijkheden voor microfinanciering voor met name kleine, vaak informele bedrijfjes, en het ruim inzetten van 'fintech' – financiële technologie om snel veel vooruitgang te maken door met technologische oplossingen te komen voor de slechte bereikbaarheid van financiële diensten. In Mexico valt op dat gebied nog veel te winnen want slechts 44 procent van de bevolking heeft toegang tot financiële diensten.
President Peña Nieto ging daar in zijn toespraak, waarin hij steeds teruggreep op de speech van Máxima, meteen op in. De verbetering kan ook door te zorgen dat er betere toegang is tot internet, en dat mobiel bankverkeer mogelijk is.
Koningin Máxima gaat volgende week woensdag net als vorig jaar juni voor een bliksembezoek naar Mexico. Ze doet dat in haar VN-functie, als speciaal pleitbezorger op het gebied van het verbeteren van de toegang tot financiële diensten voor de bevolking van, in dit geval Mexico.
Vorig jaar was koningin Máxima zoals gezegd ook in Mexico, waar ze onder meer een ontmoeting had met met president Enrique Peña Nieto en de lancering bijwoonde van het 'nationaal beleidsplan inclusieve financiering.' Máxima hield daar ook een toespraak. Ook dit keer ontmoeten koningin en president elkaar.
De koningin is de afgelopen jaren vaak in Mexico geweest. Behalve vorig jaar bracht Máxima ook in 2009, 2011 en 2012 als speciale pleitbezorger van de VN bezoeken aan het land. Ook sprak zij de afgelopen jaren bij diverse andere internationale gelegenheden met Mexicaanse autoriteiten over de voortgang van de plannen.
Koningin Máxima is maandagavond (lokale tijd, het is er zeven uur vroeger dan in Nederland) voor een bliksembezoek aangekomen in Mexico. Op het programma staat een ontmoeting met president Enrique Peña Nieto en het bijwonen van de lancering van het 'nationaal beleidsplan inclusieve financiering.' Máxima zal daar ook een toespraak houden.
De koningin is de afgelopen jaren al enkele keren in Mexico geweest. In 2009, 2011 en 2012 bracht Máxima als speciale pleitbezorger van de VN bezoeken aan het land. Ook sprak zij de afgelopen jaren bij diverse andere internationale gelegenheden met Mexicaanse autoriteiten over de voortgang van de plannen. Met president Peña Nieto had ze in september vorig jaar in New York in de wandelgangen van de VN nog een gesprek.
Dit keer kan de koningin hem vragen waarom hij eind vorige maand niet is komen opdagen voor het al meer dan een half jaar eerder afgesproken en aangekondigde staatsbezoek aan Nederland. De reden die 'Los Piños' - het presidentieel paleis - daarvoor gaf - 'agendatechnische redenen' - wordt ook Mexico door niemand gelooft. Peña Nieto had kennelijk geen trek meer, wellicht vanwege de kritische geluiden over zijn beleid.
In haar toespraak zal Máxima het er niet over hebben. Ze is immers voor de VN in Mexico en niet voor Nederland. Ze zal praten over de kansen en uitdagingen die er liggen om het nationaal beleidsplan tot uitvoering te brengen. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk de bankfaciliteiten te verruimen.
Volgens de VN heeft maar 44 procent van de bevolking een bankrekening. Inkomsten en uitgaven gaan nog contant. Dit is tijdrovend en vaak niet veilig. Dit geldt ook voor de manier waarop men spaart. Spaargeld wegzetten op een spaarrekening wordt door 15% van de Mexicanen gedaan. Van de mensen met een bank- of spaarrekening maakt 9,5% gebruik van digitaal bankieren.
Het Mexicaanse ministerie van Financiën en Publieke Kredieten (SHCP), de Nationale Commissie voor Verantwoord Bankieren (CNBV), de Centrale Bank van Mexico en andere partners hebben in de afgelopen jaren deze nationale strategie ontwikkeld voor veilige en betaalbare toegang tot financiële diensten. Te denken valt aan een bank- of spaarrekening, leningen, verzekeringen en pensioenen.
Naast het onderhoud met de president en het spreken bij de lancering van het plan, heeft Máxima onder anderen een gesprek met de minister van Financiën, Luis Videgaray, en de president van de Centrale Bank van Mexico, Agustín Carstens. Daarnaast woont zij een paneldiscussie bij met vertegenwoordigers uit de financiële -en technologiesector over hoe technologie de toegang tot financiële diensten kan verbeteren.
