De helft van het koninklijke jaar zit erop. De 'royals' zijn op vakantie en/of vermaken zich op de Olympische Spelen in Londen - sport en 'royal' gaan al eeuwenlang hand in hand, als jacht, schermen, (boog)schieten en paardrijden in de breedste zin worden meegenomen. Geen koninklijker onderwerp dan juist de Spelen voor een website als Royalblog. Fotograaf Patrick van Katwijk gebruikte de zomerse onderbreking voor een terugblik op het eerste halfjaar van 2012 - in tekst en beeld.
Door Patrick van Katwijk
De Olympische Spelen zie ik als vierjaarlijks sportief hoogtepunt. Het is daarom ook een van de weinige sportevenementen die ik volg op televisie, uiteraard voor de Nederlandse sporters. Maar voor mij als royaltyfotograaf is er een extra aandachtspunt: de in grote getale aanwezige koninklijke gasten.
Augustus is normaliter de enige maand dat de koninklijke agenda zo goed als leeg is. Dat betekent geen werk en dus ook geen nieuwe foto’s. Maar eens in de vier jaaris dat anders door de Olympische Spelen. Elk Europees vorstenhuis heeft een goede afvaardiging bij de spelen. Dat betekent bijvoorbeeld elke dag nieuwe beelden van Willem-Alexander en Máxima die met hun kinderen juichend in oranje op de tribune staan.
Maar ook buitenlandse prinsen en prinsessen zijn te spotten op de tribunes zoals Haakon en Mette-Marit, Frederik en Mary en William en Kate. Het leuke van deze beelden is dat ze ongedwongen zijn, spontaan, enthousiast en vooral niet standaard. En als kers op de taart nemen enkele van deze royals ook nog eens hun jonge kinderen mee.
Daarom krijg ik nu regelmatig de vraag waarom ik niet in Londen ben. Die vraag is simpel te beantwoorden: elk land krijgt voor de Spelen slechts een beperkt aantal toelatingen voor fotografen. Het is dan ook logisch dat fotografen met als specialiteit sport voorrang krijgen. Anders gezegd: royaltyfotografen worden bij de Spelen niet toegelaten, het draait tenslotte om de sport. En daarom kan ik alleen maar met lichte jaloezie (geen afgunst) kijken naar de foto’s van sportfotografen die zich begrijpelijk mengen in ‘mijn’ vakgebied.
Daarom kijk ik elke dag stiekem even snel op internet om te kijken of er weer leuke foto’s zijn gemaakt in Londen. Maar hoe leuk de beelden ook zijn en hoe graag ik deze ook had willen maken, erg vind ik het niet. Als ik ook nog eens twee weken in Londen zou zitten voor de Olympische Spelen, zou ik het hele jaar nooit een langdurige periode van vakantie kunnen hebben.En ik moet zeggen, ik heb meer dan ooit behoefte aan een paar weken een lege agenda. Het was dan ook een druk eerste half jaar.
Het jaar begon traditioneel op 1 januari weer met een ijskoude start in Kopenhagen waar met gemiddeld -15 graden gevoelstemperatuur gewerkt moet worden bij de Nieuwjaarsontvangsten van de Deense koningin Margrethe. Koningin Beatrix ging al snel ook aan de slag; twee staatsbezoeken brachten ons naar de Verenigde Arabische Emiraten en Oman. Vaak krijg ik bij staatsbezoeken de opmerking ,,fijne vakantie’’. Tjsa, tegenwoordig zeg ik er maar niks meer dan ,,bedankt’’ op. Maar het is alles behalve vakantie.
Leuk maar ook pittig, zeker als het landen betreft waar de temperatuur een stuk hoger is dan in eigen land. Een staatsbezoek is een razende trein die doorgaat van ’s ochtends 7 tot ’s avonds 12. Van persbus naar paleis en van parlement naar toeristische trekpleister.En tussendoor zo snel mogelijk de beelden doorsturen naar de rest van de wereld. Overigens vind ik staatsbezoeken toch een van de leukste onderdelen van mijn werk.
