ROYALBLOG.NL

Liechtenstein vecht voor soevereiniteit

Vorst Franz Josef II van Liechtenstein wordt door Tsjechië ten onrechte beschouwd als een Duitser. Omdat Tsjechische rechtbanken tot aan het Constitutionele Hof aan toe die fictie in stand houden, heeft Liechtenstein besloten een zaak aan te spannen tegen de Tsjechische Republiek bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg. Dit om de soevereiniteit van het vorstendom te waarborgen, zo maakte de regering van Liechtenstein woensdag bekend.

Aan het geschil tussen Liechtenstein en Tsjechië ligt een presidentieel decreet uit 1945 ten grondslag. Daarin werd aan het einde van de Tweede Wereldoorlog al het "etnisch" Duitse bezit op het grondgebied van het toenmalige Tsjecho-Slowakije onteigend. Iedereen met de Duitse of Oostenrijkse nationaliteit werd tegelijkertijd over de grens gedreven. Voor het gemak werd Liechtenstein onder Duitsland gekwalificeerd, met als gevolg dat onder meer de vorstelijke familie van de ministaat aanzienlijke bezittingen verloor.

De familie 'Von und zu Liechtenstein' speelde vanouds een belangrijke rol aan het Habsburgse hof in Wenen. Het vorstendom diende aanvankelijk alleen om de familie aan de prinsentitel te helpen. De belangen en interesses lagen elders, inclusief in het bij de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie behorende Bohemen en Moravië, dat in 1918 zelfstandig werd als Tsjecho-Slowakije.

In 1939 verhuisde de toenmalige vorst van Liechtenstein, Franz Josef II (1906-1989) van Wenen naar Vaduz, waar de vorstelijke familie sindsdien is blijven wonen. Zijn zoon Hans Adam II is sinds 1989 de vorst van Liechtenstein.

Tegen de onteigening en in beslagname van de bezittingen konden tot de val van het communisme in Oost-Europa geen stappen worden ontnomen, maar begin jaren negentig liet de 'Fürst von Liechtenstein Stiftung' van zich horen en vroeg namens het vorstenhuis om teruggave en schadevergoeding.

Het land Liechtenstein dreigde ook toelating van Tsjechië bij Europese instellingen te frustreren zolang de zaken niet waren geregeld. Tsjechische rechtbanken wezen de meeste eisen echter af omdat Liechtenstein onder Duitsland werd en wordt geklassificeerd.

Dit voorjaar kwam het Tsjechische Constitutionele Hof andermaal tot de bewering dat Liechtensteiners eigenlijk Duitsers zijn, en daarom geen aanspraak maken op teruggave van hun vroegere bezittingen. ,,Vanwege mogelijke precedenteffecten kan de Liechtensteinse regering niet aanvaarden dat de Tsjechische autoriteiten en rechtbanken systematisch Liechtensteinse burgers blijven classificeren als Duitsers, in tegenstelling tot duidelijke feiten. Liechtenstein is sinds 1806 een soevereine staat”, aldus de regering in Vaduz.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB, MPE

Koninklijke agenda's steeds leger

Het valt nauwelijks nog bij te houden, de reeks annuleringen of verschuivingen op de nationale en internationale agenda vanwege de coronacrisis. Koninklijke families zitten ook met de handen over elkaar, in de hoop snel weer aan de slag te kunnen. Een kleine greep uit de berichten van de afgelopen dagen:

