ROYALBLOG.NL

Staatsbezoek teller op vijftig

Koning Willem Alexander en koningin Máxima zijn maandagavond aangekomen in Nairobi, de hoofdstad van Kenia. De koning is door president William Ruto uitgenodigd voor een staatsbezoek. Dat begint dinsdag en duurt tot donderdagavond.

Kenia staat al lang bovenaan het lijstje van landen waar de Nederlandse regering de koning graag een staatsbezoek ziet brengen. Dat heeft onder meer te maken met economische belangen en met de strategische ligging van Kenia. 

Het bezoek was oorspronkelijk gepland voor vorig jaar, maar toen was het politieke klimaat in Kenia er niet naar. Ook nu zijn er Kenianen die wensen dat het koningspaar thuisblijft. President Ruto is namelijk niet zachtzinnig opgetreden tegen voornamelijk jonge betogers, die het niet eens waren met zijn ingevoerde belastingverhogingen. 

Voor Willem-Aexander is Kenia bekend terrein. Bijna letterlijk kun je zeggen: hij heeft er vluchten uitgevoerd voor de Flying Doctors. Ook voor zijn VN-werk op het gebied van water en sanitatie was hij regelmatig in Kenia, voor het laatst in maart 2010. Máxima was er nog in 2023, eveneens voor de Verenigde Naties en op uitnodiging van de Keniaanse regering.

Het staatsbezoek is #30 van Willem-Alexander sinds 2014, toen hij in Polen met het afleggen van staatsbezoeken begon. Dat betekent voor de verslaggever staatsbezoek #50: de dertig van de koning en de twintig laatste staatsbezoeken van koningin Beatrix - te beginnen in maart 2003. Een toch wel uniek getal. Willem-Alexander staat met Kenia op 49 - de dertig als koning en negentien keer vergezelde hij zijn moeder bij een staatsbezoek. 

© RB Hans Jacobs 

Koning stapt weer in oude 'water' rol

Koning Willem-Alexander is dinsdag 21 maart en woensdag 22 maart in New York ter gelegenheid van de VN 2023 waterconferentie. In New York staat de gehele week het belang van water centraal.

De koning houdt woensdag een toespraak bij de opening van de VN-waterconferentie. Het Koninkrijk der Nederlanden organiseert deze conferentie samen met Tadzjikistan. Het is de eerste conferentie van de Verenigde Naties op het gebied van water in bijna vijftig jaar.

De conferentie moet bijdragen aan het behalen van de internationale afspraken op het gebied van water. Bijna elk land heeft een uitdaging op het gebied van water: te veel, te weinig of van slechte kwaliteit. Op de conferentie wordt daarom een zogenoemde Water Action Agenda gepresenteerd, waarin plannen en bijdragen staan van deelnemende landen, organisaties, bedrijven en het maatschappelijk middenveld.

Voorafgaand aan de opening zijn koning Willem-Alexander en president Emomali Rahmon van Tadzjikistan op dinsdag aart gastheer van een bijeenkomst voor alle delegatieleiders van landen die deelnemen aan de VN-waterconferentie.

Naast de VN Waterconferentie, neemt de koning ook deel aan enkele programmaonderdelen van de New York Water Week, georganiseerd door Nederland en New York City. De stad fungeert van 18 tot en met 24 maart als locatie om bewustzijn te vergroten, best practices onder de aandacht te brengen en innovatieve ideeën uit te wisselen om schoon en veilig water in de toekomst te kunnen garanderen.

© RB Hans Jacobs; Bron: RVD

Koning heeft virtuele reünie

Koning Willem-Alexander heeft vrijdagmiddag digitaal deelgenomen aan een reünie van UNSGAB. Dat was de onafhankelijke adviesraad voor water en sanitatie van de Verenigde Naties waarvan hij als prins tussen 2006 en 2013 voorzitter was. Bij de troonswisseling legde Willem-Alexander zijn functie neer.

Aan het digitale treffen onder de noemer UNSGAB+5 werd ook deelgenomen door keizer Naruhito en keizerin Masako. De keizer – toen nog kroonprins – was destijds erevoorzitter van UNSGAB, voluit de 'UN Secretary-General’s Advisory Board on Water and Sanitation'. De informele bijeenkomst was een iniatief van de Duitse politica Uschi Eid, het langst dienende lid en de laatste voorzitter van de adviesraad.

De voormalige leden van UNSGAB, dat zich richtte op de millenniumdoelen van de Verenigde Naties op het gebied van water en sanitatie, zijn in veel gevallen nog betrokken gebleven bij het toenmalige werkterrein. Het leek Uschi Eid daarom een goed idee iedereen weer eens bij elkaar te brengen, al kon dat vanwege de coronapandemie alleen virtueel.

