ROYALBLOG.NL

Jordaanse koning bij G20, Nederland niet

De Jordaanse koning Abdullah is dit weekeinde één van de zeven extra genodigden bij de digitale topbijeenkomst van de G20. Abdullah is uitgenodigd door gastheer koning Salman van Saudi-Arabië. Die heeft ook buurland de Verenigde Arabische Emiraten een invitatie gestuurd.

De jaarlijkste bijeenkomst van de leiders van de negentien belangrijkste economieën van de wereld plus de Europese Unie, kent naaste de vaste deelnemers ook altijd een aantal door het gastland uitgenodigde deelnemers.

Zo was minister-president Mark Rutte de afgelopen jaren namens Nederland achtereenvolgens als 'extra' welkom bij de G20 in Duitsland, Argentinië en Japan.

Saudi-Arabië nodigde Nederland niet uit, maar koos voor de samenkomst op 21 en 22 november naast Jordanië en de Emiraten ook Rwanda, Singapore, Spanje, Vietnam en Zwitserland. Wellicht dat Nederland volgend jaar weer een kans maakt wanneer de G20 wordt geleid door Italië.

Saudi-Arabië had van de G20 een groot spektakelstuk willen maken maar de coronapandemie gooide al vroeg dit jaar roet in het eten. De wereldleiders komen niet naar Riyad maar vergaderen via video onder leiding van de Saudische koning.

De nationale bank van Saudi-Arabië heeft vorige maand een speciaal bankbiljet uitgegeven ter gelegenheid van de G20, met daarop aan de ene kant koning Salman en aan de andere kant een wereldkaart met daarop de deelnemende landen.

Die kaart heeft inmiddels al geleid tot een reactie van India dat boos is over de wijze waarop het omstreden Kashmir is aangegeven.

© RB; Beeld: SAMA

Koninklijke families in Golfstaten bezetten liefst alle sleutelposten zelf

Regeren is een taak die het beste kan worden toevertrouwd aan de eigen familie. Die regel is in de Golfstaten nog altijd van kracht. Dat bleek deze week weer bij de aanstelling van kroonprins Salman als nieuwe premier van Bahrein, als opvolger van zijn woensdag overleden oudoom prins Khalifa.

De kroonprins was al zeven jaar vicepremier en de helft van de regering bestaat uit familieleden. Bij de samenstelling van het kabinet heeft de volksvertegenwoordiging geen inbreng.

Die opzet is ook terug te vinden in Qatar, waar de premier en ministers worden benoemd door emir Tamim. De in januari aangetreden premier Khalid bin Khalifa Al-Thani is lid van de koninklijke familie, en ook andere leden van het koningshuis hebben de belangrijkste portefeuilles.

• Vader emir en de nieuwe emir in Qatar

In Saudi-Arabië doubleert koning Salman als premier. Hij zit het kabinetsberaad voor en zijn zoon kroonprins Mohammed is vicepremier. Deze is daarnaast voorzitter van de raad voor economische- en ontwikkelingszaken, voorzitter van de raad voor politieke- en veiligheidszaken en minister van defensie. Andere sleutelministeries, zoals buitenlandse zaken en financiën, zijn ook in handen van de koninklijke familie.

Het sultanaat Oman kent eveneens geen premier. Die functie wordt bekleedt door het staatshoofd zelf, de in januari op de troon gekomen sultan Haitham. In de regering zitten verschillende familieleden, inclusief twee (half)broers en twee zoons. Tot deze zomer was Haitham ook minister van defensie, financiën en buitenlandse zaken. Die laatste twee posten heeft hij inmiddels opgegeven.

• Doorkijkje, Oman.

De regeringsstructuur van de Verenigde Arabische Emiraten is ingewikkelder omdat het een federatie is van zeven deels nog autonome emiraten, maar het uitgangspunt is hetzelfde: de sleutelposten zijn voor de regerende vorstenhuizen. In Koeweit is het al niet anders. De premier, vicepremier en ministers van defensie en buitenlandse zaken komen uit de regerende Al-Sabah dynastie, die sinds september onder leiding staat van de nieuwe emir Nawaf.

• De oude en nieuwe (links) emir van Koeweit

Buiten de Golfstaten kent ook het sultanaat Brunei een 'all in the family'-regeringsstructuur. Sultan Hassanal Bolkiah is behalve staatshoofd ook premier, minister van defensie, buitenlandse zaken en financiën en opperbevelhebber van de strijdkrachten. Kroonprins Billah is minister.