Slecht of onwelgevallig nieuws serveer je het liefste uit op een moment dat niemand oplet. Je wilt er immers niet de aandacht op vestigen. Wat dat betreft had het bericht dat de Mexicaanse president Enrique Peña Nieto (EPN) zijn staatsbezoek aan Nederland om 'agendatechnische' redenen uitstelt, niet op een beter gekozen tijdstip kunnen komen.
Het zal de meeste mensen zelfs zijn ontgaan. Het kwam vrijdag 6 mei aan het einde van de middag. Op de brugdag tussen Hemelvaart-Bevrijdingsdag en een zonnig vrij weekeinde. Bovendien in de meivakantie. Op dat moment keek heel Nederland op de weerapp, om te weten hoeveel zonneschijn er te verwachten viel en niet op de nieuwsapp. Ook in Mexico ging de aandacht naar andere zaken uit.
Het bericht aan Nederlandse kant blonk uit door kortheid. In Mexico werden aan de mededeling door het ministerie van Buitenlandse Zaken iets meer woorden besteed. De Mexicaanse regering was dankbaar voor de vriendelijke uitnodiging van koning Willem-Alexander en koningin Máxima. De invitatie weerspiegelde de 'vaste banden van vriendschap en samenwerking' tussen beide landen. De regering hoopte dat er snel een nieuwe datum voor het bezoek kon worden gevonden.
El Gobierno de México reitera el agradecimiento a Sus Majestades el Rey Guillermo Alejandro y la Reina Máxima por su atenta invitación que es reflejo de los sólidos lazos de amistad y de cooperación que unen a ambos países, y confía en que pronto se identificarán nuevas fechas para la realización de la visita.
,,Het lijkt me sterk dat 'agendatechnische redenen' de aanleiding zijn voor het afzeggen. Dat is, gezien de voorbereiding die er in zo'n staatsbezoek gaat, niet echt logisch. Ik vermoed dat het te maken heeft met de enorme golven van kritiek die de president, ook in Nederland door onder andere de Mexicaanse gemeenschap, academici, activisten en journalisten naar verwachting zou moeten ondergaan als hij in Nederland was aangekomen", aldus Hootsen.
In De Balie in Amsterdam was op 21 mei vooruit kijkend naar het staatsbezoek een debatdag georganiseerd. De reden? Tijdens het bewind van EPN is er nogal wat gebeurd in het land:
'Meer dan 100.000 doden, 27.000 vermisten, wetshandhavers geïnfiltreerd door georganiseerde misdaad, vaak handelend in het belang van corrupte politici. De staat reageert teleurstellend op het immense geweld en de corruptie en cultiveert een sfeer van optimisme gericht op buitenlandse investeringen en economische ontwikkeling'. [Bron: De Balie, The Mexican Connection]
Daar wordt de president niet graag aan herinnerd, laat staan over ondervraagd. Het zou een goede reden kunnen zijn om de agenda voor 30 en 31 mei opeens anders in te vullen. Andere redenen voor het voorlopig wegblijven van EPN zijn er niet.
De Mexicaanse president maakt het daarbij niet zo bont als het Indonesische staatshoofd Susilo Bambang Yudhoyono (SBY), die in 2010 pas op het vliegveld van Jakarta besloot om niet in het gereedstaande vliegtuig te stappen. Hij had geen trek in de Molukse acties tegen zijn komst.
Prins Willem-Alexander is deze week in Mexico het slachtoffer geworden van een vertaalfout. In een speech over duurzame energie zei hij dat de wereld op dit gebied snel iets moet ondernemen. Hij dacht een Mexicaanse waarschuwing te bezigen: 'een slapende garnaal wordt meegenomen door het getij'.
Voor het woord getij gebruikt hij het woord 'Chingada', maar het had 'corriente' moeten zijn. 'Chingada' betekent namelijk „naar de kloten gaan".
In heel Zuid-Amerika is Chingada ingeburgerd in het dagelijkse taalgebruik. Alleen uitgerekend in Mexico heeft het een grove lading. De Argentijn - niet prinses Máxima - die de prins hielp met zijn speech, was daarvan niet op de hoogte. Het voor de toespraak verantwoordelijke ministerie van Economische Zaken heeft de prins inmiddels excuses aangeboden.
Het ministerie laat weten dat de speech van de prins door een van haar medewerkers is voorbereid op en dus ook de verantwoordelijkheid is van dit departement. De dubbele betekenis van de uitdrukking is „helaas" niet doorzien, aldus de zegsman.
