In het nieuwe nummer meer over de Oranjes en Afrika, de marathon beleving van prins Pieter-Christiaan, de Vrouwen van Soestdijk en het Slavernijverleden in het paleis in Amsterdam, maar ook een frisse kijk op prinses Alexia en een voorpublicatie uit het boek Monarchie en een blik op de Tronen expositie op Het Loo.
Coverfoto: © MPE Patrick van Katwijk
De aankondiging heeft lang op zich laten wachten. Maar sinds donderdag is het dan toch officieel. Het volgende staatsbezoek van koning Willem-Alexander is aan Zuid-Afrika, een land waar hij voor zijn koningschap zo'n beetje kind aan huis was. Het bezoek vindt plaats van 18 t/m 20 oktober, in Pretoria (Tshwane) en Kaapstad en ook koningin Máxima gaat mee.
Het programma is niet bekend - mogelijk dus dat vanuit Pretoria ook een uitstapje wordt gemaakt naar het nabijgelegen Johannesburg (afstand van 62 km). Willem-Alexander is eerder in Zuid-Afrika op staatsbezoek geweest - in oktober 1996; toen vergezelde hij zijn ouders koningin Beatrix en prins Claus.
Zoals gebruikelijk - het lijkt een standaardzin in de persberichten - staat het staatsbezoek in het teken van de goede betrekkingen en een gelijkwaardig partnerschap tussen beide landen met aandacht voor onder meer duurzame en inclusieve groei, culturele samenwerking en kennisuitwisseling.
Parallel aan het staatsbezoek vindt er onder leiding van demissioniar minister Piet Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een economische missie plaats op het gebied van toekomstgerichte land- en tuinbouw, groene waterstof en circulaire afvalverwerking. Daarnaast vindt er ook een kennismissie plaats onder leiding van demissionair minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Het wordt het 28ste staatsbezoek van koning Willem-Alexander sinds de troonswisseling in 2013. Het is het eerste bezoek aan een Afrikaans land.
© RB; Bron: RVD
Prins Constantijn heeft in het Koninklijk Paleis in Amsterdam aan zes kunstenaars en cultuurbeoefenaars de zogenoemde Prins Claus Impact Awards uitgereikt.
Bij de uitreiking ontbrak voor het eerst prinses Mabel, die voor haar werk op reis is in Nepal. Wel aanwezig waren koning Willem-Alexander, koningin Máxima, prinses Beatrix en prinses Laurentien.
,,De kunstenaars, activisten en denkers die we vandaag huldigen hebben niet alleen invloed op de gemeenschappen waarin ze leven. Hun werk is relevant voor ons allemaal. Want vrijheid van meningsuiting is relevant voor ons allemaal. Het is een fundamenteel mensenrecht. We moeten het koesteren en ervoor vechten, waar ook ter wereld", aldus minister Liesje Schreinemacher van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bij de plechtigheid.
Prins Constantijn reikte de Claus Prijzen uit aan:
De cemenonie omvatte ook optredens van 2021 Prince Claus Seed Award-ontvangers Sunday Obiajulu Ozegbe, danser en choreograaf uit Nigeria en Amarafleur, zangeres uit Zuid-Afrika.
© RB; Bron: Prins Claus Fonds; Beeld: © Patrick van Katwijk
Prins Constantijn is donderdagmiddag om 16 uur te zien in een onlineprogramma van het Prins Claus Fonds. In het onlineprogramma wordt vijfentwintig uur aandacht besteed aan het 25-jarig bestaan van dit fonds.
Kunstenaars van over heel de wereld die de afgelopen jaren het Prins Claus Fonds hebben geïnspireerd, leveren aan deze online jubileumviering. Prins Constantijn is erevoorzitter van het Prins Claus Fonds en is voor het jubileum geïnterviewd in het Koninklijk Paleis in Amsterdam door de artistiek directeur van het onlineprogramma, Keng Sen Ong.
Tegenwoordig steunt Het Prins Claus Fonds jaarlijks honderd individuen in de eerste jaren van hun carrière met Seed Awards. Daarnaast worden met de toekenning van Mentorships Awards jaarlijks vijfendertig kunstenaars gesteund om hun carrière te verdiepen.