© RB Hans Jacobs

Kroonprins van Bahrein nu ook premier

Koning Hamad en kroonprins Salman van Bahrein hebben donderdag op het vliegveld van Manama het stoffelijk overschot gegroet van premier sjeik prins Khalifa, die woensdag op 84-jarige leeftijd in de Mayokliniek in Rochester in het Amerikaanse Minnesota is overleden. Khalifa, een oom van koning Hamad, was sinds 1970 premier van het oliestaatje.

Kroonprins Salman (51) is woensdag door zijn vader meteen benoemd tot de nieuwe premier. De kroonprins, die bevriend was met prins Friso en in 2013 ook bij diens herdenkingsdienst in Delft aanwezig was, werd in 2013 aangesteld als vicepremier.

Het afgelopen jaar was hij de facto al premier omdat Khalifa te ziek was om zijn taken als regeringsleider uit te oefenen. In augustus werd hij overgebracht naar de prestigieuze Mayokliniek, waar die maand ook de hoogbejaarde emir van Koeweit werd opgenomen. Deze overleed daar op 29 september. Khalifa volgde woensdag.

Salman geldt als veel gematigder en moderner dan sjeik Khalifa, die door buitenlandse waarnemers en diplomaten is omschreven als conservatief en corrupt. Tijdens de Arabische lente in 2011 richtte de roep om hervorming zich met name tot hem, maar met hulp van miltairen uit Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten wist de premier zijn positie te behouden. Bahrein raakte daardoor wel een deel van zijn zelfstandigheid kwijt.

De overleden premier werd in januari 1970 aangesteld door zijn oudere broer emir Isa, met wie hij een jaar later bij de onafhankelijkheid van de Golfstaat een taakverdeling overeenkwam.

Regering en economie waren voor Khalifa en diplomatie en buitenlandse betrekkingen voor de emir. Dat bleef zo toen in 1999 zijn neef Hamad als emir op de troon kwam en deze zijn positie drie jaar later verhoogde tot die van koning. Khalifa hield ook stevig vast aan zijn lucratieve machtspositie.

Khalifa, wiens portret naast dat van koning Hamad en kroonprins Salman, overal in het straatbeeld is te zien, was de langst regerende premier ter wereld. De aard van zijn ziekte is niet bekend gemaakt. De uitvaart vindt in besloten kring plaats.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB, social media Bahrain Crown Prince

Willem-Alexander stuurt Joe Biden nog geen gelukwensen, koning Salman wel

Joe Biden zal nog even moeten wachten voordat hij officiële gelukwensen krijgt van koning Willem-Alexander. Die houdt zich namelijk aan de regel dat felicitaties pas worden verstuurd bij het daadwerkelijke aantreden van een nieuw staatshoofd en niet op de avond van verkiezing. Als alles goed gaat, legt Biden op 20 januari 2021 de ambtseed af, en kan Willem-Alexander hem dan succes wensen.

Die regel geldt niet voor minister-president Mark Rutte. Die feliciteerde zaterdag via sociale media Biden en aanstaande vicepresident Kamala Harris met hun overwinning bij ,,de spannende presidentsverkiezingen”. Rutte keek er naar uit om de goede relatie ,,tussen onze landen voort te zetten” en hoopte Biden ook spoedig persoonlijk hierover te kunnen spreken.

Rutte was niet de enige regeringsleider die zich in die zin uitsprak. Dat gebeurde onder meer ook in België, Luxemburg, Noorwegen, Zweden, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk. Maar in al die landen bleef het vanuit het koninklijk paleis nog even stil.

Anders was dat in het Midden-Oosten, waar de vorsten behalve staatshoofd vaak ook regeringsleider zijn of anderszins zelf het buitenlands beleid bepalen. De kroonprins van Bahrein, emir van Dubai, koning van Jordanië en sultan van Oman stuurden wel meteen gelukwensen, en de Saudische koning volgde zondagnacht.

Dat daar enige aarzeling was, was niet zo gek.

In Riyadh zal de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen niet met vreugde zijn begroet. Het Saudische koningshuis had de afgelopen jaren stevig ingezet op vriendschap met de wispelturige Donald Trump, die al vroeg in zijn presidentschap met alle égards werd ontvangen. Trumps ego werd extra gekieteld door hem met goud en glitter te omringen en deel te laten nemen aan de traditionele zwaarddans.

