ROYALBLOG.NL

Vier dagen feest voor koningin Elizabeth

Het platina regeringsjubileum van koningin Elizabeth wordt de komende dagen uitgebreid gevierd, te beginnen met het spektakelstuk ‘Trooping the Colour’ en de aansluitende balkonscene op Buckingham Palace.

In de informatie die het paleis vooraf aan de media heeft gegeven staat de aanwezigheid van de hoogbejaarde Queen (96) bij de verschillende programmaonderdelen niet vermeld. ‘Leden van de koninklijke familie’ is de nu gebruikelijke formulering en of de jubilaris daar deel van uitmaakt, moet blijken op de dag zelf.

Zo is nog niet bekend of koningin Elizabeth donderdag 2 juni zelf de troepen inspecteert, of dat ze die taak overdraagt aan prins Charles en andere familieleden – prins William en prinses Anne worden in de Britse media ook genoemd. Het kan ook dat ze zelf een kort ritje maakt in de koets of dat ze alleen op het balkon verschijnt.

Daar is dit jaar in elk geval geen ruimte voor de uit tientallen personen bestaande uitgebreide familie. Er is slechts plek voor een klein gezelschap - de werkende royals. Die maatregel is mede ingegeven om het uitsluiten van de verguisde prins Andrew te vergemakkelijken.

Op vrijdagmorgen 3 juni (na 12 uur Nederlandse tijd) staat de ‘National Service of Thanksgiving’ op de rol. Die wordt gehouden in St Paul’s Cathedral en is een dankdienst voor de regeringstijd van de Queen. Voor de dienst wordt de ‘Great Paul’ geluid, de grootste klok van de kathedraal en het Verenigd Koninkrijk. Hier worden prins Harry en echtgenote Meghan, die woensdag in Londen aankwamen met hun twee kinderen, verwacht.

UPDATE DONDERDAG: Prins Andrew is niet bij de dankdienst. Hij is positief getest op corona.  

Zaterdag 4 juni is het tijd voor paardensport met de zogenoemde ‘Derby’ op Epsom Downs, even buiten Londen. Koningin Elizabeth en paarden: het is sinds jaar en dag een twee-eenheid en dus is het logisch dat de jaarlijkse Derby is opgenomen in het feestprogramma. Alleen heeft Buckingham Palace laten weten dat de Queen een 'rustdag' neemt en zelf niet aanwezig zal zijn. Prinses Anne zal haar vertegenwoordigen. 

In de avond is het tijd voor ‘The Platinum Party at the Palace’, een muziekfestijn bij Buckingham Palace dat door de BBC is georganiseerd ter ere van het regeringsjubileum. Een flink aantal bekende artiesten werkt daaraan mee. De verwachting is dat één of meerdere leden van de koninklijke familie op het podium een toespraak zal houden. Of de Queen zelf aanwezig zal zijn, is de vraag.

Op de laatste dag van de viering, zondag 5 juni, staat onder meer de 'Big Lunch' gepland. Leden van de koninklijke familie nemen daar in verschillende delen van het Verenigd Koninkrijk aan deel. Charles en Camilla gaan naar de Oval in Kennington in Londen en Edward en Sophie zijn bij de 'Long Walk' in Windsor. 

Ook er is de ‘Platinum Pageant’. De klokken van Westminster Abbey zullen luiden, zoals ze dat ook deden op 2 juni 1953, de dag van Elizabeths kroning. De band van de Household Cavalry leidt de The Gold State Coach, die destijds ook werd gebruikt, van de kerk naar Buckingham Palace – net zoals in 1953.

Aan het spektakel, dat om 15.30 uur Nederlandse tijd begint, wordt door tienduizend (!) mensen deelgenomen. De bedoeling is niet alleen de kroningsdag dunnetjes over te doen maar om hoogtepunten uit de afgelopen zeventig regeringsjaren van de koningin uit te beelden. Ook Britse sterren uit de muziek-,film-, kunst- en sportwereld doen mee.  

