ROYALBLOG.NL

Koningin Elizabeth geeft Harry de ruimte

Koningin Elizabeth heeft maandagmiddag na afloop van het familieberaad op Sandringham over prins Harry en Meghan een verklaring uitgegeven. Daarin zegt ze begrip en respect te hebben voor de vorige week abrupt via Instagram op straat gegooide wensen van de hertog en hertogin van Sussex, al had ze liever gezien dat ze 'full-time' actief zouden blijven voor 'The Firm' - het koninklijk bedrijf. 

De koningin zegt ook dat er nog werk aan de winkel is en dat er zeker een overgangsperiode nodig zal zijn. De financiën en de beveiliging zijn hete hangijzers die nog heel wat denkvermogen opeisen van degenen die ze moeten regelen.

© RB

Rol van reserve is moeilijk in monarchie

Binnen de monarchie is de rol van de troonopvolger duidelijk. Dat geldt echter niet voor de volgende in lijn van troonopvolging. Prins William weet dat hij later koning moet worden, maar de toekomstige rol van prins Harry is onduidelijk. Vandaar wellicht dat de prins daar nu zelf invulling aan wil geven door een stapje terug te doen, al liet koningin Elizabeth subtiel weten dat er nog geen afspraken zijn gemaakt over hoe en wat.

Koningshuizen hebben in de historie voor hun voortbestaan altijd ingezet op een 'heir and a spare': een troonopvolger en een reserve. Dat was zeker in vroeger tijden, met grote kindersterfte geen overbodige luxe. De Britse koningin Anne, die van 1702 tot 1714 regeerde, was maar liefst 17 keer zwanger, maar slechts één zoontje overleefde het kraambed. Hij werd echter niet ouder dan elf jaar zodat Anne uiteindelijk kinderloos stierf.

Tegenwoordig speelt dat niet meer in dezelfde mate. Binnen de nog regerende koninklijke families wordt ook verschillend gedacht over de rol van de prinsen en prinsessen die niet meteen in aanmerking komen voor de troon. Koningin Beatrix en prins Claus waren daar heel vooruitstrevend in. Hun tweede en derde zoons, Friso en Constantijn, kregen alle ruimte een eigen carrière en bestaan op te bouwen.

Alleen op hoogtijdagen lieten ze zich even zien, maar verder gingen ze hun eigen weg. Precies eigenlijk wat prins Harry zou willen: zelf voor zijn inkomen zorgen en slechts gedeeltelijk meedraaien binnen het koningshuis, zoals prins Constantijn eigenlijk ook alleen zijn opwachting maakt op Koningsdag en Prinsjesdag en bij een enkele prijsuitreiking.

De Zweedse koning Carl Gustaf ontkoppelde vorig jaar met het oog op de toekomst ook een deel van zijn kleinkinderen, zoals de Deense koningin Margrethe een deel van haar familie al had gedaan. Maatregelen om aan de ene kant de omvang en kosten van de monarchie te beperken en aan de andere kant om al die voor het voortbestaan van het koningshuis 'overbodige' prinsen en prinsessen een eigen toekomst te geven.

Die gedachte was bij het Britse koningshuis nog niet op alle niveaus doorgevoerd. Elizabeths dochter prinses Anne koos ervoor haar kinderen geen titels te laten geven en een eigen loopbaan te laten kiezen, buiten het koninklijk bedrijf. Zoon Peter en dochter Zara zijn haar daar zeer dankbaar voor.

Prins Andrew echter, de tweede zoon van de Queen, vond dat zijn dochters wel een rol zouden mogen spelen, net als hijzelf overigens. Van prins Harry, hoewel niet langer eerste maar inmiddels zesde reserve, werd het eigenlijk verwacht, maar hij heeft woensdag de zaken opgeschud door een andere richting te kiezen.

© RB Hans Jacobs

Mededeling van Harry en Meghan

Prins Harry en echtgenote Meghan hebben woensdag een toch nog verrassende verklaring doen uitgaan over de door hen gewenste toekomstige rol binnen het Britse koningshuis. Een verklaring die meteen veel vragen opwierp en die heel veel stof deed opwaaien. 

Volgens de BBC is de koninklijke familie verrast en pijnlijk getroffen door de actie van Harry en Meghan en zou met de Queen en  prins Charles geen uitgebreid overleg zijn geweest. Nooit eerder heeft het paleis zich in die zin uitgelaten over eigen senior leden.