Die tactiek werkte. De president bijvoorbeeld onthield zich van zware kritiek op kroonprins Mohammed toen die betrokken was bij de moord op de journalist Jamal Khashoggi. In september nog schepte Trump tegenover Bob Woodward op dat hij de kroonprins een hand boven het hoofd had gehouden, al klonk die bewering in plat Amerikaans iets anders "I saved his ass.”

Trump was voor de Saudiërs een verademing ten opzichte van zijn veel kritischer voorganger Barack Obama, onder wie Joe Biden vicepresident was. De vooruitzichten voor het Saudische koningshuis zijn dan ook somberder.

© RB; Beeld: © RVD Arenda Oomen

Golfstaat Koeweit staat bij de meeste mensen niet bovenaan de 'bucketlist'

Koeweit staat deze dagen weer even in het centrum van de belangstelling door het overlijden van emir Sabah al-Sabah. De Golfstaat staat bij de meeste mensen niet bovenaan de 'bucketlist' met landen die per se nog een keer moeten worden bezocht.

De verslaggever is er inmiddels drie keer kort geweest (2011, 2014, 2015) – het is tenslotte een monarchie en in de afgelopen halve eeuw is Koeweit verschillende keren op de nieuwsradar verschenen.

Om een idee te geven van Koeweit is de volgende anekdote misschien veelzeggend. Bij mijn tweede visite vroeg ik een kennis om mij wat meer van het land te laten zien – het binnenland in, zogezegd, weg van de hoofdstad Koeweit-stad. Volgens de reisgids was er nog wel iets te zien in de woestijn, richting Irak bijvoorbeeld. De kennis begreep niks van mijn wens en had ook geen idee waar naar toe te gaan.

Ik kreeg wat voorsteden van Koeweit-stad te zien, en de 'corniche'- de kilometerslange kustweg. Meer was er niet of was niet vrij toegankelijk. Een frustrerende ervaring, maar ik leerde tijdens de doelloze rit wel meer over het leven van niet-westerse, wel islamitische gastarbeiders in het olierijke Koeweit. Het relaas stemde niet hoopvol maar sloot naadloos aan bij soortgelijke verhalen uit Qatar en de Emiraten.

Toch is er voor een dagtoerist best wat te beleven in Koeweit. Veel langer ben ik er ook niet geweest; noem het een uitgebreide stopover of een stopplaats tijdens een estafette langs vijf van de zes Golfstaten – minus Saudi-Arabië. Dat opende pas in 2019 de deuren voor toeristen, en toen kwam corona.

De eerste keer in Koeweit was op weg naar Oman, waar koningin Beatrix in 2011 een staatsbezoek zou hebben, dat zoals bekend toen werd uitgesteld. Dat nieuws bereikte mij in mijn hotelkamer en vervolgens kwam de volgende morgen niet veel van sightseeing want er moesten verhalen worden geschreven en reisplannen worden omgegooid.

Koeweit vierde dat jaar 5-20-50: sjeik Sabah was 5 jaar emir, het land was 20 jaar bevrijd van de Iraakse bezetting (Golfcrisis, Golfoorlog) en Koeweit was 50 jaar onafhankelijk van de Britten. De korte tijd in de stad werd gebruikt voor een aantal wandelingen – in de eerste maanden van het jaar kan er wat de buitentemperatuur betreft makkelijk gewandeld worden.

Los van het feit dat een Koeweiti dat never nooit niet zal doen – bewegen?! Koeweiti's hebben dan ook een meer dan gemiddelde omvang – en dat veel gastarbeiders er ook niet toe over te halen zijn. De wandelaar is dus meestal alleen en wordt met enige regelmaat met verbazing of verwondering aangekeken. Eén nadeel: een stoep is niet overal aanwezig.

Maar de corniche richting 'oude stad' is zeker de moeite waard. Van wandelen of zelfs flaneren, vanaf de bekende Kuwait Towers – de kogelgaten in deze watertorens waren nog zichtbaar – naar een immens winkelcentrum bij de geweldige vismarkt, richting het ministerie van Buitenlandse Zaken en de souk.

Die is sfeervol en best aardig, met name voor een royaltyverslaggever omdat er verschillende Iraanse winkeltjes zijn die ook nog souvenirs verkopen uit de tijd van de sjah. In 2011 wapperde bij de torens de Nederlandse vlag: uit dank voor de hulp in de Golfoorlog.

