ROYALBLOG.NL

Een jaar gevuld met Royalty

Royalty komt uit in Nederland en België - en heeft in beide landen een eigen voorpagina, terwijl de inhoud wordt gedeeld. Bijna 40 procent van het blad is gewijd aan de Oranjes en de Coburgs, om het maar eens populair te zeggen.

Dat betekent dat andere vorstenhuizen ook royaal aan bod komen - van Waldeck-Pyrmont en Lippe tot de Scandinavische koningshuizen, om de Britten en Spanjaarden niet te vergeten.

Juwelen vertellen ook verhalen en kleding maakt de man/vrouw - en uniek: maandelijks levert de Koninklijke Verzamelingen een eigen bijdrage! 

Royalty ligt in de (betere) tijdschriftenwinkel (andere gewoon vragen waarom ze het blad niet hebben), is online te bestellen/downloaden en voor wie niks wil missen is er gewoon een voordelig abonnement.

© RB 

Winter fotosessie in Amsterdam

Amsterdam is jarig en viert sinds oktober het 750 jarig bestaan. Reden om de winterfotosessie in het Begijnhof te houden, een van de oudste plekken van de stad.

© RB 

Gemiste kans met boekje Amalia

Prinses Amalia wordt binnenkort 21 jaar. Bingo zo dacht een uitgever: tijd voor een boekje door de 'onbetwiste royaltyqueen' (?!) van Nederland.

Er wordt een 'ongecensureerde blik achter de schermen' beloofd. Maar censuur was helemaal niet nodig: er staat namelijk niks nieuws in. Het is meer een bundeling van het knipselarchief. En ook fotografisch zijn er geen verrassingen.

Als zodanig handig maar niet bijzonder. Een gemiste kans, maar ook weer niet zo vreemd: Amalia heeft de afgelopen drie jaar niet veel gedaan, en de paar uitspraken uit die tijd zijn al overal opgetekend. 

De aan de Prinses van Oranje gewijde special van de concurrent van Royalty magazine, lijkt wat dat betreft interessanter en is gemaakt door vakmensen die nog dagelijks met verslaggeving over het Koninklijk Huis actief zijn.

Daarin ook het nieuws dat al enkele weken in beperkte kring circuleerde over het gedwongen vertrek van Eveline van der Bent, de persoonlijk adviseur van het koningspaar, speciaal aangesteld voor de prinsessen.

@ RB

Bijzonder weerzien met Luxemburg

Dinsdag op reportage voor magazine Royalty - een verslag in het volgende nummer: de halve troonswisseling in Luxemburg. Groothertog Henri benoemde erfgroothertog Guillaume tot Lieutenant Représentant. Dat is zijn vertegenwoordiger of stadhouder. 

Luxemburg heeft voor de verslaggever een bijzondere betekenis. Het was op 7 oktober 2000 dat voor het eerst in opdracht van een groot medium officieel verslag kon worden gedaan van een koninklijk evenement: de troonsbestijging van groothertog Henri. 

De eigen aanstelling tot verslaggever met als specialisatie koninklijk huis volgde een aantal jaar later, en ook voor Luxemburg was er al over koninklijke zaken geschreven, maar 2000 was toch het begin. Vandaar dat het vanzelfsprekend was om accreditatie te vragen voor de gedeeltelijke machtsoverdracht op 8 oktober 2024. Het is immers de eerste stap op weg naar de volgende troonswisseling. 

Groothertog Henri (69) weet al wanneer dat zou moeten zijn, maar houdt de datum nog voor zich. Verstandig want in 2000 liep het ook anders dan gepland. Zijn vader groothertog Jean had de overdracht gepland voor eind september. Toen echter raakte zijn zoon prins Guillaume - de jongste broer van Henri, niet te verwarren met de nieuwe lieutenant-représentant - betrokken bij een zeer ernstig auto ongeluk in Frankrijk. Er werd gevreesd om zijn leven. Guillaume herstelde uiteindelijk en de troonswisseling werd verschoven naar 7 oktober. 

Fun fact: koningin Beatrix en koning Albert II (zwager van Jean, ook van Henri) en koningin Paola waren erbij en deden ook mee aan de balkonscène. 

En dan nu. Een historische dag voor Luxemburg aldus premier Luc Frieden in zijn toespraak in het Groothertogelijk Paleis, waar groothertog Henri zijn handtekening zette onder het besluit om zijn oudste zoon een deel van zijn takenpakket over te dragen. Welk deel? Dat zullen ze van dag tot dag bekijken - in elk geval de geloofsbrieven en het ondertekenen van besluiten. Staatsbezoeken doet Henri - die staatshoofd blijft - voorlopig zelf. 

