Gravin Eloise is woensdag voor het eerst live gegaan op Instagram, waar ze voor gemiddeld 3100 volgers spontaan maar ,,een beetje zenuwachtig” vragen beantwoordde. Vooraf stelde de oudste dochter van prinses Laurentien en prins Constantijn wel één voorwaarde: geen vragen over haar nichtjes, de dochters van koning Willem-Alexander en koningin Máxima.
Eloise (18) had ook een nieuwtje: ze is aangenomen aan de hotelschool in Amsterdam, waar ze op 22 augustus begint. Het eerste jaar is intern, zo vertelde ze, en daarna gaat ze op kamers. Ze verklapte dat ze deze zomer met het gezin op vakantie gaat op Sicilië. Daar had ze 'fucking veel zin in'. Eloise moest een paar keer herhalen dat ze in een ,,gewoon huis woonde en niet in een paleis.”
Verder vertelde ze vertelde dat ze de laatste tijd steeds vaker op straat werd herkend. Dat vond ze ook geen probleem en mensen mochten best met haar op de foto als ze dat wilden. Deze week is haar laatste werkdag in het Haagse restaurantje waar ze de afgelopen tijd heeft gewerkt. Het afgelopen weekeinde was ze in Bad Driburg geweest om alvast het diamanten huwelijk te vieren van haar grootouders van moederskant. Laurens Jan Brinkhorst en Jantien Heringa trouwden in augustus 1960.
Ze kreeg veel vragen over haar leven, over huisregels over het gebruik van sociale media en of ze beveiligers heeft. ,,Ik heb een heel normaal leven en geen beveiligers en geen kok, gewoon alles zelf”, zei Eloise, die ook wel 'Elo' of 'Elolo' wordt genoemd. Haar vader was in huis degene die het beste kon koken, gaf ze toe. Zelf kon ze er nog niks van, maar dat zou ze in opleiding wel leren dacht ze.
Opmerkingen dat ze op de hotelschool was aangenomen vanwege haar familieconnectie vond ze ,niet echt fijn om te horen”. Dat veronderstelde immers dat ze er niet haar zelf heel hard voor had gewerkt, stelde Eloise. Na driekwartier kwam jongere zus Leonore (14) er ook bij zitten, waarna er nieuwe stroom vragen op gang kwam. ,,We kunnen heel erg goed lachen samen”, aldus Eloise.
Het Oostenrijkse Lech hoort net zo bij de Nederlandse koninklijke familie als Het Loo en Huis ten Bosch. Al meer dan een halve eeuw komen de Oranjes naar de wintersportplaats in Vorarlberg die mede door hun jaarlijkse aanwezigheid is uitgegroeid tot een dure pleisterplaats.
De sneeuwzekerheid en de talrijke ski-mogelijkheden en de hoge standaard van de plaatselijke ondernemingen spelen daarbij een minstens zo belangrijke rol.
Sinds de geboorte van prinses Amalia zijn er weer (bijna) jaarlijkse fotosessie in Lech, waarbij ook de verslaggever en fotograaf regelmatig aanwezig waren. Op het YouTube-kanaal van Royalblog zijn ook filmpjes te vinden, te beginnen in 2012 na het ongeluk van prins Friso.
2018
De extra lange onderbroek was geen overbodige luxe maandagmorgen om negen uur op de Rüfikopf, de 2350 meter hoge berg boven Lech. De thermometer gaf aan dat het -21 graden was, en ondanks de zon was het inderdaad bar koud voor de traditionele fotosessie in het Oostenrijkse vakantieoord.
Koning Willem-Alexander had medelijden met de 45 fotografen, cameramensen en verslaggevers en kwam met zijn gezin eerder dan afgesproken met de skigondel naar de bergtop die een schitterend uitzicht biedt over het dal en de bergtoppen er omheen. Of hij wilde snel echt aan zijn vakantie beginnen, dat kan natuurlijk ook.
2017
De koning trok met zijn gezin een half uurtje uit om de media ter wille te zijn in Oberlech, waar de laatste jaren de ontmoeting met de fotografen en cameraploegen wordt gehouden. Het rendez-vous was wel een half uur vervroegd om de familie meer eigen ski tijd te geven en te voorkomen dat er al veel andere skiërs aanwezig waren.
