ROYALBLOG.NL

Twee dagen op Waddeneilanden

Het koningspaar heeft een deels zeer nat maar daarom niet minder interessant bezoek gebracht aan de vijf Waddeneilanden. Centraal bij het unieke streekbezoek aan twee provincies stond de leefbaarheid van de eilanden. 'De kroon boven Nederland', zoals koning Willem-Alexander ze noemde. 

Het zijn deels kleine, hechte gemeenschappen, die hun natuur koesteren maar die ook in hun ontwikkeling worden gehinderd door diezelfde natuur. Om de eilanden aantrekkelijk en leefbaar te houden is bijvoorbeeld woningbouw nodig, voor eilanders die willen blijven wonen en werken op hun eiland.

Maar het woningarsenaal kan niet worden vergroot omdat het eiland veelal beschermd natuurgebied is. Dat heeft dan weer consequenties voor het aantrekken van leerkrachten of zorgpersoneel, voor behoud van essentiële vaklieden en werkgelegenheid in het algemeen. 

Ook de bereikbaarheid van de eilanden staat onder druk. De vaargeul naar Ameland slibt steeds dicht. Zijn er alternatieven en wat moeten die dan zijn? De eilanden lijken op elkaar maar zijn elk ook weer anders, zo stelde koningin Máxima vast.

Tijdens het tweedaagse bezoek - het koningspaar gebruikte een helikopter voor de verplaatsing en één keer een snelboot - werd telkens een ander aspect aangesneden. Toerisme, onderwijs, landbouw, veiligheid op zee, zorg, cultuur en natuur, bereikbaarheid - het kwam op Texel, Vlieland, Terschelling Ameland en Schiermonnikoog allemaal voorbij. 

© RB Hans Jacobs 

Het is wel eens minder hectisch geweest

Een economisch bezoek aan California en Texas met koningin Máxima, een weekeinde in Kopenhagen voor het gouden jubileum van koningin Margrethe, een ingelaste trip naar Londen voor het plechtige overbrengen van het stoffelijk overschot van koningin Elizabeth van Buckingham Palace naar Westminster Hall, en dan ook nog een kerkelijk huwelijk in het vorstenhuis Mecklenburg-Strelitz komende zaterdag.

Om niet te spreken van Prinsjesdag, voor het eerst met prinses Amalia én op een nieuwe locatie: de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Het streekbezoek aan de Peel moet worden overgeslagen. Koninklijke verslaggeving is wel eens minder hectisch geweest. Jammer in deze tijd is dat een aantal verplaatsingen met het vliegtuig moeten worden gemaakt.

Schiphol is tegenwoordig immers allesbehalve de soepele machine waaraan iedereen de afgelopen jaren gewend was. Integendeel. En de trein dan? Voor zowel Londen als Berlijn is die veel duurder dan het vliegtuig – en zeker naar Duitsland duurt het ook nog lang. Dat er geen hogesnelheidslijn is naar de hoofdstad van ‘ons’ belangrijkste buurland is natuurlijk idioot.

Verslagen van al die evenementen zijn slechts ten dele terug te vinden op RoyalblogNL; opdrachtgevers en klanten hebben de verhalen graag voor zichzelf. Het Reformatorisch Dagblad pakte maandag uit met drie pagina’s over het feest in Denemarken en ook maandblad Royalty heeft een fraaie reportage. Daarin komt ook een terugblik op het bezoek aan de Verenigde Staten.

Maar op Twitter zijn impressies van de activiteiten terug te vinden.

© RB Hans Jacobs

Koningspaar naar Duin- en Bollenstreek

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben wat betreft het weer geen goede dag uitgekozen voor hun negentiende streekbezoek sinds de troonswisseling in 2013. De weersverwachting voor donderdag belooft in elk geval weinig goeds, maar misschien heeft het koningspaar geluk bij de tocht door de zogenoemde Duin-en Bollenstreek, het pareltje van Zuid-Holland tussen Leiden, de kust en Haarlem. 

De streek is vooral bekend van de bollenteelt en van strandbezoek. Er wonen ruim 190.000 mensen verspreid over tegenwoordig nog maar vijf gemeenten: Lisse, Teylingen, Hillegom, Katwijk en Noordwijk. Het is een streek met contrasten, waar traditionele bedrijven maar ook innovatieve ondernemingen en sectoren zijn. 