• De Invictus Games in Den Haag gaan in mei niet door. Prinses Margriet is beschermvrouw en prins Harry, de initiatiefnemer van de spelen, zou met echtgenote Meghan aanwezig zijn geweest.
• Prins Bernhard ziet de Grand Prix van Zandvoort, gepland voor 3 mei, uitgesteld. Dat is ook gebeurd met de Formule 1-races in Bahrein, Vietnam en Spanje. Monaco is afgelast.
• Prins Albert II van Monaco is besmet met het coronavirus.
• Koning Harald en koningin Sonja van Noorwegen zijn 14 dagen in quarantaine na hun staatsbezoek aan Jordanië.
• Het Nederlands koninklijk gezin heeft zich afgezonderd nadat in wintersportoord Lech en omgeving verschillende besmettingen zijn geconstateerd.
• Koningsdag 2020 in Maastricht wordt niet gevierd. 
• Koning Mswati III van eSwatini annuleert de viering van zijn verjaardag op 19 april.
• Reza Pahlavi, zoon van de laatste shah van Iran, annuleert viering Iraans nieuwjaar vanwege de vele virusdoden en de politieke situatie in Iran.
• Buckingham Palace maakte donderdag bekend dat het staatsbezoek van keizer Naruhito en keizerin Masako dit voorjaar niet doorgaat en is uitgesteld.
• Het bezoek van het Spaanse koningspaar aan president Donald Trump is uitgesteld.
• Koningin Margrethe van Denemarken heeft de festiviteiten rond haar tachtigste verjaardag volgende maand afgelast.
• Prinses Beatrice van York ziet haar bruiloft eind mei in het water vallen. Of dat ook geldt voor prinses Theodora van Griekenland is nog niet bekend.
• Koning Filip en koningin Mathilde hebben eerder al hun staatsbezoek aan het zwaar getroffen Italië - wereldwijd de meeste virusdoden - uitgesteld. 
• Prinses Elisabeth moet haar studie aan het Atlantic College in Wales afbreken.
• En enig lichtpuntje: donderdag is er in Bhutan een prinsje geboren, het tweede kind van koningin Jetsun en koning Jigme Khesar.

Koninklijk gezin houdt afstand

Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en hun kinderen betrachten social distancing in verband met het coronavirus COVID-19 naar aanleiding van hun recente wintersportverblijf in Lech.

In Lech, gelegen in de deelstaat Voralberg, zijn vijf bevestigde coronabesmettingen, waarvan de bron niet direct duidelijk is. RIVM adviseert in dit soort gevallen gedurende twee weken nieuwe contacten te vermijden en bestaande contacten te beperken.

Hiermee wordt bedoeld dat iemand die niet ziek is zoveel mogelijk thuis moet blijven totdat zeker is dat deze persoon zelf niet besmet is. In het geval van het coronavirus duurt die periode maximaal twee weken. Er is bij het koninklijk gezin overigens geen sprake van gezondheidsklachten.

Deze preventieve maatregel duurt tot en met zaterdag 21 maart. Dat betekent dat geplande werkbezoeken in het kader van het coronavirus niet doorgaan.

© RB; Bron: RVD; Beeld: koninklijk gezin klapt voor zorg

Beatrix straalt tijdens fotosessie in Lech

De fotografen waren eigenlijk wel tevreden dinsdagochtend in Oberlech. De zon liet zich niet zien waardoor de sneeuw niet schitterde en het licht niet hinderlijk weerkaatste. De 'mooie plaatjes' die iedereen graag ziet – strak blauwe lucht, sneeuw – zijn het lastigst te schieten en in die situatie houden de Oranjes ook het liefst hun zonnebrillen op.

Niks van dat alles. Op de beelden zie je de koninklijke familie ook zonder bril niet knijpen met de ogen. De donkere skikleding echter maakte de foto's wel wat somberder, met graaf Claus met zijn knaloranje jack als welkome uitzondering.

Het witte jack van koning Willem-Alexander zou normaal gesproken zijn weggevallen tegen de witte achtergrond, maar dat was nu niet het geval. Integendeel. Het was een lichtpuntje.

Opvallend was prinses Beatrix, het stralend middelpunt van haar familie. Of zoals iemand opmerkte: ze stond daar in haar eentje de sneeuwlaag van Lech weg te smelten. Trots, en met haar kleinkinderen die haar ook met veel liefde tegemoet traden.

Het 'fotomoment' was ontspannen, om niet te zeggen soms wat melig met minder belangstelling van media dan in voorgaande jaren maar daarentegen meer nieuwsgierige toeristen die ook foto's wilden maken.

Dat er meer zijn, komt onder meer omdat de dag van de fotosessie niet langer angstvallig geheim wordt gehouden en omdat de ontmoetingsplek nu al jaren achtereen – met een enkele uitzondering – hetzelfde is.