Koningin Elizabeth heeft daarna een week de tijd tot ‘Garter Monday’ (13 juni), wanneer de Orde van de Kousenband de jaarlijkse bijeenkomst heeft in Windsor Castle en St George’s Chapel. Daarna begint ook ‘Royal Ascot’. Daarvan is al gezegd dat de Queen waarschijnlijk niet meer dagelijks in een koets naar de paardenraces gaat.

© RB Hans Jacobs; het logo is 'PJ the corgi'

Queen: Camilla als koningin

Als de tijd daar is, is het de wens van koningin Elizabeth dat haar schoondochter Camilla, koningin-gemalin wordt naast koning Charles III. Dat heeft de Queen laten weten in een boodschap ter gelegenheid van haar 70-jarig jubileum.

Elizabeth volgde op 6 februari 1952 haar vader op. Die overleed in zijn slaap tijdens zijn verblijf op Sandringham. Elizabeth bevond zich op dat moment in Kenia. 

Prins Andrew verliest eretitels

Prins Andrew houdt op de valreep de "eer" aan zichzelf, althans wat betreft zijn militaire eretitels. Hij levert ze in, zo maakte Buckingham Palace donderdag bekend.

Volgens ITV had Andrew een onderhoud met zijn moeder en zou hij voor een voldongen feit zijn geplaatst. Alleen is de mededeling zo opgesteld dat het lijkt of hij er zelf zeggenschap in had. Andrew gebruikt ook niet langer "HRH" (ZKH).

Eerder donderdag stuurden 150 Britse veteranen uit alle krijgsmachtdelen een open brief aan de koningin als opperbevelhebber om hem de titels te ontnemen. 

Andrew raakt ook zijn erefunctie bij de strijdkrachten van Nieuw-Zeeland kwijt. 

STATEMENT REGARDING THE DUKE OF YORK

With The Queen's approval and agreement, The Duke of York’s military affiliations and Royal patronages have been returned to The Queen. The Duke of York will continue not to undertake any public duties and is defending this case as a private citizen.

© RB; Beeld: Screenshots

Elizabeth viert nieuw regeringsjubileum

Het wordt een kroonjaar voor koningin Elizabeth. Die zit dit jaar 70 jaar op de troon - 6 februari is de precieze datum. Festiviteiten worden al ruim twee jaar voorbereid. Het is te hopen dat de gezondheid van de bijna 96-jarige Queen en/of de coronapandemie het feest niet verstoren.

'Long live our noble Queen' zingen de Britten in hun volkslied, 'happy and glorious, long to reign over us'. Die zegewens wordt bewaarheid. Het illustere regeringsrecord (62 jaar) van betovergrootmoeder Victoria is reeds royaal gepasseerd.

Met elke dag dat ze ademt, maakt Elizabeth het verschil groter en de wachttijd van prins Charles (73) langer. ,,Koningin ben je voor het leven'', heeft Elizabeth gezegd. Politieke commentatoren hebben in het verleden wel gesuggereerd dat een zittende premier het onderwerp troonsafstand moest aankaarten. Maar die oproep vond in 2001 geen gehoor in de aanloop naar haar gouden jubileum en nu twintig jaar later is er nog steeds geen sprake van.

Zo lang Elizabeth op de troon zit, kan er van modernisering van de monarchie niets terechtkomen, zeggen de critici. Hervorming is nodig om de afbrokkelende steun onder de bevolking - vooral bij de jeugd en de welvarende middenklasse - te keren. Elizabeth kan daar tegenover stellen dat ze de afgelopen zeventig jaar al heel wat water bij de wijn heeft gedaan.

Van het traditionele 'Queen and country' bleek in het rampjaar 1992 - met daarin onder andere de scheiding van Diana en Charles en de brand in Windsor Castle - niets. De koningin moest de restauratie van het eeuwenoude slot zelf betalen. Voor Elizabeth was het een schok, zoveel ondankbaarheid had ze niet verwacht. De regering maakte haar daarna nog ongelukkiger door het koninklijk schip 'Britannia' uit de vaart te nemen. 'Moderniseren' betekent, zo stelt Elizabeth soms bitter vast, vooral 'uitkleden'.