Lisse

Het koningspaar begint in Lisse, op het terrein van FC Lisse. Daar wordt het ontvangen door Jaap Smit, de Commissaris van de Koning. , Jaap Smit. Maar liefst zeven clubs uit de streek spelen op het hoogste niveau van het amateurvoetbal, nergens anders in Nederland is dat aantal zo hoog. Inwoners van de diverse gemeenten zijn hier trots op en de clubs symboliseren de eigen gemeenschappen binnen de streek.

De voorzitters van verschillende voetbalclubs spreken over het identiteitsgevoel van de clubs, die een grote en niet altijd gezonde rivaliteit kennen zoals met name in Katwijk duidelijk is geworden. Aansluitend vindt een gesprek plaats met de vijf burgemeesters over bestuurlijke ontwikkelingen en de samenwerking tussen de gemeenten, bijvoorbeeld op het gebied van regionale economie.

Teylingen

Het bezoek in Teylingen - vanouds bekend als Sassenheim, Voorhout en Warmond - staat in het teken van de bollenteelt. Na een rondleiding bij een telersbedrijf, met onder andere een broeierij en teelt op de velden, vindt een gesprek plaats met vertegenwoordigers uit de bollenteelt.

De sector is een wereldspeler, maar staat tegelijkertijd voor uitdagingen om haar positie te behouden en te versterken. Binnen het samenwerkingsverband Greenport Duin- en Bollenstreek werken de ondernemers aan modernisering, innovaties en nieuwe verdienmodellen, onder meer door samenwerking met universiteiten.

Hillegom

In Hillegom bezoeken koning Willem-Alexander en koningin Máxima een ondernemer die op een slimme manier de bollenvelden met toerisme verenigt. Zo is een speciaal tulpenveld aangelegd, met een wandelpad en fotogenieke objecten. Toeristen kunnen hier terecht om foto’s te maken, wat voorkomt dat de reguliere tulpenvelden te veel worden belast. Dat wil zeggen: dat toeristen voor selfie's de bloemen vertrappen door het veld in te lopen. Het is de bedoeling dat koning en koningin hier ook poseren. 

Katwijk

Het koningspaar wordt in Katwijk ontvangen bij de unieke parkeergarage die is gebouwd onder het duin. Zij spreken daar kort met de voorzitters van de vier Oranjeverenigingen uit de kustplaats. Aansluitend bezoeken zij een strandhuisje en vindt in een strandpaviljoen een gesprek plaats over toerisme met vertegenwoordigers van de sector uit de hele streek.

Samen werken zij aan een sterk toeristisch netwerk. Dit moet ervoor zorgen dat toeristen tijdens hun bezoek meerdere highlights van de streek aandoen: van de kust, de bollenvelden en de Kagerplassen tot ruimtevaartmuseum Space Expo in Noordwijk en historische steden in de omgeving. 

Noordwijk

In Noordwijk bezoekt het koningspaar tot slot de plek waar een Space Campus wordt ontwikkeld. Ze ontmoeten hier startups die werken aan toepassingen van kennis en technologie uit de ruimtevaart in andere sectoren, zoals landbouw, veiligheid en zorg. Tenslotte vindt een gesprek plaats met vertegenwoordigers uit het spacecluster, over hoe de ontwikkeling van de campus kan worden gestimuleerd en het cluster zich verder kan versterken.

© RB; Bron: RVD

Koningspaar gaat voor achttiende keer op streekbezoek - dit keer in Salland

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima gaan dinsdag voor de achttiende keer op streekbezoek. Ze gaan op visite in het het zuidelijk deel van Salland in de provincie Overijssel. Daarbij komen ze in de Deventer, Raalte en Olst-Wijhe.

Het streekbezoek staat in het teken van het vermogen van de regio om zich steeds aan nieuwe omstandigheden aan te passen door samen te werken.  Salland koestert wat waardevol is uit het verleden, terwijl het tegelijk nieuwe ontwikkelingen omarmt. Een belangrijke basis voor het aanpassingsvermogen van de streek ligt in het ‘noaberschap’. Het zijn van goede buren door mensen en hun belangen met elkaar te verbinden. 