Het koninklijk gezelschap was ongebruikelijk klein. Prinses Beatrix ontbrak voor het eerst sinds de troonswisseling in 2013. Ze was de afgelopen tien dagen wel in Lech, samen met prinses Mabel en haar dochters, maar reisde al voor het fotomoment af. Ook prins Constantijn en zijn gezin waren afwezig.
2016
Geen sneeuwballen gooien! Prinses Amalia was de wijze les van haar vader van enkele jaren geleden nog niet vergeten maandagmorgen in het zonovergoten Oberlech. Ze gebaarde gedecideerd naar haar zusjes die in de verleiding waren gebracht door hun eigen moeder koningin Máxima.
Wie had gehoopt op minder dan voorbeeldig gedrag van de Oranjes-prinsessen en hun neefje en nichtjes, kwam bedrogen uit. Ze zijn inmiddels goed getraind in de foto-ontmoetingen, volgen de aanwijzingen van hun ouders gedwee op en blijven zelfs onverstoorbaar onder het soms irritante geroep van fotografen. Maar die kunnen ook weinig anders omdat ze het gezelschap graag recht in de lens laten kijken.
2015
Het weer werkte bijzonder meer maandagmorgen in Oberlech waar de koninklijke familie even voor toen uur aankwam voor het jaarlijkse fotomoment. Stralende zon, blauwe luchten: precies zoals de VVV van Lech het graag ziet. Het leverde inderdaad leuke beelden op.
De fotosessie in de huidige vorm is hard aan vernieuwing toe. Een paar jaar achteraan is de ontmoeting van de Oranjes met de media nu in Oberlech. Het is er mooi en biedt de mogelijkheid een paar semi-actiefoto’s te maken van de prinsesjes.
Maar spannend is het allerminst en nu Amalia, Alexia en Ariane ouder worden, is er voor hen ook geen lol meer aan om een paar keer de helling af te skiën, terwijl het poseren voor de groepsfoto in de sneeuw ook een herhaling van zetten begint te worden. Vraag is alleen: waar en hoe dan?
2014
Skiën leer je met vallen en opstaan. Dat leerde prinses Ariane maandagmorgen in Oberlech nog eens op pijnlijke wijze toen ze uit de sleeplift viel. Moeder koningin Máxima kwam zo snel als haar ski's dat toestanden naar boven lopen, terwijl ook de skileraar en beveiligers te hulp schoten. Vallen is nooit leuk, maar vallen in het zicht van tientallen fotografen en cameraploegen is dat nog minder.
De prinsesjes Amalia, Alexia en Ariane hadden zin om te skiën en toonden met de ski's eenmaal ondergebonden weinig geduld voor de netjes achter een afrastering opgestelde media. ,,Nee, Amalia, even wachten tot iedereen boven is", moest koning Willem-Alexander zijn oudste dochter een paar keer vermanen. Amalia probeerde stiekem al wat metertjes te pakken, maar haar vader hield haar scherp in de gaten.
2013
‘Komen jullie ook naar Lech?’ Prinses Amalia wist vrijdag op het station van Amsterdam voor de treinreis naar het vaste vakantieadres van de familie al wat haar maandag te wachten stond. Een ontmoeting met 75 vreemde mannen en vrouwen die allemaal willen dat ze op één en hetzelfde moment in hun richting kijkt. ‘Ik heb geen acht ogen’, zei Amalia vrijdag gevat toen al het geroep om een bepaalde kant op te kijken haar teveel werd. En toen was de groep nog beperkt.
De koninklijke familie heeft maandagmorgen in Oberlech geduldig geposeerd voor de internationale media. Prins Willem-Alexander gaf zijn dochters Amalia, Alexia en Ariane meteen een wijze les mee. ,,Geen sneeuwballen gooien naar de fotografen, dat blijft je je leven lang achtervolgen'', waarschuwde hij. De prinsesjes waren door de fotografen uitgedaagd om met sneeuw te gooien om de beelden verlevendigen. Maar Willem-Alexander wist uit eigen ervaring dat dat soort opnamen een leven lang hergebruikt worden.