Ten slotte reikt het Prins Claus Fonds vanaf 2022 elke twee jaar de Prins Claus Impact Awards uit aan zes gevestigde cultuurbeoefenaars van wie het werk een positieve impact heeft op hun samenleving en bredere erkenning verdient.
Het Prins Claus Fonds eert sinds 1997 kunstenaars, denkers en organisaties in gebieden waar culturele expressie onder druk staat. Het Prins Claus Fonds gelooft dat cultuur een basisbehoefte is en dat cultuur de kracht heeft om op een positieve manier transformaties in gang te zetten.
Het onlineprogramma ter ere van het 25-jarig jubileum is online te volgen via: https://princeclausfund.org/25-anniversary.
© RB; Bron: RVD
Prinses Beatrix opende dinsdagmiddag in Dordrecht de Prins Clausbrug. Deze voetgangers- en fietsersbrug over het Wantij verbindt de nieuwe wijk Stadswerven met de binnenstad.
In 2020 werd begonnen met de bouw van de brug nadat de gemeente een prijsvraag had uitgeschreven voor het ontwerp. Uit 127 inzendingen werd het ontwerp van architect René van Zuuk gekozen.
YouTube filmpje: montage bovenbouw
Bijzonder aan de Prins Clausburg is de constructie van het contragewicht dat in de mast van de brug is verwerkt. Door middel van twee hydraulische zuigers wordt de mast naar voren bewogen waardoor de mast als contragewicht het brugdek omhoog doet gaan. Dit bewegingsmechanisme is niet eerder toegepast in een brug en uniek in de wereld.
Prinses Beatrix opende de brug waarna zij op de brug voetgangers en fietsers verwelkomde.
© RB; Bron: RVD; Beeld: © Patrick van Katwijk
Koning Willem-Alexander heeft donderdagmorgen op het voorplein van Rotterdam Ahoy een interactief muzikaal kunstwerk onthuld door een grammofoonplaat op een platendraaier in beweging te zetten.
Acht dansers haalden vervolgens in een act het doek weg dat een veel grotere draaitafel bedekte. Wie aan de ‘turntable’ draait, krijgt muziek te horen. Het kunstwerk, dat ’s avonds oplicht, is het verjaardagscadeau van het vijftigjarige Ahoy aan de stad Rotterdam en haar inwoners.
De koning kwam naar Rotterdam ter gelegenheid van de verjaardag van Ahoy en om de nieuwbouw te zien. Ahoy heeft er door de nieuwbouw zo’n 30.000 vierkante meter aan vloeroppervlakte bij gekregen. ,,We zijn trots op Ahoy”, aldus burgemeester Ahmed Aboutaleb.
De koning trad in het voetspoor van zijn vader prins Claus die in januari 1971 Ahoy opende. Willem-Alexander bezocht zelf Ahoy eerder dit jaar al toen hij een kijkje nam bij de voorbereidingen voor de finale van het Eurovisiesongfestival.
Willem-Alexander kreeg van directeur Jolanda Jansen een rondleiding door het nieuwe Rotterdam Ahoy Convention Centre (RACC) en RTM Stage, het multifunctionele muziek-en theatercentrum. Met de bouw daarvan is drie jaar geleden begonnen en het complex werd vorig jaar, midden in de coronatijd, opgeleverd.
Aanvankelijk kreeg Ahoy veel bekendheid als sportpaleis door bijvoorbeeld de wielerzesdaagse en het ABN Tennistoernooi, maar bijvoorbeeld ook met de finale van de eerste basketbalplayoffs in 1978. Burgemeester Aboutaleb bewaarde bijzondere herinnering aan korfbalinterlands, zo vertelde hij ,,en zo heeft iedereen zijn herinneringen aan Ahoy.”
Ook werden er meteen tal van spraakmakende concerten gehouden: Pink Floyd was in 1971 de eerste die er optrad. Het North Sea Jazz-festival vond er een thuis, al liet de koning tijdens de rondleiding blijken het nog steeds niet eens te zijn met de verhuizing uit Den Haag. ,,North Sea Jazz, bestaat dat nog?”, vroeg hij uitdagend. In Ahoy wordt ook jaarlijks zijn verjaardag uitbundig muzikaal ingeluid tijdens de Nacht van Oranje.
© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB
,,Je was een beetje dom'. Met vijf goed doordachte en ingestudeerde woorden veroverde Máxima Zorreguieta op 30 maart 2001 - dinsdag precies twintig jaar geleden - Nederland. Haar kersverse verloofde Willem-Alexander had geen onzin moeten uitkramen over de Argentijnse junta, zo maakte Máxima duidelijk. Ze is sindsdien bij afstand het populairste lid van het Koninklijk Huis.
Het was met 'grote vreugde' dat koningin Beatrix op vrijdagmiddag 30 maart 2001 de verloving bekendmaakte van haar oudste zoon Alexander met Máxima Zorreguieta. Iemand die ze had leren kennen 'als een intelligente, moderne vrouw, moedig en trouw aan allen die haar dierbaar zijn'. De uitzending leek live, maar was een kwartier eerder opgenomen om fouten te kunnen wegfilteren.
In de Balzaal van paleis Noordeinde, waar vooraf de spanning te snijden was, viel Willem-Alexander kort daarna zijn moeder bij. ,,Hierbij stel ik u allen vol trots mijn lieve verloofde voor", aldus de stralende prins. Op 19 januari had hij haar op de vijver bij paleis Huis ten Bosch gevraagd 'of zij de rest van haar leven met mij zou willen delen: een vraag die gelukkig vrijwel meteen en volmondig met ja werd beantwoord', vertelde Alexander.
Met zijn huwelijksaanzoek had hij wel toenmalig minister-president Wim Kok én koningin Beatrix voor het blok gezet, want over het gevoelige punt van de aanwezigheid van Máxima's vader Jorge Zorreguieta bij het huwelijk - een 'no go' voor premier en parlement - was toen nog niks geregeld. Dat gebeurde pas twee maanden later. Toen kon de prins zijn verloofde de hemel inprijzen.
,,Met haar doorzettingsvermogen is zij keer op keer in staat geweest bij mij het beste en het diepste boven te halen." En: ,,Ik kan alleen maar hopen dat de geschiedenis zal bewijzen dat wij de juiste keuze hebben gemaakt." Twintig jaar is nog te kort om onder de noemer geschiedenis te vallen, maar wie het paar de afgelopen jaren heeft gadegeslagen, mag vaststellen dat Alexander (53) en Máxima (49) goed bij elkaar passen.
De huwelijksjaren zijn ook minder rumoerig geweest dan de twee jaar durende aanloop naar de verloving, toen de prins kroon en troon in de waagschaal legde om Máxima aan zijn zijde te krijgen. ,,De laatste jaren zijn erg spannend geweest", zei Máxima op die gedenkwaardige vrijdagavond, toen Nederland haar voor het eerst hoorde praten.
In verrassend goed Nederlands, alle tekst in de voorgaande dagen afgekaart met Wim Kok en daarna ingestudeerd en geoefend. Na de domme uitspraken van de prins over de Argentijnse dictator Videla, kon het jonge stel zich geen nieuwe uitglijders veroorloven. Een dag eerder was pas bedacht dat Máxima over de domheid zou spreken en niet Alexander: ,,Je was een beetje dom."
In één klap veroverde Máxima het Nederlandse publiek, dat bijna vier miljoen sterk naar de rechtstreekse uitzending keek - waarmee het het best bekeken programma was van dat jaar. Kok liet nog diezelfde dag aan het parlement weten dat het paar zich had verloofd, en dat de regering om toestemming zou vragen van de Staten-Generaal. Zelfs de tot dan toe vijandige journalisten draaiden bij. ,,Een klein applaus was op z'n plaats geweest", aldus ex-Vorsten-redacteur Piet Lekkerkerk.
© RB Hans Jacobs; Beeld verloving: © Phil Nijhuis
De Prins Claus Prijzen worden dit jaar op 2 december digitaal uitgereikt. Dat heeft het Prins Claus Fonds zondag bekendgemaakt. Zondag markeert de 94e geboortedag van naamgever prins Claus (1926-2002), die het Fonds in 1996 ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag cadeau kreeg van de Nederlandse regering.