Deventer

Het streekbezoek begint in de voormalige Hanzestad Deventer. Dat zag door de terugloop van transport via water de haven in verval raken. Particulieren en kleine ondernemers worden betrokken bij de ontwikkeling van de stad doordat zij de mogelijkheid krijgen te bouwen voor eigen gebruik. Op deze manier transformeren stadsdelen naar plekken waar industrieel erfgoed, creatieve ondernemers, kunst en cultuur, horeca en wonen gecombineerd worden.

Willem-Alexander en Máxima wandelen door een deel van de stad en bezoeken enkele ondernemers. Aansluitend spreken zij met betrokkenen over de manier waarop Deventer stadsontwikkeling vorm geeft. Vervolgens bezoekt het paar een familiebedrijf dat bezig is haar productieproces aan te passen en energieneutraal te maken.

Heeten

Vervolgens reizen koning en koningin naar Heeten, onderdeel van de gemeente Raalte. In 2018 kwamen de inwoners van het dorp met het idee voor een burgerbegroting waarbij zij meebepalen waar en hoe gemeentelijk geld binnen de eigen omgeving wordt besteed.

Naast raadsleden en ambtenaren zijn ook onderzoekers bij dit initiatief betrokken om te kijken of een burgerbegroting leidt tot meer betrokkenheid van inwoners bij de lokale democratie en het versterken van het gemeenschapsgevoel. Het koningspaar spreekt met deelnemers van het initiatief over hun ervaringen.

Olst –Wijhe

De gronden langs de IJssel zijn al eeuwenlang geschikt voor tal van agrarische activiteiten zoals landbouw, akkerbouw en veeteelt. Vanuit de samenleving klinkt de roep om de agrarische sector anders in te richten ten behoeve van het milieu. Het koninklijk gezelschap bezoekt een melkveehouderij waar inmiddels de zesde generatie aan het roer staat. Op dit bedrijf horen zij hoe er gewerkt wordt aan verduurzaming.

Zo wordt gebruik gemaakt van kruidenweides ter vervanging van kunstmest. Ook zijn de eigenaren bezig om samen met lokale ondernemers een eigen zuivelketen op te zetten. Melk wordt zo op de boerderij gezuiveld, verpakt en vanuit daar geleverd. Hierdoor wordt de keten korter en hopen de boeren een duurzaam en toekomstbestendig verdienmodel te realiseren.

Aansluitend bezoeken koning en koningin Stichting IJssellandschap. Deze stichting dateert uit 1267 en beheert en ontwikkelt land, landgoederen, boerderijen en huizen rondom Deventer. Daarbij is altijd speciale aandacht geweest voor armen, zieken, daklozen en vreemdelingen.

Deze sociale component bestaat nog steeds. Zo worden mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt betrokken bij het groen onderhoud van Stichting IJssellandschap en worden tal van activiteiten voor ouderen, mensen die specifieke zorg nodig hebben of vluchtelingen georganiseerd.

Tot slot krijgen Willem-Alexander en Máxima een impressie van de IJsselbiënnale. In totaal hebben 27 kunstenaars meegewerkt aan de 120 kilometerlange kunstroute langs de IJssel waar de impact van klimaatverandering op het landschap van de IJsselvallei centraal staat.

© RB; Bron: RVD

BeNeLux: koningsparen en groothertog op pad na rampzalige watersnood

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben zich eind mei tijdens hun streekbezoek aan Noord-Limburg al laten vertellen over het Deltaplan Grote Rivieren, waarbij ook de Maas is aangepakt om overstromingen zoals die in de provincie in 1993 en 1995 in de toekomst te voorkomen. Het koningspaar nam in de gemeente Bergen een kijkje bij de rivier die op dit moment recordhoogten bereikt.

Burgemeester Manon Pelzer die koning en koningin toen samen met waarnemend commissaris Johan Remkes vergezelde heeft vrijdag de inwoners van haar gemeente het dringende advies gegeven het gebied zo snel mogelijk te verlaten. In een groot aantal tot haar gemeente behorende dorpen is kans op wateroverlast wanneer de Maas daar zaterdagochtend op zijn hoogst is.