Er zijn in Lech ook niet veel alternatieven waar én een bus met media naar toe kan worden gereden én de Oranjes een stukje kunnen skiën én de andere vakantiegangers niet worden gehinderd. Het zorgt er wel voor dat het elk jaar meer van hetzelfde is.

Er wordt in verschillende, maar ook al niet verrassende, combinaties geposeerd, de koning houdt de regie strak in handen, de prinsessen en hun nichtjes en neef stoeien en grollen wat - Claus gooide zelfs een ijsbal naar de media - en als ze naar links, naar rechts en naar het midden hebben gekeken, moeten ze nog even wat skikunsten vertonen.

Daarmee is niet gezegd dat er geen leuke opnamen zijn te maken. Dinsdag bewees dat het mooie foto's kan opleveren. Denk maar aan het onderonsje tussen vader Willem-Alexander en dochter Amalia, de lieve behandeling van prinses Beatrix door haar kleinkinderen en het romantisch geknuffel van koning en koningin. Nou ja, in elk geval de koning had knuffelkoorts, terwijl Máxima zich dat liet aanleunen.

Máxima toonde geen jetlag na een retourtje Buenos Aires, waar ze de afgelopen dagen verbleef – althans dat meldde Perfil. Dat verklaarde meteen het verschuiven van de gebruikelijke dag van de fotosessie (maandag) naar dinsdag. Dat was naar verluidt om agendaredenen – en dat klopt ook wanneer de koningin in haar geboorteland wilde zijn.

Prinses Beatrix, die al even traditiegetrouw al wat langer in Lech was, heeft als eerste van het gezelschap weer een openbare verplichting: samen met schoondochter prinses Mabel op 4 maart in Delft, waar de Prins Friso Prijs wordt uitgereikt.

De naam van Friso is uiteraard voor altijd verbonden met de chique Oostenrijkse wintersportplaats, waar in het oude kerkje op een zij-altaar in de tijd dat Oranjes in het dorp verblijven, zijn foto staat opgesteld. Moeilijk te bevatten dat het uiteindelijk fatale ongeluk alweer acht jaar geleden plaatsvond. Mabel en Friso zouden dit jaar april vijftien jaar zijn getrouwd.

Het koningspaar komt pas later in maart in actie, tijdens een staatsbezoek aan Indonesië – er van uitgaande dat het zich snel over de wereld verspreidende coronavirus niet leidt tot uitstel.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © MPE Patrick van Katwijk; & screenshots sociale media

Zoontje voor Amedeo en Elisabetta

Prins Amedeo en prinses Elisabetta, aartshertog en aartshertogin van Oostenrijk-Este, hebben vrijdagavond gezinsuitbreiding gekregen.

In het UMC Sint-Pieter Ziekenhuis in Brussel kwam hun tweede kind, een zoontje, ter wereld. ‘Moeder en zoon stellen het goed', aldus een bekendmaking van het Belgische hof. De baby weegt 3,3 kg en meet 50 cm. De naam is nog niet bekendgemaakt.

Amedeo is de oudste zoon van prinses Astrid en prins Lorenz, en het oudste kleinkind van koning Albert en koningin Paola. Hij woont met zijn gezin - het paar heeft al een dochter, prinses Anna Astrid - in Zwitserland.

Prins Amedeo staat zesde in de lijn van troonopvolging, na de kinderen van koning Filip en na zijn moeder prinses Astrid.

© RB

Duitstalige staatshoofden bijeen in Linz

Koning Filip, groothertog Henri en erfprins Alois hebben dinsdagmiddag samen met de bondspresidenten van Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland het jaarlijkse treffen van de staatshoofden van Duitstalige landen afgesloten.

In het Lentos Kunstmuseum in het Oostenrijkse Linz is in ontspannen sfeer gesproken over 'democratie en de digitale samenleving'. Daarnaast kwamen de actuele kwesties in de deelnemende landen aan de orde.