De uitreiking van de prijzen is normaal gesproken in het Koninklijk Paleis in Amsterdam, in aanwezigheid van een groot deel van de koninklijke familie. Vanwege de coronapandemie is besloten om het anders aan te pakken en de bekendmaking van de zeven prijswinnaars en de uitreiking door erevoorzitter prins Constantijn online te laten plaatsvinden.
De Prins Claus Prijzen 2020 gaan naar vier personen en drie organisaties uit Afrika, Zuid-Amerika, Azië en Polynesië, zo maakte het Fonds bekend. De hoofdprijs is 100.000 euro en verder zijn er vijf prijzen van elk 25.000 euro en een 'next generation' prijs van 20.000 euro.
© RB
Het Oostenrijkse Lech hoort net zo bij de Nederlandse koninklijke familie als Het Loo en Huis ten Bosch. Al meer dan een halve eeuw komen de Oranjes naar de wintersportplaats in Vorarlberg die mede door hun jaarlijkse aanwezigheid is uitgegroeid tot een dure pleisterplaats.
De sneeuwzekerheid en de talrijke ski-mogelijkheden en de hoge standaard van de plaatselijke ondernemingen spelen daarbij een minstens zo belangrijke rol.
Sinds de geboorte van prinses Amalia zijn er weer (bijna) jaarlijkse fotosessie in Lech, waarbij ook de verslaggever en fotograaf regelmatig aanwezig waren. Op het YouTube-kanaal van Royalblog zijn ook filmpjes te vinden, te beginnen in 2012 na het ongeluk van prins Friso.
2018
Koning Willem-Alexander had medelijden met de 45 fotografen, cameramensen en verslaggevers en kwam met zijn gezin eerder dan afgesproken met de skigondel naar de bergtop die een schitterend uitzicht biedt over het dal en de bergtoppen er omheen. Of hij wilde snel echt aan zijn vakantie beginnen, dat kan natuurlijk ook.
2017
De koning trok met zijn gezin een half uurtje uit om de media ter wille te zijn in Oberlech, waar de laatste jaren de ontmoeting met de fotografen en cameraploegen wordt gehouden. Het rendez-vous was wel een half uur vervroegd om de familie meer eigen ski tijd te geven en te voorkomen dat er al veel andere skiërs aanwezig waren.
Het koninklijk gezelschap was ongebruikelijk klein. Prinses Beatrix ontbrak voor het eerst sinds de troonswisseling in 2013. Ze was de afgelopen tien dagen wel in Lech, samen met prinses Mabel en haar dochters, maar reisde al voor het fotomoment af. Ook prins Constantijn en zijn gezin waren afwezig.
2016
Geen sneeuwballen gooien! Prinses Amalia was de wijze les van haar vader van enkele jaren geleden nog niet vergeten maandagmorgen in het zonovergoten Oberlech. Ze gebaarde gedecideerd naar haar zusjes die in de verleiding waren gebracht door hun eigen moeder koningin Máxima.
Wie had gehoopt op minder dan voorbeeldig gedrag van de Oranjes-prinsessen en hun neefje en nichtjes, kwam bedrogen uit. Ze zijn inmiddels goed getraind in de foto-ontmoetingen, volgen de aanwijzingen van hun ouders gedwee op en blijven zelfs onverstoorbaar onder het soms irritante geroep van fotografen. Maar die kunnen ook weinig anders omdat ze het gezelschap graag recht in de lens laten kijken.
2015
Het weer werkte bijzonder meer maandagmorgen in Oberlech waar de koninklijke familie even voor toen uur aankwam voor het jaarlijkse fotomoment. Stralende zon, blauwe luchten: precies zoals de VVV van Lech het graag ziet. Het leverde inderdaad leuke beelden op.
De fotosessie in de huidige vorm is hard aan vernieuwing toe. Een paar jaar achteraan is de ontmoeting van de Oranjes met de media nu in Oberlech. Het is er mooi en biedt de mogelijkheid een paar semi-actiefoto’s te maken van de prinsesjes.