,,Wanneer u besluit om in uw huis te blijven, doet u dat voor eigen risico, op eigen verantwoording. Realiseer u dat u dan onbereikbaar bent voor hulpdiensten", citeerde het ANP de Bergense burgemeester. [In het Limburgse Maas-dorp wonende familieleden van de verslaggever hebben vrijdag ook een evacuatieadvies gekregen. Hun huizen zullen niet droog blijven. ]  

Volgens de koning, die vrijdagochtend een ontmoeting had met de pers in de tuin van paleis Huis ten Bosch, heeft het klimaat in feite het Deltaplan ingehaald. De regen van de afgelopen dagen was 'onvoorspelbaar en onvoorstelbaar' en wanneer de crisis voorbij is, zullen de knappe koppen in het land terug moeten naar de studeerkamer.

Het koningspaar nam donderdagavond poolshoogte in Valkenburg aan de Geul. ,,We wilden er heel graag heengaan, maar er waren nog wat logistieke zaken te regelen", vertelde Willem-Alexander. Dat besloot hij toen hij donderdagochtend kennis had genomen van de schade en de impact van de overstromingen door de extreme regenval. Met Remkes werd daarna overlegd. Die kon de koning ook goed bijpraten omdat hijzelf net een belrondje had gehad met de burgemeesters van de betrokken gemeenten.

,,Je wilt de mensen ook niet voor de voeten open", aldus koningin Máxima. Ze spraken met verschillende mensen. ,,Wat me enorm opviel was hoe snel het allemaal is gegaan. De snelheid was de grootste schok. Om zes uur zaten mensen op een terrasje, om acht uur moesten ze snel afrekenen en om tien uur stond het anderhalve meter onder water", vertelde Máxima. Ze had te doen met alle ondernemers die net weer hun zaak hadden kunnen openen en nu met waterschade te maken hebben.

Het Belgische koningspaar ging vrijdag ook naar rampgebied. Koning Filip en koningin Mathilde bezochten Pepinster, een van de zwaarst getroffen gemeenten. ,,We willen de hulpdiensten en de vele vrijwilligers bedanken voor hun uitzonderlijke inzet tijdens deze overstromingen", twitterde het paleis na afloop. ,,We zijn ook dankbaar voor de spontane solidariteit bij de bevolking en voor de steun aan ons land vanuit het buitenland."

Aanstaande dinsdag, de dag voor de nationale feestdag, is aangemerkt als dag van nationale rouw voor de slachtoffers van het watergeweld in met name de provincie Luik.

Ook groothertog Henri van Luxemburg bezocht in eigen land ernstig getroffen regio's. Zijn vrouw Maria Teresa liet weten ,,zeer ontroerd te zijn voor de slachtoffers van het slechte weer dat zojuist heeft toegeslagen." Ze geeft hen al  ,,mijn steun in deze beproeving.' 

© RB Hans Jacobs; Beeld: © RB, MPE, MGD

Margrethe viert aansluiting Zuid-Jutland

Met een jaar vertraging kan de Deense koningin Margrethe zondag dan toch Genforeningsdag – dag van de hereniging – vieren.

Samen met kroonprins Frederik en erfprins Christian is de koningin naar de Deense-Duitse grens in Zuid-Jutland (vroeger: Noord-Sleeswijk) bij Frederikshøj gekomen om te gedenken dat dit gebied zich 101 jaar geleden aansloot bij Denemarken.

De Denen gebruiken traditioneel de term 'hereniging' hoewel de Deense premier Nils Neergaard in 1920 al zei dat dit eigenlijk incorrect was. Zuid-Jutland had formeel nooit eerder deel uitgemaakt van het koninkrijk Denemarken.

Het behoorde tot het hertogdom Sleeswijk en was nauw verbonden met het aangrenzende hertogdom Holstein. In beide staatjes regeerde de Deense koning als hertog, maar ze behoorden formeel niet tot Denemarken. Toen Kopenhagen in 1864 de status van met name Sleeswijk wilde veranderen, kwam het tot oorlog met Pruisen dat Sleeswijk en Holstein vervolgens veroverde en inlijfde.