A personal message from The Duke and Duchess of Sussex:

“After many months of reflection and internal discussions, we have chosen to make a transition this year in starting to carve out a progressive new role within this institution. We intend to step back as ‘senior’ members of the Royal Family and work to become financially independent, while continuing to fully support Her Majesty The Queen.

It is with your encouragement, particularly over the last few years, that we feel prepared to make this adjustment.

We now plan to balance our time between the United Kingdom and North America, continuing to honour our duty to The Queen, the Commonwealth, and our patronages.

This geographic balance will enable us to raise our son with an appreciation for the royal tradition into which he was born, while also providing our family with the space to focus on the next chapter, including the launch of our new charitable entity.

We look forward to sharing the full details of this exciting next step in due course, as we continue to collaborate with Her Majesty The Queen, The Prince of Wales, The Duke of Cambridge and all relevant parties. Until then, please accept our deepest thanks for your continued support.”

© RB; Bron: Sussex Royal, e.a.

Koning Felipe langste aan het woord

Koning Felipe had bij de traditionele kerst- en nieuwjaarstoespraken die de Europese vorsten aan het einde van elk jaar houden de meeste woorden nodig. De rede van de Spaanse koning telde maar liefst 1456 woorden – bijna drie keer zoveel als de toespraak van zijn Belgische collega Filip. Die had in het Nederlands slechts 518 woorden nodig om zijn beste wensen over te brengen en het afgelopen jaar te beschouwen.

Koning Willem-Alexander was in vergelijking met een aantal van zijn collega's ook snel klaar. Hij gebruikte 723 woorden, het minste aantal sinds zijn aantreden in 2013. Het was iets meer dan de veteraan onder de monarchen, koningin Elizabeth (610). Koning Carl Gustaf van Zweden (804) en groothertog Henri van Luxemburg (898) waren rond de kerst iets langer van stof.

De Deense koningin Margrethe was vorig jaar met 1488 woorden recordspreekster. Dit keer echter beperkte de snip verkouden vorstin – de enige die haar toespraak rechtstreeks uitspreekt – zich tot een tekst van 1245 woorden. Koning Harald van Noorwegen, die de zware taak had te praten over de dood van zijn voormalige schoonzoon Ari Behn, kwam op Oudejaarsavond met een toespraak van 1299 woorden – iets langer dan vorig jaar (1076).

© RB

Tijd voor de koninklijke toespraken

Koning Felipe heeft de afgelopen dagen zijn agenda vrijgehouden om te werken aan de toespraak die hij dinsdag, op kerstavond, hield tot alle inwoners van Spanje. De koning keek in zijn rede terug op een jaar met maar liefst twee parlementsverkiezingen die desondanks de komst van een nieuwe regering niet dichterbij hebben gebracht.

Felipe, die zijn rede pas maandag had opgenomen, liet zich weer uit over de voordelen van 'eenheid in verscheidenheid', een mantra dat met name in Baskenland en Catalonië – voor zover zijn toespraak daar werd uitgezonden – aan dovemansoren was gericht.

Felipe was op 24 december niet de enige vorst die zich tot zijn bevolking richtte. De Belgische koning Filip ging hem 's middags al als eerste koninklijke kerstredenaar voor. De toespraak was vantevoren opgenomen, in alle drie landstalen: Nederlands, Frans en Duits. Net als Felipe heeft Filip te maken met een slepende regeringsformatie, maar uitspraken daarover liggen in België doorgaans gevoelig.

Filip hield zich in:  ,,Het is wel van wezenlijk belang dat zo snel mogelijk een volwaardige federale regering wordt gevormd, die evenwichtige beslissingen kan nemen, die eensgezind en standvastig worden gedragen. Dat is wat wij nu allemaal verwachten."

De derde koninklijke spreker dinsdag was groothertog Henri van Luxemburg die aan het begin van de avond zijn 'Chrëschtusprooch' hield. Daarin keek Henri traditioneel terug op de belangrijkste gebeurtenissen van het voorbije jaar - vrolijke en droevig, zoals het overlijden van zijn vader en de zwangerschap van zijn schoondochter Stéphanie - en sprak hij de bevolking waar nodig moed in en vroeg om verdraagzaamheid en solidariteit.

Buckingham Palace heeft maandag al iets verteld over de woensdagmiddag uit te zenden kersttoespraak van koningin Elizabeth. De voorbereiding van de media gaat aan het Britse hof ver. Niet alleen werd onthuld dat de opname door de BBC plaatsvond in de 'Green Drawing room' van Windsor, maar ook welke kleren en broche de Queen droeg en welke speciaal uitgezochte familiefoto's in beeld komen.