Volgens de Mexicaanse ambassadeur in Nederland, Jorge Tonda, neemt niemand in Mexico de zaak hoog op. Volgens hem vinden de Mexicanen het juist wel aardig dat de prins heeft geprobeerd zich in gewone taal uit te drukken.
Wekenlang beheerste prinses Irene in de eerste maanden van 1964 de voorpagina's van de Nederlandse kranten. De prinses was in Spanje en deed beladen uitspraken over dat land. Ze bleek opeens katholiek te zijn geworden, zou zich gaan verloven en toen weer niet en uiteindelijk toch weer wel.
Op 8 februari 1964 kwam de 'zaak-Irene' tot een ontknoping. ,,Het was een keerpunt in mijn leven", bekende Irene in januari 2004 in een gesprek met Paul Rosenmöller. ,,Ik deed iets wat niet van mij werd verwacht. Ik ging overal tegenin".
Irene gaat zich verloven met een Spaanse edelman. De eerste berichten eind januari 1964 in de Spaanse bladen werden in Nederland meteen ontkend. De prinses, tweede dochter van koningin Juliana en prins Bernhard, was slechts in Spanje om haar taal op te poetsen. ,,Ik hoop mijn Spaans te verbeteren en enige vrienden te bezoeken'', vertelde ze zelf. Maar niemand die het geloofde. Daarvoor was ze te actief. Ze reisde kriskras door het land en bezocht tal van instellingen.
Toen Het Vrije Volk het verlovings-'nieuws' op 24 januari overnam, besloot Irene tot een tegenzet. In een interview met het ANP vertelde ze over de redenen voor haar verblijf in Spanje, in de hoop de aandacht van haar privéleven te kunnen afleiden. Het vraaggesprek had een echter tegenovergesteld effect. Het Spanje van die dagen werd met harde hand geregeerd door de fascistische dictator generaal Franco. Het land was een paria in Europa, maar Irene sprak een goed woordje. ,,Ik heb het Spanje van vandaag vrij grondig bekeken en ik ben er diep van onder de indruk hoe hard men hier werkt'', aldus Irene.
De reacties waren vernietigend. 'Geen lid van het koninklijk huis kan zich permitteren over de sociale en economische aspecten van een zo dubieus en omstreden regime als dat van generaal Franco in het openbaar zulke eenzijdige en naieve verklaringen af te leggen,' bitste Het Parool. In het parlement werd meteen het vertrek geëist van de Nederlandse ambassadeur in Spanje, jonkheer W. van Panhuys. Hij was immers verantwoordelijkheid voor het interview, waarover hij Den Haag niet had ingelicht.
Het vraaggesprek was echter kinderspel vergeleken bij de daaropvolgende onthulling van de fotograaf Jaime Penafiel. Die kwam op 29 januari met een foto van twee biddende vrouwen in de San Jeronimokerk in Madrid. Een van die twee was Irene, tot voor kort belijdend lidmaat van de hervormde kerk. 'Irene is katholiek geworden. Kort geleden heeft zij in alle stilte ten overstaan kardinaal Alfrink, de aartsbisschop van Utrecht, de geloofsbelijdenis afgelegd', meldde De Volkskrant de volgende dag.
Het nieuws overviel alles en iedereen, ook het kabinet. ,,U moet er van uitgaan dat het besluit van de prinses voor ons een even grote verrassing is als voor iedereen'', liet de regering weten. Orthodox-protestantse scholen, zoals de prinses Irene lagere school in Sint Maartensdijk, haalden meteen de naam van de nu 'ketterse' prinses van hun schoolgebouw. 'Wie wijst ons een christelijke school die genoemd is naar een paus, een kardinaal of andere bekende katholiek?', aldus het eenstemmige Zeeuwse schoolbestuur.
De hervormde synode was verbijsterd over de geloofswisseling, vooral toen meer details bekend werden. Irene was opnieuw gedoopt omdat onduidelijkheid bestond over haar doop in 1940 in Londen. Dat was tegen het zere been, want de kerkgenootschappen hadden afgesproken elkaars doop te erkennen, dus waarom deze herhaling? Alfrink weet dat aan de haast waarin alles was geschied. Er had geen controle van de dooppapieren kunnen plaatsvinden.