In Sleeswijk bleef een grote Deense minderheid over, die zich aan het einde van de Eerste Wereldoorlog mocht uitspreken. Zo'n referendum was in 1866 al beloofd, maar door Duitsland nooit uitgevoerd. In Noord-Sleeswijk koos 75 procent voor Denemarken en in Midden-Sleeswijk wilde 80 procent bij Duitsland blijven. Om die reden sloot alleen Noord-Sleeswijk – of Zuid-Jutland – zich aan.

Aan beide zijden van de in 1920 opnieuw vastgestelde grens zijn nog Deens danwel Duits sprekende minderheden en wordt ook onderwijs gegeven in de andere taal. Na de bekrachtiging van het resultaat van het referendum maakte de toenmalige koning Christian X in juli 1920 een triomftocht door het gebied, vergezeld door onder anderen zijn moeder, echtgenote en zoons kroonprins Frederik (de vader van Margrethe) en prins Knud.

De tocht van Margrethe nu volgt in zijn spoor – met de koets, waar Christian destijds te paard ging, de schimmel Malgré Tout.

© RB

Koningspaar tevreden over streekbezoek

Het blijft een beetje behelpen zo'n streekbezoek in coronatijd. Mooi dat het weer enigszins kan, maar de publieksmomenten zijn er traditioneel ook een leuk onderdeel van. En die ontbraken geheel bij de rondgang van koning en koningin door de kop van Limburg.

Het was zelfs opvallend dat het koninklijk bezoek zou goed stil was gehouden, ondanks de aankondiging ervan eerder. Dat Willem-Alexander en Máxima naar Venlo, Bergen en Venray zouden komen was bekend, maar waar ze zouden stoppen niet en lekte vooraf ook niet uit.

Nou ja. Dat is niet helemaal waar. Een aantal groepies was kennelijk verteld dat het koninklijk gezelschap in Nationaal Park Maasduinen zou komen, en wachtte daar geduldig met de camera in de aanslag. Enige tijd later verschenen ze ook bij het gemeentehuis van Venray. Hun ondernemingszin zou met een frikandelvlaai beloond moeten worden!

Het meeste publiek was ook in Venray, de laatste stopplaats van het streekbezoek. Niet zo gek ook. Dit was de enige niet afgeschermde plek van de rondrit, midden in het centrum van de gemeente. Dan gaat het nieuws snel door de gemeenschap en staat er bij het – verlate – vertrek zo'n honderd man te zwaaien. En fotograferen.

Koning Willem-Alexander toonde zich aan het slot van het streekbezoek dankbaar en blij dat er voor het eerst sinds september in Fryslân weer zo'n visite mogelijk was gemaakt, ondanks de aanpassingen en beperkingen. De gebruikelijke 'na-ontvangst' met de deelnemers aan het programma ontbrak, maar hij had toch veel gezien en heel Nederland kon veel van Noord-Limburg leren.

'Positieve gezondheid' was de rode draad van het bezoek, van gezonde voeding en vers groente en fruit bij de eerste halteplaats Brightlands Greenport Campus in Venlo, via een repetitie van de vijfjaarlijkse Passiespelen in Tegelen tot een natuurwandeling in het bos bij de Maas en een gesprek over de mentale gezondheid van jongeren, met deelname van Dylan Haegens.

Te leren viel er veel. Het Nederlandse 'systeem' bijvoorbeeld zit helemaal niet te wachten op gezond levende burgers. De huisarts die zich veel moeite getroostte om te voorkomen dat zijn patiënten ziek worden, werd op de vingers getikt door het lokale ziekenhuis.

Nog vier van zulke artsen en het ziekenhuis zou failliet gaan vanwege gebrek aan patiënten! Het aantal verwijzingen van de arts was namelijk gedeeld met 40 procent – door beter eten, beter bewegen en zich beter voelen.

Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn.

De huisarts werd ook anderszins gestraft. Verzekeringsmaatschappijen betalen per consult. Deze dokter had echter grotere bijeenkomsten voor zijn patiënten, organiseerde ook wandelingen – en ja, dan komt hij niet in aanmerking voor een vergoeding. En dat terwijl zijn aanpak de samenleving op den duur miljarden euro kan schelen.