De fotosessie waaraan behalve het gezin van Willem-Alexander en Máxima ook koningin Beatrix kort deelnam, was ontspannen en gebeurde op dezelfde plek in Oberlech waar twee jaar geleden ook de laatste fotosessie plaatsvond waaraan toen ook prins Friso en zijn gezin deelnamen. Het was toen voor het eerst dat koningin Beatrix met haar drie zoons en drie schoondochters alsmede al haar kleinkinderen kon worden gefotografeerd.
2012
Na het bezoek aan prins Friso verlaat de koninklijke familie vrijdag, een week na Friso's ongeval, het ziekenhuis in Innsbruck. Kort daarvoor is het nieuws over zijn gezondheidstoestand bekendgemaakt.
2011
Verrassing! Een enkele oplettende fotograaf had zaterdagmorgen wel gezien dat ook het gezin van prins Friso in hotel Mohnenfluh in het Oostenrijkse Oberlech aanwezig was, maar dat Friso en Mabel met hun twee dochtertjes ook zouden deelnemen aan de traditionele fotosessie van de Oranjes was toch een verrassing.
Hun komst was in elk geval niet van tevoren aangekondigd. Friso was de afgelopen jaren wel vaker in de buurt wanneer zijn broers Willem-Alexander en Constantijn voor de camera's moesten verschijnen, maar tot nu toe bleef hij altijd buiten beeld.
Hij wandelde dan door Lech, ski's op de schouders, knikte vriendelijk naar bekenden, en ging lekker de berg op, terwijl de familie zich opmaakte voor de confrontatie met de media. Constantijn en Laurentien hebben overigens ook niet vanaf het begin meegedaan, maar de laatste jaren doen ze wel mee.
2010
Koningin Beatrix hecht aan traditie. De jaarlijkse wintersportvakantie in het Oostenrijkse Lech staat daarom ook dit jaar weer op het programma.
Maar het thuisfront moet het stellen zonder officiële beelden van het koninklijk verblijf in Vorarlberg - er is, zo laat de Rijksvoorlichtingsdienst weten, geen fotosessie. Het prinselijk gezin is bij de Winterspelen in Vancouver.
2009
De koninklijke familie heeft maandagmorgen in Lech uitgebreid geposeerd voor cameraploegen en fotografen. Zoals vantevoren aangekondigd vond er geen gesprek plaats met het handjevol toch aanwezige verslaggevers. Er kon amper een 'goedemorgen' vanaf. Pogingen om reacties los te krijgen, mislukten. Er werd gelachen, gespeeld, geravot, en koninklijk gezwegen.
Wellicht dat bij de Oranjes enige irritatie was ontstaan over de hinderlijk aanwezige NCRV-televisieploeg die met ballonnen en andere speeltjes de aandacht van de kinderen probeerde te trekken, om de eigen opnamen op te leuken. Manipulatie heet dat. Kinderlokken kun je het ook noemen. Wanneer straks iedere fotograaf en cameraman zijn eigen speeltjes gaat meenemen, is het snel gedaan met de fotosessies. En dan valt de Oranjes ook niets te verwijten.
2008
Lech, zondagmiddag. De zon doet bijna pijn aan de ogen. Alle hotelkamers zijn vol. Het hele dorp is op de been om te skiën of om het skiën mogelijk te maken. Om tien uur zondagmorgen was het echter nog rustig bij de Kinderskischüle, vlak achter de kerk. Daar arriveerden de Oranjes voor het jaarlijkse fotohalfuurtje - dat dit jaar wat langer in beslag nam.
De kleinkinderen van koningin Beatrix kennen de skischool van hun eerdere vakanties. Amalia en Eloise zijn deze plek eigenlijk al ontgroeid, al spelen ze maar al te graag in de sneeuwmolen.
2007
Dit keer niet ravotten in de sneeuw buiten het prinselijk chalet aan de rand van Lech en geen ritje op slee of met de paardenkoets, maar met de familie poseren voor Gasthof Post in het hartje van het dorp.
Willem-Alexander, Máxima en de kinderen komen het eerst naar buiten. De prins was de afgelopen dagen goed ziek _ een uitstapje naar het WK schaatsen in Heerenveen zat er dan ook niet in _ vertelt zijn vrouw, en zondag gaat hij snel weer onder de wol vertelt Alexander zelf.
Maar daarna is het skiën geblazen, uiteraard zonder de hoogzwangere Máxima. ,,Dit keer ga ik niet achter mijn man aan", zegt ze met gevoel voor realiteit.
