ROYALBLOG.NL

Koninklijke agenda's steeds leger

Het valt nauwelijks nog bij te houden, de reeks annuleringen of verschuivingen op de nationale en internationale agenda vanwege de coronacrisis. Koninklijke families zitten ook met de handen over elkaar, in de hoop snel weer aan de slag te kunnen. Een kleine greep uit de berichten van de afgelopen dagen:

• De Invictus Games in Den Haag gaan in mei niet door. Prinses Margriet is beschermvrouw en prins Harry, de initiatiefnemer van de spelen, zou met echtgenote Meghan aanwezig zijn geweest.
• Prins Bernhard ziet de Grand Prix van Zandvoort, gepland voor 3 mei, uitgesteld. Dat is ook gebeurd met de Formule 1-races in Bahrein, Vietnam en Spanje. Monaco is afgelast.
• Prins Albert II van Monaco is besmet met het coronavirus.
• Koning Harald en koningin Sonja van Noorwegen zijn 14 dagen in quarantaine na hun staatsbezoek aan Jordanië.
• Het Nederlands koninklijk gezin heeft zich afgezonderd nadat in wintersportoord Lech en omgeving verschillende besmettingen zijn geconstateerd.
• Koningsdag 2020 in Maastricht wordt niet gevierd. 
• Koning Mswati III van eSwatini annuleert de viering van zijn verjaardag op 19 april.
• Reza Pahlavi, zoon van de laatste shah van Iran, annuleert viering Iraans nieuwjaar vanwege de vele virusdoden en de politieke situatie in Iran.
• Buckingham Palace maakte donderdag bekend dat het staatsbezoek van keizer Naruhito en keizerin Masako dit voorjaar niet doorgaat en is uitgesteld.
• Het bezoek van het Spaanse koningspaar aan president Donald Trump is uitgesteld.
• Koningin Margrethe van Denemarken heeft de festiviteiten rond haar tachtigste verjaardag volgende maand afgelast.
• Prinses Beatrice van York ziet haar bruiloft eind mei in het water vallen. Of dat ook geldt voor prinses Theodora van Griekenland is nog niet bekend.
• Koning Filip en koningin Mathilde hebben eerder al hun staatsbezoek aan het zwaar getroffen Italië - wereldwijd de meeste virusdoden - uitgesteld. 
• Prinses Elisabeth moet haar studie aan het Atlantic College in Wales afbreken.
• En enig lichtpuntje: donderdag is er in Bhutan een prinsje geboren, het tweede kind van koningin Jetsun en koning Jigme Khesar.

Scheiding in Britse koninklijke familie

David Armstrong-Jones, de Earl of Snowdon, en zijn vrouw Serena gaan na een huwelijk van 26 jaar scheiden. Dat hebben ze bekend laten maken. David is de zoon van wijlen prinses Margaret, de in 2002 overleden jongere zus van koningin Elizabeth.

De verklaring die maandag werd verspreid: “The Earl and Countess of Snowdon have amicably agreed that their marriage has come to an end and that they shall be divorced. They ask that the press respect their privacy and that of their family."

David en Serena trouwden in oktober 1993 en hebben twee kinderen: Viscount Linley, Charles Armstrong-Jones and Lady Margarita Armstrong-Jones.

Het is al de tweede aankondiging van een scheiding in de koninklijke familie in een week tijd. Vorige week maakten Peter Phillips, de oudste kleinzoon van de Queen, en zijn vrouw Autumn bekend dat ze uit elkaar gaan. Ze hadden het eind vorig jaar al aan de familie verteld.

© RB

Israël verheugd over komst prins Charles

Israël is bijzonder blij dat prins Charles donderdag in Jeruzalem het Wereld Holocaust Forum bijwoont. Er komen nog meer koninklijke gasten - de koningen van België, Nederland en Spanje, en de groothertog van Luxemburg bijvoorbeeld - maar de Prins van Wales is voor Israël de kers op de taart. Al klinkt dat wat vreemd bij een bijeenkomst waar de zes miljoen slachtoffers van de Holocaust worden herdacht.

 

Israël, dat voor het uitroepen van de onafhankelijkheid in 1948 enige tijd deel uitmaakte van het Britse mandaatgebied Palestina, heeft altijd gehunkerd naar koninklijke visite uit Londen. Maar de Windsors hielden op last van achtereenvolgende regeringen de boot af. De Britse belangen in de Arabische wereld en met name in de Golfstaten - olie, wapenverkoop - waren te gewichtig om in de waagschaal te leggen door een lid van de koninklijke familie naar Israël te laten reizen.