Een korte plechtigheid - ondertekening, twee toespraken - in het paleis, daarna eedaflegging in het parlement dat daarvoor in speciale zitting bijeenkwam. Alleen Guillaume werd daar verwacht, en lang duurde het daar ook niet. Dat de eedaflegging in het parlement moest gebeuren is bepaald in de vorig jaar van kracht geworden Grondwet. De groothertog was er niet bij, erfgroothertogin Stéphanie ook niet. Na afloop een wandeling langs het publiek, en in het paleis nog een ontvangst - onder meer van de leden van het parlement. 

Goed om te weten: het parlement is aan het paleis vastgebouwd. Veel lopen is dus niet nodig. 

Bij de wandeling van Guillaume bevond de verslaggever zich onverwacht op de eerste rij achter het hek. Dat bracht de mogelijkheid met zich mee om hem niet alleen te feliciteren maar ook een kort onderonsje te hebben over taal, traditie en Nederland. Tussen 1815 en 1890 waren de koningen van Nederland ook Groothertog van Luxemburg. 

De eerste stadhouder of Luitenant-Vertegenwoordiger was vanaf 1850 prins Hendrik (Henri) van Nederland. Premier Frieden, die meeluisterde, sprak daar ook over in zijn toespraak. Hendrik was bijna dertig jaar stadhouder. Guillaume zal wellicht twee jaar deze functie vervullen.

Volgend jaar het zilveren regeringsjubileum van zijn vader en dan een jaar later de troonswisseling. Kortom: er blijven goede redenen naar Luxemburg te gaan. 

© RB Hans Jacobs: Beeld: © Patrick van Katwijk, Cour-Grandducale

Dillenburg in de herfst

© RB

Koning viert deel 'feest der feesten' mee

‘Het is meer dan de kermis’. Van de buitenkant lijkt de viering van 3 October (sinds 1574!) helemaal niet zo bijzonder. Het is kermis in de stad en rondom het kermisterrein kan geschranst worden – en gedronken. Maar de kermis is slechts een onderdeel van de Leidse feestdag die dit jaar voor de 450ste keer wordt gehouden. Met werkelijk schitterend weer!

‘Het feest der feesten’ noemen Leidse glibbers het, Leienaars dus. Een jaar lang wordt gespaard om geld te hebben voor het vertier, maar behalve de kermis zijn er veel andere traditionele elementen bij het feest van ‘Leidens Ontzet’.

Zie ook: 3 October-feest met Willem-Alexander

Haring en wittebrood – het voedsel waarmee de Watergeuzen de hongerende bevolking op 3 oktober 1574 kwam redden, hutspot ook – maar dan met een ander recept dan wat de Spanjaarden destijds in hun haast om te vluchten voor de geuzen en het wassende water achterlieten.  

De dankbare bevolking dankte God met een dienst in de Pieterskerk, en daar wordt nog altijd – al 450 jaar lang, ook tijdens de Duitse bezetting maar dan weer niet in de Franse tijd – een herdenkingsdienst gehouden. Er is een Grote Optocht – te vergelijken met een carnavalsstoet, maar dan wat serieuzer van toon – en een Taptoe, waarbij de ene helft van Leiden (ouders) naar de andere helft (alle leden van sportverenigingen, maar vooral de kinderen) kijkt.

Museum De Lakenhal heeft de oorspronkelijke Spaanse kookpot uit 1574, en tal van schilderijen en andere zaken die het verhaal van 3 October vertellen. Dit jaar staat de optocht centraal en donderdag bracht koning Willem-Alexander een bliksembezoek. Geen poffertjes, paling, haring of hutspot voor hem, maar een snel tochtje van de vroegere Morspoortkazerne naar het museum.

Het was mooi om in het voetspoor te treden van Willem van Oranje; Leiden heeft zijn feest en zijn universiteit aan de Vader des Vaderlands te danken. Hij nam het initiatief tot het ontzet – het einde aan de Spaanse belegering – en hij schonk de stad de universiteit in februari 1575. Heel wat Oranjes hebben sindsdien aan de universiteit gestudeerd, niet de in laatste plaats Willem-Alexander en broer Constantijn, moeder Beatrix en tante Margriet en oma Juliana.

Het koninklijk bezoek voegde donderdag weer een nieuwe bladzijde toe aan de unieke geschiedenis van de viering van Leidens Ontzet.

© RB Hans Jacobs; Een speciaal item zaterdag bij Blauw Bloed.

Oog in oog met de Keizerskroon

Eigenlijk moet je niet tot de laatste twee uur wachten om een tentoonstelling te bekijken. Maar de verslaggever heeft er geen spijt van op het laatste nippertje nog naar het Koninklijk Paleis in Amsterdam te zijn gegaan voor ‘Hoog! Kijk omhoog. Een dak vol verhalen’. Het was zeer de moeite waard.