2006
Ook het engelengeduld van een tweejarig prinsesje kent grenzen. ,,Amalia!" klinkt het zondagmorgen voor de dertigste keer in de sneeuw van Lech. ,,Ja-ah", antwoordt de dochter van Willem-Alexander en Máxima licht geïrriteerd.
Dat geduw en getrek van de fotografen en cameramensen is ze nu wel gewend, maar dat geschreeuw en geroep gaat vervelen.
2005
Regen of sneeuw, de net van waterpokken herstelde prinses Amalia vindt een ritje in de arreslee even geweldig. Zaterdag wordt ze belaagd door tientallen fotografen en cameraploegen, zondag blijft het ritje met haar ouders en oma Beatrix in Lech vrijwel onopgemerkt. Precies zoals de koninklijke familie wil.
Het Oostenrijkse skioord Lech beleeft een weekeinde van uitersten. Op de eerste vakantiedag van prins Willem-Alexander, Máxima en Amalia is het zaterdag onaangenaam weer. Het kwik stijgt tot negen graden, regen verandert de straten van Lech in modderpoelen en maakt het skiën vrijwel onmogelijk.
Binnen de monarchie is de rol van de troonopvolger duidelijk. Dat geldt echter niet voor de volgende in lijn van troonopvolging. Prins William weet dat hij later koning moet worden, maar de toekomstige rol van prins Harry is onduidelijk. Vandaar wellicht dat de prins daar nu zelf invulling aan wil geven door een stapje terug te doen, al liet koningin Elizabeth subtiel weten dat er nog geen afspraken zijn gemaakt over hoe en wat.
Koningshuizen hebben in de historie voor hun voortbestaan altijd ingezet op een 'heir and a spare': een troonopvolger en een reserve. Dat was zeker in vroeger tijden, met grote kindersterfte geen overbodige luxe. De Britse koningin Anne, die van 1702 tot 1714 regeerde, was maar liefst 17 keer zwanger, maar slechts één zoontje overleefde het kraambed. Hij werd echter niet ouder dan elf jaar zodat Anne uiteindelijk kinderloos stierf.
Tegenwoordig speelt dat niet meer in dezelfde mate. Binnen de nog regerende koninklijke families wordt ook verschillend gedacht over de rol van de prinsen en prinsessen die niet meteen in aanmerking komen voor de troon. Koningin Beatrix en prins Claus waren daar heel vooruitstrevend in. Hun tweede en derde zoons, Friso en Constantijn, kregen alle ruimte een eigen carrière en bestaan op te bouwen.
Alleen op hoogtijdagen lieten ze zich even zien, maar verder gingen ze hun eigen weg. Precies eigenlijk wat prins Harry zou willen: zelf voor zijn inkomen zorgen en slechts gedeeltelijk meedraaien binnen het koningshuis, zoals prins Constantijn eigenlijk ook alleen zijn opwachting maakt op Koningsdag en Prinsjesdag en bij een enkele prijsuitreiking.
De Zweedse koning Carl Gustaf ontkoppelde vorig jaar met het oog op de toekomst ook een deel van zijn kleinkinderen, zoals de Deense koningin Margrethe een deel van haar familie al had gedaan. Maatregelen om aan de ene kant de omvang en kosten van de monarchie te beperken en aan de andere kant om al die voor het voortbestaan van het koningshuis 'overbodige' prinsen en prinsessen een eigen toekomst te geven.
Die gedachte was bij het Britse koningshuis nog niet op alle niveaus doorgevoerd. Elizabeths dochter prinses Anne koos ervoor haar kinderen geen titels te laten geven en een eigen loopbaan te laten kiezen, buiten het koninklijk bedrijf. Zoon Peter en dochter Zara zijn haar daar zeer dankbaar voor.
Prins Andrew echter, de tweede zoon van de Queen, vond dat zijn dochters wel een rol zouden mogen spelen, net als hijzelf overigens. Van prins Harry, hoewel niet langer eerste maar inmiddels zesde reserve, werd het eigenlijk verwacht, maar hij heeft woensdag de zaken opgeschud door een andere richting te kiezen.