In die tijd leerde ik ook dat Koeweit flink kan uitpakken met de Al-Sabah familie. Geen kantoorgevel - hoe hoger hoe beter - was veilig voor megafoto's van de emir en de kroonprins, en van emir Jaber die ten tijde van de Iraakse invasie de oliestaat regeerde. Ook de stamboom van de heersersfamilie is populair in Koeweit, met afbeeldingen van de achtereenvolgende emirs. Die hangt in winkels, op ramen en in koffiehuizen.

De deze week overleden Sabah al Ahmed al Sabah – hij werd 91 jaar – gold in het Midden-Oosten als een vredesstichter en rasbemiddelaar, zowel in zijn functie als staatshoofd als in de veertig jaar daarvoor als minister van Buitenlandse Zaken.

  Wie het Midden-Oosten een beetje volgt, weet dat er al die jaren heel wat te bemiddelen was met oorlogen tussen Iran en Irak, de inval van Irak in Koeweit, de animositeit tussen veel Golfstaten en Iran en de ruzie tussen Saudi-Arabië c.s. en Qatar.

Sabah was onvermoeibaar om brandjes te blussen. Niet altijd met succes. Zijn opvolger emir sjeik Nawaf mist die statuur, hetgeen voor het Midden-Oosten dat eerder dit jaar die andere bemiddelaar sultan Qaboos van Oman verloor, geen goed nieuws.

© RB Hans Jacobs; Beeld: impressies uit Koeweit

Koning Salman brengt G20 virtueel bijeen

De Saudische koning Salman heeft bekendgemaakt dat de G20 dit jaar virtueel zal worden gehouden. Saudi-Arabië zou op 21 en 22 november gastheer zijn van de staatshoofden of regeringsleiders van de 'Groep van Twintig': de 19 grootste nationale economieën plus de Europese Unie. Vanwege de coronapandemie wordt nu afgezien van een fysieke samenkomst, zo liet het paleis in Riyadh weten.

Koning Salman heeft eerder dit jaar al een virtuele conferentie van de G20 geleid. Toen werd gesproken over de aanpak van de wereldwijde pandemie en de financiële injecties die nodig zijn om de wereldeconomie draaiende te houden, en de schulden van de armste landen te verlichten of op te schorten. De vergadering in november moet op het succes van die in maart gehouden bijeenkomst voortbouwen, aldus Saudi-Arabië.

Het schrappen de fysieke samenkomst in Riyads heeft als bijkomend voordeel dat wereldleiders nu ook niet op de foto hoeven met de nog altijd omstreden Saudische kroonprins Mohammed bin Salman. Zijn betrokkenheid bij de moord in 2018 op de journalist Jamal Khashoggi zorgde ervoor dat bijvoorbeeld bij de G20 vorig jaar in Japan deelnemers zich ongemakkelijk voelden of ronduit kritiek kregen omdat ze samen met hem werden gezien of gefotografeerd.

Dat laatste overkwam ook koningin Máxima die in haar VN-functie een ontmoeting had met de kroonprins, ter voorbereiding op de G20 van dit jaar in zijn land. De G20 hebben een rol te spelen bij het beter toegankelijk maken van financiële diensten en Máxima legde het grondwerk voor een actieve betrokkenheid van het Saudische voorzitterschap bij dit onderwerp. Saudi-Arabië liet ook weten dat het één van de speerpunten zou zijn bij de conferentie.

Máxima kreeg van veel kanten kritiek op haar onaangekondigde gesprek met de kroonprins, maar minister-president Mark Rutte en minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken gaven haar rugdekking. De ontmoeting behoorde nu eenmaal tot haar normale werkzaamheden, en was door Den Haag ook gesanctioneerd.

© RB

De schone schijn van Sofia en Juan Carlos

Het huwelijk tussen koning Juan Carlos en koningin Sofia was een schijnhuwelijk. De Spanjaarden hadden lange tijd wel hun vermoedens en de afgelopen jaren was er al het een en ander naar buiten gekomen, maar sinds kort liggen de feiten open en bloot op tafel. Dat moet volgens Spaanse media vooral pijnlijk zijn voor koningin Sofia (81).