De deelnemers hebben van gedachten gewisseld over de huidige water- en sanitatiedoelstellingen zoals die zijn opgenomen in de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) van de VN. Die doelen kwamen in 2015 in de plaats van de millenniumdoelen en in dat jaar werd UNSGAB ook opgeheven.

UNSGAB was vanaf 2004 werkzaam en moest zorgen voor aandacht, bewustwording, discussie en besluitvorming over drinkwater, sanitatie, waterverontreiniging en integraal waterbeheer. Toenmalig VN-secretaris-generaal Kofi Annan vroeg in 2006 aan prins Willem-Alexander om voorzitter te worden, als opvolger van de plotseling overleden Japanse oud-premier Ryutaro Hashimoto. Willem-Alexander werd op zijn beurt in 2013 kortstondig opgevolgd door de voormalige Jordaanse kroonprins Hassan.

© RB; Screenshot

W.-Alexander gevormd door VN-werk

Koning Willem-Alexander heeft vrijdagmiddag tijdens de digitale reünie van UNSGAB herinneringen kunnen ophalen aan een bijzondere tijd in zijn leven. De zeven jaar dat hij voorzitter was van deze bijzondere adviesraad voor water en sanitatie van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, heeft hem gevormd en tevens goed voorbereid op zijn huidige functie. Wat dat betreft was UNSGAB een soort Masters-opleiding voor het koningschap.

Willem-Alexander was zich op aandringen en advies van zijn vader prins Claus vanaf eind jaren negentig gaan verdiepen in watermanagement. Aanvankelijk werd daar wat lacherig over gedaan. Het leek in de ogen van critici op bezigheidstherapie voor de toekomstige troonopvolger.

Maar het bleek gaandeweg een gouden greep omdat mede door de klimaatverandering watermanagement niet alleen in Nederland maar ook wereldwijd steeds hoger op de agenda kwam te staan. De prins werd eerst lid en in 2000 voorzitter van de Commissie Integraal Waterbeheer, die in 2004 overging in de Adviescommissie Water.

De prins ontplooide zich ook internationaal. In 1998 werd hij beschermheer van het Global Water Partnership en in 2000 was hij voorzitter van het in Den Haag gehouden tweede Wereld Water Forum. Dat leidde er toe dat VN-secretaris-generaal Kofi Annan hem in 2006 vroeg om voorzitter te worden van de twee jaar eerder opgerichte adviesraad, United Nations Secretary General's Advisory Board on Water and Sanitation.

Naast water kwam er dus sanitatie bij – een woord dat in het Nederlands niet bestond. Maar door het veelvuldig gebruik in de jaren erna gaf de Nederlands Taaladviesdienst aan dat het inmiddels tot de taalschat was gaan behoren. De internationale functie zorgde ervoor dat de prins de hele wereld rondreisde en een enorm netwerk opbouwde. Zo sprak hij alle Afrikaanse staatshoofden toe, leerde hoe internationale diplomatie werkte en merkte ook dat sommige staatshoofden hun gasten rustig twee uur laten wachten.

Van dat netwerk en die ervaring heeft hij als koning nog altijd plezier, en bij latere bezoeken aan de VN in New York werd hij nog steeds van alle kanten aangeschoten door ministers, regeringsleiders en presidenten. Willem-Alexander had geen moeite om het woord te voeren op de Wereld Toilet Topconferentie, al bewaart hij minder goede herinneringen aan het toiltpot gooien waartoe hij op Koninginnedag in 2012 in Rhenen werd verleid.

,,Hier in Nederland zijn dorpen waar ze voor de lol wedstrijden doen in het gooien met wc-potten. Ik heb daar op 30 april met een glimlach aan meegedaan, maar niet zonder met enige schaamte te denken aan die ruim 2,6 miljard mensen op deze aarde die niet beschikken over zelfs maar de meest basale structuur om op een waardige manier hun dagelijkse behoefte te kunnen doen”, zei hij bij een terugblik.

Bij de troonswisseling in 2013 moest hij zijn werk voor UNSGAB, waarvan de huidige Japanse keizer Naruhito erevoorzitter was, opgeven. De interesse voor water en sanitatie hield daarmee echter niet op. Water is tenslotte ook een kenmerkend aspect van Nederland en tevens een belangrijk exportproduct.