 

Er werden eigenlijk alleen 'humanitaire' uitzonderingen gemaakt, zoals het bijwonen door prins Charles van de begrafenissen van premier Yitzhak Rabin (1995) en oud-president Shimon Peres (2016). Prins Philip was zijn zoon in 1994 al voorgegaan voor een privébezoek aan Yad Vashem en de Olijfberg, waar zijn moeder is begraven. Maar die bezoeken telden niet.

 

Die politiek is nu losgelaten. Prins William kwam in 2018 naar Jeruzalem voor een uitgebreid bezoek en nu is het de beurt aan zijn vader prins Charles. Die is ook gevraagd om het Forum toe te spreken. Dat hij dat doet en bijvoorbeeld niet de Britse premier Boris Johnson is voor Israël een bewijs van een dooi, ook al blijft Charles niet lang en gaat hij om het evenwicht te bewaren ook naar de Palestijnse president Mahmoud Abbas in Ramallah.

 

© RB

Koningin Elizabeth geeft Harry de ruimte

Koningin Elizabeth heeft maandagmiddag na afloop van het familieberaad op Sandringham over prins Harry en Meghan een verklaring uitgegeven. Daarin zegt ze begrip en respect te hebben voor de vorige week abrupt via Instagram op straat gegooide wensen van de hertog en hertogin van Sussex, al had ze liever gezien dat ze 'full-time' actief zouden blijven voor 'The Firm' - het koninklijk bedrijf. 

De koningin zegt ook dat er nog werk aan de winkel is en dat er zeker een overgangsperiode nodig zal zijn. De financiën en de beveiliging zijn hete hangijzers die nog heel wat denkvermogen opeisen van degenen die ze moeten regelen.

© RB

Rol van reserve is moeilijk in monarchie

Binnen de monarchie is de rol van de troonopvolger duidelijk. Dat geldt echter niet voor de volgende in lijn van troonopvolging. Prins William weet dat hij later koning moet worden, maar de toekomstige rol van prins Harry is onduidelijk. Vandaar wellicht dat de prins daar nu zelf invulling aan wil geven door een stapje terug te doen, al liet koningin Elizabeth subtiel weten dat er nog geen afspraken zijn gemaakt over hoe en wat.

Koningshuizen hebben in de historie voor hun voortbestaan altijd ingezet op een 'heir and a spare': een troonopvolger en een reserve. Dat was zeker in vroeger tijden, met grote kindersterfte geen overbodige luxe. De Britse koningin Anne, die van 1702 tot 1714 regeerde, was maar liefst 17 keer zwanger, maar slechts één zoontje overleefde het kraambed. Hij werd echter niet ouder dan elf jaar zodat Anne uiteindelijk kinderloos stierf.

Tegenwoordig speelt dat niet meer in dezelfde mate. Binnen de nog regerende koninklijke families wordt ook verschillend gedacht over de rol van de prinsen en prinsessen die niet meteen in aanmerking komen voor de troon. Koningin Beatrix en prins Claus waren daar heel vooruitstrevend in. Hun tweede en derde zoons, Friso en Constantijn, kregen alle ruimte een eigen carrière en bestaan op te bouwen.

Alleen op hoogtijdagen lieten ze zich even zien, maar verder gingen ze hun eigen weg. Precies eigenlijk wat prins Harry zou willen: zelf voor zijn inkomen zorgen en slechts gedeeltelijk meedraaien binnen het koningshuis, zoals prins Constantijn eigenlijk ook alleen zijn opwachting maakt op Koningsdag en Prinsjesdag en bij een enkele prijsuitreiking.

De Zweedse koning Carl Gustaf ontkoppelde vorig jaar met het oog op de toekomst ook een deel van zijn kleinkinderen, zoals de Deense koningin Margrethe een deel van haar familie al had gedaan. Maatregelen om aan de ene kant de omvang en kosten van de monarchie te beperken en aan de andere kant om al die voor het voortbestaan van het koningshuis 'overbodige' prinsen en prinsessen een eigen toekomst te geven.

Die gedachte was bij het Britse koningshuis nog niet op alle niveaus doorgevoerd. Elizabeths dochter prinses Anne koos ervoor haar kinderen geen titels te laten geven en een eigen loopbaan te laten kiezen, buiten het koninklijk bedrijf. Zoon Peter en dochter Zara zijn haar daar zeer dankbaar voor.

Prins Andrew echter, de tweede zoon van de Queen, vond dat zijn dochters wel een rol zouden mogen spelen, net als hijzelf overigens. Van prins Harry, hoewel niet langer eerste maar inmiddels zesde reserve, werd het eigenlijk verwacht, maar hij heeft woensdag de zaken opgeschud door een andere richting te kiezen.