Naast de kerstboodschap van koningin Elizabeth worden op Eerste Kerstdag ook de al eerder opgenomen toespraken van koning Willem-Alexander en koning Carl Gustaf van Zweden uitgezonden. De Deense koningin Margrethe en de Noorse koning Harald spreken pas oudejaarsavond.

© RB Screenshots

Sprakeloos na interview prins Andrew

Prins Andrew: geen spijt, geen empathie, pompeus, met zichzelf als centrum van het universum in interview met Newsnight. Niet om slachtoffers van seksueel misbruik te helpen maar om eigen imago op te poetsen. 

Hij staat achter zijn besluit het interview te geven. Dat heeft de BBC zondag vernomen van bronnen dicht bij de hertog van York. Het donderdag in Buckingham Palace gehouden en opgenomen vraaggesprek werd zaterdagavond uitgezonden.

De Britse zondagmedia waren unaniem vernietigend in hun oordeel over de bekentenissen van de tweede zoon van koningin Elizabeth. En ook op sociale media, onder koningshuisverslaggevers en bij public relations-adviseurs kwam Andrew er slecht vanaf. ,,Degene die hem heeft geadviseerd dit interview te doen, moet onmiddellijk worden ontslagen”, vond één commentator, wellicht nog onkundig van het feit dat een communitieadviseur van de prins eerder ontslag had genomen vanwege het vraaggesprek.

Advocaten van een aantal slachtoffers meenden dat de hertog van York niet voor de BBC-camera's maar voor de FBI of de New Yorkse politie een verklaring zou hebben moeten afleggen. De eerder genoemde PR-goeroe's en koninklijke correspondenten vinden dat hij zijn mond had moeten houden.

,,Als hij dacht de zaak hiermee te sluiten dan heeft hij het mis. Nu begint het pas.” Een eerste opiniepeiling gaf zondag al aan dat 80 procent van de ondervraagden vond dat hij zijn publieke optredens moet opgeven. Verschillende organisaties die Andrew als beschermheer hebben, zouden zich beraden.

Het grootste verwijt dat Andrew wordt gemaakt, is dat hij geen enkel moment tijdens de ondervraging spijt uitte over zijn contacten met de voor de handel in minderjarige prostituées veroordeelde Epstein, integendeel hij bleef het verdedigen.

Dat hij geen enkele empathie had met de slachtoffers van het seksueel misbruik waarvoor Epstein eerder dit jaar werd opgepakt, leidde eveneens tot woedende reacties. De prins betreurde het dat hij zelf was beschadigd. Dat knaagde, ook aan zijn gezin. In afwachting van de behandeling van zijn zaak pleegde Epstein in zijn cel zelfmoord. Andrew omschreef het gedrag van de Amerikaan als 'niet netjes' ('unbecoming').

© RB

Boris Johnson premier nummer veertien

Koningin Elizabeth (93) is woensdag weer een stapje dichter bij een record van haar verre voorgangster koningin Victoria gekomen, die precies twee eeuwen geleden werd geboren. Elizabeth kreeg met Boris Johnson haar veertiende premier sinds februari 1952. Victoria, die 63 jaar regeerde, kreeg te maken met maar liefst twintig premiers.

De eerste premier met wie de jonge Elizabeth te maken kreeg, was de bejaarde Winston Churchill, die een jaar eerder weer aan de macht was gekomen na eerder in de oorlogsjaren het land te hebben geleid. Onder de veertien premiers waren twee vrouwen, Margaret Thatcher en Theresa May, die woensdag haar ontslag aanbood bij de Queen waarna de weg vrij was voor Boris om de hand van de koningin te kussen'.

De koningin zou normaal gesproken al op vakantie zijn geweest in Schotland, maar vanwege de premierswissel binnen de Conservatieve partij heeft ze haar vertrek uitgesteld. Elizabeth heeft geduldig gewacht in Windsor Castle om woensdagmiddag even op en neer te rijden naar het al voor het publiek opengestelde Buckingham Palace om May en Johnson te ontvangen.

© RB; Beeld: The Royal Family

Koningspaar te gast op Royal Ascot

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn dinsdag te gast bij koningin Elizabeth aan het begin van de week met paardenraces van Royal Ascot, vlak bij Windsor Castle.