Tijd om bij te komen was er niet want vanuit Oman werd de reis weer vervolgd naar mijn tweede thuisbasis Kopenhagen waar koningin Margrethe haar 40-jarig regeringsjubileum vierde met een weekeinde vol festiviteiten. Ondertussen stroomde de agenda van de andere royals in Europa ook weer vol. Januari was al drukker dan voorgaande jaren. Van Amsterdam naar Muscat, door naar Kopenhagen en via Brussel weer terug naar Den Haag. Staatsbezoeken, jubilea, geboorte en concerten. Alles kwam voorbij.
De rest van het jaar is het eigenlijk niet veel rustiger geworden. Uiteraard wordt een lijst aan vaste evenementen afgewerkt, afgewisseld met de bezoekjes van prinses Máxima en de Koningin in het land. Het derde staatsbezoek van 2012 volgde al in maart. Koningin Beatrix bezocht gelukkig dichtbij huis: Luxemburg. Dat resulteerde in het fotograferen van twee vorstenhuizen. Altijd mooi om de vriendschapsbanden tussen twee vorsten, Henri en Beatrix, vast te leggen.
Voor mij persoonlijk was het eerste halfjaar ook een jaar van keuzes maken tussen privé en werk. Als je zeer gepassioneerd bent in je werk is het moeilijk soms dingen over te slaan. Maar de geboorte van je (eerste) kind is ook een moment in het leven dat je ook niet aan je voorbij moet laten gaan. Zodoende heb ik de doop van prinses Athena in Denemarken (20 mei) en de doop van prinses Estelle in Zweden (22 mei) aan mij voorbij laten gaan. Met een eigen baby in mijn armen heb ik naar de beelden gekeken.
Een gebeurtenis die ik en vele met mij liever graag had overgeslagen was de ziekenhuis opname van prins Friso. Voor mij een bizarre week. Terwijl ik simpelweg aan het winkelen was, stond opeens mijn telefoon rood gloeiend van de sms’jes en telefoontjes. ,,Erg hè van Friso’’ en zelfs de NOS die vroeg of ik al ter plekke was en een reactie wilde. Al snel werd duidelijk dat het ernstig was.
Pas twee dagen later besloot ik toch naar Innsbruck te gaan en bij het ziekenhuis beelden te maken van de Koningin en Mabel die elkaar sterk ondersteunden onderweg naar het bed van Friso. Ten eerste wilde ik de familie niet ‘lastig’ vallen en ten tweede had ik nooit verwacht dat de koninklijke familie zich zo open en sterk zouden laten zien voor pers en publiek.
Toen ik die zondag de Koningin en prinses Mabel zag aankomen en aan mij voorbij zag gaan kreeg ik toch een brok in mijn keel. Het zijn mensen die je vanuit het werk zoveel ziet en meemaakt, als je juist die mensen zo intens verdrietig ziet raakt het je des te meer. Al snel heb ik daarna de familie met rust gelaten en terug ben ik terug naar huis gegaan. Een week later kwam het meest denkbare slechte nieuws dat wij allemaal kennen.
Voor mij stond het eerste half jaar vooral in het teken van koningin Beatrix. Wat een energie heeft die vrouw op jaar 74ste. Drie staatsbezoeken, inkomende bezoeken, vele ontvangsten en uiteraard een lading agendapunten in eigen land. En altijd met de volle 100% aanwezig zijn en er elke keer weer staan. Met bewondering heb ik het gevolgd. In januari wist niemand wat voor verdriet haar te wachten stond maar des te meer respect kreeg ik toen zij na het ongeluk van haar tweede zoon er weer stond en volop doorging.