Een druk jaar zonder grote kwesties. Zo beschouwt de NOS in het Oranje Jaaroverzicht [NPO2, 21.10 uur] dat het voorbije jaar van de koninklijke familie. Het was 'het jaar van de baard'. De nieuwe look van koning Willem-Alexander was misschien wel het meest besproken onderwerp van de afgelopen twaalf maanden. ,,Tot hij eraf is, blijft hij staan”, verklaarde de koning desgevraagd.
In de terugblik komen dit jaar meer Oranjes aan bod dan in voorgaande afleveringen. Dat heeft onder meer te maken met het begin van de viering van 75 jaar bevrijding, waarbij het voor de koninklijke familie 'alle hens aan dek' is om de talloze vieringen en herdenkingen bij te wonen.
Van Terneuzen en via de Ginkelse heide naar Putten en Bergen op Zoom, om maar een paar bestemmingen te noemen waar om beurten het koningspaar, prinses Beatrix en prinses Margriet acte de presence gaven. Komend jaar gaat dat in een nog hogere versnelling verder.
Extra aandacht is er voor troonopvolgster prinses Amalia die eerder deze maand zestien jaar werd en die op Koningsdag in Amersfoort eindelijk eens wat meer van zichzelf kon laten zien en horen voor de microfoons van NOS en RTL.
Belangrijkste boodschap: ze wil geen showversie van zichzelf neerzetten. Ook Amalia's oom prins Constantijn, die in oktober vijftig werd, komt aan het woord. Hij voelde er niets voor om zielig te doen over de gouden kooi waarin hij werd geboren, maar zocht en pakte zijn kansen.
Koningin Máxima vierde dit jaar haar tienjarig jubileum als pleitbezorger van de Verenigde Naties en kreeg voor haar werkzaamheden van alle kanten lof toegezwaaid. Voorlopig gaat de koningin, die de televisie een ongebruikelijk kijkje achter de schermen gunde, door met haar missie zo vertelde ze. ,,Denk niet dat het ooit werkelijk gedaan is”, stelde ze tevens nuchter vast.
Prinses Beatrix toonde eerder deze maand op Saba en Sint Eustatius ondanks de naderende 82ste verjaardag fit genoeg te zijn om bergen te beklimmen, wandelingen te maken, met kinderen te springen om ze warm te krijgen en een scherp oog en oor te hebben voor het natuurbehoud op de Caribische eilanden. Daar zijn immers honderd keer meer endemische soorten dan in Nederland zelf. ,,Het is goed dat eens te kunnen vertellen.”
In het overzicht tevens aandacht voor het overlijden van prinses Christina en de onbegrijpelijke financiële constructies die de Oranjes steeds weer bedenken om onder de betaling van belastingen en dergelijke uit te komen - vaak legaal, maar desondanks de indruk gevend van graaierij.
Prins Andrew komt ook in beeld - met het koningspaar. Hij begeleidde hen in Windsor en Ascot, enkele maanden voor zijn spectaculaire val. Niet in het overzicht: de 80ste verjaardag van prinses Irene en Pieter van Vollenhoven en Prinsjesdag.
Prins Constantijn rekt woensdagmiddag in het Koninklijk Paleis in Amsterdam de Prins Claus Prijs uit aan de Sudanese beeldend kunstenaar Kamal Ibrahim Ishag. Met de jaarlijkse Prins Claus Prijzen eert het Fonds kunstenaars, denkers en organisaties die met hun culturele en artistieke werk een positieve bijdrage leveren aan de maatschappelijke ontwikkeling van hun land.
Zoals gebruikelijk zijn ook koning Willem-Alexander, koningin Máxima en de prinsessen Beatrix, Mabel en Laurentien bij de prijsuitreiking aanwezig. Naast de hoofdlaureaat ontvangen ook zes andere laureaten hun prijs uit handen van prins Constantijn.
Kamala Ibrahim Ishag (1939) is sinds de jaren zestig een pionier in de Afrikaanse beeldende kunst en is een inspirator voor jongere generaties Sudanese kunstenaars. Volgens de Prins Claus Prijzen Commissie inspireren haar originele, levendige en indringende kunstwerken de toeschouwer om onder de objectieve fysieke verschijningsvormen van ons bestaan de diepere lagen te zien.