Het vertrek uit Spanje van de koning-emeritus eerder deze maand was in feite de officiële bevestiging van het publieke geheim over het al lang geleden gestrande huwelijk. Juan Carlos vertrok naar Abu Dhabi en Sofia bleef in Spanje. Ze had niet eens afscheid genomen want ze verbleef op dat moment voor de zomervakantie op Mallorca.

In het openhartige radio-interview met de BBC dat Corinna Larsen woensdagavond gaf, werden nog wat details ingevuld. Zij had tussen 2004 en 2009 een relatie met Juan Carlos, die zelfs beloofde met haar te zullen trouwen. De koning had toen net een twintigjarige relatie met Marta Gayá beëindigd en over zijn huwelijk met Sofia was hij duidelijk.

,,Ze hadden de afspraak alleen samen naar buiten te treden voor de kroon, maar verder leefden ze hun eigen leven, los van elkaar”, aldus Corinna, die zich in die tijd graag afficheerde met de vorstellijke naam van haar ex, Zu Sayn-Wittgenstein-Sayn.

De relatie met Corinna liep stuk op het feit dat Juan Carlos er in diezelfde tijd nog een maîtresse op na hield, hetgeen Corinna onaanvaardbaar vond. Niettemin bleef ze goed bevriend met de toen nog regerende koning, in wiens gezelschap ze zich in 2012 bevond bij een geheime olifantensafari in Botswana.

De koning brak toen bij een val zijn heup en viel daarmee tegelijk ook van zijn voetstuk. Opeens was hij zelf prooi van de media, die ook niet langer zijn indiscreties en buitenechtelijke relaties stil hielden.

Sofia liet hem toen drie dagen wachten alvorens ze hem in ziekenhuis kwam opzoeken. Dat was alleen maar om het imago van de kroon te beschermen en naar verluidt zou ze haar man ook niet echt hebben bezocht, maar elders in het ziekenhuis hebben gewacht tot er voldoende tijd was verstreken om weer naar buiten te gaan.

Het plichtsbesef van Sofia kende wat dat betreft geen grenzen, al wordt haar nu verweten niet duidelijk stelling te hebben genomen. Het gouden huwelijk datzelfde jaar (1962-2012) werd overigens niet gevierd. Het incident in Botswana leidde uiteindelijk twee jaar later tot het min of meer gedwongen aftreden van Juan Carlos, waarna de gezamenlijke optredens met Sofia ook vrijwel opdroogden. Spaanse media hielden het nauwkeurig bij en kwamen vaak niet verder dan acht tot tien per jaar, afhankelijk of ze gezamenlijk bij begrafenissen moesten zijn of niet.

Aanval Corinna

“Corinna kiest de aanval indachtig het Chinese werkwoord dat de aanval de beste verdediging is”, aldus de Catalaanse krant La Vanguardia over het BBC-interview van de ex-vriendin van Juan Carlos.

De koning heeft haar 65 miljoen euro geschonken. ,,Uit liefde”, aldus Corinna. ,,Het was niet bedoeld om het geld wit te wassen of verborgen te houden”, voegde ze eraan toe. Maar zelf hield ze dit royale geschenk verborgen voor de belasting, reden voor de Zwitserse justitie om onderzoek te doen naar de betaling en de herkomst van het geld. Juan Carlos zou het gekregen hebben van de toenmalige koning Abdullah van Saudi-Arabië, maar daarna wordt het spoor schimmig.

In Spanje loopt ook een onderzoek waarbij Corinna is betrokken. Het gaat om een zaak tegen ex-commissaris José Manuel Villarejo, die momenteel in voorlopige hechtenis zit en wordt beschuldigd van onder meer omkoping, openbaarmaking van geheimen, vervalsing van documenten, criminele organisatie en het witwassen van geld.

Villarejo maakte geheime opnamen van een gesprek met Corinna, waarin ze het bestaan onthulde van geheime rekeningen die Juan Carlos had. Villarjeo wilde zich met dat soort kennis indekken voor het geval hij zelf met zijn clandestiene acties tegen de lamp zou lopen, en hoopte mensen te kunnen chanteren.

Corinna moet in september getuigen en volgens Spaanse media is ze bezig haar straatje schoon te vegen, om te voorkomen dat ze haar fortuin kwijtraakt en dat ze in Spanje danwel Zwitserland achter de tralies belandt. Dat ze uit zelfbescherming haar ex-minnaar Juan Carlos beschadigt, neemt ze op de koop toe.