© RB Hans Jacobs

Mededeling van Harry en Meghan

Prins Harry en echtgenote Meghan hebben woensdag een toch nog verrassende verklaring doen uitgaan over de door hen gewenste toekomstige rol binnen het Britse koningshuis. Een verklaring die meteen veel vragen opwierp en die heel veel stof deed opwaaien. 

Volgens de BBC is de koninklijke familie verrast en pijnlijk getroffen door de actie van Harry en Meghan en zou met de Queen en  prins Charles geen uitgebreid overleg zijn geweest. Nooit eerder heeft het paleis zich in die zin uitgelaten over eigen senior leden.

A personal message from The Duke and Duchess of Sussex:

“After many months of reflection and internal discussions, we have chosen to make a transition this year in starting to carve out a progressive new role within this institution. We intend to step back as ‘senior’ members of the Royal Family and work to become financially independent, while continuing to fully support Her Majesty The Queen.

It is with your encouragement, particularly over the last few years, that we feel prepared to make this adjustment.

We now plan to balance our time between the United Kingdom and North America, continuing to honour our duty to The Queen, the Commonwealth, and our patronages.

This geographic balance will enable us to raise our son with an appreciation for the royal tradition into which he was born, while also providing our family with the space to focus on the next chapter, including the launch of our new charitable entity.

We look forward to sharing the full details of this exciting next step in due course, as we continue to collaborate with Her Majesty The Queen, The Prince of Wales, The Duke of Cambridge and all relevant parties. Until then, please accept our deepest thanks for your continued support.”

© RB; Bron: Sussex Royal, e.a.

Koning Felipe langste aan het woord

Koning Felipe had bij de traditionele kerst- en nieuwjaarstoespraken die de Europese vorsten aan het einde van elk jaar houden de meeste woorden nodig. De rede van de Spaanse koning telde maar liefst 1456 woorden – bijna drie keer zoveel als de toespraak van zijn Belgische collega Filip. Die had in het Nederlands slechts 518 woorden nodig om zijn beste wensen over te brengen en het afgelopen jaar te beschouwen.

Koning Willem-Alexander was in vergelijking met een aantal van zijn collega's ook snel klaar. Hij gebruikte 723 woorden, het minste aantal sinds zijn aantreden in 2013. Het was iets meer dan de veteraan onder de monarchen, koningin Elizabeth (610). Koning Carl Gustaf van Zweden (804) en groothertog Henri van Luxemburg (898) waren rond de kerst iets langer van stof.

De Deense koningin Margrethe was vorig jaar met 1488 woorden recordspreekster. Dit keer echter beperkte de snip verkouden vorstin – de enige die haar toespraak rechtstreeks uitspreekt – zich tot een tekst van 1245 woorden. Koning Harald van Noorwegen, die de zware taak had te praten over de dood van zijn voormalige schoonzoon Ari Behn, kwam op Oudejaarsavond met een toespraak van 1299 woorden – iets langer dan vorig jaar (1076).

© RB

Tijd voor de koninklijke toespraken

Koning Felipe heeft de afgelopen dagen zijn agenda vrijgehouden om te werken aan de toespraak die hij dinsdag, op kerstavond, hield tot alle inwoners van Spanje. De koning keek in zijn rede terug op een jaar met maar liefst twee parlementsverkiezingen die desondanks de komst van een nieuwe regering niet dichterbij hebben gebracht.

Felipe, die zijn rede pas maandag had opgenomen, liet zich weer uit over de voordelen van 'eenheid in verscheidenheid', een mantra dat met name in Baskenland en Catalonië – voor zover zijn toespraak daar werd uitgezonden – aan dovemansoren was gericht.

Felipe was op 24 december niet de enige vorst die zich tot zijn bevolking richtte. De Belgische koning Filip ging hem 's middags al als eerste koninklijke kerstredenaar voor. De toespraak was vantevoren opgenomen, in alle drie landstalen: Nederlands, Frans en Duits. Net als Felipe heeft Filip te maken met een slepende regeringsformatie, maar uitspraken daarover liggen in België doorgaans gevoelig.

Filip hield zich in:  ,,Het is wel van wezenlijk belang dat zo snel mogelijk een volwaardige federale regering wordt gevormd, die evenwichtige beslissingen kan nemen, die eensgezind en standvastig worden gedragen. Dat is wat wij nu allemaal verwachten."

De derde koninklijke spreker dinsdag was groothertog Henri van Luxemburg die aan het begin van de avond zijn 'Chrëschtusprooch' hield. Daarin keek Henri traditioneel terug op de belangrijkste gebeurtenissen van het voorbije jaar - vrolijke en droevig, zoals het overlijden van zijn vader en de zwangerschap van zijn schoondochter Stéphanie - en sprak hij de bevolking waar nodig moed in en vroeg om verdraagzaamheid en solidariteit.