Elizabeth heeft van haar vader een hang naar perfectie meegekregen en een ouderwets plichtsbesef. 'Lilibet' leeft volgens een strikte routine, al zal daar met het oplopen van de jaren wel enige versoepeling in zijn gekomen. De dag begint om half acht met een klop op de deur en een 'goedemorgen Ma'am' van haar kamermeisje. De gordijnen gaan open, het bad wordt gevuld en onder het genot van twee kopjes thee, kleedt de koningin zich aan, onderwijl luisterend naar de radio.

Vroeger kwam Elizabeth echtgenoot Philip, met wie ze bijna 74 jaar getrouwd was, tegen bij het ontbijt. Onder het eten werd weinig gepraat, zo is bekend. Het is tijd voor het doornemen van de ochtendkranten. Tegen tien uur, wanneer de eerste brieven zijn gelezen, komen de eerste 'red boxes', de regeringsstukken. De verdere dagindeling wordt bepaald door ontvangsten, overleg met de staf, het bepalen van het menu voor het avondeten.

Wanneer er 's avonds geen verplichtingen zijn – hetgeen tegenwoordig meestal het geval is - wordt er na het diner - waarvoor ze zich altijd opmaakt en waarbij ze ook thuis formeel gekleed gaat - televisie gekeken. Het BBC-nieuws wordt nooit overgeslagen. Meestal komen ook de regeringsstukken weer op tafel. Elizabeth regeert nog altijd over vijftien landen en wil (moet) van alles op de hoogte blijven.

Elizabeth leidt een volledig afgeschermd leven. Een afwasborstel heeft ze nooit gebruikt, winkelen heeft ze nooit gedaan. Bezoeken aan 'n McDonald's of café zijn ooit op haar programma gezet om haar imago te verbeteren. Aan de enige échte spontane ontmoeting met een 'onderdaan', bewaart Elizabeth minder goede herinneringen. In 1982 wist een licht gestoorde Brit tot grote schrik van hare majesteit door te dringen tot haar slaapkamer, waar hij haar wakker maakte voor een gesprek.

Vroeger wilde ze met een vriend en raadgever nog wel eens op maandagavond in de stad een bioscoopje pakken en een incognito ergens gaan eten. Tegenwoordig zit de 'Queen' meestal thuis – en dat is niet langer Buckingham Palace maar Windsor Castle. Daar is ook tijd voor haar grote passie, paarden – tegenwoordig rijdt ze overigens op een pony. Minder riskant. De bezoekjes aan de paardenraces, Royal Ascot en de Derby in Epsom voorop, behoren nog altijd tot de hoogtepunten van het sociale jaar.

De koninklijke kalender kent meer vaste punten. Rond Kerstmis is de Queen zes weken op Sandringham, in de nazomer tien weken – of langer - op Balmoral in de Schotse hooglanden. Van dat schema wordt in principe niet afgeweken, zoals in 1997 overduidelijk bleek na het overlijden van Diana.

Uiteindelijk werd de koningin door de hysterische tabloids gedwongen naar Londen terug te keren om te delen in de nationale rouw om haar ex-schoondochter. Zelf heeft ze de afgelopen zeventig jaar nauwelijks aanstoot gegeven, maar haar uitgebreide en aangetrouwde familie des te meer. ,,Ik heb mezelf al een paar keer in slaap gehuild'', vertrouwde ze een hofdame toe. Er was dan ook genoeg reden toe.

Elizabeths jongere zus Margaret was de eerste 'Royal' die - na toestemming van Elizabeth - officieel een einde maakte aan haar huwelijk maar niet de laatste. Drie van de vier kinderen van Elizabeth en Philip zagen hun huwelijk mislukken. Om over het verder weinig koninklijke gedrag van de familie en aangetrouwde helft maar niet te spreken.