De Prins Claus Prijzen worden door het Prins Claus Fonds voor Cultuur en Ontwikkeling sinds 1997 jaarlijks toegekend aan kunstenaars, denkers en culturele organisaties in met name Afrika, Azië, Latijns-Amerika en de Cariben.
In de aanloop naar zijn vijftigste verjaardag (vrijdag) heeft de Rijksvoorlichtingsdienst nieuwe foto's vrijgegeven van de jarige, zijn vrouw en zijn kinderen. Hier een van die opnamen.
De live-registratie van Prinsjesdag trok dit jaar 904.000 kijkers, iets minder vorig jaar toen 923.000 mensen 's middags keken naar de koninklijke rijtoer en de Troonrede in de Ridderzaal.
De NOS-uitzending staat op de negende plaats op de lijst van 25 tv-programma's die de meeste kijkers trokken.
In 2013, toen Willem-Alexander pas een paar maanden koning was, werd een kijkcijferrecord geboekt. Toen keken bijna 1,5 miljoen mensen naar de Prinsjesdag-uitzending. Dat was toen de best bekeken registratie in tien jaar.
Het was een Prinsjesdag als alle andere. De Glazen Koets reed voor de vierde keer uit. Er was veel 'volk' op de been in het op deze dag altijd gezellig drukke Den Haag. De kleding van de koningin werd royaal besproken (te weinig of voldoende bedekking?!) en veel media maakten werk van de koninklijke baard.
Koning Willem-Alexander had een mooie tekst gekregen om voor te lezen in de Ridderzaal. Vooral de inleiding maakte indruk en zette de toon voor het komende jaar, wanneer 75 jaar vrijheid op allerlei manieren wordt herdacht en gevierd.
De koning:
,,Vandaag precies 75 jaar geleden begon operatie Market Garden. Na jaren van knechting en tirannie kwam de hoop op een betere toekomst die dag letterlijk van boven, in de vorm van duizenden geallieerde parachutisten. Ooggetuigen die op 17 september 1944 de lucht boven Eindhoven, Arnhem en Nijmegen donker zagen kleuren, zouden dat beeld nooit vergeten.”
,,75 jaar later lijken vrijheid, democratie en een sterke rechtsstaat vanzelfsprekende waarden. Maar wie de wereld beschouwt, realiseert zich hoe bijzonder het is te leven in een land waarin mensen zich veilig kunnen voelen. Waarin vrijheid samengaat met verdraagzaamheid en verantwoordelijkheidsgevoel. En waarin mensen nog altijd iets voor een ander overhebben.”
,,Hoewel in het publieke debat en op social media tegenstellingen soms de boventoon lijken te voeren, is de dagelijkse realiteit voor de meesten van ons anders. Nederland blijft een land van vrijwilligers en van verstandige compromissen in het brede midden. Van jong tot oud, van werkvloer tot bestuurskamer en van Willemstad tot Amsterdam willen mensen meedoen en hun bijdrage leveren. Dat is wat ons bindt en wat we met elkaar moeten koesteren.”
De rijtoer voerde ook dit jaar van Noordeinde naar Ridderzaal en terug. Volgend jaar gebeurt dat voorlopig voor het laatst want daarna gaat het Binnenhof op slot. De boel moet worden gerenoveerd en gerestaureerd.
Er staan vijf jaar voor ingepland, maar in Nederland zijn we nooit zo goed in het tijdig afmaken van ingewikkelde bouwprojecten. Afwachten dus wanneer er weer een koets voorrijdt bij de Ridderzaal. Tegen die tijd mag in elk geval prinses Amalia meerijden met haar ouders!
Persoonlijk was het geen Prinsjesdag zoals in voorgaande jaren, toen ik steevast een vrije wandeling maakte van Malieveld – waar de minuutschoten worden gelost – via Koninklijke Schouwburg en Lange Voorhout naar Paleis Noordeinde.
Dit keer was ik gestationeerd bij het paleis, in de pop-up cabine van de NOS om live commentaar te leveren op de gebeurtenissen. Een mooie ervaring, en fijn om eens wat meer te kunnen vertellen.
Prinses Irene is maandagavond tijdens de feestelijke voorstelling die ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag in Koninklijk Theater Carré werd gehouden, niet ontsnapt aan een welgemeend 'lang zal ze leven' van het publiek. En dat terwijl de prinses niet zichzelf maar de natuur in de schijnwerpers wilde plaatsen.