Sinds 2004 komen de staatshoofden informeel bijeen om van gedachten te wisselen en gezamenlijke problemen te bespreken. Dat kan ook makkelijk want de meesten van hen hebben slechts een ceremoniële functie, waardoor de besprekingen geen gevolgen hebben voor de dagelijkse politiek. De Oostenrijkse president Alexander Van der Bellen trad dit jaar op als gastheer voor het gezelschap.

Volgens de Zwitserse bondspresident Ueli Maurer werd dinsdag eerst gesproken over welke randvoorwaarden van de staat wenselijk zijn in een digitale samenleving en hoe internationale samenwerking moet worden ontwikkeld op het gebied van onder meer cyberbeveiliging, de digitale economie en de belastingheffing erop.

In een tweede deel informeerden de staatshoofden elkaar over actuele buitenlandse en binnenlandse kwesties in hun land. Van der Bellen had net een regeringswisseling achter de rug en koning Filip wacht na de parlementsverkiezingen een gecompliceerde regeringsformatie.

De bijeenkomst begon maandagavond met een diner en een bezoek aan tentoonstelling "Compass - Navigating the Future" in het Ars Electronica Center in Linz. Daaraan namen ook de Belgische koningin Mathilde en erfprinses Sophie van Liechtenstein deel. Groothertogin Maria Teresa van Luxemburg was niet meegekomen.

© RB; Beeld: © Cour-grandducale Sophie Margue

De Oostenrijkse ochtendkrant

Genieten in volle zon in Lech

Zonniger en warmer dan de fotosessie van maandag is het al die jaren in Oberlech, waar de persontmoeting na een onderbreking van een jaar weer plaatsvond, nauwelijks geweest. Geen wind op de berg, en temperaturen die bijna zomers waren te noemen.

 

Vaak werd er bij zoveel zon dan geklaagd over weerkaatsing van de sneeuw en dichtgeknepen ogen of een teveel aan zonnebrillen, maar nu was er geen wanklank.

De posities waren op basis van eerdere ervaringen goed uitgekozen, en het licht was zo vroeg in de ochtend ook nog goed.

De familie maakte er een ontspannen uitje van, waarbij zoals gebruikelijk in wisselende samenstellingen werd geposeerd. Mooi was de foto van prinses Beatrix met (een deel van) haar kleinkinderen - de dochters van Friso en Mabel ontbraken - en de 'fotobom' die graaf Claus met zijn vader prins Constantijn en koning Willem-Alexander organiseerden bij de groepsfoto met de dames.

In de dorpskerk van Lech wordt tegelijkertijd deze dagen andermaal stilgestaan bij het skiongeluk in 2012 en het overlijden een jaar later van prins Friso. Een foto, kaars en kaartje op een zijaltaar herinneren aan de prins.

Prinses Mabel was afgelopen week ook in Lech met haar dochters. Omdat de Engelse schoolvakanties niet gelijk lopen met de Nederlandse moest ze zondag al vertrekken.

© RB Hans Jacobs; Beeld: RB Marius Cirtiu

Alois dankt naaste buren Liechtenstein

Erfprins Alois heeft de bondspresidenten Ueli Maurer (Zwitserland), Alexander van der Bellen (Oostenrijk) en Frank-Walter Steinmeier (Duitsland) hartelijk bedankt voor hun aanwezigheid op het verjaardagsfeest van Liechtenstein. Het vorstendom vierde woensdag dat keizer Karel VI precies 300 jaar eerder de heerlijkheid Schellenberg en het graafschap Vaduz samenvoegde tot het vorstendom Liechtenstein.

In Schaan was woensdagavond een feestelijk programma waar erfprins Alois namens zijn vader vorst Hans Adam II de feestrede mocht houden. Alois beperkte zich daarin tot de buitenlandse betrekkingen van het kleine Alpenstaatje. Dat mocht zich gelukkig prijzen een van de weinige landen in de wereld te zijn waar de inwoners dat 300 jaar na het ontstaan nog steeds vredig binnen dezelfde grenzen leefden, rijker en welvarender dan ooit tevoren.