Het Rijksvastgoedbedrijf is eind vorig jaar begonnen met het groot onderhoud van het paleisdak. Daarbij worden onder meer de toren en de beelden gerestaureerd. Een aantal daarvan is de afgelopen twee maanden opgesteld binnen in het paleis, zodat ze van dichtbij konden worden bekeken.

Het ging om het Koggeschip - de windvaan - het enorme bronzen beeld Prudentia (Voorzichtigheid), de koperen keizerskroon en 24 originele klokken uit het carillon. Zoals het paleis het in een persbericht verwoordde: ‘De kunstwerken tonen zowel de geschiedenis van Amsterdam als het ambacht van de vakmensen uit de zeventiende eeuw.’ 

En dan sta je inderdaad oog in oog met de eeuwenoude windvaan en met het metershoge bronzen beeld van Prudentia dat al sinds 1667 op twintig meter hoogte vanaf het dak uitkijkt over de Dam. Jammer genoeg is de eerder ook van het dak gehaalde Atlas niet naar binnengehaald – die had in de Burgerzaal, waar natuurlijk al een Atlas over waakt, niet misstaan.

Anders dan de veelal buitenlandse bezoekers van het paleis deze zondagmiddag, heeft de verslaggever bij de rondgang door de galerijen alleen aandacht voor de ‘dakstukken’ – de bijzondere tentoonstelling. Natuurlijk zijn de opengestelde vertrekken ook mooi, maar daar ging het nu even niet om. Dat maakte overigens wel dat het relatief rustig was rond de topstukken; de toeristen hadden meer belangstelling voor de kamers.

Ander voordeel: je kunt rustig een paar keer een rondje lopen, en alles van twee kanten bekijken, tussendoor een wandeling maken door de Burgerzaal en de halfronden op de vloer bewonderen – bij evenementen in het paleis is die meestal bedekt met een tapijt, ter bescherming.

Het paleis gaat nu even dicht. Er wordt begonnen met de voorbereidingen voor de uitreiking van de Koninklijke Prijs voor de Vrije Schilderkunst en de daaraan gekoppelde tentoonstelling van de bekroonde en een selectie uit de ingezonden werken. Niet hetzelfde natuurlijk, maar wel weer een kans dit Amsterdamse wereldwonder te bezoeken.

En vergeet dan niet om de Dam even over te steken naar de Nieuwe Kerk. Die ondergaat ook een renovatie – van fundering en acht zuilen – en geeft zich daardoor op bijzondere wijze ‘bloot’. Het publiek kan vanaf een verhoging – bouwhelm op! – meekijken.

© RB Hans Jacobs   

Een venster op tradities

Het begin is er. Naast paleis Noordeinde - op nummer 64 - hebben de Koninklijke Verzamelingen sinds donderdag een eigen vitrine. Die kan worden gebruikt om iets te laten zien van de eigen collectie, iets te vertellen over koninklijke tradities of het publiek in de drukke winkelstraat op andere wijze bekend te maken met de enorme collectie en archieven. 

Een mooi initiatief, ook gezien de locatie. De eerste presentatie is echter wat mager: vier prachtfoto's die Erwin Olaf in 2021 maakte voor een tentoonstelling. Waarom er ook niet meteen een paspop met een uniform/pak bij geplaatst (wellicht omdat ze allemaal nodig zijn voor Prinsjesdag?), wellicht ook een zadel en tuigage? Dat levert in elk geval meer kijk- en gespreksstof op. 

Probleem is natuurlijk wel de beveiliging van het tentoongestelde. Een etalageruit is kwetsbaar, en die kwetsbaarheid neemt toe naarmate er meer kostbare of aantrekkelijke spullen achter liggen. Voor andere zaken geldt, zo vertelde de directeur van de Koninklijke Verzamelingen, dat de achterliggende ruimte geen klimaatbeheersing kent. Dat beperkt wat er tentoon kan worden gesteld - replica's hebben dan de voorkeur. 

Maar zoals gezegd: het begin is er! 

© RB Hans Jacobs

Doop in koninklijke familie

Het blad De Oranjes heeft komende week een verslag van de samenkomst van de koninklijke familie rond de doop van de vorig jaar geboren dochter van Nico Guillermo, de tweede zoon van wijlen prinses Christina. 

© RB Hans Jacobs

Nu in de winkels en bij abonnees

De nieuwe editie van Royalty rolt deze week van de persen. Boordevol koninklijke verhalen. 

* Troonswisseling in Denemarken

* Staatsbezoek uit Spanje

* De eigenzinnige, unieke Margrethe

* Zilveren jubileum koning Abdullah

* Huwelijks tiendaagse in Brunei

* 90 jaar na dood koning Albert I

En veel meer.