Er was in de uitverkochte zaal nog meer eerbetoon. Aan het slot van de voorstelling kwam minister Carola Schouten op het podium om namens het kabinet bekend te maken dat er op de Wageningen Universiteit een leerstoel komt waarin het gedachtegoed van Irene over de natuur de komende jaren aandacht zal krijgen. Irene, die op het podium was gekomen om de uitvoerenden van de avond bloemen te geven, toonde zich blij met de geste.
De theateravond was samengesteld door huisvriend Herman van Veen en die had gezorgd voor een ware hutspot aan uitvoeringen, van dichtkunst tot dans van zowel Het Nationale Ballet als het ISH Dans Collectief. Er was muziek van onder meer het ZO! Gospel Choir en cabaret van Claudia de Breij, die eerder dit jaar met prinses Irene in Amsterdam deelnam aan de Klimaatmars. Herman van Veen sloot het geheel af en tekende ook voor de grote finale.
De koninklijke familie was goed vertegenwoordigd bij de 'ode aan de natuur'. Koning Willem-Alexander, die dinsdag de troonrede moet voorlezen, sloeg het feest niet over en ook de prinsessen Beatrix en Margriet waren gekomen. Prins Constantijn en prinses Laurentien, en, op prinses Anita na, alle kinderen van Margriet en hun partners zaten in de koninklijke loge. Het gezin van Irene zat met haar vooraan in de zaal.
In haar openingswoord had Irene ook even stil gestaan bij het overlijden vorige maand van haar jongste zusje prinses Christina. Die werd deze avond gemist, te meer omdat ze er zo van zou hebben genoten, aldus Irene.
Prinses Christina is donderdag in besloten kring gecremeerd. Eerder op de dag was al afscheid van haar genomen in het koetshuis – daar waar normaal gesproken de Gouden Koets staat – van de Koninklijke Stallen.
De koninklijke familie had de kist met het stoffelijk overschot vanaf de Koepel van Fagel begeleid naar de afscheidsbijeenkomst, zo dicht bij de plaats waar ze haar laatste dagen doorbracht. De prinses had immers een appartement in het gebouw van het staldepartement.
Bernardo, Juliana en Nicolás, de drie kinderen van prinses Christina liepen meteen achter de kist. Juliana's partner Tao was wellicht elders met de oudste kinderen – Juliana heeft zeer recent haar derde kind gekregen, Aida.
Van Bernardo's echtgenote Eva is na 2012 niets meer gehoord. Hun kinderen Isabel en Julian waren eerder in de week gespot bij de poort van de stallen.
De prinsessen Beatrix, Irene en Margriet vormden samen met Pieter van Vollenhoven de volgende rij en daarna kwam het koningspaar, zonder de prinsessen Amalia, Alexia en Ariane. Prins Constantijn en prinses Laurentien werden vergezeld door hun drie kinderen, die ook meeliepen met prinses Mabel.
Vervolgens was het de beurt aan de Bourbon-Parma tak van de koninklijke familie, met Carlos, Jaime, Margarita en Carolina en partners, plus de verzorgster van prinses Christina.
'Apeldoorn' zoals de kinderen van Margriet en Pieter wel worden genoemd', sloot de rij. Daarbij viel op dat de prinsen Pieter-Christiaan en Bernhard zonder hun echtgenotes Anita en Annette aanwezig waren.
De stoet maakte indruk. Het zonlicht door de bomen en de schitterende zonnebloemen zorgden voor een betoverend lichtspel en een waardige laatste tocht van de prinses.
De media mochten alleen even meekijken bij het overbrengen van de kist, tot aan het van de Koninklijke Stallen. Wat zich binnen afspeelde, bleef besloten.
Zo rond half twee vertrokken de musici, laureaten van het Prinses Christina Concours die hadden meegewerkt aan de plechtigheid. In het paleis verzamelden familie en genodigden zich in de Balzaal, en pas daarna, rond half vier, werd de kist in een lijkwagen naar het crematorium gereden.
In de volgauto zaten, naar werd aangenomen, de drie kinderen. De rest van de familie ging toen al naar huis, geheel volgens de afgesproken orde van dienst.
Laatste reacties