Dat was vroeger natuurlijk niet anders, maar toen konden er nog afspraken worden gemaakt met de pers en werd er niet over de escapades van de 'Royals' geschreven. De ongeremde belangstelling voor het koningshuis zal blijven bestaan. Er zit voor koningin Elizabeth niets anders op dan dat te accepteren.

© RB Hans Jacobs

Queen met kerst niet naar Sandringham

Koningin Elizabeth blijft met de kerst 'thuis'. De Queen zou eigenlijk woensdag de muren van Windsor Castle inruilen voor het landgoed Sandringham, nabij Norfolk aan de Engelse oostkust. Edoch. Na rijp beraad heeft Elizabeth besloten ook dit jaar in Windsor te blijven.

Op Sandringham viert ze al sinds haar jeugd kerstmis en het verblijf aldaar werd de laatste decennia opgerekt tot na 6 februari in het volgende jaar - de dag van het overlijden van haar vader koning George VI in 1952, en daarmee ook de dag van haar eigen troonsbestijging.

Maar is voor alle partijen veiliger en makkelijker dat de koningin niet verkast. Zo kan het hofpersoneel uit haar 'bubbel' ook dicht bij huis blijven en hoeven er ook geen speciale maatregelen te worden genomen rond Sandringham. Zo was er al sprake van dat het landgoed op Eerste Kerstdag voor publiek zou worden gesloten, om te voorkomen dat zich belangstellenden zouden verzamelen bij het kerkje waar de Queen en haar familie tradiioneel naar de kerkdienst gaan. 

Vorig jaar overigens bleef de koningin mede om die reden weg uit de kerk. Eerder had Elizabeth al besloten om de traditionele kerstlunch voor haar de uitgebreide familie - neven en nichten incluis, zoals de hertogen van Kent en Gloucester en aanhang - af te gelasten. Die lunch staat altijd een aantal dagen voor kerst in de agenfa en wordt doorgaans gegeven in Buckingham Palace. Dit jaar was het de bedoeling de lunch te houden in Windsor, maar ook dat gaat nu niet door. 

De Britten krijgen de inmiddels 95-jarige koningin op Eerste Kerstdag wel te zien: op televisie, wanneer haar eerder opgenomen kersttoespraak wordt uitgezonden.

© RB

Hertog van Kent zwaait af op Wimbledon

Met de mannenfinale op Wimbledon komt zondag een einde aan het voorzitterschap van de hertog van Kent van de All England Club. De 'Duke of Kent' is in 1969 aangetreden, na het overlijden van zijn moeder prinses Marina, hertogin van Kent.

Dat jaar overhandigde hij de prijzen aan Rod Laver en Ann Jones en dit keer overhandigt hij de trofee voor het laatst. Novak Djokovic was de winnaar, voor de derde keer op rij. 

Catherine, hertogin van Cambridge en sinds 2017 beschermvrouw van het tennistoernooi, reikte zaterdag de prijzen uit aan de Australische tennister Ashleigh Barty, die in de vrouwenfinale in drie sets te sterk bleek voor de Tsjechische Karolina Pliskova. Catherine had in 2019 ook bij de mannen al de prijs uitgereikt, onder toeziend oog van de hertog van Kent.

De uitreiking van de trofee bij de vrouwen was overigens jarenlang het voorrecht van zijn echtgenote, Katherine, de hertogin van Kent. Dat deed ze voor het laatst in 2001 aan Venus Williams. Daarna trok de hertogin zich grotendeels terug uit het openbare leven, al verscheen ze afgelopen donderdag wel in de Royal Box.

Tijdens het lange voorzitterschap (“president”) van de hertog – in 1935 geboren als prins Edward van Kent, maar sinds zijn hertogschap wordt die voornaam in publicaties niet meer gebruikt, hetgeen verwarring met die andere prins Edward voorkomt – is Wimbledon verder uitgegroeid tot een wereldmerk – mede door de bouw van overdekte banen. ,,Het was een eer deze positie te vervullen”, aldus de Duke of Kent.