Meer vragen rezen over de reden voor de overgang en de geheimhouding. Antwoorden kwamen er niet meteen. Omdat Irene in de lijn voor troonopvolging op de tweede plaats kwam achter haar zus Beatrix, ontstond ook discussie over haar verdere geschiktheid voor de troon. In de drie-eenheid 'God, Nederland en Oranje' werd door een deel van de bevolking als vanzelfsprekend aangenomen dat de vorst protestant zou zijn. De Vereniging Protestants Nederland stelde dan ook 'dat het op de weg van de prinses ligt thans afstand te doen van haar rechten op de troon', hoewel de Grondwet geen religie voorschrijft.
De pers opende nu de jacht op de veelbesproken prinses. De residentie van de Nederlandse ambassadeur in Madrid, waar Irene logeerde, werd belegerd. Irene 'verdween' uit het zicht, hetgeen de verwarring nog groter maakte. De prinses werd begin februari in Innsbruck verwacht waar de koninklijke familie met talrijke gekroonde hoofden vakantie vierde en de Olympische winterspelen bijwoonde. Wie daar ook kwam opdagen, niet Irene.
,,De plannen van de prinses zijn niet gewijzigd'', meldde de RVD op 3 februari dapper, maar onjuist. De volgende dag vetrokken koningin en prins halsoverkop naar Nederland. Om een verloving aan te kondigen, zo was de verwachting. Het regeringsvliegtuig, dat al dagen in Spanje had staan wachten om Irene op te halen, landde op vliegbasis Soesterberg. Zonder de prinses, hoewel de RVD berichtte dat de Irene zou komen. Premier Marijnen ging naar paleis Soestdijk. 's Avonds kwam de voorlopige ontknoping via de radio en het geluidskanaal van de televisie, de gebeurtenissen gingen te snel om nog een cameraploeg op Soestdijk te krijgen.
,,Onze dochter Irene heeft ons vanmiddag meegedeeld dat de verloving geen doorgang zal vinden'', zei een emotionele Juliana. ,,Wij hopen onze dochter binnenkort weer in ons midden te zien'', voegde ze er aan toe. Wie de eventuele huwelijkskandidaat was, werd ook die nacht tijdens een persconferentie in Den Haag niet duidelijk.
,,De kandidaat-verloofde was een man'', wilde RVD-baas G. Lammers slechts onthullen. Irene was nog altijd in Spanje. Op vragen naar de redenen voor het afketsen van de verloving werd geen antwoord gegeven. Premier Marijnen liet even later weten dat er in elk geval geen sprake was geweest van pressie van de regering op de prinses.
De volgende dag kwam het bericht dat 'koningin Juliana en prins Bernhard vandaag een privébezoek brengen aan de Parijse luchthaven Orly'. Niemand echter die de koningin het vliegtuig zag verlaten. 'Alleen prins Bernhard is gearriveerd', meldde het Franse persbureau. Ook bij terugkeer 's middags op Soesterberg werd Juliana niet gezien, maar de veel geplaagde RVD hield stug vol ' koningin en prins zaten in het toestel'.
Achteraf bleek dat de koningin in het toestel was achtergebleven en al die tijd op het vliegveld op haar man bleef wachten terwijl hij een gesprek had met de familie van de onbekende vriend van Irene. Bij terugkeer in Nederland liet ze Bernhard vooruit gaan, om in alle rust de nieuwste ontwikkelingen in het drama rond dochter Irene te verwerken. Het regeringstoestel met het koninklijk paar zou, volgens overigens officieel steeds ontkende berichten, in werkelijkheid op weg zijn geweest naar Madrid. Het kabinet gaf echter geen toestemming voor een bezoek van de koningin aan het land van Franco.
De particulier secretaris van de koningin bevond zich inmiddels wel in Spanje, om Irene naar huis te brengen of om aan beide verliefden uit te leggen dat een verloving einde van het lidmaatschap van het Koninklijk Huis zou betekenen voor de prinses. Twee dagen later opnieuw sensationeel nieuws uit Spanje: een vriendin van de prinses zei dat Irene uitrust in Catalonië en 'binnen korte tijd blijde berichten van belang voor de familie zal bekendmaken'.
Ze voegde er aan toe dat de prinses zich zou verloven met een nog niet eerder genoemde Spanjaard van adel. De koningin, die door de mededeling voor schut werd gezet, ontving net het kernkabinet. De RVD meldde dat Irene op 8 februari terug werd verwacht en dat er dan 'nadere mededelingen worden gedaan'.. Daar kon de familie Bourbon-Parma niet op wachten. Zij was het die vanuit Madrid liet weten dat de carlistische troonpretendent Carlos Hugo van Bourbon-Parma, dan 33 jaar oud, zich had verloofd met Irene.
