Is het vraaggesprek met koningin Máxima al van genoeg kanten belicht? Met 3,2 miljoen kijkers was het nummer één op de top-25 van best bekeken programma's, en op Twitter was #máxima50 trending. Veel reacties waren positief, al verschilden de meningen over wát er dan precies positief was en over ondervrager Matthijs van Nieuwkerk heerste meer verdeeldheid.
,,Ik word ietsje ouder, elke dag, maar het is prima dat ik ouder mag worden”, opende Máxima de conversatie. Ze had gekozen voor haar werkkamer, met sinds kort heel opvallend een schilderij van Willem van Oranje aan de muur. Van Nieuwkerk zag een 'schalks' kijkende koning op een foto, en moest toen uitleggen wat 'schalks' betekende.
Koningin Máxima had in de aanloop naar haar verjaardag niet zo'n behoefte aan een groot vraaggesprek. Aandacht voor 'Meer muziek in de klas' was haar veel liever. Ze wilde wel meer vertellen over haar talrijke werkzaamheden – zoals een krant dinsdag schreef: ze wilde het hebben over haar LinkedIn profiel – en niet over zichzelf.
Matthijs van Nieuwkerk wilde het natuurlijk juist daarover hebben en de rest van Nederland schakelde ook om die reden in. Máxima zei wijze dingen over financiële toegankelijkheid voor de wereldbevolking, de sociale cohesie met het Oranjefonds en over de benadering van schulden – ,,iedereen is vol goede bedoelingen, maar we hebben het zo gecompliceerd gemaakt”- maar de aandacht ging uit naar het verhaal over haar zus Inés en over haar kennismaking met Alexander.
Al was dat laatste toch wel erg ,,oud nieuws”. Van Nieuwkerk wilde het recente boek 'Moederland' gebruiken om door een deel van Máxima's leven te wandelen, maar de koningin torpedeerde die wens al meteen door te zeggen dat ze het niet had gelezen en ook niet van plan was het te lezen. ,,Ik leef in vandaag en houd me niet bezig met mijn verleden. Ik vind het hartstikke moeilijk om over mijzelf te lezen.”
Maar ondertussen haalde Máxima wel een van de beweringen uit het slothoofdstuk vna het boek onderuit. Daarin werd gesteld dat ze bijna wanhopig op zoek was naar de ware liefde, maar volgens de koningin had ze zich in die tijd juist verzoend met het feit dat ze wellicht niet zou trouwen. Ze stelde dan ook hoge eisen aan een potentiële echtgenoot, en met een prins trouwen leek haar na de eerste kennismaking met Alexander ook niks. ,,Daar wil ik zover mogelijk van weg blijven.”
De rest is uiteraard geschiedenis.
,,De traan” had er in een verjaardagsprogramma niet in gehoeven – dat zou tot 2027 bewaard kunnen worden, bij het zilveren huwelijk. Grappig was wel de anekdote over hoe Amalia zo'n tien jaar geleden reageerde op het zien van die traan. Ze wilde weten wat papa haar mama had aangedaan. De trouwdag was de mooiste dag van haar leven, maar tegelijkertijd heel tegenstrijdig ook niet want haar ouders waren er niet bij.
Máxima kreeg de ,,gouden vraag”: ,,wát áls...” Onzinnig natuurlijk omdat niemand weet hoe het leven anders zou zijn gelopen als – in dit geval – Máxima en Alexander niet tegen elkaar aan waren gelopen in Sevilla in 1999.
Zus Inés kwam bijna terloops ter sprake, maar Van Nieuwkerk zal er over hebben nagedacht. Het ging over Máxima's werk voor de geestelijke gezondheidszorg, en de koningin probeerde het gesprek ook steeds weer die kant uit te sturen maar Matthijs probeerde toch meer te weten te komen over ,,onze, lieve, begaafde Inés.” ,,We hebben ons best gedaan, maar we wisten niet beter”, zei Máxima, die zichzelf geen verwijten maakte, maar die toch het gevoel had nog meer gedaan te kunnen hebben. ,,Ze had zoveel talenten, maar dat zag ze zelf niet.”
De koningin vertelde in het blokje over haar VN-werk het stiekem wel fijn te vinden dat ze door de coronapandemie niet kan reizen. ,,Voor corona reisde ik eigenlijk teveel”, meende ze, en nu deed ze dezelfde gesprekken via Zoom en had ze de kans voordat dochters Amalia en Alexia het huis uit gaan nog tijd met hen door te brengen.
Van Nieuwkerk wist dat hij nergens meer zijn gezicht zou kunnen laten zien wanneer hij niet een aantal heikele punten aan de orde stelde. Toen hij begon over populariteitscijfers vatte Máxima de stier meteen bij de horens en sprak over de Griekse vakantie-midden-in-coronatijd. Ze heeft er hartzeer van. ,,We hebben ons gefocust of wat nog kon en het mocht nog steeds”, verdedigde ze de keuze, maar het ,,was niet solidair.”
De koningin liet daar eigenlijk blijken met haar man in een eigen bubbel te hebben verkeerd, zonder aandacht voor de maatschappelijke onrust en ontwikkelingen en zonder te luisteren naar de oproep van minister-president Mark Rutte in de week waarop ze met vakantie gingen. En omdat de vragensteller met de koningin nu toch virtueel in Griekenland verkeerde, kon een vraag over de snelle boot er ook wel bij. ,,Hoge bomen vangen veel wind”, stelde Máxima nuchter, en haar man had die boot graag willen hebben ,,maar het mag niet afdoen aan het werk dat hij voor Nederland doet.”
De boot was in feite een zwaktebod van Van Nieuwkerk. Privé-uitgaven zijn privé. Dat geldt voor iedereen in Nederland. Wat wel aan de orde kan worden gesteld – maar dan niet in een gesprek met Máxima, want die kan er daar niet op antwoorden – is de hoogte van de uitkering aan de Oranjes. Maar wanneer dat geld eenmaal is gegeven, dan past terughoudendheid.
In het laatste segment van het gesprek kwamen moederschap, dochters en echtgenoot (,,hij is mijn anker”) ter sprake. ,,Ik zie haar niet als toekomstige koningin, maar als mijn kleine baby”, zei Máxima over haar oudste dochter Amalia die maandag aan haar eindexamen is begonnen. ,,Ik denk dat ze het heel goed aankan”, vertelde ze over de toekomst. ,,Het is een meisje met heel veel talenten.”
De passie en emotie waarmee Máxima over haar man sprak, werd op sociale media breed uitgemeten, evenals een scherpe uitspraak eerder in het gesprek waarin ze zich afvroeg waarom haar man de vraag kreeg hoe het is om met een ambitieuze vrouw te zijn getrouwd. ,,Waarom wordt die vraag alleen aan een man gesteld?”
© RB Hans Jacobs; Beeld: screenshots NOS
Laatste reacties