Het zijn dan ook bijzondere foto’s geworden van de Koningin. Het begon met de veelbesproken hoofddoek foto in Abu Dhabi en vervolgens in Oman. Voor mij prachtig beeld, voor Nederland een discussiepunt. Een maand later volgde een foto van de Koningin intens verdrietig in Innsbruck. Knap hoezeer zij haar verdriet durfde te tonen aan iedereen en nog mooier te zien hoe iedereen in Nederland meeleefde mede daardoor.
Op 18 april maakte ik een fotoserie waar ik veel reacties op kreeg. Tijdens het staatsbezoek van de Turkse president struikelde een beveiliger uit een rijdende auto. De Koningin kreeg enkele minuten de slappe lach. Een hele serie vol met koningin Beatrix die schaterde van het lachen. Voor mij en vele met mij fijn om te zien dat de Koningin überhaupt weer kon lachen. Ondanks het feit dat Pieter van Vollenhoven de koningin er grappend op wees dat het helemaal niet om te lachen was! Nog steeds krijg ik wel eens reacties op deze foto’s.
En er waren nog meer mooie Beatrix foto’s van bijzondere outfits tot portretten waar zij statig of vrolijk op te zien was. Twee foto’s blijven mij ook bij omdat vooral de Koningin zelf moeite heeft genomen de foto te creëren.
In april opende de Koningin het gerenoveerde Madurodam. Bij vertrek kreeg zij een miniatuur van zichzelf aangeboden. Bij vertrek vroeg ik haar voorzichtig of zij het poppetje wilde tonen. Uitgebreid werkte zij mee en hield zij haar eigen mini mooi voor haar gezicht. Een maand later poseerde zij liefkozend met een panda knuffel.
Vooral haar reacties naar mij toe en de manier waarop zij reageerde blijven mij bij. Niets liever fotografeerde ik het afgelopen jaar koningin Beatrix en elke mooie foto maakte mij blij met mijn werk. Mede daardoor heb ik dit jaar meer gekozen veel in Nederland te werken en minder in het buitenland. Ten eerste omdat er juist in eigen land zoveel te melden viel en ten tweede omdat je nu eenmaal keuzes moet maken.
Zo heb ik niets gedaan met het Diamond Jubilee van The Queen in juni. Ten eerste was er voor mij de keuze voor de drie prinsesjes die in Amsterdam met hun ouders mee gingen naar het 40ste verjaardagsproject van prinses Máxima ‘Kinderen maken muziek’.
Ten tweede moest er weer een hoge toegangsprijs worden betaald voor evenementen in Londen waarbij je dan een derderangs plek krijgt toegewezen. Dus net als bij de twee dopen en de Olympische Spelen keek ik via de televisie met enige jaloezie naar de mooie beelden.
Het eerste half jaar werd afgesloten met een vast rondje evenementen. De Nederlandse vakantie begon in Wassenaar met een ‘exclusieve’ fotosessie met het gezin van prins Willem-Alexander. Exclusief in de zin dat er 100 collega’s stonden en geen 200….
14 Juli fotografeerde ik eindelijk prinses Estelle tijdens de verjaardag van haar moeder kroonprinses Victoria in Borgholm. 20 en 21 juli sloot ik het eerste half jaar af met een fotosessie met de Deense koninklijke familie en met de Nationale feestdag in België die vooral eruit sprong door foto’s van de ondeugende koninklijke tweeling Nicolas en Aymeric.
Nu ik dit op de tuinstoel schrijf, terwijl ik af en toe helaas naar binnen moet door de regen, kijk ik terug op een bijzonder eerste half jaar. Terwijl op televisie nieuwe beelden voorbij komen van de Olympische Spelen en ik elk moment weer een shot kan verwachten van prinsen en prinsessen die staan te juichen geniet ik vooral van de weken zonder verplichtingen. Net zoals koningin Beatrix die haar vakantie meer dan ooit verdiend heeft.
Ik hoop dan ook dat de rest van 2012 iets rustiger verloopt. Maar voorspellingen zijn niet te doen. Langzaam zal in augustus de agenda weer volstromen en is het weer vol aan de bak gaan. © Patrick van Katwijk
Reacties