© RB Hans Jacobs

Máxima regelmatig te gast in Afrika

Koningin Máxima gaat opnieuw naar Ethiopië, in haar functie als speciaal vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Ze was er 5,5 jaar geleden ook, voor hetzelfde werk. Follow-up bezoeken zoals zijn nodig om te zorgen dat landen de hele bevolking toegang kunnen geven tot financiële diensten.

De Oranjes hebben zich de afgelopen jaren niet onbetuigd gelaten in Afrika. Prins Willem-Alexander en prinses Máxima hebben zich er in hun rollen als vertegenwoordiger van de Verenigde Naties met regelmaat vertoond, maar opmerkelijk is dat koningin Beatrix in tegenstelling tot haar moeder koningin Juliana geen staatsbezoeken heeft gebracht aan wat wel 'zwart' Afrika wordt genoemd.

Koningin Juliana en prins Bernhard bezochten behalve Ethiopië (1969) ook Ivoorkust en Liberia (1974), Senegal (1977) en Tanzania (1978). Daarnaast werd ook Tunesië bezocht (1974). Koningin Beatrix, die haar ouders vergezelde op het staatsbezoek aan Ethiopië, kende maar twee 'Afrikaanse' staatsbezoeken: Egypte en Zuid-Afrika.  

Willem-Alexander en Máxima bezochten als pril prinselijk paar in 2002 Ghana. Het was hun eerste en tot nu enige gezamenlijke officiële reis naar Afrika beneden de Sahara; wel bezochten ze Marokko samen (2005) en uiteraard - meerdere malen - Zuid-Afrika (o.a. WK voetbal in 2010) en Mozambique, waar ze een vakantiehuis lieten bouwen dat ze onder druk van de publieke opinie weer van de hand moesten doen.

Máxima in Afrika:

• 2002: Ghana (met Willem-Alexander)
• 2005: Uganda en Kenia, Marokko (met Willem-Alexander)
• 2008: Kameroen, Egypte
• 2010: Liberia, Rwanda, Kenia, Tanzania, Egypte
• 2011: Zuid-Afrika
• 2012: Nigeria
• 2013: Ethiopië, Tanzania
• 2017: Nigeria
• 2019: Ethiopië

Prins Willem-Alexander reisde in 1995 met zijn vader prins Claus naar Tanzania. 'Een sentimental journey' mocht het niet heten, aldus NRC destijds, maar de krant concludeerde dat dit wel het geval was. Willem-Alexander was aan het begin van de eeuw (2001) in Eritrea, Ethiopië en Djibouti, waar hij de daar gestationeerde Nederlandse grenswaarnemers van de Unmee missie opzocht.

Tijdens een waterreis bezocht hij in november 2004 Namibië, Uganda en Ethiopië. In 2008 was hij voor UNSGAB opnieuw in Ethiopië en in 2006 en 2008 in Tunesië. In Egypte sprak hij de Afrikaanse staatshoofden toe (2008) en Kenia bezocht hij ter gelegenheid van Wereldwaterdag 2010 en opnieuw voor een UNSGAB-bijeenkomst in 2012.

De prins knoopte er meteen activiteiten voor Amref Flying Doctors aan vast, één van de redenen waarom hij zo verknocht is aan het continent. Hij deed dat sinds 1998, toen hij het beschermheerschap van de organisatie overnam van zijn eveneens aan Afrika gehechte grootvader prins Bernhard, regelmatig.

Willem-Alexander stelde zich daarnaast tweemaal (2009, 2012) op de hoogte van de Nederlandse jacht op piraten voor de kust van Somalië. Zuid-Afrika zag hem als regelmatige gast, zowel voor sport als voor 'water en sanitatie'. In december 2013 was hij er voor het eerst als koning, voor de herdenkingsdienst voor Nelson Mandela. Bij diens installatie als eerste zwarte president van Zuid-Afrika was hij in 1997 ook aanwezig geweest.

Ook prinses Mabel was en is als CEO van The Elders en tegenwoordig voor 'Girls Not Brides' met regelmaat in Afrika (o.a. Zimbabwe, Zuid-Afrika, Zambia, Ethiopië, Swaziland, Senegal, Ghana). 

Prins Friso, prinses Mabel, prins Constantijn en prinses Laurentien waren in 2008 in Mali bij de première van de Sahelopera, waarvan tijdens de herdenkingsdienst voor Friso in 2013 ook een stukje ten gehore werd gebracht. Prins Maurits en prinses Marilène gingen in 1998 officieel naar Mauritius.

© RB Hans Jacobs

Rouw om overlijden Kofi Annan

De koninklijke familie had al vele jaren een bijzondere band met Kofi Annan, de voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties de zaterdag is overleden. Hij was onder meer bij de inhuldiging én het huwelijk van Willem-Alexander, werkte met prinses Mabel bij The Elders en was goed bevriend met koningin Beatrix en prins Claus. 