Leuker was de demonstratie – op video – van de aspergesteekrobot waarvoor met name de koning meer dan gemiddelde belangstelling had. Dit immers, zo werd nog maar enkele jaren geleden beweerd, zou altijd handwerk moeten blijven. Gevoelige sensoren en veel vernuft bewezen het tegendeel.

In Tegelen bleek dat de Passiespelen niet alleen over de passietijd in het leven van Jezus gaan, maar ook dat er met passie wordt gespeeld en geacteerd. Het natuurpark even verderop lag er fris groen bij, maar eigenlijk groener dan zou moeten omdat er nu allerlei planten groeien die er eigenlijk niet thuishoren. Dit door het stikstof probleem.

Aan de Maas werd nog net voor het inzetten van de regen geposeerd en vertelden koning en koningin dagelijks te duimen voor dochter Amalia die deze weken eindexamen doet.

© RB Hans Jacobs

Koningspaar hele dag op streekbezoek in 'gezond' noorden van Limburg

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima gaan donderdag op streekbezoek. De laatste keer dat het koningspaar er een hele dag op uit ging in eigen land was vorig jaar september in Zuidoost-Fryslân. Nu gaat de reis naar Noord-Limburg.

Het precieze programma is echter niet vooraf bekendgemaakt om een toestroom van publiek te voorkomen. Thema van de visite is 'positieve gezondheid'.

Noord-Limburg heeft zich ten doel gesteld de gezondste regio van Nederland te worden. De ambitie is dat de gemeenschap zowel lichamelijk als mentaal gezond is, beschikt over een veilige leefomgeving en een goede kwaliteit van leven en werken. Er is aandacht voor gezonde voeding, voldoende natuur, maar ook voor een gezonde balans tussen werk en privé met ruimte voor vrije tijd, cultuur en zingeving. Al deze facetten worden samengevat in de term ‘positieve gezondheid’.

Koning en koningin bezoeken als eerste Venlo.

Daar wordt het concept positieve gezondheid nader toegelicht door vertegenwoordigers van het regionaal bestuur, het bedrijfsleven, de zorg en wetenschap in de regio.

Tijdens een markt voor gezonde voeding en innovatieve landbouw spreekt het paar met bedrijven en organisaties uit de omgeving.

Vervolgens ontmoetten Willem-Alexander en Máxima bij de passiespelen in Tegelen diverse inwoners. Met hen gaan ze in gesprek over zingeving en cultuur en de betekenis daarvan voor hun gezondheid. Ook de rol van vrijwilligerswerk komt in de gesprekken aan bod.

De derde stop wordt gemaakt in de gemeente Bergen. Deze gemeente, die is ontstaan tijdens de Franse Revolutie, ligt in het hart van Nationaal Park Maasduinen en bestaat uit Afferden, Aijen, Bergen, Nieuw Bergen, Siebengewald, Well en Wellerlooi.

Tijdens een wandeling wordt gesproken over het belang van ontspanning en natuur. Medewerkers van het Limburgs Landschap informeren over natuurbeheer en gebiedsontwikkeling in de streek. Bewoners vertellen daarnaast over de leefbaarheid en veiligheid aan de oevers van de Maas.

De laatste halte is de gemeente Venray.

Hier zijn de mentale gezondheid en weerbaarheid van jongeren het centrale thema. Professionals benoemen de taboes die heersen rond mentale gezondheid en leggen uit hoe zij jongeren ondersteunen in de aanpak ervan. Jongeren vertellen tot slot hoe zij hun mentale problemen bespreekbaar leren maken en hoe dit bijdraagt aan hun positieve gezondheid.

Het streekbezoek is het zeventiende sinds het aantreden van koning Willem-Alexander in 2013 en het tweede aan de provincie Limburg.

© RB; Bron: RVD

Margrethe maakt vaarplannen bekend

Enig optimisme kan koningin Margrethe niet worden ontzegd. Het Deense hof heeft woensdag namelijk een ambitieus reis-en vaarplan bekendgemaakt voor komende zomer, inclusief vaartochten naar Føroya - de lokale spelling van het Deense Færøerne - en Kalaallit Nunaat, beter bekend als Groenland.

Koningin Margrethe had haar voornemen al kenbaar gemaakt in haar nieuwjaarstoespraak, daarbij hopend dat de coronamaatreglen tijdig versoepeld zouden kunnen worden om haar reis mogelijk te maken. Het programma van de visites aan de autonome Koninkrijksdelen is overigens nog niet bekend.