De hertog – een titel die Edward heeft sinds zijn vader in 1942 tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven kwam bij een vliegtuigongeluk – is een neef van koningin Elizabeth. Hun vaders waren broers. Hij heeft vanaf jonge leeftijd actief deelgenomen aan het koninklijke werk. Op 8 juni 1961 huwde hij met Katherine Worsley (nu 88). Het paar, dat gescheiden leeft, heeft drie kinderen.

© RB

Diana krijgt van haar zoons standbeeld

De onthulling donderdag van het standbeeld van hun moeder Diana dat de prinsen William en Harry in 2017 bestelden, behoeft hier maar weinig aandacht. Zoals de voorpagina's van de Britse kranten vrijdag aangeven, is dat niet in stilte voorbijgegaan.

De belangstelling gold misschien wel in de eerste plaats de wijze waarop de van elkaar vervreemde broers met elkaar zouden omgaan bij dit eerste gezamenlijke optreden sinds Commonwealth Day vorig jaar – het naast elkaar opstappen bij de uitvaart van prins Philip even niet meetellend.

De datum was natuurlijk speciaal gekozen: 1 juli. ,,Vandaag, op wat de zestigste verjaardag van onze moeder zou zijn geweest, herinneren we ons haar liefde, kracht en karakter - kwaliteiten die haar tot een kracht voor het goede maakten over de hele wereld, die talloze levens ten goede veranderden”, lieten de prinsen weten.

,,Elke dag wensen we dat ze nog bij ons was, en we hopen dat dit beeld voor altijd zal worden gezien als een symbool van haar leven en haar nalatenschap.” Ter ere van hun moeder gedroegen de broers zich heel beschaafd. Er was een kleine samenkomst voorzien in de verzonken tuin – naar verluidt een van de lievelingsplekken van Diana – naast Kensington Palace, haar Londense residentie.

De tuin is sinds 2019 opgeknapt. Er zitten duizend manuren in van vijf tuiniers. Er zijn vierduizend bloemen geplant, waaronder tweehonderd rozen en honderd vergeet-me-nietjes. De prinsen maakten met de tuiniers een praatje, ontmoetten de beeldhouwer Ian Rank-Broadley en spraken ook met hun oom en tantes – de broer en zussen van Diana: Earl Spencer, Lady Sarah McCorquodale en Lady Jane Fellowes.

Net als bij vorige herdenkingen liet prins Charles zich niet zien. Hij was in Schotland. Logisch ook. Dit was een project en initiatief van zijn zoons, een gebaar naar hun moeder.

De aanwezigheid van Charles, van Diana ten tijde van haar overlijden in augustus 1997 was gescheiden, zou de aandacht maar afleiden. Later deze maand is het overigens veertig jaar geleden dat Charles en Diana trouwden en volgend jaar kan haar 25ste sterfdag worden herdacht.

Of al die aandacht voor Diana, prinses van Wales, terecht is, verdiend of logisch, is een ander verhaal.

© RB

Queen viert haar officiële verjaardag

Koningin Elizabeth oogde zaterdagmorgen bij de officiële viering van haar 95ste verjaardag aanzienlijk fitter dan haar tien jaar 'jongere' neef, de hertog van Kent. Die schuifelde in zijn erefunctie als kolonel van de Scots Guards heel ongemakkelijk achter haar aan. Hij bezweek bijna onder zijn berenmuts en kon vrijwel niets zien.

De aangepaste 'Trooping the Colour', waarin de troepen hun vaandel (kleuren) laten zien, vond net als vorig jaar vanwege de coronapandemie plaats in de Quadrangle van Windsor Castle, maar dit keer met aanzienlijk meer militairen van de Household Division en de Scots Guards, alsmede door vertegenwoordigers van de artillerie en de Household Cavalry Mounted Regiment. De Red Arrows zorgden voor een rood-wit-blauw saluut vanuit de lucht.