Het koningspaar reageerde zaterdag op de dood van Kofi Annan: 

,,Met groot verdriet hebben wij kennisgenomen van het overlijden van Kofi Annan. Wij herinneren ons zijn warmte en zijn wijsheid. Onvermoeibaar zette hij zich in voor recht en vrede en een beter leven voor mensen overal ter wereld. Kofi Annan kon mensen bij elkaar brengen. In zijn stem klonken overtuigingskracht en compassie door en daarmee wist hij mensen te raken en te motiveren. In gedachten zijn wij bij zijn vrouw en kinderen.” 

Eerder had ook prinses Mabel van zich laten horen via Twitter:

,,De mensheid is één van haar groten verloren. Ik bewonderde Kofi Annans geduld, vasthoudendheid, integriteit en mededogen. Laten we hem eren door werk te maken van vrede, mensenrechten, de rechtsstaat en ontwikkeling."

© RB

Naruhito ontmoet Willem-Alexander

De Japanse kroonprins Naruhito heeft deze week in New York een ontmoeting met koning Willem-Alexander. Beiden zijn namelijk aanwezig bij de slotbijeenkomst van de VN adviesgroep voor water en sanitatie (UNSGAB). Willem-Alexander was daar tot de troonswisseling in 2013 voorzitter van en kroonprins Naruhito is erevoorzitter.

Kroonprins Naruhito is dinsdag naar Amerika vertrokken, zo meldden Japanse media. Reizen van leden van de keizerlijke familie worden altijd van tevoren aangekondigd en bij het uitzwaaien door de achterblijvende partner - in dit geval kroonprinses Masako - wordt de pers uitgenodigd om opnamen te maken. De kroonprins wordt zaterdag weer terugverwacht.

Naruhito houdt in New York een toespraak bij een speciale bijeenkomst over water en natuurrampen en spreekt bij de slotvergadering van UNSGAB, waar ook koning Willem-Alexander een korte speech zal houden. De kroonprins heeft ook een ontmoeting met VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon, en is donderdag aanwezig bij een evenement in het kader van Wereld Toilet dag. © RB

Naruhito ontmoet Willem-Alexander

De Japanse kroonprins Naruhito heeft deze week in New York een ontmoeting met koning Willem-Alexander. Beiden zijn namelijk aanwezig bij de slotbijeenkomst van de VN adviesgroep voor water en sanitatie (UNSGAB). Willem-Alexander was daar tot de troonswisseling in 2013 voorzitter van en kroonprins Naruhito is erevoorzitter.

Kroonprins Naruhito is dinsdag naar Amerika vertrokken, zo meldden Japanse media. Reizen van leden van de keizerlijke familie worden altijd van tevoren aangekondigd en bij het uitzwaaien door de achterblijvende partner - in dit geval kroonprinses Masako - wordt de pers uitgenodigd om opnamen te maken. De kroonprins wordt zaterdag weer terugverwacht.

Naruhito houdt in New York een toespraak bij een speciale bijeenkomst over water en natuurrampen en spreekt bij de slotvergadering van UNSGAB, waar ook koning Willem-Alexander een korte speech zal houden. De kroonprins heeft ook een ontmoeting met VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon, en is donderdag aanwezig bij een evenement in het kader van Wereld Toilet dag.

© RB

Koning weer even naar New York

Koning Willem-Alexander gaat deze maand weer naar New York. Daar is de van 18 tot en met 20 november de laatste bijeenkomst van UNSGAB, de Adviesraad voor Water en Sanitatie van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

De koning is uitgenodigd als oud-voorzitter van de adviesraad. Hij houdt vrijdag 20 november ook een korte toespraak. De afsluitende UNSGAB bijeenkomst maakt deel uit van de ‘UN High-Level Water and Sanitation Days 2015’.

In 2006 werd Willem-Alexander door toenmalig VN secretaris-generaal Kofi Annan gevraagd om voorzitter te worden van zijn Adviesraad voor Water en Sanitatie. Hij legde deze functie neer in 2013 vanwege de troonswisseling.

Zijn laatste publieke optreden in zijn rol als voorzitter was bij de viering van internationale Wereld Waterdag 22 maart 2013 in het World Forum in Den Haag. De Jordaanse prins Hassan nam de voorzittershamer over.