Maar spannend is het allerminst en nu Amalia, Alexia en Ariane ouder worden, is er voor hen ook geen lol meer aan om een paar keer de helling af te skiën, terwijl het poseren voor de groepsfoto in de sneeuw ook een herhaling van zetten begint te worden. Vraag is alleen: waar en hoe dan?
2014
Skiën leer je met vallen en opstaan. Dat leerde prinses Ariane maandagmorgen in Oberlech nog eens op pijnlijke wijze toen ze uit de sleeplift viel. Moeder koningin Máxima kwam zo snel als haar ski's dat toestanden naar boven lopen, terwijl ook de skileraar en beveiligers te hulp schoten. Vallen is nooit leuk, maar vallen in het zicht van tientallen fotografen en cameraploegen is dat nog minder.
De prinsesjes Amalia, Alexia en Ariane hadden zin om te skiën en toonden met de ski's eenmaal ondergebonden weinig geduld voor de netjes achter een afrastering opgestelde media. ,,Nee, Amalia, even wachten tot iedereen boven is", moest koning Willem-Alexander zijn oudste dochter een paar keer vermanen. Amalia probeerde stiekem al wat metertjes te pakken, maar haar vader hield haar scherp in de gaten.
2013
‘Komen jullie ook naar Lech?’ Prinses Amalia wist vrijdag op het station van Amsterdam voor de treinreis naar het vaste vakantieadres van de familie al wat haar maandag te wachten stond. Een ontmoeting met 75 vreemde mannen en vrouwen die allemaal willen dat ze op één en hetzelfde moment in hun richting kijkt. ‘Ik heb geen acht ogen’, zei Amalia vrijdag gevat toen al het geroep om een bepaalde kant op te kijken haar teveel werd. En toen was de groep nog beperkt.
De koninklijke familie heeft maandagmorgen in Oberlech geduldig geposeerd voor de internationale media. Prins Willem-Alexander gaf zijn dochters Amalia, Alexia en Ariane meteen een wijze les mee. ,,Geen sneeuwballen gooien naar de fotografen, dat blijft je je leven lang achtervolgen'', waarschuwde hij.
De prinsesjes waren door de fotografen uitgedaagd om met sneeuw te gooien om de beelden verlevendigen. Maar Willem-Alexander wist uit eigen ervaring dat dat soort opnamen een leven lang hergebruikt worden.
De fotosessie waaraan behalve het gezin van Willem-Alexander en Máxima ook koningin Beatrix kort deelnam, was ontspannen en gebeurde op dezelfde plek in Oberlech waar twee jaar geleden ook de laatste fotosessie plaatsvond waaraan toen ook prins Friso en zijn gezin deelnamen. Het was toen voor het eerst dat koningin Beatrix met haar drie zoons en drie schoondochters alsmede al haar kleinkinderen kon worden gefotografeerd.
2012
Na het bezoek aan prins Friso verlaat de koninklijke familie vrijdag, een week na Friso's ongeval, het ziekenhuis in Innsbruck. Kort daarvoor is het nieuws over zijn gezondheidstoestand bekendgemaakt.
2011
Verrassing! Een enkele oplettende fotograaf had zaterdagmorgen wel gezien dat ook het gezin van prins Friso in hotel Mohnenfluh in het Oostenrijkse Oberlech aanwezig was, maar dat Friso en Mabel met hun twee dochtertjes ook zouden deelnemen aan de traditionele fotosessie van de Oranjes was toch een verrassing.
Hun komst was in elk geval niet van tevoren aangekondigd. Friso was de afgelopen jaren wel vaker in de buurt wanneer zijn broers Willem-Alexander en Constantijn voor de camera's moesten verschijnen, maar tot nu toe bleef hij altijd buiten beeld.
Hij wandelde dan door Lech, ski's op de schouders, knikte vriendelijk naar bekenden, en ging lekker de berg op, terwijl de familie zich opmaakte voor de confrontatie met de media. Constantijn en Laurentien hebben overigens ook niet vanaf het begin meegedaan, maar de laatste jaren doen ze wel mee.