De koning, die haar beloofd zou te hebben met haar te trouwen, had haar tijdens hun relatie immers bedrogen met een andere vriendin. Dat betekende voor haar het einde van de verhouding, maar daarna kreeg ze wel het fraaie bedrag van 65 miljoen. Tegen de BBC vertelde ze dat Juan Carlos het in een drifbui een keer had teruggevraagd, maar dat ze dat verzoek niet serieus had genomen.

Het interview en de nieuwe onthullingen – Corinna beweerde dat er nog tientallen geheime rekeningen moeten zijn – doorkruisen de plannen van het paleis om de aandacht weg te halen van Juan Carlos opdat koning Felipe ongestoord zijn werk kan doen. Sinds zijn vertrek naar Abu Dhabi is de koning-emeritus nog geen dag uit het nieuws geweest.

© RB Hans Jacobs; Screenshots; © MPE

Emir van Koeweit in VS verder behandeld

De emir van Koeweit vertrekt donderdag naar de Verenigde Staten om daar nader te worden geholpen voor een niet nader genoemde kwaal. Sjeik Sabah (91) is zaterdag in eigen land in het ziekenhuis opgenomen en zondag met succes geopereerd. Verdere behandeling moet plaatsvinden in Amerika, zo maakte het staatspersbureau woensdag bekend.

Koeweit is niet het enige land dat deze dagen eraan wordt herinnerd dat het staatshoofd op ver gevorderde leeftijd is. Maandag namelijk werd ook koning Salman (84) in het ziekenhuis opgenomen, naar verluidt met een galblaasinfectie. Hij was echter dindsdag in staat om vanuit zijn kantoor in het Koning Feisal-ziekenhuis het kabinet voor te zitten.

De hoogbejaarde emir van Koeweit kampte een jaar geleden ook al met gezondheidsproblemen. Wat hem precies mankeert, is nooit bekendgemaakt maar vorig jaar augustus meldde het staatspersbureau opeens dat zijn gezondheid 'na een terugslag' weer in orde was. Een mededeling die wellicht werd uitgelokt door de bezoekende Iraanse minister van Buitenlandse Zaken die op Twitter had gezegd te bidden voor 'spoedig herstel' van de sinds 2006 regerende emir.

Een maand later werd sjeik Sabah bij een bezoek aan Washington opgenomen in het ziekenhuis om oktober vorig jaar weer terug te keren in Koeweit. Afgelopen zaterdag was sprake van 'medische controle' en zondag volgde de mededeling dat de emir succesvol was geoperereerd. Niettemin heeft kroonprins Nawaf (83) tijdelijk enige taken overgenomen.

De Saudische koning Salman telefoneerde zaterdag nog met zijn collega uit Koeweit om te informeren naar diens gezondheid. Dat telefoontje werd maandag worden geretourneerd toen Salman zelf werd opgenomen. De koning heeft al jaren een broze gezondheid en veel van zijn taken zijn overgenomen door zijn ambitieuze zoon kroonprins Mohammed bin Salman (34).

Er is nog een derde Golfstaat waar de leider gezondheidsproblemen heeft en dat is de Verenigde Arabische Emiraten. President sjeik Khalifa bin Zayed (71), tevens de emir van Abu Dhabi, regeert sinds hij in 2014 getroffen werd door een beroerte alleen nog in naam. Zijn halfbroer kroonprins sjeik Mohammed bin Zayed (59) heeft het dagelijks bestuur geruisloos overgenomen. Bij overlijden van Khalifa hoeft die situatie alleen maar te worden geformaliseerd.

De andere drie Golf-monarchiën hebben fitte leiders. Qatar zette in 2013 de jonge emir Tamim (40) op de troon en in Bahrein werkt koning Hamad (70) al jaren in nauwe samenwerking met zijn zoon kroonprins Salman (50). In Oman trad in januari de nieuwe sultan Haitham (65) aan in een op het oog rimpelloze machtswisseling na de dood van zijn neef Qaboos.

© RB; Beeld: sociale media

Felipe: meer afstand nemen van vader

Koning Felipe hoopt dat zijn vader Juan Carlos bereid is om zelf zijn in 2014 na de troonsafstand verkregen eretitel van koning op te geven. Dat bespaart Felipe het trauma dat hij zijn vader anders die titel moet afpakken. Maar Juan Carlos lijkt niet van plan mee te werken.