UNSGAB houdt op te bestaan. Water en sanitatie zijn ingebed in de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties voor de periode 2015 - 2030. © RB; Bron: RVD

Koningspaar in najaar naar China

Koning Willem-Alexander gaat eind oktober op staatsbezoek naar China. Diverse media, waaronder ANP BuzzR, hadden er de afgelopen weken al melding van gemaakt, maar sinds vrijdag is het ook officieel. Koningin Máxima gaat (uiteraard) mee.

De koning heeft eind dit jaar de drie wereldmachten in iets meer dan twee jaar tijd bezocht. Eerst was in november 2013 het bliksembezoek aan het Kremlin en het diner bij Vladimir Poetin ter gelegenheid van het veel besproken Nederland-Rusland jaar.

* Allebei dit jaar op staatsbezoek naar China

Dat werd deze maand gevolgd door het bezoek aan de Verenigde Staten en de korte ontvangst door president Barack Obama. En dan in oktober is er vervolgens een heus staatsbezoek aan China dat komende week ook een staatsbezoek krijgt van een andere nieuwe monarch, koning Filip van België.

Het zal niet moeilijk zijn om de verschillen tussen beide visites uit te lichten. Filip en Mathilde gaan twee keer zo lang als Willem-Alexander en Máxima, en werken ook gescheiden programma's af. Maar de verschillen zullen ook groot zijn met het negendaagse bezoek dat koningin Beatrix samen met prins Claus én prins Willem-Alexander in april 1999 aan de Volksrepubliek en Hong Kong bracht. 

Over het komende Nederlandse staatsbezoek, dat ongetwijfeld parallel zal lopen met een handelsmissie, is nog maar weinig bekend. Uiteraard staat Beijing (Peking) op het programma, president Xi Jinping (习近平) is immers gastheer. Een onbekende is hij niet. Aan zijn deelname aan de nucleaire veiligheidstop vorig jaar maart verbond hij een staatsbezoek aan Nederland (én België).

•  Koning tevreden over Chinees staatsbezoek

Het bezoek voert ook naar Shanghai, waar de koning al een paar keer is geweest. Behalve van het staatsbezoek van zijn moeder, kent Willem-Alexander het uitgestrekte China ook als lid van het IOC (Spelen van Beijing/Peking in 2008) en als 'waterprins', met verschillende bezoeken in zijn hoedanigheid als voorzitter van de VN-adviesraad voor water en sanitatie. Ook was hij er voor de wereldtentoonstelling in Shanghai, samen met Máxima.

De koningin was vorig jaar november voor haar VN-werk in China, waar ze toen niet president Xi Jinping te spreken kreeg maar wel voor een diner werd ontvangen door zijn echtgenote Peng Liyuan. Achter gesloten deuren want haar vooraanstaande positie mocht te veel worden benadrukt. Naast Beijing ging Máxima toen ook naar Hangzhou, waar ze onder meer het bedrijf Alibaba bezocht.

• VIDEO: Koningin Máxima voor VN in China, op YouTube

De koningin leerde tijdens een veldbezoek aan het dorp Dongxingtun ook om noedels op een andere wijze te maken. Rollen en snijden kende ze al, maar het bijzondere kneden om de noodles compacter te maken, was nieuw voor haar zo bleek bij een demonstratie van een lokale restauranthoudster. Máxima vroeg haar de hemd van het lijf en kwam daarbij op nieuwe ideeën.

• Máxima gaat noedels anders kneden na Chinese demonstratie

In Dongxingtun kunnen ze namelijk één ding heel goed: noedels maken. Er is een straatje waar de restaurants zij aan zij staan. De receptuur en het aanbod verschillen maar weinig, maar er is genoeg klandizie en de reputatie is goed. De Bank of Beijing zorgde via een creatief plan via de lokale autoriteiten voor de financiering van de door vrouwen gerunde eethuisjes in deze plattelandsplaats aan de rand van Peking.

Een bank is er niet, maar betalingen lopen via een financieel station, waar onder meer mobiele betalingen en geldopnames mogelijk zijn. Een goed voorbeeld van het toegankelijker maken van financiële diensten waardoor ook het platteland kan delen in de Chinese ontwikkeling. ,,Er is nog vooruitgang te boeken", aldus Máxima, ,,64 procent van de bevolking heeft toegang tot banken, maar dat betekent dat er nog 400 miljoen mensen dat niet hebben."

© Royalblog, Hans Jacobs

Staatsbezoeken koning Willem-Alexander:

1. Polen, juni 2014
2. Japan, oktober 2014
3. Korea, november 2014
4. Denemarken, maart 2015
5. Canada, mei 2015
6. Volksrepubliek China, oktober 2015
7. Frankrijk, maart 2016