Ascot Racecourse is in 1711 opgericht door koningin Anne en kent sindsdien nauwe betrokkenheid van de opeenvolgende Britse staatshoofden.

 

Royal Ascot wordt elk jaar gedurende een week in juni gehouden. De Queen heeft sinds 1945 geen jaar overgeslagen en in 66 jaar heeft een paard van haar 23 keer een race gewonnen.

Het bezoek van het koninklijk paar, dat naar verluidt eerder al op Ascot is geweest, heeft een privékarakter.

© RB; Bron: RVD

Twee Nederlandse Kousenband-ridders

Koning Willem-Alexander is maandag in St George's Hall in Windsor Castle samen met de Spaanse koning Felipe door de Britse koningin Elizabeth geïnstalleerd als ridder in de hoogste Britse orde, de Orde van de Kousenband. Beide koningen werd de onderscheiding al eerder verleend, bij hun staatsbezoeken aan de Queen in respectievelijk 2018 en 2017.

De installatie van nieuwe ridders vindt jaarlijks plaats in Windsor Castle op 'Garter Day'. Koningin Elizabeth verleent de Orde in de troonzaal van de Orde aan de nieuwe Britse leden en na een lunch gaat aan het begin van de middag het hele gezelschap naar St George's Chapel voor een speciale dienst ter ere van de ridderorde. 

In de kapel, vorig jaar de plek waar prins Harry trouwde met Meghan Markle, komen ook een banier en een wapenschild te hangen van de nieuwe ridders.

Het aantal leden van de in 1348 ingestelde Orde van de Kousenband is vastgelegd op 24, maar het aantal feitelijke leden is iets hoger. De Britse koningin en de prins van Wales zijn uit hoofde van hun functie lid en worden niet meegerekend, evenals andere leden van de koninklijke familie die de Orde hebben ontvangen.

De buitenlandse ridders zijn zogenoemde 'Stranger Knights' of 'Supernumerary Knights', boventallige ridders. Naast koning Willem-Alexander en koning Felipe zijn dat prinses Beatrix, Felipe's vader koning Juan Carlos, de Japanse keizer-emeritus Akihito en de staatshoofden van Denemarken, Zweden en Noorwegen.

Koning Willem-Alexander is de twaalfde 'Oranje' die de Orde van de Kousenband heeft ontvangen. Prins Maurits (1612) en zijn broer Frederik Hendrik (1627), beiden zoons van Willem van Oranje, waren in de zeventiende eeuw de eersten.

Koningin Elizabeth heeft in haar lange regeringstijd maar liefst drie achtereenvolgende Oranje-vorsten de Kousenband gegeven: koningin Juliana (1958), koningin Beatrix (1989) en vorig jaar dus koning Willem-Alexander.

© RB Hans Jacobs 

Queen installeert koning Willem-Alexander in Orde van de Kousenband

Koning Willem-Alexander is maandag samen met koningin Máxima in Windsor, waar hij door koningin Elizabeth II wordt geïnstalleerd als 'Stranger Knight' in de Orde van de Kousenband. De koning kreeg deze hoogste Engelse onderscheiding vorig jaar oktober bij het staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk. 

Koning Willem-Alexander is niet de enige nieuwe Supernumerary Knight die voor de plechtigheid in St George's Chapel, en de ontvangst in St George's Hall in het kasteel wordt ontvangen. Ook koning Felipe, die de Kousenband in 2017 is verleend, is aanwezig, samen met koningin Letizia.

De Orde van de Kousenband is in 1338 door de Engelse koning Edward III opgericht en daarmee de oudste en hoogste ridderorde van het Verenigd Koninkrijk. Koningin Elizabeth staat aan het hoofd. Naast leden van de Britse koninklijke familie telt de orde 24 ridders en dames, die door de Queen zijn benoemd vanwege hun bijzondere verdienste voor het algemeen belang.

Daarnaast maken enkele buitenlandse vorsten deel uit van de orde: de Supernumerary Knights and Ladies. De huidige 'Stranger Knights' zijn koningin Margrethe (1979), koning Carl Gustaf (1983), koning Juan Carlos (1988), prinses Beatrix (1989), keizer-emeritus Akihito (1998) en koning Harald (2001). Daar komen dus de koningen van Spanje (2017) en Nederland (2018) bij. In april is groothertog Jean (1972) van Luxemburg weggevallen.

© RB; Archieffoto's (2015) © MPE Patrick van Katwijk