Buckingham Palace heeft maandag al iets verteld over de woensdagmiddag uit te zenden kersttoespraak van koningin Elizabeth. De voorbereiding van de media gaat aan het Britse hof ver. Niet alleen werd onthuld dat de opname door de BBC plaatsvond in de 'Green Drawing room' van Windsor, maar ook welke kleren en broche de Queen droeg en welke speciaal uitgezochte familiefoto's in beeld komen.

Naast de kerstboodschap van koningin Elizabeth worden op Eerste Kerstdag ook de al eerder opgenomen toespraken van koning Willem-Alexander en koning Carl Gustaf van Zweden uitgezonden. De Deense koningin Margrethe en de Noorse koning Harald spreken pas oudejaarsavond.

© RB Screenshots

Sprakeloos na interview prins Andrew

Prins Andrew: geen spijt, geen empathie, pompeus, met zichzelf als centrum van het universum in interview met Newsnight. Niet om slachtoffers van seksueel misbruik te helpen maar om eigen imago op te poetsen. 

Hij staat achter zijn besluit het interview te geven. Dat heeft de BBC zondag vernomen van bronnen dicht bij de hertog van York. Het donderdag in Buckingham Palace gehouden en opgenomen vraaggesprek werd zaterdagavond uitgezonden.

De Britse zondagmedia waren unaniem vernietigend in hun oordeel over de bekentenissen van de tweede zoon van koningin Elizabeth. En ook op sociale media, onder koningshuisverslaggevers en bij public relations-adviseurs kwam Andrew er slecht vanaf. ,,Degene die hem heeft geadviseerd dit interview te doen, moet onmiddellijk worden ontslagen”, vond één commentator, wellicht nog onkundig van het feit dat een communitieadviseur van de prins eerder ontslag had genomen vanwege het vraaggesprek.

Advocaten van een aantal slachtoffers meenden dat de hertog van York niet voor de BBC-camera's maar voor de FBI of de New Yorkse politie een verklaring zou hebben moeten afleggen. De eerder genoemde PR-goeroe's en koninklijke correspondenten vinden dat hij zijn mond had moeten houden.

,,Als hij dacht de zaak hiermee te sluiten dan heeft hij het mis. Nu begint het pas.” Een eerste opiniepeiling gaf zondag al aan dat 80 procent van de ondervraagden vond dat hij zijn publieke optredens moet opgeven. Verschillende organisaties die Andrew als beschermheer hebben, zouden zich beraden.

Het grootste verwijt dat Andrew wordt gemaakt, is dat hij geen enkel moment tijdens de ondervraging spijt uitte over zijn contacten met de voor de handel in minderjarige prostituées veroordeelde Epstein, integendeel hij bleef het verdedigen.

Dat hij geen enkele empathie had met de slachtoffers van het seksueel misbruik waarvoor Epstein eerder dit jaar werd opgepakt, leidde eveneens tot woedende reacties. De prins betreurde het dat hij zelf was beschadigd. Dat knaagde, ook aan zijn gezin. In afwachting van de behandeling van zijn zaak pleegde Epstein in zijn cel zelfmoord. Andrew omschreef het gedrag van de Amerikaan als 'niet netjes' ('unbecoming').

© RB

Boris Johnson premier nummer veertien

Koningin Elizabeth (93) is woensdag weer een stapje dichter bij een record van haar verre voorgangster koningin Victoria gekomen, die precies twee eeuwen geleden werd geboren. Elizabeth kreeg met Boris Johnson haar veertiende premier sinds februari 1952. Victoria, die 63 jaar regeerde, kreeg te maken met maar liefst twintig premiers.

De eerste premier met wie de jonge Elizabeth te maken kreeg, was de bejaarde Winston Churchill, die een jaar eerder weer aan de macht was gekomen na eerder in de oorlogsjaren het land te hebben geleid. Onder de veertien premiers waren twee vrouwen, Margaret Thatcher en Theresa May, die woensdag haar ontslag aanbood bij de Queen waarna de weg vrij was voor Boris om de hand van de koningin te kussen'.

De koningin zou normaal gesproken al op vakantie zijn geweest in Schotland, maar vanwege de premierswissel binnen de Conservatieve partij heeft ze haar vertrek uitgesteld. Elizabeth heeft geduldig gewacht in Windsor Castle om woensdagmiddag even op en neer te rijden naar het al voor het publiek opengestelde Buckingham Palace om May en Johnson te ontvangen.

© RB; Beeld: The Royal Family