Het behoud van de titel 'koning' is voor Juan Carlos (82) het laatste restje waardigheid dat hem is overgebleven nadat Felipe in maart in een dramatisch besluit bekendmaakte zijn vader diens toelage af te nemen. Bij dezelfde gelegenheid liet de huidige koning weten de erfenis van Juan Carlos te verwerpen, voor zichzelf en voor zijn kinderen.

Iets makkelijker is het voor Felipe om de omvang van het Koninklijk Huis nog verder te beperken. In 2014 verdwenen zijn zussen Elena en Cristina al en nu kan hij ook zijn ouders schrappen, al heeft dat als ongewenst bijeffect dat de algemeen gerespecteerde en in deze geheel onschuldige koningin Sofia (81) dan ook wordt geslachtofferd.

Dit alles omdat koning Juan Carlos het middelpunt is van een almaar uitdijend schandaal waarbij sprake is van geheime buitenlandse bankrekeningen, het ontvangen van exorbitante giften uit de Golf-staten – honderd miljoen dollar alleen al uit Saudi-Arabië – en de schijn van omkoping daarbij, duistere transacties naar de Bahamas en Panama, het smokkelen van contanten naar Spanje en de niet opgehelderde rol van een ex-vriendin van Juan Carlos.

De constante stroom negatieve berichten over de koning-emeritus en de vrijwel dagelijkse nieuwe onthullingen en aantijgingen, beschadigen de monarchie en het imago van koning Felipe. De regering vindt dan ook dat hij maatregelen moet nemen en nog meer afstand moet nemen van zijn vader. Hoe dat te doen, laat premier Pedro Sánchez echter graag aan Felipe over.

Volgens El País wordt gekeken of Juan Carlos uit het Zarzuela-paleis kan worden gezet, waar hij na de troonsafstand is blijven wonen. Vraag is dan alleen waar hij naar toe moet. Een huis op het paleis terrein zelf zal niet worden gezien als afstand scheppen, maar een woning elders brengt extra kosten van beveiliging en dergelijke met zich mee. Uitwijken naar het buitenland zou als een vlucht worden gezien voor justitie die zowel in Spanje als Zwitserland onderzoek doet naar de financiële handel en wandel van Juan Carlos.

© RB Hans Jacobs; Beeld: © MPE, screenshot

Saudische koning betuigt deelneming

Het Al Alam-paleis in Muscat, de hoofdstad van Oman, zag maandag opnieuw een lange reeks hoogwaardigheidsbekleders langskomen om hun deelname te betuigen met het overlijden van sultan Qaboos. Diens opvolger sultan Haitham bleef er fit bij, want hij moest de gasten steeds halverwege de immense paleiszaal verwelkomen en naar hun zetel begeleiden voor een kort onderhoud. Daarna herhaalde het ritueel zich bij het afscheid, en de verwelkoming van de volgende bezoeker.

Belangrijkste gast maandag was ongetwijfeld koning Salman van Saudi-Arabië. Die werd ook niet in de zaal begroet maar al buiten, meteen bij aankomst bij het paleis, begroet. Salman was de vierde koning die zijn opwachting maakte in Oman, na koning Hamad van Bahrein, koning Willem-Alexander en koning Abdullah van Jordanië.

De Jordaanse koning kwam samen met kroonprins Hussein en de prinsen Ali, Hamzah en Hashem. Dit mede om de bijzondere band van het koningshuis met sultan Qaboos en zijn familie te onderstrepen. Maar ook sjeik Mohammed bin Rashid, de emir van Dubai en premier van de Verenigde Arabische Emiraten, nam zijn zoon kroonprins Hamdan mee, naast een aantal collega-emirs. De kroonprins van Abu Dhabi en de facto president van de Emiraten, Mohammed bin Zayed, was zondag al langs geweest.

Uit Marokko kwam prins Moulay Rachid en uit Bahrein kroonprins Salman, terwijl emir-vader Hamad van Qatar ook zijn deelneming kwam betuigen. Het condoleancebezoek, zo liet de Diwan van het sultanaat weten, eindigt dinsdag om 12 uur Omaanse tijd. D

Japanse premier Shinzo Abe zou deze week tijdens zijn rondreis door het Midden-Oosten, waar hij zaterdag en zondag Saudi-Arabië bezocht, ook Oman nog bezoeken.

© RB; Beeld: Screenshots, Instagram