Bárður á Steig Nielsen, løgmaður - eerste minister van Føroya - kijkt al uit naar de visite die medio juli zal plaatsvinden. Hij denkt dat het bezoek zo'n 700.000 kroon zal kosten, een kleine 100.000 euro. Overnachtingskosten voor 'Drotningin' zijn er niet want Margrethe slaapt, eet en ontvangt op het afgelopen dinsdag weer in de vaart genomen koningsschip Dannebrog. 

Eind juli, begin augustus staat de reis naar Groenland op de agenda. Daar wordt Margrethe ontvangen door een nieuwe premier, leider van de links leunende Inuit Ataqatigiit die begin deze maand de parlementsverkiezingen won en de sinds 1979 bijna constant regerende sociaal-democratische Siumut versloeg. Op dit moment zijn reizen naar Groenland overigens nog beperkt: er is vooraf toestemming nodig en bij aankomst moeten reizigers minstens vijf dagen in quarantaine. 

Koningin Margrethe wil ook in Denemarken uit varen. Op zondag 13 juni is in Zuid-Jutland voor de uitgestelde herdenking van de aansluiting - de Denen hebben het over 'hereniging' van dat gebied bij Denemarken in 1920. Ook kroonprins Frederik en diens oudste zoon prins Christian zullen daarbij aanwezig zijn, waarbij Margrethe een programma hoopt te volgen dat lijkt op dat van koning Christian X destijds. 

De traditionele 'zomertocht' - een streekbezoek per schip - staat eveneens weer op de agenda na vorig jaar te zijn afgevoerd. Het is de bedoeling naar Thisted (30 augustus), Esbjerg (31 augustus) en het eiland Fanø (1 september) te gaan.

© RB

Koningspaar probeerde te blijven werken

De vraag ,,Wat kan dan wel?” heeft centraal gestaan bij de werkzaamheden die het Koninklijk Huis na het uitbreken van de coronacrisis op touw zette. Dat staat te lezen in het Jaaroverzicht 2020 dat dinsdagmiddag via de Rijksvoorlichtingsdienst openbaar is gemaakt.

Daarin wordt een beeld gegeven van de activiteiten van het koningshuis in het afgelopen jaar. ,,Een beeld van verdriet en de zorgen, maar ook van de moed, de creativiteit en het doorzettingsvermogen van de inwoners van het Koninkrijk”, aldus het voorwoord van grootmeester Chris Breedveld, de hoogste functionaris aan het hof.

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima moesten vorig jaar maart, meteen na terugkeer van een geslaag staatsbezoek aan Indonesië hun hele werkschema herzien. ,,Bijna alle geplande conferenties, bijeenkomsten, staats- en werkbezoeken, openingen, ontvangsten, culturele manifestaties, sportevenementen en andere activiteiten werden gecanceld of uitgesteld”, somt het jaarverslag op. Dat wierp meteen de vraag op ,,Wat kan dan wel?”

In plaats daarvan werd een vrijwel compleet nieuw activiteitenprogramma ontwikkeld. De agenda werd voortaan van week tot week bepaald. Aanvankelijk moest de telefoon uitkomst bieden bij het onderhouden van contacten. ,,Simpel snel en persoonlijk”, aldus het verslag. Vervolgens deden ook video-gesprekken hun intrede. Dertig van die gesprekken waren gerelateerd aan de coronacrisis.

,,Praktische beperkingen inspireren vaak tot creativiteit om binnen de richtlijnen toch het gewone werk zo goed mogelijk te kunnen voortzetten. Dat is soms experimenteren en improviseren, maar het leidt ook tot verrassende nieuwe vormen”, wordt opgemerkt. Als voorbeeld wordt genoemd een bijeenkomst over een schuldenvrij Nederland in de Balzaal van paleis Noordeinde waaraan tientallen wethouders virtueel deelnamen.

,,Virtuele werkbezoeken boden vaak een alternatief voor fysieke bezoeken.” Maar waar mogelijk en toegestaan ging het koningspaar ook de deur uit. Het jaaroverzicht spreekt van zestig werkbezoeken die in het teken stonden van de pandemie. Voor de bezoeken werden extra voorzorgsmaatregelen genomen. Dat betekende onder meer geen aankondiging vooraf, geen grote groepen en geen handen schudden en zorgvuldig proberen afstand te houden.