2010
Koningin Beatrix hecht aan traditie. De jaarlijkse wintersportvakantie in het Oostenrijkse Lech staat daarom ook dit jaar weer op het programma.
Maar het thuisfront moet het stellen zonder officiële beelden van het koninklijk verblijf in Vorarlberg - er is, zo laat de Rijksvoorlichtingsdienst weten, geen fotosessie. Het prinselijk gezin is bij de Winterspelen in Vancouver.
2009
De koninklijke familie heeft maandagmorgen in Lech uitgebreid geposeerd voor cameraploegen en fotografen. Zoals vantevoren aangekondigd vond er geen gesprek plaats met het handjevol toch aanwezige verslaggevers. Er kon amper een 'goedemorgen' vanaf. Pogingen om reacties los te krijgen, mislukten. Er werd gelachen, gespeeld, geravot, en koninklijk gezwegen.
Wellicht dat bij de Oranjes enige irritatie was ontstaan over de hinderlijk aanwezige NCRV-televisieploeg die met ballonnen en andere speeltjes de aandacht van de kinderen probeerde te trekken, om de eigen opnamen op te leuken. Manipulatie heet dat. Kinderlokken kun je het ook noemen. Wanneer straks iedere fotograaf en cameraman zijn eigen speeltjes gaat meenemen, is het snel gedaan met de fotosessies. En dan valt de Oranjes ook niets te verwijten.
2008
Lech, zondagmiddag. De zon doet bijna pijn aan de ogen. Alle hotelkamers zijn vol. Het hele dorp is op de been om te skiën of om het skiën mogelijk te maken.
Om tien uur zondagmorgen was het echter nog rustig bij de Kinderskischüle, vlak achter de kerk. Daar arriveerden de Oranjes voor het jaarlijkse fotohalfuurtje - dat dit jaar wat langer in beslag nam.
De kleinkinderen van koningin Beatrix kennen de skischool van hun eerdere vakanties. Amalia en Eloise zijn deze plek eigenlijk al ontgroeid, al spelen ze maar al te graag in de sneeuwmolen.
2007
Dit keer niet ravotten in de sneeuw buiten het prinselijk chalet aan de rand van Lech en geen ritje op slee of met de paardenkoets, maar met de familie poseren voor Gasthof Post in het hartje van het dorp.
Willem-Alexander, Máxima en de kinderen komen het eerst naar buiten. De prins was de afgelopen dagen goed ziek _ een uitstapje naar het WK schaatsen in Heerenveen zat er dan ook niet in _ vertelt zijn vrouw, en zondag gaat hij snel weer onder de wol vertelt Alexander zelf.
Maar daarna is het skiën geblazen, uiteraard zonder de hoogzwangere Máxima. ,,Dit keer ga ik niet achter mijn man aan", zegt ze met gevoel voor realiteit.
2006
Ook het engelengeduld van een tweejarig prinsesje kent grenzen. ,,Amalia!" klinkt het zondagmorgen voor de dertigste keer in de sneeuw van Lech. ,,Ja-ah", antwoordt de dochter van Willem-Alexander en Máxima licht geïrriteerd.
Dat geduw en getrek van de fotografen en cameramensen is ze nu wel gewend, maar dat geschreeuw en geroep gaat vervelen.
2005
Regen of sneeuw, de net van waterpokken herstelde prinses Amalia vindt een ritje in de arreslee even geweldig. Zaterdag wordt ze belaagd door tientallen fotografen en cameraploegen, zondag blijft het ritje met haar ouders en oma Beatrix in Lech vrijwel onopgemerkt. Precies zoals de koninklijke familie wil.
Het Oostenrijkse skioord Lech beleeft een weekeinde van uitersten. Op de eerste vakantiedag van prins Willem-Alexander, Máxima en Amalia is het zaterdag onaangenaam weer. Het kwik stijgt tot negen graden, regen verandert de straten van Lech in modderpoelen en maakt het skiën vrijwel onmogelijk.
© RB Hans Jacobs; Fotografie: © RB Marius Cirtiu; MPE, screenshots RVD, BB e.a.
Laatste reacties