Wie komen naar begrafenis Fabiola?

Nu de datum van de uitvaart van koningin Fabiola vaststaat en de verschillende hoven nog geen mededeling hebben gedaan over wie er vrijdag naar Brussel gaat, kan er even worden gefilosofeerd over wie daarvoor in aanmerking komen.

Het ligt dan voor de hand om naar precedenten te kijken: koningin Ingrid van Denemarken, koningin-moeder Elizabeth, groothertogin Joséphine-Charlotte, prins Bernhard. Alle vier partners van een voormalig staatshoofd. Maar anders dan bij koningin Fabiola het geval is: op moment van overlijden óók moeder cq vader van het regerende staatshoofd.

Maakt het verschil? Ik weet het niet. Hangt ervan af of persoonlijke overwegingen naast protocollaire een rol spelen bij de beslissing wie er wordt afgevaardigd. Als ik me niet vergis was koningin Beatrix bij de uitvaart van de moeder van koning Juan Carlos. Was dat protocol of vanwege de bijzondere band met de Spaanse koning?

Voorbeelden uit het verleden zijn ook niet altijd een garantie voor het heden. Er waren veel staatshoofden op de begrafenis van koningin Ingrid, maar zij was nauw verwant aan de Zweedse en Noorse koninklijke families; de ‘Queen Mum’ was een legende, en had een rol gespeeld in de Tweede Wereldoorlog toen veel ‘royals’ in ballingschap in Londen verbleven.

Koningin Fabiola werd in Het Nieuwsblad zaterdag in het hoofdredactioneel commentaar niet ten onrechte – en met goede argumenten – ‘koningin van gisteren’ genoemd. Een ‘grande dame’ uit lang vervlogen tijden, toen de monarchie nog aanzien en gezag had.

Je zou er dan voor kunnen kiezen iemand af te vaardigen van haar generatie, of die haar nog in functie heeft meegemaakt. Koningin Sofia bijvoorbeeld, die Fabiola zo lief opving na het plotselinge overlijden van koning Boudewijn. Prinses Beatrix, die in 1993 Fabiola en Boudewijn kort voor dat overlijden nog op officieel bezoek had en die ook bij de uitvaart van Boudewijn was, en wellicht de koninginnen Sonja en Silvia.

Ik noem het de ‘human touch’. Mensen bij de uitvaart die de overledene ook hebben gekend, zoals ook emeritus aartsbisschop Gofdfried Danneels de mis zal leiden en niet de huidige aartsbisschop van Mechelen, André Léonard. ,,Hij heeft haar goed gekend, ik heb haar maar een paar minuten gesproken”, verklaarde Léonard die al eerder gemaakte afspraak.

Het kan natuurlijk ook dat het Nederlandse hof uit solidariteit of medeleven met het jonge, bevriende Belgische koningspaar, of gewoon uit bijzonder respect voor koningin Fabiola, besluit dat vertegenwoordiging op het hoogste niveau gepast is; Willem-Alexander vergezelde zijn moeder tenslotte in 1993 bij de begrafenis van koning Boudewijn en in 2006 heeft hij Fabiola nog ontmoet, toen hij samen met Máxima deelnam aan de eerste dag van het staatsbezoek van zijn moeder aan België.

Koningin Sofia en koning Juan Carlos hebben overigens al een herdenkingsmis in de agenda staan, op 15 november in Madrid voor Fabiola’s net overleden generatiegenote Cayetana, hertogin van Alva (Alba).

Suggesties welkom.