Aandacht is er in het Jaaroverzicht ook voor nationele evenementen die vanwege de coronacrisis in aangepaste vorm plaatsvonden zoals Prinsjesdag, de Nationale Dodenherdenking en 'Koningsdag thuis.' Het verslag merkt op dat prinses Beatrix bij die laatste gelegenheid haar 'digitale schroom' overwon en vanuit kasteel Drakensteyn toostte op de gezondheid van haar oudste zoon.

De sociale-mediakanalen van het Koninklijk Huis bereikten die dag 9,8 miljoen mensen, aldus het verslag. De afgebroken vakantiereis naar Griekenland uit de herfstvakantie krijgt eveneens een vermelding. ,,Ons eigen besluit terug te keren is genomen vanuit het besef dat we niet hadden moeten gaan.”

Koning kreeg minder ambassadeurs op bezoek

Koning Willem-Alexander heeft het afgelopen jaar minder nieuwe ambassadeurs ontvangen dan in voorgaande jaren gebruikelijk. Het aantal ambassadeurs dat zich in het coronajaar meldde was met 28 het laagste in tien jaar. In 2017 waren het er 41.

Het gemiddelde over de afgelopen tien jaar ligt op 37 met een uitschieter naar boven in het jaar van de troonswisseling. Koningin Beatrix kreeg toen nog twaalf nieuwe gezanten op bezoek en de net aangetreden koning Willem-Alexander vervolgens 32 voor een totaal dat jaar van 44.

Geloofsbrieven zijn in feite de werkpapieren die een nieuwe buitenlandse gezant inlevert bij de koning om te vertellen dat zijn voorganger is vertrokken en dat hij (of zij) door het eigen staatshoofd is aangewezen als vertegenwoordiger in Nederland. Formeel mag een ambassadeur pas aan de slag wanneer deze met het nodige ceremonieel omkleedde handeling heeft plaatsgevonden.

Vanwege de coronacrisis verliep dat het voorbije jaar enigszins anders. Maandenlang werden in het paleis geen ontvangsten gehouden en konden ambassadeurs dus ook niet langskomen. Daarnaast was het internationale reizen aan banden gelegd, waardoor landen ook besloten hun vertegenwoordiger wat langer te laten zitten of niet meteen te vervangen.

Toen de koning weer ambassadeurs kon ontvangen werd het ceremonieel zowel binnen als buiten paleis Noordeinde aangepast. Zo worden de geloofsbrieven niet meer daadwerkelijk overhandigd maar op een tafel gelegd en zijn de koetsen waarin de nieuwe gezanten doorgaans worden opgehaald, vervangen door hofauto's.

Willem-Alexander ondertekende meer op tablet

Koning Willem-Alexander heeft in het coronajaar 2020 meer stukken dan ooit op zijn tablet bekrachtigd. Er werden 59 wetten op deze manier ondertekend.

Volgens de toelichting in het verslag gaf deze werkwijze juristen op de ministeries en medewerkers van het Kabinet van de Koning de mogelijkheid om zoveel mogelijk thuis te werken. Ter vergelijking: in 2017 tekende Willem-Alexander slechts dertien stukken op zijn iPad.

Willem-Alexander tekende op 20 maart vorig jaar een wijziging van het besluit videoconferentie. Dat verruimde de mogelijkheid tot het houden van videoconferenties bij rechtszaken, waardoor die ook in coronatijd in aangepaste vorm door konden gaan.

De koning tekende het afgelopen jaar meer dan 420 wetten en algemene maatregelen van bestuur. Dat is een stijging ten opzichte van voorgaande jaren. In 2019 waren het er 360, in 2018 bijna 400 en het jaar daarvoor nog 347. Ook bij de Koninklijke Besluiten is een stijging te zien. Vorig jaar tekende Willem-Alexander er meer dan 2200 tegenover de 2150 waarvan het Jaaroverzicht in 2019 melding maakte, de 2000 in 2018 en 1818 in 2017.

© RB Hans Jacobs