'Trooping the colour' is normaal een van de hoogtepunten van het koninklijke zomerseizoen. Het wordt traditioneel gehouden op Horse Guards Parade in Londen en als toetje verschijnt de koninklijke familie in de grootst mogelijk samenstelling op het balkon van Buckingham Palace voor de 'fly past' van de Koninklijke Luchtmacht. Maar dat gebeurde dus voorlopig voor het laatst in 2019.

De officiële viering van de verjaardag van de Britse vorstin - haar eigenlijke verjaardag is in april - luidt ook de drukke periode in met de bijeenkomst van de ridders van de Orde van de Kousenband en de feestelijke Ascot week, waarin Elizabeth dagelijks naar de paardenraces gaat. Tussendoor zijn er ook tuinfeesten en is er Holyrood Week, waarin de koningin haar intrek neemt in de Palace of Holyroodhouse in Edinburgh.

Dit jaar is het allemaal anders.

Koningin Elizabeth ontvangt zondag in Windsor Castle de Amerikaanse president Joe Biden en diens echtgenote Jill. Die komen heel traditioneel 'op de thee'. Biden is de dertiende Amerikaanse president die Elizabeth ontmoet - sinds 1951 heeft ze alleen Lyndon B. Johnson nooit ontmoet, terwijl Harry S. Truman haar ontmoette voordat ze in 1952 koningin werd.

De Queen heeft overigens al kennisgemaakt met Biden toen ze vrijdag in Cornwall aanwezig was bij een receptie die premier Boris Johnson hield voor de deelnemers aan de G7-topconferentie. Koningin Elizabeth was daarbij, samen met prins Charles, Camilla, prins William en Catherine. De vrouwen gingen ook naar een ontvangst van de 'Big Lunch', een soort Britse variant van de Nederlandse Burendag.

Camilla is beschermvrouw van het initiatief dat volgend jaar weer een prominente rol moet spelen bij de nationale viering van het 70ste regeringsjubileum van de Queen. In Cornwall werd de koningin gevraagd een megataart aan te snijden, waarvoor ze heel onhandig maar wel met humor, het kromzwaard van de Lord Lieutenant  probeerde te gebruiken.

Dat is er ook een mes klaar lag, wist ze, zo zei Elizabeth, maar het jongeleren met het zwaard was veel leuker. "It's more unusual". Camilla schoot daarbij te hulp.

De koningin bracht bij het maken van een groepsfoto de voor de G7 aanwezige wereldleiders ook aan het gniffelen toen ze opmerkte dat ze toch moesten doen alsof ze er plezier in hadden; Boris Johnson verzekerde haar dat dit eerder op de dag zeker het geval was geweest.

© RB; Beeld: screenshots

Wist de Queen van vernoeming Lilibet?

De geboorte van Lilibet Diana Mountbatten-Windsor heeft in de Britse media weer een stroom aan berichten losgemaakt. Het ging daarbij amper over de komst van het tweede kind van Harry en Meghan maar grotendeels over de gekozen naam Lilibet.

Dat is de koosnaam van koningin Elizabeth, de overgrootmoeder van de op 4 juni geboren 'Lili'. De naam werd door Elizabeth als kind voor zichzelf gebruikt – ze kon Elizabeth niet uitspreken – en is in intieme familiekring blijven hangen. Ook prins Philip gebruikte de naam voor zijn echtgenote.

Dat is de koosnaam van koningin Elizabeth, de overgrootmoeder van de op 4 juni geboren 'Lili'. De naam werd door Elizabeth als kind voor zichzelf gebruikt – ze kon Elizabeth niet uitspreken – en is in intieme familiekring blijven hangen. Ook prins Philip gebruikte de naam voor zijn echtgenote.