In Den Haag en op Soestdijk bleef het echter stil. Het regeringsvliegtuig met aan boord prins Bernhard was inmiddels naar Madrid vertrokken, maar onduidelijk was of de verloofde van de prinses mee naar Nederland zou komen. Daar werd eigenlijk niet op gerekend. Carel Hugo, Hugo Carlos of Charles Hugues, over zijn juiste naam werd nog jaren gesteggeld, kwam echter wel mee. Het paar wachtte een onstuimige ontvangst bij het paleis, waar de enthousiaste menigte zelfs het bordes bestormde. Daarna begonnen de uren van vergaderen, wachtten, speculeren en toenemende onzekerheid: de 'nacht van Soestdijk'.
Minister-president Victor Marijnen, vicepremier Barend Biesheuvel, minister van justitie Ynso Scholten en minister van binnenlandse zaken Edzo Toxopeus, waren op het paleis om met het stel en Irene's ouders te overleggen. 'Kennismaken' aldus Marijnen later over de lange duur van hun verblijf. De Bourbons hadden er onder meer moeite mee dat het huwelijk - voor hun beweging een belangrijke zet - glans ontnomen zou worden door het ontbreken van parlementaire toestemming.
Pas rond drie uur 's nachts kwam er uitsluitsel. Irene gaf een korte verklaring, waarin ze zei te betreuren dat er zoveel onduidelijkheid was geweest over haar plannen. ,,Ik ben blij u te kunnen aankondigen mijn verloving met prins don Carlos Hugo de Bourbon''. Ze zouden snel trouwen en zich in het buitenland vestigen, zo voegde ze eraan toe.
Marijnen verklaarde dat de regering, mede op verzoek van Irene, geen parlementaire toestemming zou vragen voor het huwelijk omdat Carlos Hugo 'ieder beroep dat op hem als prins van zijn huis zal worden gedaan, zal opvolgen met alle consequenties daarvan'. Met andere woorden, de prins wilde pogingen de Spaanse troon te veroveren onverminderd voortzetten. Daar zou Nederland zich niet mee kunnen inlaten.
In de Tweede Kamer maakte de premier tijdens een tumultueus en historisch debat op 11 februari bekend dat het paar in Nederland trouwt. Het parlement was over het algemeen vol lof over het besluit geen toestemming te vragen. ,,Een echtgenoot van een troonopvolgster mag geen politieke aspiraties hebben", aldus VVD-leider Molly Geertsema. De Kamer laakte unaniem het gebrek aan openheid en coördinatie en het voortdurend achter de feiten aanlopen. ,,Zie ginds komt de nieuwsstroom uit Spanje weer aan'', meende PvdA-fractieleider Vondeling.
Het debat leidde onder andere tot een betere regeling van de voorlichting over het hof, die voortaan geheel in handen kwam van de RVD. De vraag of haar overgang naar de katholieke kerk een eventueel koningsschap in de weg zou hebben gestaan, bleef onbeantwoord. ,,Ik ben tegen discriminatie'', zei Marijnen bij herhaling, zonder op de hamvraag in te gaan. De opwinding was daarna nog niet geheel over. Irene liet op het laatste moment verstek gaan voor een staatsbezoek met haar ouders en prinses Beatrix aan Mexico.
Ze wilde zich al voor haar huwelijk inzetten voor de zaak van Carlos Hugo. Vervolgens werd de koningin bij terugkeer uit Mexico geconfronteerd met de mededeling dat het huwelijk in Rome zou worden voltrokken, een dag voor Koninginnedag. Dat voorkwam in elk geval politieke problemen omdat de Carlisten de plechtigheid wilden aangrijpen voor demonstraties. Meteen was ook duidelijk dat de Nederlandse koninklijke familie daarom zou ontbreken. ,,Ik voelde me in de steek gelaten'', zei Irene daar later over, maar de Oranjes hadden geen keuze.
Ze konden zich niet voor het karretje laten spannen van de Carlisten, die door een verbintenis van het Nederlandse koningshuis juist hun aanzien in Europa wilden vergroten. Dictator Franco speelde het spelletje nog enige tijd mee. Hij mocht de rivalen Carlos Hugo en Juan Carlos (Irene was in 1962 nog bruidsmeisje geweest bij zijn huwelijk met de Griekse prinses Sofia) graag tegen elkaar uitspelen. Maar de keuze viel op Juan Carlos, die Spanje sinds 1975 regeert. Het huwelijk van Carlos en Irene eindigde in 1981 met een echtscheiding.
Laatste reacties