Die welvaart had Liechtenstein te danken aan de globalisering. Dankzij open grenzen en internationale handel kon het land zich ontwikkelen tot exportstaat, met hoogwaardige industrie. Waar vroeger Liechtensteiners om aan de kost te komen hun heil moesten zoeken in het buitenland, bood het vorstendom nu aan meer mensen werk dan dat er inwoners waren.

Erfprins Alois dankte daarbij ook de drie naaste buren, die Liechtenstein respect toonden en in zijn waarde lieten. Hij hoopte dat dit ook zo zou blijven in een tijd waar eigen belang meer op de voorgrond werd gezet en vrijhandel een vies woord was geworden.

De drie bondspresidenten werden in de feestzaal in Schaan verwelkomd door vorst Hans Adam en andere leden van de vorstelijke familie die op 24 januari 1719 hun naam verleenden aan het nieuwe land. Het hele jaar door zijn er festiviteiten in Liechtenstein.

© RB; Beeld: Screenshot Landeskanal

Liechtenstein viert 300 jarig bestaan

Het vorstendom Liechtenstein vierde woensdag uitgebreid zijn 300ste verjaardag. In heel het land werd  meteen al flink uitgepakt maar het feest duurt het hele jaar door en vindt zijn hoogtepunt op de nationale feestdag 15 augustus. ,,We hebben veel om dankbaar voor te zijn”, aldus erfprins Alois eerder deze maand in zijn troonrede in de Landtag.

Zijn vader vorst Hans Adam II, die in 2004 de dagelijkse leiding van het vorstendom heeft overgedragen aan Alois, kreeg  de bondspresidenten Alexander Van der Bellen (Oostenrijk), Ueli Maurer (Zwitserland) en Frank-Walter Steinmeier (Duitsland) op bezoek bij de feestavond die in Schaan werd gehouden.

Daar werd met muziek, gesprekken en filmpjes teruggekeken in de geschiedenis, en vooruit geblikt naar de toekomst. Erfprins Alois nam tot slot nog even het woord om alle deelnemers aan het verjaardagsfeest te bedanken. Daarna werd het volkslied 'Oben am jungen Rhein, Lehnet sich Liechtenstein' gezongen. 

Het tussen Zwitserland, de Rijn en Oostenrijk ingeklemde ministaatje, kreeg vorm op 23 januari 1719 toen keizer Karel VI van het Heilige Roomse Rijk een decreet uitvaardigde. Daarin bepaalde hij dat het graafschap Vaduz en de heerlijkheid Schellenberg samen werden gevoegd tot een vorstendom met de naam Liechtenstein. Dit ter ere van zijn trouwe dienaar Anton Florian von Liechtenstein.

De familie Liechtenstein had respectievelijk in 1699 en 1712 Schellenberg en Vaduz gekocht, in de hoop daarmee aanspraak te kunnen maken op een vaste zetel in de Rijksdag. Voor het gebied als zodanig was geen belangstelling. De familie, vernoemd naar een kasteel ten zuiden van Wenen, had macht en invloed te danken aan posities aan met name het Habsburgse hof, maar de belangrijke plek in de Rijksdag ontbrak nog.

Pas in 1842 nam een vorst van Liechtenstein een keer de moeite om zijn bezittingen te bezoeken. Op miraculeuze wijze had het vorstendom zelfstandig kunnen blijven toen Napoleon overal in Europa koninkrijken stichtte of samenvoegde. Maar het duurde tot 1938, de vooravond van de Tweede Wereldoorlog, tot een vorst zich daadwerkelijk in Liechtenstein vestigde.

Op die manier wist Franz Josef II de onafhankelijkheid te bewaren en ook zijn kunstschatten grotendeels uit handen van nazi-Duitsland te houden, dat buurland Oostenrijk had ingelijfd. Na de oorlog verloor de familie wel bezittingen in Bohemen en Moravië, waarover nog steeds wordt gesteggeld met Tsjechië dat geen schadeloostelling wil betalen.

De vorstelijke familie heeft nog steeds paleizen in Wenen. De rijkdom is groot en de vorstelijke huishouding wordt uit eigen zak betaald.

© RB Hans Jacobs; Beeld: screenshot, Liechtenstein 300