De vernoeming is dus een mooi eerbetoon aan de Queen, maar er brak meteen een discussie los over de vraag of de koningin van tevoren op de hoogte was en of ze toestemming had gegeven. En of dat laatste nodig zou zijn. H&M lieten aanvankelijk doorschemeren dat de koningin ervan wist.

Enkele media dachten te weten dat Harry zijn oma erover geraadpleegd zou hebben toen hij in april in Windsor was voor de uitvaart van prins Philip. Dat blijkt volgens onder meer de BBC niet te kloppen en Buckingham Palace zou hebben laten weten dat er geen voorafgaand overleg is geweest – alleen dat de Queen iets eerder op de hoogte was dan de rest van de wereld.

De koningin was misschien 'not amused' dat de baby haar koosnaam heeft gekregen van een paar dat haar en haar familie eerder dit jaar in interviews beschuldigde van racisme, het onheus behandelen van Meghan en slecht ouderschap, zo suggeerden media. Als ze niet is geraadpleegd dan is dat op zijn zachst niet erg netjes.

H&M hebben op hun beurt weer boos gereageerd op de berichten dat er geen overleg zou zijn geweest. Ze hebben advocaten ingeschakeld om verdere verspreiding van dat 'nieuws' tegen te gaan want het is onwaar.

Aan de andere kant lijkt het onwaarschijnlijk dat de koningin wakker gaat liggen van de naam van haar elfde achterkleinkind. Ze zou volgens berichten inmiddels ook al kennis hebben gemaakt met de boreling – via een videoverbinding met Californië.

© RB Hans Jacobs

Nieuw-Zeeland: geen haast met republiek

De Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern (40) is republikein. Daar heeft ze nooit een geheim van gemaakt. Ze gelooft ook dat Nieuw-Zeeland nog tijdens haar leven een republiek wordt. Maar ze zal als premier daar nu niet het voortouw bij nemen.

,,Ik heb niet de indruk dat Nieuw-Zeelanders daar op dit moment om staan te springen. Ik kan met niet herinneren dat er ook maar één persoon is geweest die het onderwerp bij mij heeft aangekaart. Mijn regering heeft een lijst gemaakt van prioriteiten. Daar hoort dit niet bij”, herhaalde Ardern eerdere uitspraken.

De premier kreeg een vraag over het afschaffen van de monarchie toen ze eerder deze week in Wellington de nieuwe gouverneur-generaal Dame Cindy Kiro voorstelde. De gouverneur-generaal is de plaatsvervanger van koningin Elizabeth in Nieuw-Zeeland. Logisch dat Ardern ook werd gevraagd naar de wenselijkheid van het hebben van een staatshoofd op afstand.

De premier zei wel dat er wettelijk heel wat moet worden geregeld alvorens Nieuw-Zeeland zich kan ontdoen van de monarchie en de monarch. Zo is er het Verdrag van Waitangi, dat de verhoudingen tussen de Maori en de Kroon sinds 1840 regelt, en daar zal zorgvuldig naar gekeken moeten worden voordat Nieuw-Zeeland een republiek kan worden.

Het republikeinse sentiment is in Nieuw-Zeeland nooit zo sterk geweest als in bijvoorbeeld Australië, waar zelfs een referendum is gehouden. De republikeinen verloren dat overigens, mede omdat onduidelijk was op welke wijze een staatshoofd gekozen zou worden.

Koningin Elizabeth is naast staatshoofd van het Verenigd Koninkrijk ook staatshoofd van vijftien andere landen ('realms'), waarvan Australië, Canada en Nieuw-Zeeland de grootste en belangrijkste zijn. Afgelopen weekeinde maakte de regering van Barbados bekend verdere stappen te hebben gezet op weg naar de republiek. Die moet op 30 november een feit zijn.

© RB

• Lees ook: Queen krijgt Cindy Kiro als nieuwe gouverneur-generaal Nieuw-Zeeland
• Barbados zet nieuwe stap naar republiek
• Barbados krijgt geen referendum over afdanken Queen
• Australiërs willen liever een republiek
• Jacinda Ardern verwacht republiek